sobota, 31 maja 2014

Podpisanie porozumienia w sprawie powołania Unii Euroazjatyckiej

W ostatni czwartek doszło do podpisania w Astanie umowy w sprawie powołania Unii Euroazjatyckiej pomiędzy Rosją, Białorusią a Kazachstanem (umowa wejdzie w życie 1 stycznia 2015 r.). Jest to kolejny krok w procesie integracji tych trzech państw. Kraje te łączy bowiem  od 2010 r. unia celna, a od 2012 r. tzw. Wspólna Przestrzeń Gospodarcza. 

ICSID oddalił roszczenia udziałowców LFO przeciwko Polsce

Po niemal 4 latach zakończyło się postępowanie przeciwko Polsce przed trybunałem arbitrażowym ICSID w związku z tzw. aferą Laboratorium Frakcjonowania Osocza (ICSID Case No. ARB(AF)/10/1). Trybunał arbitrażowy oddalił roszczenia Davida Minnotte i Roberta Lewisa - amerykańskich inwestorów LFO - domagających się odszkodowania w wysokości 35 mln USD oraz zasądził - jak podkreśla Ministerstwo Zdrowia w bezprecedensowej decyzji - zwrot pełnych kosztów postępowania w wysokości 1,2 mln USD (MZ, Komunikat; GAR, Poland prevails in plasma claim).

Wyrok udostępniamy tutaj, a streszczenie tu.

Węgierskie reformy w systemie sądownictwa pod lupą ETPCz

W wyroku w sprawie Baka p. Węgrom Trybunał wyraźnie opowiedział się po stronie skarżącego, byłego Prezesa Sądu Najwyższego Węgier, i stwierdził naruszenia art. 6 (prawo do sądu) oraz art. 10 (swoboda wypowiedzi) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. 

Pan Baka, były sędzia z ramienia Węgier w Europejskim Trybunale Praw Człowieka, w trakcie piastowania funkcji Prezesa SN wyraźnie wypowiadał się krytyczne w sprawie reform sądownictwa wprowadzanych na Węgrzech w latach 2010-2011. W wyniku zmian konstytucyjnych – motywowanych zdaniem skarżącego m.in. jego krytyką w stosunku do władz, Sąd Najwyższy przemianowany został na organ sądowniczy o nazwie Kuria, a w konsekwencji skarżący pozbawiony został pełnionej funkcji trzy lata przed upływem kadencji, na którą został wybrany. W systemie sądownictwa wprowadzono też inne zmiany ograniczające niezależność sędziów.

piątek, 30 maja 2014

Porażka Argentyny w sporze arbitrażowym z SAUR

Mimo ostatniego ożywienia nadziei na zakończenie historii argentyńskiego defaultu z 2001 roku (nasz post nt. porozumienia z Klubem Paryskim), Argentynie przyszło ostatnio pogodzić się z szeregiem dalszych rozczarowań, o czym kilkukrotnie pisaliśmy.

Tym razem trybunał arbitrażowy ICSID w sprawie SAUR International SA v. Republic of Argentina (ICSID Case No. ARB/04/4 - publicznie dostępne są tylko decyzje z 2006 i 2012 r.) stwierdził, że niewywiązanie się władz lokalnych z warunków koncesji, a przede wszystkim zamrożenie wysokości opłat za korzystanie z usług przedsiębiorcy, stanowiło wywłaszczenie inwestycji i nakazał zapłatę 39,99 mln USD odszkodowania wraz z 6% oprocentowaniem od 2008, tj. łącznie 59 mln USD

Jest to kolejna w tym roku porażka Argentyny w sporze dotyczącym odebrania koncesji włoskiemu przedsiębiorstwu wodno-kanalizacyjnemu po styczniowej odmowie komitetu ad hoc unieważnienia wyroku sądu arbitrażowego z 2011 roku w sprawie Impregilo S.p.A. v. Argentine Republic (ICSID Case No. ARB/07/17).

czwartek, 29 maja 2014

Kompromis między Argentyną a Klubem Paryskim

Po dwudniowych negocjacjach Klub Paryski, zrzeszający wierzycielskie państwa wysoko uprzemysłowione, ogłosił kompromis wypracowany z Buenos Aires w sprawie spłaty w ciągu 5 lat argentyńskich zaległości kredytowych, których wartość na dzień 30 kwietnia b.r. wynosiła 9,7 mld USD (Paris Club, Press release)

Strony przyjęły elastyczny plan spłat, przy czym do maja przyszłego roku ma zostać spłacone co najmniej 1,15 mld USD. Kolejna płatność ma nastąpić do maja 2016. Klub Paryski podkreślił znaczenie obsługi zadłużenia zagranicznego dla normalizacji relacji z międzynarodowymi rynkami finansowymi, w tym pozyskiwania kredytów eksportowych.

Jemen 160. członkiem WTO

Na mocy dokumentu przyjęcia przedłożonego 27 maja b.r. Dyrektorowi Generalnemu, z dniem 26 czerwca Jemen stanie się 160. pełnoprawnym członkiem Światowej Organizacji Handlu. Tym samym dobiega końca procedura przystąpienia do WTO, rozpoczęta w kwietniu 2000 roku (WTO, Press release).

Jako 34. państwo najsłabiej rozwinięte (WTO, Least-developed countries), Jemen będzie korzystać z pomocy technicznej oraz wsparcia w zakresie capacity building.

Zob. także: powitanie nowego członka WTO przez DG Roberto Azevêdo (o inauguracji kadencji Dyrektora oraz ostatnich wyborach pisaliśmy tutaj).

środa, 28 maja 2014

Iracko-turecko-kurdyjskie ménage à trois przed sądem arbitrażowym ICC

Iracki minister ds. ropy poinformował, że w paryskim Międzynarodowym Sądzie Arbitrażowym ICC złożony został wniosek o wszczęcie postępowania arbitrażowego przeciwko Turcji oraz przeciwko tureckiemu operatorowi ropociągu spółce BOTAŞ celem uniemożliwiania Rządowi Regionalnemu Kurdystanu dalszego "bezprawnego przesyłu, składowania i załadunku na tankowce ropy naftowej" do iracko-tureckiego ropociągu (Republic of Iraq - Ministry of Oil, Press Release). Ruch ten stanowi konsekwencję decyzji Ankary z listopada ubiegłego roku  ws. wykorzystania, mimo protestów Iraku, ropociągów do współpracy z Republiką Kurdystanu.

wtorek, 27 maja 2014

Krstić w Polsce, cd.

W marcu pisaliśmy, że skazany przez trybunał jugosłowiański serbski zbrodniarz Radislav Krstić odbywa swoją karę w Polsce (zobacz tu). Sąd musiał jednak dostosować wyrok, który zapadł w Hadze, do wymogów polskiego prawa karnego. Nasze prawo nie przewiduje kary 35 lat pozbawienia wolności, tylko karę 25 lat pozbawienia wolności lub karę dożywotniego pozbawienia wolności. 

Rosyjski gaz popłynie na wschód

Najważniejszym punktem wizyty Prezydenta Rosji w Chinach było podpisanie długoterminowej umowy na dostawę 38mld m3 gazu rocznie do Chin. Umowę w środę 21 maja 2014 r.  podpisały Gazprom i CNPC. Czas trwania umowy to 30 lat. Potencjalne zyski Rosji mogą osiągnąć aż 400 mld dolarów w okresie obowiązywania umowy. Umowa ta jest przełomem w trwających ponad 10 lat negocjacjach pomiędzy Chinami a Rosją w sprawie dostarczania do Chin gazu. Gaz będzie płynął gazociągiem "Siła Syberii" który połączy pola gazowe ulokowane na Syberii z Oceanem Spokojnym. W związku z zawarciem umowy rozbudowana zostanie sieć przesyłowa, tak aby umożliwić transport surowca pomiędzy państwami. Więcej informacji tutaj

poniedziałek, 26 maja 2014

Polska ratyfikuje umowy międzynarodowe znoszące karę śmierci

W ubiegłym tygodniu Polska złożyła dokumenty ratyfikacyjne Protokołu nr 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności dotyczącego zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicznościach. Historia ratyfikacji tej umowy międzynarodowej była długa i trudna (warto pamiętać choćby negatywną decyzję Sejmu w kwestii ratyfikacji w trakcie pierwszego „podejścia” w 2005 r.).
Tym samym Polska jest ostatnim krajem Unii Europejskiej, który związał się protokołem. Wśród członków RE jedynie trzy państwa protokołu nie ratyfikowały: Armenia (protokół podpisała), Azerbejdżan i Rosja. Polski w tym niechlubnym gronie już nie ma.
Równocześnie warto też pamiętać, że 25 lipca br. wejdzie w życie w stosunku do Polski Drugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w sprawie zniesienia kary śmierci, przyjęty w Nowym Jorku dnia 15 grudnia 1989 r.
O działaniach zmierzających do ratyfikacji obu umów pisaliśmy na blogu tu i tu.

Nowa umowa Rosneft i BP w sprawie poszukiwania ropy - sankcje sankcjami a "business as usual".

W sobotę 24 maja państwowe przedsiębiorstwo Rosneft podpisało z BP (British Petroleum) umowę w sprawie poszukiwania i wydobywania ropy w rejonie Wołga-Ural. Umowę ze strony Rosneft podpisywał objęty sankcjami USA prezes koncernu i bliski współpracownik Prezydenta Rosji Igor Sechin. BP był reprezentowany przez prezesa Davida Compbella. Umowa przewiduje powołanie joint venture z 51 procentowym udziałem Rosneft i 49 procentowym udziałem BP. 

Do wydarzenia doszło w trakcie forum ekonomicznego w Petersburgu. Przedstawiciele największych światowych koncernów wydobywczych jak TOTAL, BP, Shell, ExxonMobil stawili się w Petersburgu podnosząc prestiż forum, które zbojkotowało wielu przedstawicieli innych branż. Prezes TOTAL Christophe de Margerie także zawierający w trakcie forum kontrakt wydobywczy z przedsiębiorstwem Lukoil stwierdził "Moja wiadomość dla Rosji jest następująca - Business as usual". Więcej informacji tutaj

Umowa ta nie była jedynym porozumieniem podpisanym przez Rosneft w trakcie trwania forum. Memorandum of understanding zostało podpisane przez ONGC Videsh Limited w sprawie wydobywania i produkcji węglowodorów z szelfu kontynentalnego Rosji, wliczając w to rejony Arktyki. Więcej informacji tutaj

Wietnam planuje wszczęcie postępowania arbitrażowego w związku ze sporem terytorialnym z Chinami

W wywiadzie dla agencji Reuters premier Wietnamu Nguyen Tan Dung stwierdził, że w związku z zaostrzającym się konfliktem na Morzu Południowochińskim jego gabinet rozważa możliwość pójścia w ślady Filipin (o sporze Filipin z Chinami pisaliśmy między innymi tutaj) i oddania sporu terytorialnego z Chinami pod arbitraż międzynarodowy. 

Eksperci CSIS prognozują duże (75%) prawdopodobieństwo podjęcia przez Wietnam takich kroków prawnych. Bezpośrednią przyczyną, która wywołała reakcję Wietnamu, było rozpoczęcie przez Pekin prac wiertniczych na szelfie będącym przedmiotem sporu pomiędzy obydwoma państwami. Więcej informacji tutaj.

niedziela, 25 maja 2014

STA instytucjonalizuje współpracę z kolumbijską Izbą handlową

Stały Trybunał Arbitrażowy zawarł porozumienie ws. współpracy z Centrum arbitrażu i koncyliacji przy Izbie Gospodarczej w Bogocie. Na mocy porozumienia obie instytucje będą się lokalnie wspierać w zakresie rozstrzygania sporów, między innymi poprzez udostępnianie własnych pomieszczeń.

Jest to kolejne porozumienie zawarte przez STA. Podobnie uregulowano stosunki Trybunału m.in. z ICSID, OPA czy Międzyamerykańskim Trybunałem Praw Człowieka.

sobota, 24 maja 2014

Rzecznik Generalny przeciwko turystyce socjalnej

Zdaniem Rzecznika Generalnego Melchiora Watheleta w sprawie Dano C-333/13  w braku rzeczywistego związku między państwem członkowskim a obywatelem innego państwa dopuszczalna jest odmowa specjalnych, nieskładkowych świadczeń socjalnych dla "potrzebujących pomocy osób szukających pracy". Tym samym Niemcy mogą odmówić takich świadczeń osobom przebywającym na ich terytorium wyłącznie w celu korzystania z pomocy społecznej lub poszukiwania pracy. Ma to zapobiec "nieracjonalnemu obciążeniu krajowego systemu pomocy społecznej".

piątek, 23 maja 2014

Unia przegrywa sprawę produktów z fok przed Organem Apelacynym WTO

Organ Apelacyjny WTO wydał wczoraj (22 maja) orzeczenie w wielokrotnie opisywanej już przez nas sprawie unijnych środków dotyczących handlu produktami z fok (głównie focze skóry) - European Communities — Measures Prohibiting the Importation and Marketing of Seal Products. Zmienił w nim dość radykalnie orzeczenie panelu z listopada 2013 r. 

Przede wszystkim Organ Apelacyjny, doszedł do wniosku, że środki przyjęte przez UE w rozporządzeniu (WE) nr 1007/2009 nie są "wymogiem technicznym" w rozumieniu Porozumienia TBT. Tym samym nie mogą być usprawiedliwione na  podstawie jego art. 2.2., co wcześniej orzekł Panel. Warto przypomnieć, że było to podstawą stwierdzenia, że kontekstowany przez Norwegię i Kanadę zakaz sprzedaży produktów z fok innych niż złowione "metodami tradycyjnie stosowanymi przez Inuitów", jest zgodny z prawem WTO.

Simba skazany na karę 12 lat pozbawienia wolności

W marcu pisaliśmy o wyroku MTK (tu), w którym uznano, że Germain Katanga jest winny współudziału w popełnieniu zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych polegających na atakach na ludność cywilną. Uwolniono go natomiast od zarzutów dotyczących zgwałceń i seksualnego niewolnictwa oraz angażowania dzieci w wieku poniżej 15 lat do udziału w walkach zbrojnych (par. 1692-1696).

Dziś MTK uznał, że Katanga zostanie skazany na kary 12 i 10 lat pozbawienia wolności odsiadywanych łącznie jako kara 12 lat pozbawienia wolności.

czwartek, 22 maja 2014

Tony Blair przed MTK?

Prokurator MTK rozpoczęła kolejne śledztwo dotyczące sytuacji w Iraku (poprzednie zakończono w 2006 roku). Stało się to na skutek otrzymania informacji dotyczących udziału żołnierzy brytyjskich w zbrodniach wojennych (w szczególności chodzi o przestępstwo systematycznego przetrzymywania osób) na terenie Iraku pomiędzy 2003 a 2008 rokiem. Irak nie jest państwem stroną Statutu, ale jest nim Wielka Brytania i to postępowania jej żołnierzy dotyczy „nowe” dochodzenie MTK.

Kolejny spór UE z Rosją w WTO

Unia Europejska (UE) złożyła wczoraj (21 marca 2014 r.) wniosek o wszczęcie formalnych konsultacji z Rosją w sprawie ceł antydumpingowych nałożonych na lekkie samochody dostawcze z Niemiec oraz Włoch. Zdaniem UE cła te są niezgodne w wymaganiami Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu oraz Porozumienie Antydumpingowego. W szczególności UE uważa, że cła zostały wprowadzone z naruszeniem szeregu przepisów proceduralnych jak również, że nie zostały spełnione warunki formalne wymagane przez prawo WTO do ich nałożenia.

środa, 21 maja 2014

Upowszechnienie strasburskich standardów ochrony praw człowieka w obszarach bioetyki, internetu i działalności Policji

W ostatnim czasie w Radzie Europy przygotowane zostały trzy interesujące dokumenty/publikacje podsumowujące strasburskie standardy ochrony praw człowieka w trzech obszarach: procesie decyzyjnym w zakresie świadczeń medycznych w sytuacjach „końcowej fazy życia”, prawach człowieka użytkowników Internetu oraz działalności służb policyjnych.

Proces Kadafiego jednak w Hadze....

Dziś, 21 maja, MTK wydał decyzję dotyczącą dopuszczalności sprawy Saifa Al-Islama Kadafiego przed Trybunałem. Jest to już druga decyzja w sprawie. 31 maja ubiegłego roku, Trybunał odrzucił libijski sprzeciw wobec dopuszczalności sprawy (tu), przypominając Libii o jej obowiązku dostarczenia Kadafiego do Trybunału. Rząd libijski złożył apelację od tej decyzji już 7 czerwca 2013 (tu), a w międzyczasie w Libii rozpoczęło się postępowanie karne przeciwko m.in. Kadafiemu (pisaliśmy o tym tu, zwracając państwa uwagę na to, że Kadafi jest nieobecny w Trypolisie a proces toczy się poprzez łącze internetowe).

Wzmocnienie wykonywania kompetencji w dziedzinie handlu przez Unię Europejską

Rada UE przyjęła 15 maja rozporządzenie dotyczące wykonywania praw Unii w zakresie stosowania i egzekwowania zasad handlu międzynarodowego, które zmienia i uzupełnia dotychczas obowiązujące rozporządzenie Rady (WE) nr 3286/94 z dnia 22 grudnia 1994 r. ustanawiające procedury wspólnotowe w zakresie wspólnej polityki handlowej w celu zapewnienia wykonania praw Wspólnoty zgodnie z zasadami handlu międzynarodowego, w szczególności tymi ustanowionymi pod auspicjami Światowej Organizacji Handlu

Dotychczasowe rozporządzenie dotyczyło przede wszystkim uczestnictwa UE w sporach przed panelami i Organem Apelacyjnym WTO, jak również wykonywania orzeczeń czy nakładania sankcji w ramach systemu prawnego WTO. Nowe rozporządzenie obejmuje także możliwość nakładania sankcji przewidzianych w regionalnych porozumieniach handlowych. Przyznaje bowiem organom UE prawo do "zawieszenia lub wycofania koncesji lub innych zobowiązań w ramach międzynarodowych umów handlowych", nie precyzując o jakie umowy handlowe chodzi.

wtorek, 20 maja 2014

Apel Wysokiej Komisarz Praw Człowieka o ochronę albinosów

W ubiegłym tygodniu Wysoka Komisarz Praw Człowieka Navi Pillay ponownie zaapelowała o ochronę osób dotkniętych albinizmem. Tym razem jej apel spowodowało brutalne morderstwo albinoskiej kobiety dokonane 12 maja br. w Tanzanii. W swoim wystąpieniu Komisarz przypomniała, że albinosi są obiektami ataków bądź dyskryminacji, są stygmatyzowani i wykluczani ze społeczeństw, szczególnie w Afryce. Doniesienia dotyczące tego rodzaju praktyk docierają do Biura Komisarz aż z 15 krajów. Części ciał albinosów wykorzystywane są tam do celów rytualnych.

Komisarz skorzystała z okazji by zaapelować do władz tanzańskich o rozpoczęcie konkretnych działań w celu objęcia ochroną osób dotkniętych albinizmem oraz o podjęcie aktywnych kroków poprzez działania edukacyjne i kampanie podnoszące świadomość społeczną w celu zwalczania stygmatyzacji albinosów.

Apel Wysokiej Komisarz nie jest pierwszym zwróceniem przez nią uwagi na problemy dotykające osoby z albinizmem. W tym kontekście warto pamiętać chociażby o ostatnim raporcie z września 2013 r., który został przedstawiony na 24 sesji Rady Praw Człowieka i dotyczył problemu fizycznych zagrożeń oraz dyskryminacji albinosów (A/HRC/24/57).

5. runda negocjacji TTIP

Wczoraj (19 maja) w Waszyngtonie odbyła się kolejna, piąta już runda negocjacji umowy o wolnym handlu pomiędzy UE a Stanami Zjednoczonymi, tzw. transatlantyckiego partnerstwa w dziedzinie handlu i inwestycji (TTIP). Wprawdzie tym razem nie należy się raczej spodziewać przełomu (o którym zapewne i tak dowiedzielibyśmy się bardzo niewiele), jednak jest to dobra okazja do wyrażenia sprzeciwu.

poniedziałek, 19 maja 2014

US Supreme Court: chrześcijańska modlitwa Rady miasta nie narusza zakazu dyskryminacji

W sprawie miasto Greece p. Galloway i in. amerykański Sąd Najwyższy uchylił wyrok sądu apelacyjnego uznając, że recytowanie modlitwy chrześcijańskiej podczas obrad Rady miasta nie narusza zakazu dyskryminacji na tle religijnym w myśl I poprawki do Konstytucji. Ceremonialna modlitwa stanowi bowiem wyraz uznania, że od narodzin państwa religia odgrywała istotną rolę w życiu Amerykanów, a symboliczne potwierdzenie wiary w istnienie siły wyższej, w sposób nie godzący w przekonania innych, nie stoi w sprzeczności z udziałem w życiu publicznym (s. 23). 

niedziela, 18 maja 2014

Współpraca policyjna: chińscy funkcjonariusze w Paryżu

Jak ujawnił francuski l'Express (Les touristes chinois vont être protégés par des "patrouilleurs") tamtejsze ministerstwo spraw wewnętrznych zapowiedziało, że tego lata na ulicach Paryża pojawią się funkcjonariusze chińskiej policji celem udzielania pomocy turystom z Państwa Środka. Funkcjonariusze nie będą mieli uprawnień w zakresie "egzekwowania prawa", jednak mają "pomagać" francuskim kolegom w "działaniach prewencyjnych" przeciwko pladze kradzieży kieszonkowych. Szczegóły współpracy mają dopiero zostać ujawnione.

Krok ten stanowi odpowiedź na masowe kradzieże, których ofiarami padają przede wszystkim turyści z Chin i Japonii, znani z noszenia przy sobie znacznych ilości gotówki. Jako że w 2013 roku Francja gościła przeszło milion chińskich turystów, a liczba ta powinna się podwoić do 2020 roku, przy średnim budżecie 1'300 euro na wakacyjne wydatki, pogarszająca się reputacja Paryża w Azji zaczęła niepokoić francuskich przedsiębiorców (l'Express, Des policiers chinois vont patrouiller dans Paris). W związku z tym Comité Colbert, zrzeszający instytucje kultury i 75 największych marek luksusowych (takich jak Channel, Dior, Hermès i Vuitton, a od 2012 także Dr Irena Eris) w maju ubiegłego roku wezwał władze do podjęcia działań na rzecz podniesienia bezpieczeństwa azjatyckich turystów, do czego zobowiązał się wówczas Prezydent Hollande (l'Express, Le luxe français s'alarme des agressions de touristes à Paris En savoir plus sur). Na podstawie uzgodnień z Prezydentem Xi Jinpingiem całość kosztów współpracy pokryje strona chińska (Corriere della Sera, Esplora il significato del termine: A Parigi agenti cinesi per proteggere i turisti del DragoneA Parigi agenti cinesi per proteggere i turisti del Dragone).

sobota, 17 maja 2014

Krytyczna ocena Rosji w WTO

Na początku tego tygodnia (12-13 maja 2014 r.) miało miejsce posiedzenie Rady Generalnej WTO, w trakcie którego doszło do bezprecedensowej krytyki aktualnej polityki handlowej Rosji. Wśród członków którzy skrytykowali Rosję znalazła się między innymi Unia Europejska (UE), Stany Zjednoczone, Japonia, Kanada, Norwegia, Szwajcaria, Tajwan, Australia oraz Ukraina. 

Członkowie wskazywali na szereg systemowych problemów w dwustronnych relacjach handlowych: niewystarczające wypełnianie zobowiązań w zakresie notyfikacji nowych środków regulacyjnych wpływających na handel międzynarodowy; stosowania wymogów tzw. wkładu krajowego dla pewnych kategorii produktów; problemy z odprawami celnymi na granicy; podnoszenie ceł powyżej limitów, na które Rosja zgodziła się wstępując do organizacji. Jako istotny problem wskazano również stosowanie przez Rosję środków sanitarnych i fitosanitarnych w sposób sprzeczny z wymaganiami Porozumienia SPS (między innymi wprowadzenie ograniczeń sanitarnych bez posiadania odpowiedniego dla nich uzasadnienia naukowego). 

piątek, 16 maja 2014

Raport FSB ws. ograniczania wpływu agencji ratingowych

Realizując cele przyjęte przez G20 w zakresie przebudowy międzynarodowej architektury finansowej, a przede wszystkim własny plan działania z października 2012 (zobacz nasz post tutaj) Rada Stabilności Finansowej (FSB) opublikowała Raport z peer review poświęcony krajowej implementacji Zasad ograniczenia zależności od ocen agencji ratingowych (CRA). Do Raportu załączono plany działań dla poszczególnych jurysdykcji.

Podstawowym wnioskiem płynącym z Raportu jest wielkie zróżnicowanie w postępach implementacyjnych. W Raporcie podkreślono także, że usunięcie odwołań do ocen agencji ratingowych z aktów normatywnych stanowi niezbędny, acz dopiero pierwszy krok w stronę ograniczenia oddziaływania CRA na stabilność finansową. Niezbędna jest również adekwatna zmiana praktyki mechanicznego uwzględniania ich wycen jako podstawy oceny wiarygodności kredytowej. To  z kolei może wymagać aktywnego wsparcia ze strony lokalnych nadzorców w rozbudowie własnych, alternatywnych instrumentów w tym zakresie.

W konkluzjach FSB sformułowało rekomendacje dla krajowych administracji w zakresie dobrych praktyk w ograniczaniu zależności od CRA, a także wezwało inne instytucje międzynarodowe do dalszej współpracy.

Mimo że tempo ograniczania niekontrolowanego oddziaływania CRA na rynki finansowe może rozczarowywać, nie należy zapominać ile już w tym zakresie zrobiono, w tym powołując unijne kolegia nadzoru (nasz grudniowy post) i nowelizując unijne regulacje w przedmiotowym zakresie (post tu).

Zob.: Komunikat prasowy FSB.


czwartek, 15 maja 2014

Taranenko p. Rosji – nadmierne sankcje nałożone na oponentów Prezydenta Putina w trakcie demonstracji w 2004 r.

W dzisiejszym wyroku w sprawie Taranenko p. Rosji Trybunał strasburski negatywnie ocenił działania władz rosyjskich związane z protestami przeciwko polityce Prezydenta Putina … w 2004 r. Jest to kolejny wyrok dotyczący kar wymierzonym protestującym, którzy w grudniu 2004r. okupowali budynek administracji Prezydenta. Demonstranci wznosili okrzyki, prezentowali hasła na plakatach, które wywieszali przez okno budynku, rozdawali ulotki. Celem ich protestu było zmuszenie Prezydenta do rezygnacji z urzędu. Zdaniem skarżącej nie była ona członkiem Partii Bolszewickiej, która protest prowadziła, a jej obecność na miejscu protestu wynikała z tego, że zbierała materiały do swojej pracy magisterskiej. Pani Taranenko została tymczasowo aresztowana i w osadzeniu spędziła prawie roku. Następnie została skazana za udział w masowych zamieszkach na karę pozbawienia wolności na okres trzech lat w zawieszeniu.

7. raport Prokurator MTK w sprawie Libii

Prokurator MTK Fatou Bensouda przedstawiła właśnie 7 raport Radzie Bezpieczeństwa dotyczący rezolucji 1970 (2011), na podstawie której RB przekazała Trybunałowi "sprawę" Libii (tu). Raport odnosi się do  obecnej sytuacji - współpracy państw - a także toczącej się w Libii sprawy karnej, w której jako oskarżeni udział biorą m.in. Al-Senussi i Saif Kadafi (ten ostatni via internet o czym pisaliśmy tu).

środa, 14 maja 2014

Nowelizacja unijnych regulacji ws. rynków instrumentów finansowych

Rada UE przyjęła Regulację (MIFIR) oraz Dyrektywę (MIFID II) w sprawie regulacji rynku instrumentów finansowych, których teksty skierowano w czerwcu ubiegłego roku (zobacz nasz post tutaj) do Parlamentu Europejskiego, a następnie przyjęto w pierwszym czytaniu w styczniu.

Zob.: Komunikat prasowy (na razie dostępny tylko w wersji angielskiej). 

Oba akty w większości będą stosowane w 30 miesięcy od momentu wejścia w życie, jednak data publikacji aktów w Dzienniku Urzędowym nie jest jeszcze znana. Zwrócenie się do ESMA o pomoc techniczną w zakresie środków implementujących może sugerować, że nastąpi to w czerwcu (tak: Financial services: Regulation tomorrow).

Roczny raport Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w nowej formie

Właśnie ukazał się roczny raport MKCK, w którym organizacja podsumowuje rok (2013) swojej pracy. Jak zwykle jest to kilkaset stron (624!). Zdając sobie sprawę, iż większość czytelników nie przebrnie przez całość, MKCK zdecydował się przedstawić miniraport, który skupia się na działaniach w siedmiu państwach - Syrii, Afganistanie, Mali, DRK, Somalii, Iraku, Południowym Sudanie i dodatkowo w niezwykle atrakcyjnej formie. Na specjalnie przygotowanej stronie można znaleźć nie tylko  infografiki, ale także krótkie filmy z największych operacji. Dostępne jest również nagranie z konferencji prasowej, na której przedstawiono raport.

wtorek, 13 maja 2014

Google odpowiedzialne za przetwarzanie danych osobowych publikowanych przez osoby trzecie

Odpowiadając na pytanie prejudycjalne w sprawie C-131/12 - Google Spain i Google (Komunikat prasowy) Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że "operator wyszukiwarki internetowej przeszukując Internet w zautomatyzowany, stały i systematyczny sposób w poszukiwaniu opublikowanych w nim informacji „gromadzi” takie dane w rozumieniu dyrektywy [w sprawie ochrony danych]" co w powiązaniu z innymi czynnościami pozwala stwierdzić, że w efekcie operacje należy uznać za „przetwarzanie”, nawet jeżeli informacje zostały opublikowane przez podmiot trzeci. Tym samym, wbrew stanowisku Rzecznika Generalnego Niilo Jaaskinen w zakresie statusu prawnego dostawcy usług (zobacz nasz post tutaj), operator wyszukiwarki jest administratorem danych w rozumieniu Dyrektywy.

ETPCz zasądza 90 mln euro zadośćuczynienia w sporze cypryjsko-tureckim

ETPCz wydał wyrok w kwestii ustalenia wysokości zadośćuczynienia w sporze Cypru p. Turcji, która rozstrzygnięta została co do meritum 13 lat temu. W wyroku z 10 maja 2001 r. Trybunał stwierdził naruszenie kilkunastu przepisów Konwencji w zw. z sytuacją na Cyprze Północnym od kiedy Turcja przeprowadziła tam w lipcu i sierpniu 1974 r. operację militarną i w związku z trwającym od tego czasu podziałem terytorium Cypru. 

poniedziałek, 12 maja 2014

Nowy medal NZ za wyjatkową odwagę oraz oficjalna wersja wydarzeń z 1994 r. w Rwandzie

Kilka dni temu (8 maja 2014 r.) Rada Bezpieczeństwa zdecydowała o ustanowieniu nowego odznaczenia - medalu im. kapitana Mbaye Diagne za wyjątkową odwagę, który ma być przyznawany personelowi NZ oraz towarzyszącemu za wykazanie wyjątkowej odwagi w obliczu ekstremalnego zagrożenia w czasie wykonywania mandatu misji  lub funkcji w ramach służby dla ludzkości oraz NZ (tekst rezolucji 2154 dostępny tutaj).

niedziela, 11 maja 2014

Spór z Indonezją o produkty rolne w WTO

Nowa Zelandia oraz USA złożyły (8 maja 2014 r.) w WTO wniosek o wszczęcie oficjalnych konsultacji z Indonezją w sprawie szeregu środków handlowych utrudniających, zdaniem tych państw, eksport produktów rolnych do Indonezji. W szczególności kraje te twierdzą, że wymóg uzyskania specjalnej licencji importowej dla produktów rolnych stanowi nieuzasadnione utrudnienie w handlu oraz narusza zasadę traktowania narodowego. Ten sam zarzut jest stawiany wobec procedur inspekcji przedwysyłkowej wymaganych przez Indonezję. Zdaniem obu państw rozwiązania te naruszają postanowienia GATT 1994, Porozumienia w sprawie rolnictwa, Porozumienia w sprawie licencjonowania importu oraz Porozumienia w sprawie inspekcji przedwysyłkowej

Powyższy spór trwa już od jakiegoś czasu. Nowa Zelandia już w zeszłym roku wnioskowała o rozpoczęcie konsultacji, które jednak nie doprowadziły do rozwiązania sporu. W przypadku USA powołano nawet panel, który ostatecznie jednak nie rozpoczął funkcjonowania. Oba państwa zdecydowały się na ponową próbę polubownego załatwienia sporu (a nie kontynuację poprzednio uruchomionych procedur), gdyż Indonezja wprowadziła w ciągu minionego roku szereg modyfikacji do swojego reżimu licencji importowych. 

Więcej szczegółowych informacji dostępnych jest we wnioskach, które w ciągu kilku najbliższych dni, zostaną umieszczone w bazie danych WTO (WT/DS477/1 oraz WT/DS478/1).

***

Konsultacje są obowiązkowym etapem procedury rozstrzygania sporów w WTO. W przypadku ich niepowodzenia strona wnioskująca o przeprowadzenie konsultacji może zwrócić się o rozstrzygnięcie sprawy przez panel WTO. Od takiej decyzji przysługuje następnie prawo do złożenia odwołania do Appellate Body.

sobota, 10 maja 2014

Inicjatywa energetyczna G7

6 maja zgromadzeni na szczycie w Rzymie  ministrowie państw G7 (G8 bez Rosji - zobacz nasz post tutajwłaściwi ds. energetyki, wyrażając zaniepokojenie zagrożeniem bezpieczeństwa energetycznego w wyniku "naruszenia przez Rosję suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy", zapowiedzieli podjęcie kroków zmierzających do poprawy bezpieczeństwa na szczeblach krajowych, regionalnych i globalnym (G7, G7 Rome Energy Ministerial Meeting, Joint Statement).

Obok wskazania 7 zasad mających stanowić podstawę reformy (pkt. 4) oraz szeregu działań, które mają zostać zrealizowane w średnim i w długim okresie, ministrowie zapowiedzieli bezzwłoczne:

piątek, 9 maja 2014

Zbrodnie przeciwko ludzkości w Południowym Sudanie

Wczoraj Misja ONZ w Sudanie Południowym (UNMISS) przedstawiła raport dotyczący praw człowieka w konflikcie w Sudanie Południowym (zobacz tu). O sprawie Sudanu Południowego i kolejnych rezolucjach RB pisaliśmy już wcześniej: zobacz tu. Raport został sporządzony przez sekcję praw człowieka przy UNMISS i dotyczy naruszeń, które miały miejsce od 15 grudnia 2013 roku, wtedy właśnie, w Dżubie, rozpoczęły się walki, które początkowo dotyczyły waśni wewnętrznych w łonie Ludowej Armii Wyzwolenia Sudanu (Sudan People’s Liberation Army (SPLA)), która rozdzieliła się na siły lojalne wobec rządu i opozycję lojalną wobec vice-prezydenta Machara. Stopniowo konflikt rozlał się na plemiona Nuerów, Dinka i Szylluk.

Harmomizacja unijnych przepisów w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków

Na podstawie kompromisu wypracowanego w grudniu ubiegłego roku przez litewską Prezydencję (zobacz m.in. nasze posty tu i tu), Rada przyjęła Dyrektywę ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (PE-CONS 14/14).

czwartek, 8 maja 2014

Szwajcaria wdroży standard OECD w zakresie automatycznej wymiany informacji finansowych

Podczas odbywającego się dniach 5-7 kwietnia w Paryżu "Tygodnia OECD" -  równoczesnego dorocznego spotkania Rady OECD na poziomie ministerialnym (zobacz Ministerial Council Statement) oraz Forum OECD - przyjęto Deklarację w sprawie automatycznej wymiany informacji w sprawach podatkowych. Tym samym ministrowie "wyrazili determinację" w szybkim wdrożeniu, na zasadzie wzajemności, oraz wezwali centra finansowe do bezzwłocznej implementacji  Jednolitego światowego standardu w zakresie wymiany informacji finansowych, opublikowanego przez OECD w lutym b.r. 

Deklarację poparło G20, a do końca roku najpewniej sporządzona zostanie czarna lista jurysdykcji niewspółpracujących takich jak Dubaj czy Panama (FT, Switzerland pledges to lift veil on tax secrecy). Zważywszy na rosnącą skuteczność presji wywieranej przez społeczność międzynarodową na raje podatkowe nowy standard ma szansę ulec szybkiemu upowszechnieniu (zobacz nasz post, czy FT, Singapore completes US tax evasion deal)

środa, 7 maja 2014

Watykan przed Komitetem Przeciwko Torturom

5 i 6 maja br. delegacja Watykanu odpowiadała na pytania członków Komitetu Przeciwko Torturom ONZ (CAT) w związku z pierwszym raportem okresowym z wykonywania Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania złożonym w 2013 r. 

wtorek, 6 maja 2014

Polityczny kompromis ministrów UGW ws. Podatku Tobina

Wykorzystując oczyszczenie przedpola dla współpracy w zakresie ustanowienia podatku od transakcji finansowych (FTT) w konsekwencji ubiegłotygodniowej decyzji Trybunału Sprawiedliwości (nasz post tutaj), ministrowie finansów strefy Euro wypracowali porozumienie polityczne w sprawie wprowadzenia podatku od 1 stycznia 2016 (Il Sole 24 Ore, Primo accordo tra i Paesi euro sulla Tobin Tax: l'obiettivo è introdurre la nuova imposta dal 2016). Porozumienia nie podpisała jedynie, przeżywająca aktualnie kryzys polityczny, Słowenia.

Plan skrytykowały m.in. Wielka Brytania, Szwecja i Europejski Bank Inwestycyjny. Sceptycznie wyraziła się o jego ogólnikowości Holandia, rozważająca przystąpienie do współpracy.

Unijny stress-test sektora ubezpieczeń

Dotąd o unijnych stress-testach informowaliśmy w kontekście sektora bankowego. Tym razem działania zmierzające do sprawdzenia poziomu stabilności i identyfikacji najważniejszych zagrożeń zainicjował Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA).

Obejmujący całą UE sprawdzian sektora ubezpieczeniowego składa się z dwóch modułów (EIOPA, Press Release).

poniedziałek, 5 maja 2014

Orzeczenia MTS nie podlegają automatycznemu wykonaniu (w Kolumbii)

Jak informowaliśmy we wrześniu ubiegłego roku Prezydent Kolumbii zapowiedział, że państwo to nie zastosuje się do wyroku MTSu w sporze delimitacyjnym z Nikaraguą. Tamtejszy MSZ zapowiedział wówczas zaskarżenie Ogólnoamerykańskiego układu o pokojowym rozstrzyganiu sporów z 1948, stanowiącego podstawę jurysdykcji MTSu, do Trybunału Konstytucyjnego.

niedziela, 4 maja 2014

Przyszłość governance Internetu

W 25 rocznicę rozpoczęcia projektu stworzenia sieci dokumentów hipertekstowych o nazwie World Wide Web (Wikipedia, Historia Internetu) w dniach 23-24 kwietnia w brazylijskim São Paulo odbył się światowy szczyt użytkowników sieci poświęcony przyszłości governance Internetu, NETmundial. Organizację szczytu wspierał High-Level Multistakeholder Committee, zrzeszający przedstawicieli 12 państw, oraz 12 przedstawicieli społeczności międzynarodowej (w tym Komisja Europejska, Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny oraz Departament Spraw Gospodarczych i Społecznych ONZ). W spotkaniu wzięło udział przeszło 800 uczestników z 85 państw.

sobota, 3 maja 2014

TS UE o kredytach zaciąganych w walucie obcej w kontekście nieuczciwych warunków umownych

W czwartek, 30 kwietnia br., Trybunał Sprawiedliwości UE wydał oczekiwany przede wszystkim przez spłacających kredyty hipoteczne zaciągnięte w walutach obcych (zwłaszcza frankach szwajcarskich) wyrok w sprawie C-26/13 Árpád Kásler i Hajnalka Káslerné Rábai v. OTP Jelzálogbank Zrt.

W maju 2008 r. węgierskie małżeństwo zawarło z jednym z węgierskich banków umowę kredytu hipotecznego denominowanego w walucie obcej (frankach szwajcarskich, CHF). Bank przyznał kredytobiorcom kredyt w wysokości 14 400 000 forintów węgierskich (HUF, co stanowiło równowartość ok. 46 867 EUR). Zgodnie z postanowieniami umowy (które miały standardowy charakter) ustalenie kwoty kredytu w CHF miało zostać dokonane według kursu kupna tej waluty stosowanego przez bank w dniu uruchomienia finansowania. W efekcie tak ustalona kwota kredytu wyniosła 94 240,84 CHF. Jednak,  zgodnie z tą samą umową, wysokość należnych rat miesięcznych, wyrażona w HUF miała być określana po stosowanym przez bank kursie sprzedaży CHF obowiązującym w dniu poprzedzającym dzień wymagalności raty. Kredytobiorcy zakwestionowali przed sądami węgierskimi ten warunek umowy, wskazując, że ma on na nieuczciwy charakter, ponieważ przez zastosowanie na potrzeby spłaty kredytu kursu innego niż ten, którym posłużono się przy jego udostępnieniu, przysparza bankowi jednostronnej i nieuzasadnionej korzyści (dodatkowej w stosunku do prowizji i oprocentowania). 

Rosja pozywa UE w WTO za jej „Trzeci Pakiet Energetyczny”

30 kwietnia 2014 r. Rosja przesłała do WTO informacje o wszczęciu oficjalnej procedury konsultacyjnej z Unią Europejską (UE) dotyczącej tzw. „Trzeciego Pakietu Energetycznego” (3PE). Jest to kolejny w ostatnim czasie spór na forum WTO, w który zaangażowana jest Rosja (o innych postępowania pisaliśmy tu, tu oraz tu). Mimo że Rosja przygotowywała się do niego już od jakiegoś czasu, decyzja o jego wszczęciu jest niewątpliwie związana z rosnącym napięciem pomiędzy tym krajem a UE w kontekście kryzysu ukraińskiego. 

piątek, 2 maja 2014

ETPCz pozytywnie o nowej ustawie reprywatyzacyjnej w Rumunii

W ostatnich dniach kwietnia Trybunał w Strasburgu wydał ważny wyrok w sprawie Preda i inni p. Rumunii, w którym pozytywnie ocenił wykonanie przez władze rumuńskie wyroku pilotażowego w sprawie Maria Anatasiu i inni p. Rumunii.

W 7 na 8 spraw, które rozpatrywane były łącznie ETPCz uznał, że skarżący nie wyczerpali krajowych środków odwoławczych wprowadzonych ustawą z 2013 r. do rumuńskiego systemu prawnego. Celem uchwalenia tych przepisów  było zakończenie procesu restytucji bądź wypłaty odszkodowań za mienie znacjonalizowane niezgodnie z prawem w czasach reżimu komunistycznego.

Zgoda Trybunału Sprawiedliwości na wzmocnioną współpracę w zakresie podatku Tobina

Wbrew stanowisku służb prawnych Rady (zobacz nasz post z września ubiegłego roku), Trybunał Sprawiedliwości oddalił skargę Wielkiej Brytanii o stwierdzenie nieważności decyzji Rady 2013/52/UE upoważniającej do podjęcia wzmocnionej współpracy w dziedzinie podatku od transakcji finansowych (Wyrok Trybunału z 30.4.2014, C‑209/13). Przedmiotowy wniosek do Komisji o ustanowienie wzmocnionej współpracy  w zakresie podatku od transakcji finansowych (FTT) wystosowało 11 państw członkowskich, po tym jak niepowodzeniem zakończyła się inicjatywa przyjęcia regulacji w skali całej UE. Jedenastka roboczo przyjęła jednak tożsamy zakres i zasady realizacji obowiązku podatkowego z tym określonym w pierwotnym projekcie Komisji.

czwartek, 1 maja 2014

10 lat Polski w Unii Europejskiej

Dziś, 1 maja 2014, mija 10 lat od wejścia Polski, a także Czech, Cypru, Estonii, Litwy, Łotwy, Malty, Słowacji, Słowenii i Węgier do Unii Europejskiej. Jednak zamiast bilansów, ocen i komentarzy chcemy zaproponować naszym Czytelnikom coś innego - kilka myśli jednego z Ojców europejskiej integracji, Roberta Schumana: o celu i istocie jednoczenia Europy, o tym dlaczego warto być częścią Unii Europejskiej (nawet jeśli rzeczywistość UE odbiega czasem od idei). 

"Granice historyczne zrodziły się z uzasadnionej historycznej i etnicznej ewolucji, z długiego wysiłku zjednoczenia narodowego; nie można nawet myśleć o ich przekreśleniu. W innych epokach granice wyznaczane były przez gwałtowne podboje lub korzystne małżeństwa. Dziś wystarczy zmniejszyć ich wartość. Granice w Europie stanowić będą coraz mniejszą przeszkodę w wymianie poglądów, osób i dóbr. Poczucie solidarności narodów przewyższy pokonane odtąd nacjonalizmy, których zasługi polegały na wyposażeniu państw w tradycję i solidną wewnętrzną strukturę. Na tych dawnych państwowych podstawach trzeba wznieść nowy ponadpaństwowy poziom. Nie nastąpi w ten sposób żadne wyparcie się chwalebnej przeszłości, lecz nowy rozwój narodowych sił dzięki ich wprzęgnięciu w służbę ponadnarodowej wspólnoty. 
(...)
Nie chodzi o połączenie państw, o stworzenie jednego superpaństwa. Nasze europejskie kraje są rzeczywistością historyczną; byłoby psychologicznie niemożliwe sprawić, aby przestały istnieć. Ich różnorodność jest wręcz bardzo korzystna i dlatego nie chcemy ich ani niwelować, ani zrównywać.
(...)
Europa nie może być strefą wpływów eksploatowaną przez jakiekolwiek dominujące siły polityczne, wojskowe lub ekonomiczne. Lecz aby istnieć rzeczywiście musi być rządzona przez zasadę równości praw i obowiązków wszystkich krajów w ten sposób zrzeszonych.
(...)  
Tak zjednoczona Europa nie jest skierowana przeciw komukolwiek; nie ma żadnego zamiaru agresji, żadnych oznak egoizmu lub imperializmu, ani w swym łonie, ani wobec innych krajów. Pozostaje dostępna dla każdego, kto będzie chciał do niej przystąpić."

(Robert Schuman Dla Europy, przekład Magdalena Krzeptowska, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009, s. 17-18)

USA: Sąd Najwyższy o kompetencjach Agencji Ochrony Środowiska

Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych wydał we wtorek, 19 kwietnia, orzeczenie w sprawie wszczętej przez kilka Stanów (Texas, Michigan, Ohio) i przedsiębiorców przeciwko Agencji Ochrony Środowiska (EPA). Zarzucali oni EPA, że przekroczyła swoje kompetencje wynikające ze słynnej ustawy Clean Air Act przy wydawaniu regulacji dotyczącej międzystanowych emisji - tzw. klauzuli "dobrego sąsiada". Przewiduje ona, że poszczególne stany powinny zakazać emitowania niektórych gazów (takich jak dwutlenek siarki, dwutlenek azotu czy cząstki PM), gdy emisje prowadzą do zanieczyszczeń na terytorium innego stanu. Zdaniem Sądu Najwyższego EPA nie przekroczyła swoich uprawnień, a klauzula to dopuszczalna, efektywna i słuszna interpretacja Clean Air Act