wtorek, 21 kwietnia 2015

TS: wzorce umowne dla usług prawnych podlegają reżimowi prawa konsumenckiego

Po tym jak w lipcu ubiegłego roku Trybunał Sprawiedliwości uznał "turtystykę adwokacką" za zgodną z prawem UE (nasz post tutaj), kolejny raz wyrok unijnych sędziów może wywrzeć istotne wpływ na sposób wykonywania wolnych zawodów prawniczych.

Zgodnie z wyrokiem Birutė Šiba p. Arūnasowi Devėnasowi (C-537/13) wzroce umowne stosowane przez prawników w relacjach z klientami muszą być zgodne z Dyrektywą Rady 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. L 95, s. 29).

Powyższy spór wyniknął na tle trzech umów między Panią Birutė Šiba a jego adwokatem A. Devėnasem, w której nie określono zasad ani terminów zapłaty honorarium, ani zakresu usług prawnych do których adwokat się zobowiązał (par.11). Po tym jak nakaz zapłaty wydany przez sąd rejonowy Kłajpedzie utrzymano w drugiej instancji,  Birutė Šiba wniosła skargę kasacyjną, podnosząc, że w niższych instancjach nie uwzględniono jej statusu konsumenta.

W tej sytuacji litewski Sąd Najwyższy, Lietuvos Aukščiausiasis Teisma, wystąpił z pytaniami prejudycjalnymi w zakresie:
  • możliwości uznania osoby fizycznej - odbiorcy usług prawnych za konsumenta,
  • możliwości uznania adwokata świadczącego usługi prawne za przedsiębiorcę, 
  • objęcia umów o odpłatne świadczenie usług prawnych wspomnianą Dyrektywą, a w razie odpowiedzi twierdzącej według jakich kryteriów powinna się odbywać taka klasyfikacja (par. 17).
Zdaniem Trybunału decydujące znaczenie dla odpowiedzi na tak postawione pytanie jest ocena, czy kontrahenci spornej umowy działali w ramach swojej działalności zawodowej (par. 21, 23-24). Jak dalej zauważył TS "Jeśli adwokaci dobrowolnie decydują się na zastosowanie takich standaryzowanych warunków, które nie odzwierciedlają bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawowych i wykonawczych w rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13, to nie można ponadto twierdzić, że zastosowanie tej dyrektywy może godzić w szczególny charakter stosunków pomiędzy adwokatem a jego klientem i naruszać zasady wiążące się z wykonywaniem zawodu adwokata" (par. 27).

Sędzią sprawozdawcą w sprawie był prof. Marek Safjan.

Zob. także nasz post nt. Opinii Rady Konsultacyjna Sędziów Europejskichw sprawie relacji między sędziami a adwokatami

Brak komentarzy: