wtorek, 9 kwietnia 2019

III Grupa Robocza UNCITRAL ds. reformy ISDS włącza stały sąd arbitrażowy do debaty

W dniach 1-5 kwietnia b.r. w Nowym Jorku odbyło się 37. posiedzenie III Grupy Roboczej UNCITRAL ws. reformy arbitrażu inwestycyjnego. Zgodnie z tym naszym postem dotyczącym ustaleń poprzedniego szczytu, zakres tematyczny prac dotąd obejmował problematykę:
  • ciągłości, spójności, przewidywalności i poprawności orzecznictwa arbitrażowego,
  • wyboru i kwalifikacji arbitrów,
  • czasu i kosztów postępowania arbitrażowego,
  • finansowania sporów arbitrażowych przez podmioty trzecie.
Omówienia możliwego zakresu reform dokonał sekretariat UNCITRAL (Note by the Secretariat oraz osobną Note ws. finansowania), a w styczniu b.r. informowaliśmy o przedłożonym przez Unię Europejską dotyczącym m.in. rozszerzenia prac o stworzenie Stałego Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego (MIC). Stanowisko ws. reformy przedłożyła również Indonezja.

Jak zauważa Nikos Lavarnos (A preview on the upcoming UNCITRAL negotiations for a multilateral investment court), koncepcja powołania MIC m.in. w związku z zastrzeżeniami dotyczącymi sposobu finansowania arbitrażu stopniowo zjednuje sobie poparcie. Stwarza ona bowiem największe szanse na szybką i głęboką reformę arbitrażu inwestycyjnego. "Jedynie" Japonia, Stany Zjednoczone i Rosja pozostają przeciwnikami takiego rozwiązania. Niejasne pozostaje stanowisko Chin.

W warstwie proceduralnej, na kwietniowym posiedzeniu porozumiano się co do dalszego wieloformatowego charakteru prac, które między sesjami grupy obejmą międzynarodowe konsultacje, kolokwia, współpracę z akademią, praktykami i organizacjami międzynarodowymi.

Co do meritum, zgromadzeni wyrazili zgodę na kontynuowanie prac nad unijną propozycją powołania MIC, co samo w sobie jest już europejskim sukcesem. Prace zostaną również podjęte w zakresie Kodeksu dobrych praktyk (przy współpracy z ICSID). Sekretariat UNCITRAL przygotuje wreszcie background papers poświęcony powództwom udziałowców, wyborowi i nominacji arbitrów, finansowaniu przez podmioty trzecie oraz powołaniu ośrodka doradczego ds. prawa inwestycyjnego.

Do 15 lipca strony mają przedłożyć ewentualne dodatkowe propozycje rozszerzenia zakresu prac. Staną się one przedmiotem dyskusji podczas kolejnego posiedzenia grupy roboczej, podczas którego uczestnicy mają przyjąć harmonogram i plan dalszego działania. Jak się wydaje grupa po raz 2. kończy zatem 2 fazę projektu.

Kolejne posiedzenie grupy odbędzie się w październiku b.r. w Wiedniu. 

Z perspektywy Polski zastanawiające jest milczenie władz, a przynajmniej brak jakiegokolwiek publicznego stanowiska w tej sprawie. Zważywszy na zażartą krytykę arbitrażu inwestycyjnego od ostatnich wyborów i wypowiadanie kolejnych BITów (zob. choćby post z października 2017), prace prowadzone na forum UNCITRAL czy ICSID (nasz post tutaj) nie tylko stanowią okazję do zaprezentowania naszych zastrzeżeń (w wyniku których m.in. wciąż nie jesteśmy stroną Konwencji  waszyngtońskiej ICSID) i wypromowania kilku krajowych nazwisk (skoro brak różnorodności arbitrów przewijał się w wypowiedziach partii rządzących), ale przede wszystkim jedyną możliwość oddziaływania na reformy, które na kilka dekad zapewne wyznaczą standard normatywny. Publicznie nie sposób znaleźć nie tylko jakiekolwiek pisemnego stanowiska Polski ws. reform (zob. stanowiska państw w reformy ICSID), albo choćby informacji o naszym udziale w debacie.

PPM na razie czeka na odpowiedź na pytania skierowane w tej sprawie do Ministerstwa.

Brak komentarzy: