Plan Działania UE w walce z przestępczością zorganizowaną

Komisja Specjalna ds. Przestępczości Zorganizowanej, Korupcji i Prania Pieniędzy (CRIM) Parlamentu Europejskiego opublikowała Plan Działania na lata 2014-2019 w zakresie walki z przestępczością zorganizowaną. Plan zawiera postulaty działań w następujących obszarach: - pozbawienia organizacji przestępczych środków umożliwiających prowadzenie działalności, - ściślejszej współpracy sądowej i policyjnej (między instytucjami krajowymi oraz EUROPOLem, OLAFem, EUROJUSTem i ENISĄ), - wspierania efektywności i odporności administracji publicznej na korupcję oraz wzmacniania zasady odpowiedzialności politycznej, - poprawy wiarygodności organów ścigania oraz podejmowania zabiegów na rzecz podnoszenia etyki biznesu, a wreszcie - podnoszenia transparentności funkcjonowania sektora bankowego.

W ramach rekomendacji szczegółowych m.in. wezwano państwa do ujednolicenia do końca 2013 roku definicji zorganizowanych grup przestępczych (uwzględniając w szczególności udział w organizacji typu mafijnego) oraz do harmonizacji prawa karnego w obszarze prania pieniędzy. Autorzy zachęcają państwa – przy zachowaniu pełnych konstytucyjnych gwarancji praw człowieka - do przyjęcia przepisów umożliwiających konfiskatę mienia pochodzącego z lub mogącego służyć działalności przestępczej w razie przedstawienia z wysokim prawdopodobieństwem graniczących z pewnością dowodów obciążających,  a także do pozbawienia skazanych prawomocnym wyrokiem karnym współpracowników grup przestępczych możliwości ubiegania się o zamówienia publiczne. Specjalne postanowienia umożliwiające walkę z mafią powinny zostać uwzględnione w porozumieniach stowarzyszeniowych i umowach o wolnym handlu zawieranych przez UE z państwami trzecimi.

Wreszcie:

- rekomendowano zakończenie prac nad powołaniem Prokuratury Europejskiej zgodnie z art. 86 TFUE (zob. Komunikat prasowy Komisji oraz Projekt Rozporządzenia z lipca b.r.),

- wezwano Komisję Europejską do przedstawienia propozycji w zakresie powołania programu ochrony whistleblowers, umożliwiających walkę z korupcją godzącą w interesy finansowe UE.

- zaproponowano ustanowienie „Europejskiego dnia pamięci, zaangażowania i ciężkiej pracy dla upamiętnienia niewinnych ofiar przestępczości zorganizowanej”.

***

Szacuje się, że na terytorium UE działa 3600 organizacji przestępczych, z czego 70% ma charakter ‘geograficznie heterogenicznych’ tj. funkcjonuje przynajmniej kilku państwach członkowskich, a 30% ma charakter ‘poli-przestępczy’, czyli jest organizacyjnie zdolnych do dywersyfikacji działalności. Obok tradycyjnej działalności przestępczej grupy takie coraz częściej angażują się w działania w szarej strefie – współpracując z sektorem prywatnym i publicznym – oraz prowadząc działalność legalną. 

Według Raportu PE roczne straty przedsiębiorców ponoszone w związku z funkcjonowaniem mafii ocenia się na 670 mld Euro, a koszty samej korupcji na 120 mld Euro czyli 1.1% PKB UE (dla porównania ubiegłotygodniowa Ustawa budżetowa zakłada dochody Skarbu Państwa rzędu 275 mld zł). Przychody organizacji przestępczych tylko z tytułu przemytu ludzi szacuje się na 25 mld Euro rocznie, przy czym problem dotyczy wszystkich państw członkowskich.