Decyzja panelu WTO w sprawie metali ziem rzadkich już wkrótce

Jak podaje kilka agencji informacyjnych (np. Bernama), powołując się na anonimowe źródła, panel WTO zdecydował przyznać rację stronom skarżącym (Japonia, Stany Zjednoczone oraz UE) w sporze z Chinami dotyczącym ograniczeń w eksporcie metali ziem rzadkich. Tym samym chińskie restrykcje eksportowe zostały uznane za sprzeczne z postanowieniami Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu oraz Protokołu Akcesyjnego Chin. Sam projekt raportu ma być rozesłany stronom w najbliższą środę (standardowa procedura stosowana w WTO, dająca stronom możliwość wypowiedzenia się co do rozstrzygnięcia jeszcze przed jego oficjalnym przyjęciem), zaś jego finalna wersja powinna zostać ogłoszona 21 listopada 2013 r. Każdej ze stron przysługuje prawo odwołania się do Appellate Body.

Formalny spór rozpoczął się w 2012 r. kiedy to Japonia, Stany Zjednoczone oraz UE zdecydowały się zaskarżyć do WTO szereg restrykcji eksportowych (kontyngentów oraz ceł wywozowych) wprowadzonych przez Chiny w odniesieniu do metali ziem rzadkich. W związku z tym, że kraj ten jest odpowiedzialny za ok. 90% światowych dostaw, wprowadzenie ograniczeń przełożyło się na dramatyczny wzrost cen niektórych materiałów. Zdaniem skarżących środki te miały na celu wspieranie krajowego przemysłu, zachęcając do inwestowania w wytwarzanie produktów o dużej wartości dodanej (niepolegających cłom). Chiny utrzymują natomiast, że zakaz ma na celu ochronę środowiska (ograniczenie działalności wydobywczej, która prowadzi do degradacji środowiska naturalnego) oraz zabezpieczenie własnych zasobów naturalnych.

Metale ziem rzadkich to grupa pierwiastków znajdujących szerokie zastosowanie w produktach wysokiej technologii. Do najczęściej stosowanych metali ziem rzadkich należą cer, lantan, europ, gadolin, samar i neodym, erb oraz promet. Wykorzystywane są one głównie w elektronice oraz innych zaawansowanych urządzeniach – np. laserach lub turbinach wiatrowych. 

Ciekawe opracowanie Biura Nauki i Technologii Parlamentu Brytyjskiego dotyczące sytuacji na rynku metali ziem rzadkich oraz perspektywy jej rozwoju w kontekście międzynarodowym można znaleźć tu (tłumaczenie przygotowane przez Biuro Analiz Sejmowych).