20 lat temu, 1 listopada 1993 r. wszedł w życie Traktat z Maastricht, tworzący Unię Europejską, a jednocześnie wprowadzający głębokie zmiany w traktatach ustanawiających Wspólnoty Europejskie, w tym tak symboliczne jak zmiana nazwy Europejska Wspólnota Gospodarcza na Wspólnota Europejska, wprowadzenie obywatelstwa Unii czy określenie etapów tworzenia UGiW. W ten sposób zaczął się nowy etap zachodzących w Europie procesów integracyjnych, które zostały rozszerzone o aspekty społeczne i polityczne.
W pierwotnym kształcie UE była strukturalnie złożoną, zinstytucjonalizowaną formą współpracy międzynarodowej, nie posiadającą jednak odrębnej od państw członkowskich i od samych Wspólnot podmiotowości międzynarodowoprawnej. Obejmowała trzy "obszary wspólpracy", tzw. filary: Wspólnoty Europejskie - same będące organizacjami międzynarodowymi o charakterze integracyjnym (ponadnarodowym) oraz dwa filary współpracy międzyrządowej - Wspólną Politykę Zagraniczną i Bezpieczeństwa (II filar) oraz Współpracy w dziedzinie Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (III filar). Obszary te łączyły z jednej strony wspólne cele, zasady i ramy instytucjonalne Unii, z drugiej - jednolite procedury zmiany traktatów, akcesji nowych członków i podejmowania wzmocnionej współpracy. Współpraca w ramach III filaru okazała się bardzo dynamiczna i już w Traktacie Amsterdamskim (1997, w życie wszedł w 1999 r.) jej zakres uległ częściowemu "uwspólnotowieniu", a III filar zmieniła nazwę na Współpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach Karnych. Jednocześnie TA uregulował możliwość zawierania przez Unię umów międzynarodowych w dziedzinach należących do II i III filara, co dało asumpt do przyjęcia tezy o uzyskaniu przez UE własnej międzynarodowoprawnej podmiotowości.
Złożona struktura i niejasny charakter prawny - zwłaszcza na początku istnienia - powodowały obawy, że cały ten system ma prowadzić w istocie do pozbawienia państw członkowskich suwerenności i stworzenia europejskiego federalnego superpaństwa. Wątpliwości co do finalnej formy procesów integracyjnych rozwiał dopiero Traktat Lizboński, który znosząc strukturę filarową przekształcił UE w jednolitą organizację międzynarodową.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz