Zmiany w Regulaminie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Z dniem 1 stycznia 2014 r. weszła w życie bardzo ważna - z punktu widzenia skarżących - zmiana Regulaminu Trybunału. Nowe brzmienie zasady 47 Regulaminu stanowi implementację potrzeby bardziej formalnej i restrykcyjnej oceny dochowania przez skarżących 6 miesięcznego terminu na wniesienie skargi.

Wprowadzony został nowy formularz skargi, który zmusza skarżących do zwięźlejszej formy przedstawienia swojej sprawy z równoczesnym przedłożeniem wszystkich potrzebnych dokumentów. Stosowana będzie zasada, iż informacje przedkładane przez skarżącego powinny być wystarczające dla Trybunału do określenia natury i zakresu skargi bez konieczności żądania dodatkowych dokumentów; załączniki dołączone do formularza skargi zawierające dodatkowe informacje nie powinny przekraczać 20 stron; dołączane dokumenty powinny być uszeregowane datą, ponumerowane kolejno i być łatwe do zidentyfikowania. Zgodnie z pkt. 5 reguły 47 niedopełnienie wskazanych formalności będzie skutkowało nieprzedłożeniem skargi do rozpoznania sądowego. Od reguły tej dopuszczane są trzy wyjątki: gdy skarżący przedłoży właściwe wyjaśnienie; gdy skarga dotyczy żądania nałożenia na państwo środków tymczasowych oraz jeżeli Trybunał z własnej inicjatywy bądź na wniosek skarżącego zdecyduje o innym sposobie postępowania.

Najistotniejsza zmiana dotyczy wprowadzenia innego niż dotychczas sposobu określania daty złożenia skargi do Trybunału. Zgodnie z treścią regulaminu obowiązującą do 31 grudnia 2013 r. za datę złożenia skargi uznawano przesłanie pierwszego listu przedstawiającego, choćby skrótowo przedmiot skargi, o ile prawidłowo wypełniony formularz zostanie przesłany do Trybunału w określonym przez niego terminie. Zgodnie z nową treścią zasady 47 pkt 6 (a) datą wniesienia skargi będzie data, w której do Trybunału wysłany będzie formularz skargi spełniający wszystkie warunki wynikające z Regulaminu (pod uwagę brana będzie data stempla pocztowego). Zarówno w dawnej, jak i w nowszej wersji regulaminu Trybunał zachował dyskrecjonalną władzę do określenia innej daty, jako daty wniesienia skargi.

Jak wskazuje sam Trybunał wprowadzenie nowych zasad jest sposobem na zwrócenie uwagi skarżących na fakt, iż także oni ponoszą odpowiedzialność poprzez swoje postępowanie przed Trybunałem za skuteczne funkcjonowanie Trybunału. Nowe zasady pozwolą kancelarii na szybszą ocenę charakteru i zakresu poszczególnych skarg, a tym samym usprawnią jej pracę. Zmiany wprowadzone w Regulaminie będą dotyczyły jedynie skarg wniesionych po 1 stycznia 2014 r.