UE już niedługo stanie się stroną Haskiej Konwencji o umowach dotyczących właściwości sądów

30 stycznia 2014 r. Komisja Europejska przyjęła projekt Decyzji Rady w sprawie zatwierdzenia Konwencji Haskiej o umowach dotyczących właściwości sądu. Konwencja wprowadza zasady dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń zagranicznych w sprawach cywilnych i handlowych. Do tej pory Konwencję podpisał i przyjął Meksyk (2007). W 2009 r. została także podpisana przez UE i USA. Jej wejście w życie stanie się więc możliwe dopiero kiedy UE albo USA do niej przystąpią.

Uważa się, że zatwierdzenie Konwencji przez UE zmniejszy niepewność prawa, z którą borykają się obecnie unijne podmioty uczestniczące w obrocie gospodarczym poza granicami UE. Konwencja gwarantuje przestrzeganie klauzul dotyczących właściwości sądu oraz zapewnia uznanie i wykonanie orzeczeń sądów wskazanych w takich klauzulach. 

Jak wygląda relacja Konwencji do rozporządzenia Bruksela I, Bruksela I bis oraz Konwencji z Lugano? Wykonywanie w Unii umów dotyczących właściwości sądu na rzecz sądów w Szwajcarii, Islandii oraz Norwegii reguluje Konwencja z Lugano. Samo rozporządzenie Bruksela I nie reguluje jednak wykonywania w Unii umów dotyczących właściwości sądu na rzecz sądów państwa trzeciego. Luka ta uregulowana zostanie przez Konwencję Haską.

Zgodnie z art. 26 Konwencji, akt ten wpłynie  na stosowanie rozporządzenia Bruksela I, jeżeli co najmniej jedna ze stron ma miejsce pobytu na terytorium umawiającego się państwa Konwencji. Postanowienia Konwencji będą miały pierwszeństwo przed przepisami rozporządzenia dotyczącymi właściwości, z wyjątkiem sytuacji, gdy obie strony mają miejsce pobytu w UE lub pochodzą z państw trzecich, które nie są umawiającymi się stronami Konwencji. W odniesieniu do uznawania  i wykonywania orzeczeń sądowych, rozporządzenie będzie miało pierwszeństwo w sytuacjach, gdy zarówno sąd, który wydał orzeczenie, jak i sąd, do którego wpłynął wniosek o uznanie i wykonanie orzeczenia, znajduje się na terytorium Unii.