26 marca 2014 r. panel WTO przyjął raport dotyczący postępowania wszczętego przez Unię Europejską, Stany Zjednoczone oraz Japonię przeciwko Chinom w sprawie ograniczeń w zakresie eksportu metali ziem rzadkich. Panel uznał, że szereg chińskich środków regulacyjnych (tzn. specjalne opłaty eksportowe, kontyngenty eksportowe oraz restrykcje dotyczące podmiotów, które mogą eksportować takie materiały) są niezgodne z prawem WTO. Spór został zainicjowany w 2012 r., kiedy Chiny postanowiły zmniejszyć wielkość kontyngentów o 40%. W efekcie tej decyzji tej decyzji ceny metali ziem rzadkich na światowych rynkach znaczenie wzrosły. Warto dodać, że Chiny produkują aktualnie prawie 90% takich metali.
Prawo WTO zasadniczo nie zabrania stosowania opłat eksportowych. Chiny wstępując do WTO przyjęły jednak na siebie dodatkowe zobowiązania w tym zakresie (dopuszczając stosowanie takich opłat jedynie w stosunku do towarów wyszczególnionych w specjalnym aneksie, wśród których nie wskazano metali ziem rzadkich). Chiny próbowały usprawiedliwić swoje działania odwołując się do wyjątków zawartych w Art. XX GATT, obejmujących środki niezgodne z prawem WTO, jeżeli jest to konieczne np. dla ochrony środowiska. Panel uznał jednak, że artykuł ten nie znajduje zastosowania do zobowiązań wynikających z protokołu akcesyjnego. Panel dodał także, że nawet w przypadku zastosowania Art. XX wprowadzone restrykcje handlowe nie są konieczne dla osiągnięcia celów wskazanych przez Chiny, a tym samym nie mogą być usprawiedliwione. Panel doszedł do tego samego wniosku w stosunku do kontyngentów eksportowych, uznając że rozwiązania takie narusza Art. XI GATT (zakaz ograniczeń ilościowych w imporcie i eksporcie) i nie może być usprawiedliwione w ramach Art. XX. Panel stwierdził, że rzeczywistym celem ograniczeń wprowadzonych przez Chiny było wsparcie krajowego przemysły a nie ochrona środowiska naturalnego. Materiały te były tańsze w Chinach, co zmuszało zagraniczne przedsiębiorstw do lokowania swoich fabryk na terytorium Chin lub zlecania produkcji chińskim podwykonawcom. Trzecie z ograniczeń również uznano za niezgodne z zobowiązaniami chińskimi wynikającymi z protokołu akcesyjnego. Także i tu panel stwierdził, że nie ma możliwości usprawiedliwienia takiego zachowania poprzez odwołanie się do Art. XX GATT.
Chiny mogą bądź zaakceptować decyzje panelu, bądź też złożyć odwołanie do Appellate Body. W tym pierwszym wypadku Chiny będą miały określony czas na dostosowanie zakwestionowanych rozwiązań regulacyjnych do wymogów prawa WTO. W przypadku braku (lub nieodpowiedniej) implementacji raportu panelu (bądź też Appellate Body w przypadku złożenia odwołania), państwa które wygrały spór będą mogły nałożyć na Chiny określone sankcje handlowe.
O sprawie informowaliśmy tu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz