Decyzja o odrzuceniu skargi przez polski KPK OECD

Kontynuując wątek Wytycznych OECD dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych, warto odnotować pierwszą po długiej przerwie próbę skorzystania z mechanizmu skargowego zgodnie z w/w Wytycznymi OECD w Polsce. 

Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie internetowej PAIiIZ, w którego strukturze jest osadzony polski KPK OECD (ulokowanie i struktura KPK OECD w Polsce to temat na osobny wpis), w dniu 4 lutego 2014 r. do KPK OECD wpłynęło zawiadomienie o naruszeniu Wytycznych OECD, a konkretnie, o możliwości złamania zasady określonej w rozdz. II pkt A 9. Wytycznych, w myśl której przedsiębiorstwa powinny powstrzymać się od: „podejmowania działań dyskryminacyjnych lub dyscyplinarnych skierowanych przeciwko pracownikom, którzy bona fide zgłaszają zarządowi lub, tam gdzie jest to właściwe – odpowiednim władzom przypadki zachowań sprzecznych z prawem, Wytycznymi, czy polityką przedsiębiorstwa”.

W tym wypadku zarzut dotyczył zwolnienia pracownika w efekcie zadawania pytań o zgodność z prawem przeprowadzenia sprzedaży majątku przez jedną ze spółek należących do grupy kapitałowej. 

Z udostępnionej informacji wynika także, że po zapoznaniu się ze sprawą i przeanalizowaniu danych, 16 maja 2014 r. polski KPK OECD podjął decyzję o odrzuceniu sprawy i zamknięciu postępowania. Zważywszy na odrzucenie sprawy nie podał także do wiadomości publicznej danych stron. Dokładne uzasadnienie tej decyzji można znaleźć w dokumencie „Ocena wstępna”, zamieszczonym na stronie PAIiIZ/KPK OECD. 

Czy KPK uczynił słusznie odrzucając skargę? Czy też decydujące dla sposobu rozstrzygnięcia sprawy okazało się ulokowanie KPK OECD w instytucji, której priorytetem jest przyciąganiem inwestycji i która może postrzegać możliwość składania skarg na działania firm międzynarodowych za czynnik wpływający negatywnie na atrakcyjność inwestycyjną kraju? 

Bez wglądu do pełnej dokumentacji trudno o jednoznaczny osąd. Jednak w uzasadnieniu znajdujemy szereg argumentów wskazujących na to, że procedura na etapie wstępnej oceny skargi została zastosowana prawidłowo a KPK OECD dołożyło starań by informację o sprawie pozyskać nie tylko od stron postępowania, ale także z niezależnych źródeł (Helsińska Fundacja Praw Człowieka). Przeprowadzono także konsultacje z, jak się wydaje bardziej doświadczonym w rozpatrywaniu skarg, partnerskim KPK OECD z innego kraju, aby zweryfikować obiektywność oceny zebranych materiałów.

Jednocześnie, z informacji zawartych w „Ocenie wstępnej” można wnioskować, że skarga skierowana do KPK OECD:

- nie zawierała niezbędnych dla rozpatrzenia sprawy informacji, a strona skarżąca nie spieszyła się z ich uzupełnieniem; 

- nie zawierała zgłoszenia naruszenia potencjalnie bardziej właściwych w tej sprawie zasad Wytycznych, czym ograniczała możliwość korzystnego dla osoby zgłaszającej zawiadomienie rozstrzygnięcia. 

Ponadto, zgłaszający zawiadomienie o naruszeniu Wytycznych OECD, wbrew zobowiązaniu do niepodejmowania działań skutkujących upublicznieniem informacji o zgłoszeniu zawiadomienia bez wcześniejszego porozumienia z KPK OECD (co jest po części związane z opartą na mediacji procedurą przed KPK OECD), działania takie podjął. 

W świetle tych informacji decyzja podjęta przez KPK OECD wydaje się słuszna. 

Jednocześnie sprawa ta dobitnie pokazuje, że mimo przeprowadzenia przez KPK OECD w 2013 i 2014 roku szeregu szkoleń poświęconych procedurze skargowej i zasadom wypełniania formularza skargowego (uwaga: nie jest on obowiązkowy ale ułatwia zawarcie w zawiadomieniu wszystkich niezbędnych informacji), skierowanych do różnych grup (od związków zawodowych, organizacji pozarządowych po przedstawicieli biznesu), konieczne są dalsze działania w tym zakresie, aby kolejne sprawy, które zostaną zgłoszone do rozpatrzenia przez polski KPK OECD, były lepiej przygotowane merytorycznie, i zdołały przejść przez sito oceny wstępnej.