Soft law a postępowanie arbitrażowe

Jakiś czas temu zachęcaliśmy do wzięcia udziału w ankiecie dotyczącej stosowania tzw. miękkiego prawa w postępowaniach arbitrażowych. Niedawno Fondecyt (National Foundation for Scientific and Technological Development z Chile) opublikował jej wyniki. Respondenci odpowiadali na pytanie czy i jeśli, to jak często stosują Wytyczne IBA dotyczące Przeprowadzania Dowodów, Wytyczne IBA dotyczące Konfliktów Interesów, Wytyczne IBA dotyczące Reprezentacji Stron, Zasady UNIDROIT (zasady Międzynarodowych Umów Handlowych) oraz Lex Mercatoria.

Tak! Zgodnie z wynikami ankiety najważniejszym instrumentem typu soft law są Wytyczne IBA dot. Przeprowadzania Dowodów. Tylko niecałe 5% respondentów odpowiedziało, że nigdy ich nie użyło, podczas gdy aż 60% deklaruje, że robi to regularnie. Niewiele mniejszą popularnością cieszą się Wytyczne IBA dot. Konfliktu Interesów – ponad 7% badanych twierdzi, że używa ich zawsze, ponad 36 % regularnie, a kolejne 36% deklaruje, że stosuje je czasami. Szczególnie interesujące są jednak odpowiedzi odnośnie Wytycznych IBA dot. Reprezentacji Stron. Wydane w zeszłym roku Wytyczne szybko zdobyły sobie zwolenników. Pomimo tego, że tak krótko funkcjonują w obrocie, aż 3,2% deklaruje, że używa ich zawsze, 11,1 % twierdzi, że robi to regularnie, a aż 36,5% respondentów przyznaje, że stosuje je czasami.

A jak kształtują się wyniki jeśli chodzi o prawo materialne? Popularność wyboru instrumentów typu soft law wydaje się tu szczególnie zaskakująca. Ankieta pokazuje, że zasady UNIDROIT zawsze stosuje ponad 6% pytanych, ponad 12% używa ich regularnie, a aż 46% czasami. Jeżeli chodzi o Lex Mercatoria to 3% przyznało, że używa je zawsze, niecałe 16%, że robi to regularnie, a prawie 50% pytanych odpowiedziało, że czasami!

Organizatorzy ankiety sprawdzali także, jaki wpływ na wybór soft law w postępowaniu arbitrażowym ma region świata. Niestety, jeżeli chodzi o Europę posługiwali się dość nieczytelnymi określeniami. Podział na wschodnią i zachodnią Europę stosowany jest powszechnie ale co do tego, gdzie należy umiejscowić poszczególne kraje bywa już dyskusyjny. Posługując się jednak kryteriami ankieterów, można powiedzieć, że Wschodnia Europa wybiera Zasady UNIDROIT oraz Lex Mercatoria częściej od Europy Zachodniej. W zachodniej Europie ogromną popularnością cieszy się natomiast stosowanie Wytycznych IBA dot. Przeprowadzania Dowodów (aż 83% respondentów deklaruje, że używa ich regularnie!). Dla porównania w Europie Wschodniej regularne stosowanie tych Wytycznych wskazało ok. 50% respondentów. 

Więcej na temat wyników ankiety można przeczytać tutaj.