Decyzja Appellate Body w sprawie argentyńskich restrykcji importowych

15 stycznia 2015 r. Appellate Body wydał raport w sporze pomiędzy Japonią, Stanami Zjednoczonymi oraz Unią Europejską (UE) a Argentyną dotyczącym szeregu restrykcji importowych stosowanych przez to ostatnie państwo (Argentina — Measures Affecting the Importation of Goods). Ograniczenia te zostały wprowadzone przez Argentynę w konsekwencji kryzysu finansowego jaki dotknął ten kraj w 2001 r. (w wyniku którego dostęp Argentyny do światowych rynków finansowych jest cały czas bardzo ograniczony) i miały na celu zagwarantowanie krajowi odpowiedniej ilości dewiz.

Postępowanie w WTO zostało wszczęte przez trzy wskazane powyżej państwa w 2012 r. USA, Japonia oraz UE zarzucały Argentynie naruszenie miedzy innymi reguł Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT) poprzez stosowanie następujących środków:

• wymogu dokonywania wcześniejszej (i obowiązkowej) rejestracji faktu dokonywani importu;
• szeregu wymogów dotyczących spełnienia określonych warunków niezbędnych bądź dla prowadzenia importu bądź też uzyskania przez importera określonych korzyści; zasady te obejmowały między innymi wymogi odnoszące się do: (i) obowiązku zapewnienia przez importów równowagi pomiędzy importowanymi i eksportowymi produktami; (ii) obowiązku zapewnienia określonego wkładu krajowego w finalnym produkcie, (iii) zakazu transferowania przychodów poza granice kraju (tzw. trade-related requirements, lub w skrócie TRR).

Zarówno panel WTO jak i Appellate Body uznał wymogi TRR za sprzeczny z Art. XI GATT, który zabrania wprowadzanie jakichkolwiek ograniczeń w handlu poza cłami i podatkami. Dodatkowo panel stwierdził, że wymóg wkładu krajowego jest sprzeczny z zasadą traktowania narodowego, która zabrania dyskryminacji pomiędzy produktami krajowymi a importowanymi (Art. III:4). Oba organy uznały również wymóg rejestracji importu za naruszający Art. XI GATT (ponieważ rzeczywiście bądź potencjalnie ogranicza on import). Potwierdzając prawidłowość rozstrzygnięcia panelu, Appellate Body odrzucił tym samym wszystkie zarzuty podniesione przez Argentynę w jej apelacji.

***

Zgodnie z przepisami WTO, Argentyna jest zobowiązana do dostosowania w tzw. "rozsądnym czasie" zaskarżone środki do wymogów prawa WTO. W przypadku nieprawidłowej implementacji raportu (lub jej braku), stronom które wygrały spór przysługuje prawo do nałożenia sankcji handlowych w wysokości odpowiadającej ponoszonym stratom. Określenie tego co stanowi rozsądny czas, czy doszło do prawidłowej implementacji raportu oraz ustalenia wysokości sankcji handlowych może być przedmiotem odrębnego postępowania arbitrażowego w ramach WTO.