Kreowanie nowego standardu warunków osadzenia: 3 czy 4 m kw na osadzonego? - orzeczenie Mursic p. Chorwacji

Trybunał strasburski wydał właśnie oczekiwany wyrok w sprawie Mursic p. Chorwacji. Było to już drugie rozstrzygnięcie w sprawie, ponieważ po raz pierwszy skargę pana Mursica dotyczącą warunków osadzenia - a przede wszystkim nie wywiązania się przez władze chorwackie z obowiązku zapewnienia 3 m. kw. powierzchni na więźnia - oceniała Izba Trybunału, która nie dopatrzyła się braku naruszenia art. 3 Konwencji. Skarżący odwołał się do Wielkiej Izby Trybunału i ta pozornie zwykła sprawa zyskała zainteresowanie składu 17 sędziów. 

Ostateczne orzeczenie Trybunału jest zachowawcze, ponieważ stanął on na stanowisku, że jedynie 27 dniowy nieprzerwany okres przebywania skarżącego w warunkach gorszych niż 3 m kw na osadzonego stanowi naruszenie zakazu nieludzkiego i poniżającego traktowania. Jako naruszenia praw skarżącego nie potraktowano natomiast jego krótkotrwałych pobytów w celach nie spełniających tego metrażu, z uwagi na to, że równocześnie całokształt warunków, w których przebywał skarżący (warunki higieniczne, możliwość spacerów) nie był aż tak dolegliwy, by traktować go jako naruszenie art. 3. Co więcej, Trybunału nie przekonały argumenty skarżącego (głosami 13 do 4), iż także metraż pomiędzy 3 a 4 m kw na osadzonego jest zbyt niski. I właśnie ta ostatnia kwestia stała się przyczynkiem do bardzo rozległego częściowo odrębnego zdania sędziego de Albequerque. Sędzia zaprezentował obszerny wywód nt. prawnego charakteru prawa miękkiego RE i de facto konieczności traktowania zawartych w nim "zaleceń" jako wiążących dla państw. Tu jedynie sygnalizacyjnie należy wskazać, że właśnie zgodnie ze standardami Komitetu Przeciwko Torturom (CPT) osadzeni powinni dysponować powierzchnią co najmniej 4 m kw, podczas gdy jak wynika z powyższego orzeczenia ETPCz potwierdzającego dotychczasową linię orzeczniczą, przy spełnieniu innych warunków dotyczących osadzenia, ETPC uważa standard 3 m za wystarczający. 

Niewątpliwie jednak orzeczenie w sprawie Mursic, a szczególnie zdania odrębne sędziów można traktować jako wskazówkę co do kierunku orzecznictwa na przyszłość.