Użycie symboliki nazistowskiej nie jest chronione prawem do swobody wypowiedzi - postanowienie ETPCz

Spory o przeszłość i wykorzystywanie symboli mających konotacje historyczne nie są bynajmniej polską specjalnością. Jedno z wydanych postanowień ETPCz, Nix p. Niemcom, ETPC, dotyczy właśnie takiej problematyki. 

Skarżący, Hans Burkhard Nix, został skazany na karę grzywny w zawieszeniu za umieszczenie na swoim blogu zdjęcia Heinricha Himmlera w mundurze SS ze swastyką w klapie munduru i na opasce na ramieniu. Podstawą skazania było użycie przez niego symboli organizacji, której działalność została uznana za niezgodną z konstytucją. Sądy krajowe, które rozpatrywały sprawę pana Nixa nie miały wątpliwości, że publikując zdjęcie nie zdystansował się od ideologii nazistowskiej, a zdjęcie posłużyło mu do przyciągnięcia szerszej publiczności. Co interesujące, posty na blogu, które ilustrowane były wskazanymi zdjęciami i cytatami z wypowiedzi Himmlera dotyczyły korespondencji pomiędzy skarżącym a miejscowym urzędem pracy w sprawie dalszej ścieżki rozwoju zawodowego córki skarżącego, która wkraczała w wiek dorosły. Skarżący zbulwersowany był działaniami urzędu, kontestował je i postanowił zilustrować swoje odpowiedzi wspomnianymi zdjęciami.

Przed Trybunałem skarżący kwestionował fakt, iż przepisy niemieckiego kodeksu karnego wymagają, by osoba, która nie chce być pociągnięta do odpowiedzialności karnej w związku z publikowaniem materiałów dotyczących nazizmu, wyraźnie się od takich poglądów odcięła. 

Trybunał strasburski nie miał żadnych wątpliwości, że treść prawa niemieckiego, zakładająca konieczność zdystansowania się od ideologii nazistowskiej, w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej, stanowiła wystarczającą gwarancję dla swobody wypowiedzi. Uznał, że ingerencja sądów krajowych była konieczna, a sądy wystarczająco ją uzasadniły. Warto wskazać, że Trybunał uznał, że dla prawidłowej oceny skargi, konieczne jest odwołanie się do historycznego doświadczenia Niemiec. Skarga została uznana za nieuzasadnioną. 

Zupełnie na marginesie tej sprawy można odnotować, że sądy niemieckie nie miały żadnych wątpliwości co do tego, jakiej ideologii symbolem jest swastyka. Interesujące jest to, że takie wątpliwości niektórzy w Polsce mają.