Religijno-polityczny kompromis Stolicy Apostolskiej i Pekinu

Stolica Apostolska i Pekin mają z końcem miesiąca podpisać porozumienie kończące spór o zwierzchnictwo nad wiernymi Kościoła katolickiego w najludniejszym państwie świata (WSJ, China and Vatican to Sign Landmark Deal Over Bishops).

Najważniejszym postanowieniem traktatu ma być uznanie Stolicy Apostolskiej przez Chiny jako zwierchnika tamtejszych struktur kościelnych w zamian za cofnięcie ekskomuniki wobec siedmiu chińskich biskupów, mianowanych przez komunistyczne władze. Praktyczną konsekwencją kompromisu ma być współudział obu stolic w woborze tamtejszych biskupów (Papież uzyska prawo weta wobec komunistycznych nominatów). Innymi słowy, istotny wpływ na wybór wyższych dostojników kościelnych uzyska programowo ateistyczna władza.

Obok kwestii ściśle politycznych relacji Chin ze światem katolickim, oraz usankcjonowania tym samym reżimu odległego od zachodniej koncepcji wolmności wyznania, interesująca wydaje się sama zamiana sankcji prawa kanonicznego (adresatami których byli konkretni wierni a nie urzędnicy) za korzyści polityczne. Kontekstem porozumienia jest zaś aktualne nasilenie represji rządowych wobec m.in. Katolików (zob. np tu, tu, tu czy tu), aczkolwiek polityka KPP nie jest pod względem walki z alternatywnymi wobec niej samej światopoglądami dyskryminacyjna. Dość choćby wspomnieć historę prześladowań buddystów z Dalajlamą na czele, czy Falun Gong.

Losy traktatu będą się ważyć do ostatniego momentu i, jak choćby wskazują przecieki dotyczące skali skonfliktowania Kościoła katolickiego w kwetii walki z pedofilią, część komentatorów uważa za prawdopodobne, że w ostatnim momencie kompromis zosatnie zablokowany przez jedną z watykańskich frakcji. Zresztą porozumienie mogłoby zostać osiągnięte kilka miesięcy temu, gdyby nie opór wewnątrz samego Kościoła.

Traktat ma mieć krótki okres obowiązywania i podelegać ewentualnemu przedłużeniu, a jego treść nie zostanie upubliczniona przed podpisaniem.

Relacje Chin z Watykanem-Stolicą Apostolską zostały zerwane w 1951 r. Podpisanie powyższego porozumienia ani nie będzie oznaczać przywrócenia relacji dyplomatycznych, ani nawet unormowania statusu przeszło 30 biskupów nie uznawanych przez Pekin.