Zwycięstwo Polski w arbitrażu Sferia

Trybunał arbitrażowy ICC w Paryżu oddalił powództwo o wywłaszczenie Juvel and Bithell v. Poland w sporze dotyczącym należącej do Zygmunta Solorza spółki  Sferia (MC, Rozstrzygnięcie Międzynarodowego Trybunału Arbitrażowego w sprawie Juvel LTD i Bithell Holdings LTD; Parkiet, Zygmunt Solorz. Założyciel Polsatu przegrywa z rządem w Paryżu). Wartość przedmiotu sporu wynosiła - zależnie od źródeł i okresu szacunków - między 1,5 a 1,8 mld zł.

Liczący przeszło 200 stron wyrok ma zostać upubliczniony po jego anonimizacji.

Z tego co publicznie wiadomo, spór został wszczęty w 2011 r. przed dwie spółki zarejestrowane na Cyprze na podstawie BITu Polska-Cypr z 1992 r. Juvel oraz Bithell Holding miały 49% udziałów w Sferii. Podmiotem sprawującym faktyczną kontrolę nad inwestycją była zaś grupa Cyfrowy Polsat.

Przedmiotem sporu była decyzja Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty z 2003 r. o przyznaniu Sferii rezerwacji częstotliwości w dwóch zakresach na potrzeby rozwoju sieci komórkowej. W związku ze stwierdzeniem występowania szkodliwych zakłóceń rezerwacja ta została zmieniona na podstawie decyzji Prezesa URTiP z 2005 r. (Polskaszerokopasmowa). W kolejnych latach Urząd Komunikacji Elektronicznej  odmawiał natomiast przyznania Sferii pozwoleń radiowych w tych częstotliwościach, ponieważ "generowałoby zakłócenia w paśmie częstotliwości radiowych obejmującym dywidendę cyfrową oraz częstotliwościach przeznaczonych w UE do wykorzystywania przez system GSM-R, co stanowiłoby realne zagrożenie dla bezpieczeństwa transportu kolejowego."

W tej sytuacji w 2011 r. cypryjskie spółki podjęły pierwsze kroki procesowe, wskazując że skutkiem decyzji UKE była niemożność efektywnego korzystania z przyznanych częstotliwości 850 MHz do budowy sieci LTE (IAR, POLAND UPDATE: GOVERNMENT GRAPPLING WITH AT LEAST FIVE TREATY DISPUTES...).

Jeszcze w 2013 r. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji zawarło ugodę ze Sferią ws. przyznania jej dwóch bloków 5 po MHz z zakresu dywidendy cyfrowej 800 MHz do ultraszybkiego Internetu na okres 3 lat; nowy zakres częstotliwości miał być przedmiotem aukcji dopiero pod koniec tamtego roku. Miało to doprowadzić do zażegnania sporu (IAR, POLAND CLAIMS ROUND-UP: AT LEAST A DOZEN INVESTMENT TREATY ARBITRATIONS; INTRA-EU INVESTMENT TREATY CASE CHAIRED BY HANOTIAU AT ICC COMES OUT OF HIBERNATION, AS EARLIER SETTLEMENT OF MOBILE TELECOMS DISPUTE UNRAVELS). Ostatecznie jednak, w związku z przedłużaniem się aukcji na pasmo 800 MHz, pozwolenie przyznano w roku 2015 (Telecompaper, Poland wins long-running dispute with Sferia over 850 MHz licence). W tej sytuacji inwestor uznał ugodę za niezadowalającą i w 2016 r. kontynuował (wg. TP wszczął nowe) postępowanie arbitrażowe.

Wspomniana pozwolenie do nadawania w paśmie 800 MHz wygasły w 2018 r. Sferia wystąpiła do UKE o rozłożenie na raty opłaty 1,7 mld zł za przedłużenie pozwolenia. Urząd do wniosku się nie przychylił. W sprawie trwa postępowanie administracyjne, natomiast prawa z pozwolenia Sferii wygasły.

Trybunał arbitrażowy orzekał w składzie Gary Born (wskazany przez powoda), Brigitte Stern (wskazana przez pozwanego) oraz Bernard Hanotiau (przewodniczący).