Uwagi Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych w sprawie Polski

W zeszłym tygodniu zakończyła się w Genewie sesja Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, organu monitorującego realizację Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. W czasie sesji Komitet rozpatrzył VII sprawozdanie okresowe rządu polskiego, które zostało złożone w 2021 r. Komitet zapoznał się także z informacjami przedstawionymi przez organizacje pozarządowe, w tym m.in. Amnesty International, Fundację Helsińską i Stowarzyszenie Interwencji Prawnej. Z wszystkimi dokumentami z procesu sprawozdawczego można zapoznać się w tym miejscu.

W uchwalonych uwagach końcowych (concluding observations) Komitet zawarł główne spostrzeżenia i rekomendacje dotyczące stanu przestrzegania praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych w Polsce, takich jak prawo do godnych warunków pracy, zabezpieczenia społecznego czy prawo do zdrowia. W tym miejscu warto wymienić rekomendacje, które zostały objęte procedurą follow-up. Oznacza to, że rząd powinien potraktować je priorytetowo, bowiem w ciągu 24 miesięcy ma obowiązek przedstawić Komitetowi informację o działaniach podjętych na rzecz ich wdrożenia. Są to zalecenia:

- uchwalenia ustawy o związkach partnerskich w celu zapewnienia parom tej samej płci takich samych praw jak parom heteroseksualnym, w tym praw rodzicielskich i prawnego uznania ich dzieci;

- dekryminalizacji aborcji;

- podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu złagodzenia niedoboru nauczycieli, w tym rozważenie podniesienia wynagrodzeń nauczycieli, a także oferowanie odpowiednich zachęt dla nauczycieli do pozostania w zawodzie.

Jak widać wskazane rekomendacje Komitetu dotyczą palących problemów społecznych, a także w dużej mierze odnoszą się do problematyki równości i niedyskryminacji. Warto zauważyć, że materii tej dotyczy także wiele innych zaleceń, takich jak m.in. uchwalenia kompleksowej ustawy antydyskryminacyjnej zapewniającej pełną ochronę przed dyskryminacją ze względu na jakąkolwiek cechę prawnie chronioną, włączając w to orientację seksualną i tożsamość płciową; walki z luką płacową w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn, m.in. poprzez zrewidowanie polityki społecznej i podatkowej czy też zwiększenia wysiłków na rzecz przeciwdziałania molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy.