Europejskie zmagania z uchylaniem się od opodatkowania i rajami podatkowymi. Konwencja Włochy-San Marino.

Nie słabnie zainteresowanie międzynarodową współpracą w zakresie walki z uchylaniem się od opodatkowania oraz rajami podatkowymi.

Utrzymująca się trudna sytuacja polityczna we Francji skłoniła to państwo do priorytetowego potraktowania kwestii uchylania się od opodatkowania (o wątku skandalu z byłym ministrem ds. budżetu Jérome Cahuzac wspominaliśmy w kontekście złagodzenia tajemnicy bankowej przez Luksemburg). Podczas unijnego szczytu ministrów finansów, Pierre Moscovici wezwał pozostałych uczestników spotkania do przeglądu „przestarzałych zasad tajemnicy bankowej” na wzór standardów negocjowanych aktualnie ze Stanami Zjednoczonymi. W ostatnim momencie do spotkania dołączył komisarz UE ds. podatków Algirdas Šemeta celem ułatwienia kompromisu – niewypracowanego od pięciu lat – w sprawie unijnych regulacji w obszarze tax evasion. W rezultacie Francja, Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy zadeklarowały pogłębienie współpracy w zakresie automatycznego przekazywania informacji bankowych (FT, Europe to step up tax evasion battle). Wyraz nagłemu zainteresowaniu politycznemu sprawą daje również niespodziewane oświadczenie przewodniczącego Rady Europejskiej Herman Van Rompuy ‘a o włączeniu jej do programu majowego posiedzenia Rady Europejskiej. Jak podkreślił, skala rocznych strat gospodarki unijnej z tytułu nieopłaconych podatków stanowi w przybliżeniu dwukrotność łącznej pomocy finansowej udzielonej dotąd Grecji, Irlandii, Portugalii, Hiszpanii i Cyprowi.

Jako pierwszy spoza 5. państw-inicjatorów ściślejsze współpracy wolę udziału we wspólnym „pilotowaniu” projektu wyraził minister Jacek Rostowski (FT, Frenchpush evasion to top of EU agenda). Poza Polską włączenie się do inicjatywy G5 "pilot project" zadeklarowały m.in. Holandia i Belgia. Od zmiany stanowiska przez Luksemburg, jedynie Austria nadal sprzeciwia się przyjęciu nowych zasad współpracy. Odpierając zarzuty tej ostatniej o utrzymywanie rajów podatkowych na Wyspach Normandzkich i w terytoriach zamorskich takich jak Kajmany, minister George Osborne przypomniał, że pod koniec ubiegłego roku rząd Jej Królewskiej Mości przyjął projekt ustawodawczy mający ukrócić takie praktyki (FT, Islands’ taxsecrets face disclosure).

Dla poprawy współpracy unijnej w obszarze podatkowym niezbędnym będzie jednak wypracowanie kompromisu między wszystkimi państwami członkowskimi, bowiem w tym zakresie każde dysponuje prawem veta.

Sprzeciw wobec planów UE zgłosił Prezydent Konfederacji Szwajcarskiej Ueli Maurer, oświadczając że państwo to nie powinno przystępować do systemu automatycznego transferu danych (Le Matin, La Suisse n'a aucune raison de changer de stratégie fiscale).

Z kolei rząd Włoch właśnie przedstawił w parlamencie projekt ustawy ratyfikującej Konwencję dwustronną z San Marino o unikaniu podwójnego opodatkowania z 2002 roku, elementem której będzie właśnie ograniczenie tajemnicy bankowej w kwestiach podatkowych (Il Sole 24 Ore, San Marino, segreto bancario addio. Firmata una convenzione con l'Italia). 

Zob.: tekst Konwencji oraz Protokołu dodatkowego.

Szerzej nt. pierwotnej Deklaracji G5 z 2012 r.: HM Treasury.