IX Konferencja Ministerialna WTO już wkrótce

W dniach od 3 do 6 grudnia 2013 r. na Bali (Indonezja) odbędzie się IX Konferencja Ministerialna Światowej Organizacji Handlu (WTO). Po raz pierwszy od długiego czasu pojawia się szansa na zawarcie jakichkolwiek porozumień w ramach trwającej już 12 lat Rundy Negocjacyjnej z Doha. Oczekiwania choć skromne mogą okazać się jednak zbyt ambitne. 

Runda z Doha to ostatnia z rund negocjacyjnych dotyczących liberalizacji handlu międzynarodowego, prowadzona tym razem w ramach WTO. Początkowo miała się zakończyć już w 2005 r., jednak państwa do dnia dzisiejszego nie były w stanie osiągnąć porozumienia. Wynika to ze zbyt ambitnego mandatu rudny, a także z braku zgody państw rozwiniętych i rozwijających się w odniesieniu do zakresu liberalizacji handlu usługami, ułatwień w dostępie do rynków krajowych dla importowanych produktów rolnych i przemysłowych, wielkości ograniczeń w subsydiowaniu produkcji rolnej, oraz zakresu wzmocnienia zobowiązań międzynarodowych dotyczących ochrony praw własności intelektualnej. Ze względu na brak postępu w negocjacjach, ostatecznie postanowiono wyodrębnić te kwestie które budziły najmniejsze kontrowersje. Próby te (tzw. LCD plus package czy też Doha Lite) zakończyły się jednak niepowodzeniem. Spotkanie w Bali będzie kolejną szansą na zawarcie właśnie takich ograniczonych porozumień.

Najbardziej optymistyczny scenariusz zakłada podpisanie w trakcie Konferencji Ministerialnej następujących umów (lub innych dokumentów – np. deklaracji ministerialnych):

• umowy dotyczącej ułatwień w handlu międzynarodowym (zasadniczo umowa ta obejmuje kwestie związane ze stosowanymi procedurami celnymi - ma ona na celu usprawnienie odpraw celnych poprzez harmonizacje podstawowych zasad i zwiększenie ich przejrzystości); najbardziej kontrowersyjną kwestią w tym kontekście jest uelastycznienie zobowiązań wobec krajów rozwijających się oraz zasady udzielania pomocy technicznej udzielane przez państwa rozwinięte (i pośrednio jej wysokość);
• porozumienie (najprawdopodobniej w formie zwolnienia, tzw. waiver) w sprawie czasowego wyłączenia niektórym programów bezpieczeństwa żywnościowego stosowanym w krajach rozwijających się od wymogów prawa WTO;
• porozumienia w sprawie administrowania kontyngentami taryfowymi mające zapewnić że kontyngenty te będą przydzielane poszczególnym państwom w przejrzysty i oparty o obiektywne przesłanki sposób;
• porozumienie w sprawie mechanizmu monitorowania stosowania postanowień prawa WTO w zakresie specjalnego i zróżnicowanego traktowania krajów rozwijających się (na mocy takich postanowień państwa rozwijające się są zwolnione z pewnych obowiązków lub korzystają z pewnych dodatkowych praw).

Powszechnie uważa się, że brak porozumienia na Bali spowoduje dalszy odwrót państw od multilateralnej liberalizacji na rzecz integracji regionalnej.

Więcej informacji na temat Konferencji jest dostępnych na specjalnej, przygotowanej przez WTO, stronie. W trakcie konferencji będą odbyć się również różne wydarzenia towarzyszące. Czytelnikom bloga chcielibyśmy szczególnie polecić sympozjum organizowane przez International Center for Trade and Sustainable Development (Trade and Development Symposium). Organizatorzy planują udostępnić na swojej stronie relacje wideo z tego wydarzenia.