Liczba obiektów Światowego Dziedzictwa UNESCO przekroczyła tysiąc

 Krajobraz kulturowy południowej Jerozolimy. Fot. Wisam Oweineh, źródło: http://whc.unesco.org/en/list/1487/gallery.

Podczas zakończonej w środę, 25 czerwca 2014 r., 38. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO w Dosze (Katar) podjęto decyzję o wpisie 26 nowych obiektów do tego prestiżowego rejestru: 21 obiektów Dziedzictwa Kulturalnego (K), 4 Przyrodniczego (P) oraz jeden obiekt mieszany (K,P). Przekroczono tym samym symboliczną barierę tysięcznego wpisu (1007).

Wśród nowych miejsc znalazły się dwa historyczne systemy komunikacji przebiegające przez terytoria wielu państw (tzw. Transgraniczne Obiekty Światowego Dziedzictwa): fragment Jedwabnego Szlaku znajdujący się na terytoriach Chin, Kazachstanu i Kirgistanu oraz Qhapac Ñan – andyjski system dróg wybudowany przez Inków - zgłoszony wspólnie przez Chile, Argentynę, Boliwię, Peru, Ekwador i Kolumbię. Komitet Światowego Dziedzictwa podjął także decyzję o kolejnym powiększeniu chronionego obszaru Puszczy Białowieskiej, wspólnego obiektu Polski i Białorusi (od 1979 r.). Zmiana ta polegała na pomniejszeniu chronionej części puszczy położonej po białoruskiej stronie granicy o 5 tysiący hektarów, przy jednoczesnym znaczącym zwiększeniu tej znajdującej się na terytorium Polski o ponad 50 tysięcy hektarów (z 5069 do 59576 hektarów). Tym samym ochroną objęta została niemal cała polska część puszczy. Główne kryteria uznania wpisu to wyjątkowe możliwości, jakie Puszcza Białowieska daje w kontekście zapewnienia bioróżnorodności biologicznej oraz fakt, że pozostaje ona domem dla żubrów, które są ikoną europejskich gatunków.

Puszcza Białowieska. Fot. Mateusz Szymura, źródło: http://whc.unesco.org/en/list/33/gallery.

Puszcza Białowieska. Fot. Matuesz Szymura, źródło: http://whc.unesco.org/en/list/33/gallery.

Obszar Puszczy Białowieskiej chroniony przez UNESCO po stronie polskiej i białoruskiej w roku 1992 i 2014. Źródło: strona www Białowieskiego Parku Narodowego

Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO znalazło się również kolejne miejsce zaproponowane przez rząd Palestyny: krajobraz kulturowy południowej Jerozolimy, Battir. Decyzja ta budziła wiele kontrowersji. Przyjęcie, w 2011 r., Palestyny jako nowego państwa członkowskiego UNESCO skutkowało potężnym kryzysem finansowym tej organizacji. Izrael oraz Stany Zjednoczone zawiesiły bowiem swoje składki w proteście przeciwko tej decyzji Konferencji Generalnej UNESCO. W szczególności, brak wpłat ze strony USA (80 milionów dolarów rocznie), stanowiących ok. 22 % całego budżetu organizacji, był szczególnie odczuwalny, paraliżując wiele z jej programów i działań. W rezultacie, w 2013 r. USA i Izrael zawieszono w prawie głosu. Warto podkreślić, iż podczas ostatniej sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO w Dosze, premier Kataru, Abdullah bin Nasser bin Khalifa Al Thani, ogłosił, iż jego państwo przeznaczy 10 milionów dolarów na nowy fundusz przeznaczony na ochronę Światowego Dziedzictwa szczególnie zagrożonego przez konflikty i katastrofy naturalne. Wydaje się, że oświadczenie to stanowi kolejny argument dla krytyków stanowiska administracji amerykańskiej wskazujących, iż takie postępowanie – będące de facto bojkotem organizacji – doprowadzi stopniowo do utraty wpływów USA w zakresie globalnej polityki kulturalnej na rzecz państw muzułmańskich oraz Chin.