W poniedziałek, 20 kwietnia, po kilku latach negocjacji (projekt został przedstawiony przez Komisję już w grudniu 2011 r., a PE wydał pozytywną opinię w 2012 r.) Rada przyjęła dyrektywę 2015/637 w sprawie środków koordynacji i współpracy mających ułatwić ochronę konsularną niereprezentowanych obywateli Unii w państwach trzecich oraz uchylającą decyzję 95/553/WE. Dyrektywę opublikowano w piątkowym Dzienniku Urzędowym UE (L 106, 24.4.2015), wejdzie w życie 20 dni po publikacji.
Zgodnie z art. 20 ust. 2 lit c oraz 23 TFUE, a także art. 46 KPP UE "każdy obywatel Unii korzysta na terytorium państwa trzeciego, w którym Państwo Członkowskie, którego jest obywatelem, nie ma swojego przedstawicielstwa, z ochrony dyplomatycznej i konsularnej każdego z pozostałych Państw Członkowskich na takich samych warunkach jak obywatele tego państwa". Należy jednak uściślić nieprecyzyjne sformułowanie polskiego (i nie tylko) tekstu tych przepisów: w istocie chodzi nie o ochronę dyplomatyczną w rozumieniu prawa międzynarodowego, a o ochronę typu konsularnego udzielaną przez władze dyplomatyczne i konsularne państw członkowskich. Potwierdza to zarówno treść przyjętej właśnie dyrektywy, jak i zastępowanej przez nią decyzji 95/553.
Nowa dyrektywa w sposób bardziej wyczerpujący i precyzyjny niż wcześniejsza decyzja wyjaśnia, w jakich sytuacjach i w jaki sposób znajdujący się w potrzebie obywatele Unii mogą korzystać z pomocy władz dyplomatycznych i konsularnych innych państw członkowskich w państwach trzecich. Jednocześnie dyrektywa szczegółowo reguluje zasady współpracy państw członkowskich i koordynacji ich działań podejmowanych dla umożliwienia obywatelom Unii rzeczywistego korzystania z tego prawa. Co więcej, w działania te mają również włączyć się w przewidzianym w dyrektywie zakresie służby unijne. Takich unormowań decyzja 95/553 nie zawierała. Termin implementacji dyrektywy mija 1 maja 2018 r., tego dnia przestanie także obowiązywać decyzja z 1995 r.
Prawo do korzystania z ochrony udzielanej przez władze dyplomatyczne i konsularne państw członkowskich w państwach trzecich stanowi bardzo szczególny aspekt obywatelstwa UE. To jedyne prawo obywateli Unii skuteczne nie na płaszczyźnie wewnętrznej porządku prawnego UE, a w relacjach z państwami trzecimi. Jego skuteczność zależy także od uznania takiej ochrony - a w konsekwencji uznania instytucji obywatelstwa Unii - przez państwa trzecie. Postanowienia dyrektywy zobowiązują państwa członkowskie UE do podejmowania odpowiednich działań, żeby takie uznanie ze strony państw trzecich zapewnić.
Dzięki przyjętym rozwiązaniom dyrektywa ma rzeczywisty potencjał wzmocnienia prawa do ochrony ze strony władz konsularnych i dyplomatycznych państw członkowskich w państwach trzecich i ułatwienia korzystania z niego przez obywateli Unii. A to, jak duże praktyczne znaczenie dla obywateli państw członkowskich może mieć to uprawnienie najlepiej pokazuje fakt, że wszystkie 28 państw członkowskich UE swoje przedstawicielstwa ma tylko w czterech państwach: USA, Chinach, Indiach i Rosji.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz