W mijającym tygodniu na uwagę wśród orzeczeń ETPCz zasługuje przede wszystkim sprawa Identoba i inni p. Gruzji (skarga nr 73235/12). Dotyczyła on wydarzeń związanych z organizacją w maju 2012 r. pokojowej manifestacji z okazji Międzynarodowego Dnia przeciwko Homofobii. Uczestnicy manifestacji zorganizowanej przez skarżących zostali brutalnie zaatakowani - choć głównie w formie słownej - przez przeciwników organizowania tego typu zgromadzeń, zaś władze zrobiły niewiele, czy wręcz nic, żeby aktom przemocy zapobiec.
Trybunał w bardzo interesującym orzeczeniu ponownie pochylił się nad kwestią dotyczącą tego, na ile akty pomiędzy jednostkami mogą stanowić naruszenie art. 3 EKPCz, szczególnie jeżeli agresywne działania dokonywane są w przestrzeni publicznej.
Trybunał zauważył, że pierwotnie władze poinformowały manifestantów, iż będzie im zapewnione bezpieczeństwo. Rozważając kwestię, czy działania, których dotyczyła skarga osiągnęły poziom nieludzkiego i humanitarnego traktowania sprzecznego z art. 3 uznał, że w wyniku ataków, choć słownych, skarżący odczuwali strach, zagrożenie, brak bezpieczeństwa, których nie da się pogodzić z koniecznością poszanowania ich godności ludzkiej i osiągnęły poziom dolegliwości sprzeczny z art. 3. Co więcej, władze nie zapewniły im należytej ochrony, ani nie przeprowadziły odpowiednich postępowań mających na celu wyjaśnienie okoliczności wydarzeń i pociągnięcia do odpowiedzialności winnych osób. W konkluzji Trybunał uznał, że doszło do naruszenia art. 3 w zw. z art. 14 Konwencji (zakaz dyskryminacji). Ponadto, biorąc pod uwagę, iż władze krajowe nie zapewniły możliwości pokojowego przeprowadzenia zgromadzenia poprzez powstrzymanie kontrdemonstratów głoszących poglądy homofobiczne, doszło do naruszenia art. 11 (wolność zgromadzeń) w zw. z art. 14 Konwencji.
Orzeczenie potwierdza, iż na władzach państwowych ciążą szczególne obowiązki w zakresie zapewnienia możliwości pokojowego manifestowania różnego rodzaju poglądów, a władze powinny być szczególnie wyczulone na retorykę przeciwników odwołującą się do poglądów nietolerancyjnych i homofobicznych.
Warto odnotować bardzo sensowne moim zdaniem zdanie częściowo odrębne sędziego Wojtyczka, który wskazał na różne standardy stosowania art. 3 w analogicznych sytuacjach:
OdpowiedzUsuńThe majority notes “some sporadic physical abuse” against the marchers. In my view, in the present case, the alleged violations of the applicants’ rights did not reach the threshold of severity which makes Article 3 of the Convention applicable. I therefore voted against finding a violation of Article 3 taken in conjunction with Article 14 of the Convention. I have explained in more detail my position with regard to the interpretation of Article 3 in the dissenting opinion written with Judge Mahoney which is attached to the judgment in the case of Abdu v. Bulgaria (no. 26827/08, 11 March 2014).
4. I note that very recently the same Section of the Court decided the case of Karaahmed v. Bulgaria (no. 30587/13), by a unanimous judgment of 24 February 2015. In that case, on the basis of the available evidence, much more serious physical attacks against Muslim worshippers were clearly established, as well as the fact that the attackers had been motivated by religious intolerance. The Court decided, however - in my view correctly - that the Article 3 threshold had not been met in that case and the complaint under Article 14 in conjunction with Article 3 was declared manifestly ill‑founded. It examined only the complaint brought under Article 9, and found a violation of this latter provision.
I do not perceive any consistency in the approach adopted by the Court in respect of the applicability of Article 3 in cases concerning alleged assaults on persons exercising freedoms protected by the Convention.