We wrześniu 2018 r. informowaliśmy o szumnych acz dość enigmatycznych zapowiedziach UE, jakoby w związku z arbitralnym stosowaniem przez Stany Zjednoczone sankcji wtórnych m.in. wobec europejskich instytucji finansowych Unia miała powołać niezależny system rozrachunków płatności międzynarodowych.
W kolejnych miesiącach pojawiały się sugestie, że mechanizm celowy (Special Purpose Vehicle, SPV) miałby zostać stworzony jedynie na potrzeby transakcji z Iranem, a zakres jego działania byłby ograniczony do mniej kontrowersyjnych transakcji handlowych.
Perspektywa powołania mechanizmu, a jednocześnie próby faktycznego przeciwstawienia się amerykańskich sankcjom, znowu się jednak oddala. Po początkowym okresie entuzjazmu w rozmowach unijno-irańskich, Bruksela ma coraz poważniejsze wątpliwości co do faktycznych intencji Teheranu. W związku z kolejnymi testami balistycznymi oraz oskarżeniami o zabójstwa dokonane przez irańskich agentów na unijnym terytorium (we Francji, Danii, Holandii), 9 stycznia b.r. UE nałożyła na Iran sankcje zamrożenia aktywów (Reuters, In shift, EU sanctions Iran over planned Europe attacks). Mimo że wymiar sankcji jest symboliczny - objęły 1 instytucją i jej 2 pracowników - to są to zarazem pierwsze sankcje nałożone przez Unię od wypracowania porozumienia nukelarnego w 2015 r. Iran wyraził oburzenie oskarżeniami, odcinając się od zamachów a wystrzelone rakiety określając mianem działań defensywnych, i zagroził, że w razie nieuzyskania zapowiadanych przez UE korzyści handlowych i finansowych zerwie porozumienie nuklearne.
Wszystko to czyni plany stworzenia systemu wymierzonego w USA jeszcze bardziej drażliwą kwestią. W rezultacie SPV, które ma zostać zarejestrowane we Francji, zarządzane przez Niemcy z udziałem kapitału brytyjskiego, wprawdzie zostać uruchomione jeszcze w styczniu, jednak zdolność operacyjną uzyska dopiero za kilka miesięcy (NYT, Europe's Patience With Iran Wears Thin, Tiptoes Toward Trump). Z kolei Iran zaczął poszukiwać innych partnerów, którzy umożliwiliby mu udział w handlu międzynarodowym (NYT, Iran Minister Says EU Trade Arrangement Moving Slowly, Talking to India, China).
Wrescie w sieci pełno jest sensacyjnych doniesień, sugerujących oficjalne źródła aczkowliek niemożliwych do potwierdzenia w najważniejszych mediach, od rzekomych gróźb Iranu wobec UE (Iran holds Europe responsible for not implementing SPV) po tony euforyczne (EU: SPV about to start operation).
Planując w tej delikatnej sytuacji zajęcie przez UE zdecydowanego stanowiska ws. irańskich zamachów i prób balistycznych, Federica Mogherini stara się o utrzymanie dialogu z Teheranem, w tym o uratowanie planu SPV. Pikanterii historii dodaje fakt zaplanowania przez USA na luty konferencji w Warszawie poświęconej "pokojowi na Bliskim Wschodzie", która w powszechnym odbiorze służyć na krytyce Iranu; ten ostatni zareagował na inicjatywę dość nerwowo (Tok.fm, "Wygląda to tak, jakbyśmy byli podwykonawcami zadania". Iranista gorzko o bliskowschodniej konferencji w Polsce).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz