Profesor dr hab. Grażyna Michałowska (1947-2022) – wspomnienie

 

Trudno jest dobrać właściwe słowa kiedy odchodzi ktoś Bliski, komu zawdzięcza się nie tylko niezwykłą przyjacielską serdeczność, wsparcie, życzliwość i uśmiech w trudnych momentach, ale także – w przypadku wielu z nas – naukową drogę. W dniu 10 lutego 2022 odeszła od nas Pani Profesor Grażyna Michałowska.

Pani Profesor Grażyna Michałowska była dla społeczności badaczy stosunków międzynarodowych i prawa międzynarodowego w Polsce jedną z kluczowych postaci.

W 1969 roku ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1976 roku uzyskała doktorat z nauk politycznych i wtedy też związała swoje życie na lata z powstałym w tym samym roku Instytutem Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. W 1991 roku na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW uzyskała habilitację. W 1997 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Warszawskiego. W 2009 zwieńczyła swoją karierę naukową uzyskując tytuł naukowy profesora.

Wprowadziła do polskich badań nad stosunkami międzynarodowymi tematykę kultury, była pionierką badań nad międzynarodowymi stosunkami kulturalnymi, którym poświęciła większość swojej zawodowej drogi. Interesowała się także i badała problematykę praw człowieka, w tym ich uwarunkowań kulturowych.

Do jej najważniejszych monografii należały: Zmienność i instytucjonalizacja międzynarodowych stosunków kulturalnych (Warszawa 1991), Ochrona praw człowieka w Radzie Europy i Unii Europejskiej (Warszawa 2007), Problemy ochrony praw człowieka w Afryce (Warszawa 2008), Kultura w stosunkach międzynarodowych (współredaktorka naukowa, t. I i II – Warszawa 2013, 2014), Międzynarodowa ochrona praw dziecka (Warszawa 2016). Jej ostatnią publikacją, stanowiącą podsumowanie jej życiowego dorobku była monografia UNESCO. Sukcesy, porażki, wyzwania, Warszawa 2020.

Wiele lat kierowała Zakładem Studiów Pozaeuropejskich, a następnie Zakładem Prawa
i Instytucji Międzynarodowych w Instytucie Stosunków Międzynarodowych.

Oprócz prowadzenia fantastycznych zajęć z międzynarodowych stosunków kulturalnych, kultury i cywilizacji europejskiej, historii sztuki i prawa międzynarodowego publicznego na Uniwersytecie Warszawskim, wykładała również w Wyższej Szkole Humanistycznej w Pułtusku oraz w Wyższej Szkole Ekonomii i Administracji w Kielcach.

Zapamiętamy ją jednak nie tylko jako znakomitą badaczkę i wykładowczynię. W naszych sercach zostanie przede wszystkim jako wspaniała Przyjaciółka, Promotorka i Mentorka. Taka, która pielęgnowała wieloletnie naukowe przyjaźnie na uczelniach w całej Polsce, śledziła losy swoich wychowanek, wspierała i kibicowała młodym naukowczyniom i naukowcom. Zapamiętamy ją wszyscy z nieodłącznym papierosem w ręku, uśmiechem i często ironicznym, ale zawsze ciepłym komentarzem na ustach. Jako wielbicielkę kryminałów i dalekich podróży. Wspaniałą, oddaną Babcię. Niezwykle skromną i zdystansowaną do wszelkiej celebry osobę, która zakazała przygotowania jubileuszowej księgi z okazji okrągłej rocznicy swojej pracy naukowej.

Nic nie wypełni pustki, jaką po sobie zostawiła. Zostanie jednak nasza wdzięczna pamięć o Niej.

Requiescat in pace.

 

W imieniu grona wychowanek i wychowanków,

których inspirowała i wspierała na naukowych ścieżkach

– Hanna Schreiber