Oficjalne otwarcie Rejestru Szkód dla Ukrainy (Register of Damage for Ukraine)

2 kwietnia br. w trakcie konferencji ministerialnej "Restoring Justice for Ukraine" nastąpiło oficjalne uruchomienie możliwości składnia pierwszych skarg do Rejestru Szkód dla Ukrainy (Register of Damage Caused by the Aggression of the Russian Federation against Ukraine). W pierwszej kolejności Rejestr będzie przyjmował skargi dot. zniszczenia lub uszkodzenia pomieszczeń i budynków mieszkalnych osób fizycznych.

Przypomnijmy, że Rejestr Szkód dla Ukrainy został utworzony na podstawie rezolucji Komitetu Ministrów Rady Europy z 12 maja 2023 r. powołującej Poszerzone Porozumienie Częściowe o Rejestrze Szkód spowodowanych agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.

Rejestr nie posiada kompetencji sądowych do rozstrzygania zasadności złożonych skarg, a jego zadaniem jest rejestrowanie skarg według poszczególnych kategorii. Z punktu widzenia pokrzywdzonych istotne jest to, że to na Rejestrze (działającym poprzez Zarząd) spoczywa obowiązek wypracowania kategorii strat, krzywd i szkód, które będą mogły być rejestrowane, a także określenie kryteriów dopuszczalności skarg. 

Zgodnie ze Statutem Rejestru skargi muszą spełniać następujące podstawowe założenia: 1) muszą dotyczyć szkód, strat i krzywd wyrządzonych w wyniku niezgodny z prawem międzynarodowym działaniami Federacji Rosyjskiej 2) powstałych w okresie od 24 lutego 2024 r., 3) na terytorium Ukrainy w jej międzynarodowo uznanych granicach i 4) mogą być składane przez osoby fizyczne, osoby prawne i państwo ukraińskie (w tym podległe mu jednostki samorządowe i inne zależne podmioty).

Z założenia, Rejestr Szkód dla Ukrainy jest pierwszym elementem całościowego mechanizmu kompensacyjnego, na który składać się będą najprawdopodobniej komisja ds. roszczeń oraz fundusz kompensacyjny.

W przyjętej dziś na konferencji deklaracji politycznej ministrowie spraw zagranicznych i sprawiedliwości 44 państw potwierdzili wolę podjęcia prac nad kolejnym elementem mechanizmu - komisją ds. roszczeń.

Przez pierwsze 4 godziny funkcjonowania Rejestru wpłynęło ponad 100 skarg. Szacuje się, że łącznie we wszystkich przewidywanych kategoriach, do Rejestru może być złożone ok. 8 mln. skarg.