Rzecznik generalny: ESMA nie może zakazywać krótkiej sprzedaż

Po wycieku opinii prawnej Służb prawnych Rady dotyczącej bezprawności planowanego przez Komisję Europejską unijnego Podatku od transakcji finansowych (post tutaj) oraz prawdopodobnym wycofaniu się Komisji z planów przeniesienia nadzoru nad stawkami LIBOR z Londynu do Paryża, gdzie swoją siedzibę ma ESMA (FT, Libor control to remain in London), wczoraj trzeci raz w tym tygodniu ucierpiały unijne plany reformy finansowej.

Rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Niilo Jääskinen rekomendował unieważnienie art. 28 Rozporządzenia w sprawie krótkiej sprzedaży w części wyznaczającej zakres uprawnień Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych. 

Rozporządzenie przyjęto na podstawie art. 114 TFUE, umożliwiającego harmonizację prawa celem ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego. W myśl art. 28 Rozporządzenia ESMA może w szczególnych okolicznościach, w tym zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i inte­gralności rynków finansowych lub stabilności systemu finansowego Unii, zakazać lub ograniczyć transakcje krótkiej sprzedaży. 1 czerwca przepis został zaskarżony przez Wielką Brytanię (zob. post tutaj).

Zdaniem Rzecznika generalnego art. 114 TFUE nie mógł stanowić podstawy nadania równie szerokich uprawnień. O ile bowiem harmonizacja prawa na poziomie UE może uzasadniać przyznanie unijnym instytucjom kompetencji do podejmowania decyzji prawnie wiążących, o tyle zakres kompetencji przyznanych na podstawie art. 28 wykracza poza ów cel, prowadząc do faktycznej substytucji a nie wspomagania regulatorów krajowych w niezbędnym zakresie. 

Odpowiednio właściwszą podstawą do przyznania podobnych kompetencji ESMA byłby zdaniem Rzecznika art. 352 TFUE; gdyby jednak Trybunał nie zgodził się z jego opinią w tym zakresie, Jääskinen rekomendował odrzucenie pozostałych zarzutów wysuniętych przez Wielką Brytanię.

Gdyby Trybunał podzielił zdanie Rzecznika, zagrożonych mogłoby być kolejnych kilka kluczowych elementów reformy finansowej, w tym budowa Jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji (WSJ, Court Deals EU a Setback on Short-Selling Rules).

W większości dzisiejszych komentarzy podkreśla się, że jest to trzeci triumf brytyjskiej dyplomacji w potyczkach na polu regulacji rynków finansowych z Komisją Europejską.

Dodatkowo FT (Blow to German banking union plan) informuje o kolejnym wycieku dokumentów z Służb prawnych Rady, które miały odrzucić niemieckie zarzuty dotyczące rzekomej bezprawności powołania unijnego organu ds. upadłości banków i konieczności uprzedniego przeprowadzenia zmian traktatowych. Zarazem jednak prawnicy uznali, że funkcjonowanie funduszu celowego - podstawy działania wspomnianego urzędu - mogłoby naruszać suwerenność budżetową państw członkowskich.