Priorytety polityki UE na najbliższe 5 lat w konkluzjach czerwcowej Rady Europejskiej

Najgłośniejszym i najszerzej komentowanym owocem obrad Rady Europejskiej z 26-27 czerwca 2014 r. jest przyjęcie przez przywódców państw członkowskich UE kandydatury J.-C. Junckera na stanowisko Przewodniczącego Komisji (zob. m.in. komentarze na EUobserver tu i tu). Równie atrakcyjne medialnie było podpisanie, przy okazji spotkania RE, układów stowarzyszeniowych z Gruzją, Mołdawią (zob. nasze wcześniejsze posty tu, tu i tu)  i Ukrainą (w przypadku tej ostatniej - części gospodarczej układu, polityczna została podpisana jeszcze w marcu - o czym informowaliśmy tutaj). 

Jednak RE, w kontekście konstytuowania się Parlamentu Europejskiego nowej kadencji i nominacji Junckera, uzgodniła także program strategicznych priorytetów polityki  na najbliższe pięć lat, zachęcając instytucje UE i państwa członkowskie do pracy nad ich pełnym wdrożeniem. RE przyjęła również szczegółowe strategiczne wytyczne dotyczące planowania ustawodawczego i operacyjnego na nadchodzące lata w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Ponadto podsumowała "semestr europejski" 2014 i zapoznała się ze stanem prac przygotowawczych do przyjęcia nowych ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku, zwłaszcza w odniesieniu do zapewniania bezpieczeństwa energetycznego UE. Z tych względów warto przyjrzeć się bliżej przynajmniej części konkluzji Rady Europejskiej z 26-27 czerwca.

Pięć strategicznych priorytetów unijnej polityki na najbliższe pięć lat zgodnie z programem RE to "silniejsze gospodarki z większą liczbą miejsc pracy; społeczeństwa zdolne dawać podmiotowość i chronić; bezpieczna przyszłość energetyczna i klimatyczna; wiarygodny obszar podstawowych wolności; skuteczne wspólne działania w świecie", co trąci pustawą nowomową. Na szczęście ramach każdego z priorytetów określono również priorytetowe zadania szczegółowe, wśród których można znaleźć kilka konkretów. I tak, w pierwszym (gospodarczym) obszarze Rada Europejska wskazała m.in. na konieczność pełnego wykorzystania potencjału jednolitego rynku, w tym stworzenie do 2015 r. jednolitego rynku cyfrowego, promowanie przedsiębiorczości i tworzenia miejsc pracy poprzez ułatwianie finansowania inwestycji, zmniejszanie obciążeń administracyjnych i opodatkowania pracy, a także na potrzebę inwestowania np. w infrastrukturę transportową, energetyczną i telekomunikacyjną, w innowacje, badania i edukację (przy efektywnym wykorzystaniu funduszy strukturalnych), w celu przygotowania gospodarki na wyzwania przyszłości.  

W wymiarze obywatelskim i społecznym Unia ma, z poszanowaniem kompetencji państw członkowskich, pomagać "rozwijać umiejętności, uwalniać talenty oraz tworzyć szanse życiowe dla wszystkich", m.in. intensyfikując walkę z bezrobociem wśród młodych, propagując model kształcenia się przez całe życie ukierunkowany na potrzeby nowoczesnej gospodarki oraz ułatwiać mobilność pracowników, chroniąc prawo wszystkich obywateli UE do swobodnego przemieszczania się na terytorium państw członkowskich,  a także pomóc w tworzeniu odpowiednich zabezpieczeń i instrumentów zwalczania nierówności i wykluczenia społecznego (np. za pomocą wydajnych, sprawiedliwych i perspektywicznych systemów zabezpieczenia społecznego). 

W ramach kolejnego priorytetu skoordynowane zostały polityka energetyczna i klimatyczna UE. Cele UE w tym zakresie wyrażają się w hasłach przystępnej energii dla przedsiębiorstw i obywateli, pewnej energii dla wszystkich państw członkowskich (poprzez m.in. przyspieszenie dywersyfikacji dostaw energii i dróg dostaw energii, redukowaniu zależności energetycznej, w szczególności od jednego źródła lub od jednego dostawcy i tworzenie niezbędnej infrastruktury) oraz zielonej energii (promowanie źródeł odnawialnych i walki z globalnym ociepleniem). W odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, Rada Europejska podkreśliła konieczność prowadzenia odpowiedniej polityki migracyjnej, zapobiegania i zwalczania terroryzmu i przestępczości transgranicznej oraz zacieśniania współpracy między wymiarami sprawiedliwości państw członkowskich. W tym obszarze RE przyjęła również, jak już wspomniano, bardziej szczegółowe strategiczne wytyczne  w zakresie planowania legislacyjnego i ustawodawczego. 

Wreszcie, ostatnim priorytetem jest wzmacnianie pozycji Unii w wymiarze międzynarodowym i jej zaangażowania w sprawy światowe. Jako najważniejsze zadania unijnej polityki zagranicznej RE wskazała maksymalizację siły oddziaływania Unii na arenie międzynarodowej (przez wzmacnianie spójności polityki zagranicznej państw członkowskich i Unii oraz lepszą koordynację działań zewnętrznych UE), bycie silnym partnerem w najbliższym otoczeniu UE, angażowanie globalnych partnerów strategicznych, w szczególności transatlantyckich, w szereg spraw od handlu i bezpieczeństwa cybernetycznego, poprzez prawa człowieka i zapobieganie konfliktom, po nieproliferację i zarządzanie kryzysowe, a także rozwijanie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. Tak wygląda ogólny zarys unijnej polityki na najbliższe pięć lat. Do jego realizacji RE wezwała i unijne instytucje, i państwa członkowskie. To od nich zależy, w jakim zakresie uda się osiągnąć wyznaczone w nim cele. A my będziemy obserwować...