Pierwsza skarga Ukrainy przeciwko Rosji w WTO

Ukraina pod koniec zeszłego tygodnia złożyła swoją pierwszą skargę w WTO przeciwko Rosji (w formie wniosku o wszczęcie konsultacji). Co prawda w październiku 2014, kraj ten rozważał zaskarżenie rosyjskiego embarga na ukraińskie owoce i warzywa (formalnie motywowanego względami sanitarnym) ale ostatecznie do tego nie doszło.

Aktualna skarga dotyczy rosyjskich restrykcji handlowych wprowadzonych w 2013 r., które de facto doprowadziły do zupełnego zablokowania importu ukraińskich wagonów towarowych oraz części sprzętu kolejowego (np. zwrotnic). Rosja przestała bowiem wydawać certyfikaty w zakresie oceny zgodności ukraińskiego sprzętu kolejowego z rosyjskimi normami technicznymi (wszystkie złożone wnioski albo zostały odrzucone albo nigdy ich nie rozpatrzono). 

Zdaniem Ukrainy, działania Rosji naruszają szereg przepisów Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu, w tym między innymi zasadę najwyższego uprzywilejowania, zasadę traktowania narodowego oraz zakaz stosowania ograniczeń ilościowych. 

Sprzęt oraz urządzenia kolejowe to istotna część ukraińskiego eksportu do Rosji. W 2011 sprzedaż w tym sektorze wynosiła 3,2 mld USD, zaś w 2014 r. tylko 600 milionów. 

Warto dodać że to już 6 sprawa wytoczona przeciwko Rosji w WTO (o wcześniejszych, zainicjowanych przez UE oraz Stany Zjednoczone, pisaliśmy między innymi tu, tu oraz tu).

Sam wniosek o wszczęcie konsultacji będzie dostępny w ciągu kilku dni w internetowej bazie danych WTO pod numerem WT/DS499/1.

***

Konsultacje są obowiązkowym etapem procedury rozstrzygania sporów w WTO. W przypadku ich niepowodzenia (przy czym trwają one do 60 dni), strona wnioskująca o przeprowadzenie konsultacji może zwrócić się o rozstrzygnięcie sprawy przez panel WTO (prawo WTO w sposób szczegółowy określa zasady powoływania takiego panelu). Od takiej decyzji przysługuje następnie prawo do złożenia odwołania do Organu Odwoławczego (Appellate Body). Jego wyrok (zwany raportem) jest ostateczny, zaś na stronie pozwanej spoczywać obowiązek dostosowania swojego prawa do wymogów prawa WTO (oczywiście jeżeli zostanie stwierdzone naruszenie). W przypadku braku wykonania wyroku, państwo pozywające może nałożyć na pozwanego Członka WTO sankcje handlowe.