UNCTAD w ECOSOC o zrównoważonych globalnych inwestycjach

Na ostatnim spotkaniu wysokiego szczebla ECOSOC dyrektor UNCTAD mówił o globalnej strategii wspierania zrównoważonych inwestycji zagranicznych. Przypomniano również o tym, że Milenijne Cele Rozwoju (Millenium Development Goals, MDG) kończą się w 2015 r. UNCTAD stoi na stanowisku, że nowe cele rozwojowe powinny obejmować zasady nt. inwestycji dla zrównoważonego rozwoju, jak choćby te ujęte w Ramach postepowania wobec inwestycji dla zrównoważonego rozwoju (Investment Policy Framework for Sustainable Development) przygotowanych przez UNCTAD.

Prezentacja UNCTAD przypomina, że prace nad stworzeniem nowych globalnych celów rozwoju idą pełna parą i prawdopodobnie zmierzają w stronę Celów Zrównoważonego Rozwoju (Sustainable Development Goals).

Parlament Europejski za rozpoczęciem negocjacji TTIP

Parlament Europejski opowiedział się za rozpoczęciem negocjacji Partnerstwa Transatlantyckiego (TTIP), o którym pisaliśmy tu oraz tu.

Parlament równocześnie poparł sugestie Francji, aby z negocjacji wyłączone były kwestie dotyczące kultury.

Ugoda w pierwszej sprawie pod CAFTA-DR

USA i Gwatemala zawarły ugodę w sprawie wniesionej w ramach umowy o wolnym handlu między USA, Państwami Ameryki Centralnej oraz Dominikaną (U.S. - Central American - Dominican Republic FTA, CAFTA-DR) 

Sprawa, wszczęta przez USA, dotyczyła przestrzegania przez Gwatemalę regulacji rynku pracy. USA zarzucały Gwatemali, że nie przestrzega ona własnych przepisów dotyczących prawa do zrzeszania się w związkach zawodowych, prawa do negocjacji zbiorowych oraz uregulowań dotyczących warunków pracy. Wg. USA taka sytuacja stwarzała zagrożenie dla konkurencyjności siły roboczej w USA. 

Ugoda wypunktowuje szczegółowe kroki, jakie Gwatemala ma podjąć dla usprawnienia wykonalności prawa krajowego.

Dla przypomnienia, CAFTA-DR zawiera również klauzulę arbitrażu inwestycyjnego, która jest dość intensywnie wykorzystywana przez inwestorów.

Christopher Briggs nowym Sekretarzem Generalnym konwencji z Ramsar

Dr Christopher Briggs został wybrany nowym Sekretarzem Generalnym konwencji z Ramsar podczas posiedzenia Komitetu wykonawczego Konwencji na początku kwietnia. Zastąpi na tym stanowisku

Tiéga Anada, który sprawował funkcję przez ostatnie sześć lat. Christopher Briggs pracował wcześniej dla UNDP oraz UNEP.

UNFCCC: W Bonn rozpoczęło się dzisiaj posiedzenie Grupy roboczej ad hoc

Dzisiaj w Bonn rozpoczęło się posiedzenie Grupy roboczej ad hoc w ramach durbańskiej platformy na rzecz intensyfikacji działań (Ad Hoc Working Group on the Durban Platform for Enhanced Action), utworzonej na konferencji COP w Durbanie w 2011 r. przede wszystkim w celu wypracowania do 2015 r. nowego porozumienia dotyczącego zwalczania zmian klimatu. Spotkanie potrwa do 3 maja. Program spotkania można znaleźć tutaj.

Zasadniczym celem kwietniowego spotkania (pierwszego od COP w Doha w grudniu) jest wyznaczenie głównych elementów przyszłego porozumienia. Równolegle będą toczyły się dwie sesje - jedna na temat porozumienia, druga poświęcona celom przed 2020 (dokładne cele spotkania można znaleźć tutaj).

Spotkanie komisji UNCTAD ds. inwestycji, przedsiębiorczości i rozwoju

29-30 kwietnia br. odbędzie się posiedzenie komisji UNCTAD ds. inwestycji, przedsiębiorczości i rozwoju. Program spotkania oraz dokumenty dostępne są tu.

Chiny inicjują rozmowy nt. szerokiej strefy wolnego handlu

Z inicjatywy Chin na początku maja w Brunei odbędą się rozmowy regionalne na temat powołania strefy wolnego handlu. Pierwsza runda rozmów ma objąć 16 krajów, w tym Chiny, Japonie, Koreę Południową, Australię oraz Indie. Inicjatywa chińska jest odczytywana jako próba stworzenia regionalnej przeciwwagi dla Partnerstwa Transpacyficznego (TPP), inicjatywy USA, o której wspominaliśmy tu oraz tu.

Myanmar przystąpił do Konwencji Nowojorskiej

Myanmar przystąpił do Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych z 1958 r. 

Konwencja liczy obecnie 149 państw członkowskich.

Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zaaprobowało tekst Protokołu nr 15 do EKPC

W piątek 25 kwietnia Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zaaprobowało tekst Protokołu nr 15 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Zgromadzenie nie zaproponowało żadnych poprawek do tekstu. Kolejnym krokiem jest teraz przyjęcie Protokołu przez Komitet Ministrów na jego najbliższej sesji w maju br. Komitet wyznaczy też datę otwarcia Protokołu do podpisu.

Konsultacje FATF w sprawie nadużywania NPOs

24 kwietnia Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF-GAFI) przeprowadziła, pierwszy raz w takiej skali, konsultacje z 20. organizacjami non-profit (NPOs). Celem spotkania było zwrócenie uwagi na doniosłość poprawnej implementacji Rekomendacji 8 w przedmiocie środków zapobiegających nadużywaniu organizacji non-profit (zob. tłumaczenie UKNF). Szczególną uwagę zwrócono na zagrożenie wykorzystywaniem NPOs do finansowania terroryzmu.

Kontynuacją prac w tym zakresie ma być aktualizacja Międzynarodowych dobrych praktyk w zakresie walki z nadużywaniem NPOs.

Zob. oficjalny komunikat ze spotkania.

Runda finałowa wyborów Sekretarza Generalnego WTO

Wybory nowego Sekretarza Generalnego WTO (pisaliśmy o tym wcześniej) wkraczają w decydującą fazę. Do rundy finałowej zakwalifikowali się:

- meksykański ekonomista Herminio Blanco Mendoza. Informacja biograficzna na stronie WTO.

- brazylijski dyplomata Roberto Carvalho de Azevêdo. Informacja biograficzna na stronie WTO.

Zgodnie z oficjalnym komunikatem WTO tygodniowe konsultacje w sprawie wyboru kandydata rozpoczną 1 maja, a ich rezultat ma zostać ogłoszony 8 maja.

MTS: połączenie postępowań Costa Rica v. Nicaragua oraz Nicaragua v. Costa Rica

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości poinformował o połączeniu postępowań w sprawach Pewnych działań podejmowanych przez Nikaraguę w strefie granicznej (Costa Rica v. Nikaragua) oraz Budowy przez Costa Ricę drogi wzdłuż rzeki San Juan (Nikaragua v. Costa Rica).

Pierwsze postępowanie zostało wszczęte przez Costa Ricę w listopadzie 2010 r. Podstawą wniosku do Trybunału był zarzut wejścia na i okupacji terytorium Costa Rici przez siły zbrojne Nikaragui w związku z budową kanału na terytorium tej pierwszej.

W grudniu 2011 roku z wnioskiem do MTS przeciwko Costa Rice wystąpiła Nikaragua, zarzucając pogwałcenie jej suwerenności i wyrządzenie poważnych szkód środowiskowych na jej terytorium spowodowanych między innymi pracami drogowymi w strefie granicznej wzdłuż rzeki San Juan.

W przeszłości MTS łączył postępowania w sprawach Afryki Południowo-Zachodniej (Etiopia i Liberia v. RPA), oraz Szelfu kontynentalnego Morza Północnego (Holandia i Dania v. RFN).

Siły Pokojowe NZ w Mali

25 kwietnia Rada Bezpieczeństwa ONZ jednomyślnie podjęła decyzję (S/RES/2100 (2013))  na podstawie Rozdziału VII KNZ o wysłaniu do Mali Sił Pokojowych Narodów Zjednoczonych. 

1 lipca 12'600 błękitnych hełmów - żołnierzy i policjantów - przejmie zadania realizowane dotąd przez siły afrykańskie African-led International Support Mission in Mali (AFISMA). Mandat United Nations Multidimensional Integrated Stabilization Mission in Mali (MINUSMA) obejmuje zastosowanie "wszelkich niezbędnych [dla stabilizacji sytuacji] środków" (par. 17 Rezolucji). 

Ze skutkiem natychmiastowym MINUSMA przejmuje zadania UN Office in Mali (UNOM), w tym w zakresie dobrych usług między stronami konfliktu.

Sekretarz Generalny ONZ został upoważniony do doraźnej koordynacji działań między MINUSMA a misjami ONZ w Liberii i na Wybrzeżu Kości Słoniowej.

ONZ wyśle również Specjalnego Sprawozdawcę celem nadzoru nad realizacją misji.

MINUSMA nadal wspierać będą siły francuskie. Ambasador tego państwa przy ONZ zapowiedział utrzymanie w Mali 1 000. osobowego kontyngentu do końca roku.

UE: Sąd podtrzymał zakaz handlu skórami fok

Wczoraj (25 kwietnia) Sąd wydał orzeczenie w sprawie T‑526/10 Inuit Tapiriit Kanatami i inni p. Komisji o stwierdzenie nieważności rozporządzenia Komisji (UE) nr 737/2010 z dnia 10 sierpnia 2010 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok (Dz.U. L 216, s. 1). Sąd nie znalazł przesłanek do stwierdzenia nieważności rozporządzenia.

Inuit Tapiriit Kanatami jest to stowarzyszenie reprezentujące kanadyjskich Inuitów (Eskimosów). Pozostali skarżący to stowarzyszenia i przedsiębiorstwa zajmujące się pozyskiwaniem skór fok oraz handlem nimi, przede wszystkim z Kanady. Zaskarżyli oni rozporządzenie (UE) 737/2010 twierdząc, że niegodnie z prawem zostało wydane podstawowe rozporządzenie (WE) nr 1007/2009 (wnieśli też o stwierdzenie jego bezskuteczności na podstawie art. 277 TFUE), w szczególności że nie jest właściwa jego podstawa prawna, czyli art. 95 TWE (obecnie art. 114 TFUE) oraz że zostało ono wydane z naruszeniem zasad pomocniczości i proporcjonalności, a także z naruszeniem praw podstawowych.

UE: ułatwienia w uznawaniu dokumentów urzędowych

Celem zmniejszenia kosztów związanych z uznawaniem dokumentów urzędowych w różnych państwach UE, a w rezultacie przede wszystkim obniżenia kosztów prowadzenia tansgranicznej aktywności gospodarczej,  Komisja Europejska przedstawiła Projekt Rozporządzenia (COM(2013) 228 /2) oraz strzeszczenie Oceny wpływu regulacji (SWD(2013) 145) dotycze uproszczeń w procedurze uznawania dokumentów urzędowych.

Ratio legis Rozporządzenia to zmniejszenie kosztów administracyjnych, przy jednoczesnym zachowaniu pożądanego poziomu pewności prawnej.

Odpowiedzialność odszkodowawcza za naruszenia prawa humanitarnego

Sąd Rejonowy w Hadze zobowiązał wyrokiem z 24 kwietnia niderlandzkiego biznesmena Fransa Van Anraata do wypłaty odszkodowań 16 irackim i irańskim cywilnym ofiarom bombardowań dokonanych w latach 80-tych przez reżim Saddama Hussaina. Jest to kolejne postępowanie, w którym biznesmen został pociągnięty do odpowiedzialności za dostarczanie Irakowi w latach 80-tych chemikaliów wykorzystywanych do produkcji gazów bojowych.

W pierwszym postępowaniu zakończonym 30 czerwca 2009 r. niderlandzki Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok Sądu Apelacyjnego w Hadze, który 9 maja 2007 r. skazał Fransa Van Anraata na karę 17 lat pozbawienia wolności za współudział (pomocnictwo i podżeganie) w dokonywaniu naruszeń praw i zwyczajów wojennych w trakcie konfliktu iracko-irańskiego - poprzez dostarczanie wspomnianych chemikaliów. Sąd Najwyższy zredukował wcześniej wymierzoną karę o 6 miesięcy biorąc pod uwagę długość postępowania w sprawie. Van Anraat próbował podważyć ustalenia sądów krajowych i 4 grudnia 2009 r. złożył skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w której zakwestionował zarówno jurysdykcję sądów niderlandzkich do zajmowania się sprawą, jak i okoliczność, iż przepisy, które stanowiły podstawę jego skazania nie spełniały wymogu „pewności prawa” gwarantowanego w artykułach 6 i 7 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Trybunał odrzucił skargę decyzją z 6 lipca 2010 r. jako nieuzasadnioną.

Boliwia wszczęła postępowania przeciwko Chile przed MTS

Boliwia wszczęła postępowanie przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości (MTS) w sprawie “ciążącego na Chile obowiązku prowadzenia negocjacji z Boliwią w dobrej wierze i skutecznie, celem wypracowania porozumienia dotyczącego umożliwienia tej ostatniej w pełni suwerennego dostępu do Oceanu Pacyficznego".

Informacja prasowa (No. 2013/11) MTS dostępna jest tu.

Zob. także: wniosek Boliwii.

Komisja Parlamentu Europejskiego odrzuca projekt KE automatycznego transferu lotniczych danych PNR

Stosunkiem głosów 30:25 Komisja Parlamentu Europejskiego ds. Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwość i Spraw Wewnętrznych odrzuciła projekt Dyrektywy Komisji Europejskiej nakładającej na linie lotnicze obowiązek przekazywania danych z "imiennego rejestru pasażera" (Passenger Name Record, PNR) na potrzeby postępowań dotyczących terroryzmu i poważnych przestępstw.

Właśnie ta ostatnia kwestia, oraz aż 19. kategorii danych personalnych, które podlegałyby automatycznemu transferowi, wzbudziła obiekcje europosłów, uznających je za nazbyt szerokie ograniczenie prawa do prywatności nie uzasadnione adekwatnym podniesieniem poziomu bezpieczeństwa publicznego.

Komisja Europejska podkreśliła, że szybka harmonizacja przedmiotowych regulacji jest niezwykle istotna, a wczorajsze głosowanie było "jedynie głosem Komisji". Mimo że przyjęcie propozycji Dyrektywy na forum Parlamentu wydaje się prawdopodobne, procedura ulegnie kilkutygodniowemu opóźnieniu.

Zob. projekt Dyrektywy o wykorzystaniu PNR do walki z terroryzmem i poważnymi przestępstwami oraz informacje nt. przebiegu procesu legislacyjnego.

Szwajcaria zatwierdziła zasady transferu informacji bankowych FATCA

Coraz więcej czynników sprzyja zdecydowanym działaniom międzynarodowym przeciwko jurysdykcjom niewspółpracującym w zakresie walki z uchylaniem się od opodatkowania, praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu (AML/CFT), wpisanym w plan prac G20.

W UE potężnym bodźcem do wzmożenia wysiłków w tym zakresie był francuski skandal Cahuzac, który przyczynił się do przyjęcia deklaracji o pogłębionej współpracy części państw unijnych w zakresie automatycznego przekazywania informacji bankowych (zobacz wcześniejszy post). W skali światowej najważniejszym czynnikiem skłaniającym państwa do zmiany polityki było wejście w życie amerykańskiej Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA), zgodnie z którą USA wymagają automatycznego transferu określonych danych bankowych pod groźbą kar finansowych i handlowych nakładanych na instytucje finansowe nierespektujące wymogów FATCA. Choćby w przypadku Luksemburga – obok Austrii ostatniego państwa UE niechętnego ostatnim nowelizacjom zasad współpracy – ten ostatni czynnik miał decydujące znaczenie dla liberalizacji zasad dostępu do danych bankowych (pisaliśmy o tym tu). Wreszcie mimo irytacji UE na apele państw trzecich o złagodzenie kursu polityki oszczędnościowej (zob. post nt. Wiosennego posiedzenia MFW-BŚ), Przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso dopiero co przyznał, że potencjał (polityczny) polityki oszczędnościowej uległ wyczerpaniu (CNBC, Eraof Austerity Has Run Its Course, EU Says), zatem środki które można by uzyskać walcząc z uchylającymi się od opodatkowania jawią się szczególnie atrakcyjnie – finansowo i politycznie. Właśnie ta kwestia była jednym z nielicznych obszarów, w których komunikat z Wiosennego posiedzenia MFW-BŚ stwarza nadzieje na podjęcie zdecydowanych działań. 

Norwegia chce wydobywać ropę naftową w Arktyce

Rządząca w Norwegii Partia Pracy zdecydowała się na rozpoczęcie oceny oddziaływania na środowisko wydobycia ropy naftowej w rejonie archipelagu Lofotów oraz na Morzu Barentsa, w bezpośrednim sąsiedztwie Arktyki.

Kwestia wydobycia ropy naftowej w rejonie Arktyki budzi wiele kontrowersji, głównie dlatego, że ewentualny wyciek ropy w zimnym morzu, a często w lodzie może spowodować nieodwracalne zmiany w środowisku tego regionu, który wyjątkowo trudno się regeneruje. Dodatkowym problemem jest brak dobrych technologii usuwania zanieczyszczeń ropą naftową z lodu. W związku z tym przeciwko wydobywaniu ropy naftowej w tym regionie protestują największe organizacje środowiskowe, takie jak Greenpeace czy WWF.

Na razie Norwegia będzie prowadziła jedynie badania dotyczące zasobów i wpływu ich wydobycia na środowisko. Decyzji co do podjęcia działań można spodziewać się ok. 2015 r.

Wydobywanie ropy naftowej w tym rejonie może się także przyczynić do powstania nowego sporu międzynarodowego.Odwierty mają być zlokalizowane także na Morzu Barentsa, w strefie, która jeszcze niedawno była przedmiotem sporu delimitacyjnego pomiędzy Norwegią i Rosją (więcej na ten temat). Już teraz budzi to protesty rosyjskich organizacji pozarządowych.

Wyrok ETPC w sprawie zakazu płatnej reklamy politycznej

Wielka Izba Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydała 22 kwietnia 2013 r. wyrok w sprawie Animals Defenders International p. Wlk. Brytanii, w którym  uznała, że uniemożliwienie organizacji pozarządowej płatnej reklamy w telewizji nie naruszyło jej prawa do wolności wypowiedzi gwarantowanego w art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Skarżąca organizacja realizowała cele statutowe związane z ochroną praw zwierząt, przede wszystkim poprzez domaganie się zmian w prawie i prowadzonej polityce, do czego zmierzała podejmując działania wpływające na opinię publiczną i parlament. Ze względu na realizowane cele nie była organizacją non-profit. W ramach kampanii skierowanej przeciwko wykorzystywaniu ssaków naczelnych, organizacja zaplanowała m.in. wyemitowanie w TV spotu reklamowego przedstawiającego dziewczynę zakutą w łańcuchy w klatce dla zwierząt oraz znajdującego się w takiej samej sytuacji szympansa. Władze brytyjskie (w tym także sąd, którego kontroli poddana została decyzja organu wydającego zgodę na emisję reklam) zabroniły emisji reklamy powołując się na przepisy prawa brytyjskiego, zakazującego emisji płatnych reklam organizacji realizujących cele polityczne. Reklama dostępna była natomiast w innych środkach masowego przekazu, m.in. w Internecie.

Małżeństwa (i adopcja dzieci) przez pary homoseksualne

23 kwietnia francuskie Zgromadzenie Narodowe bez poprawek zatwierdziło, przyjęty w ubiegłym tygodniu przez Senat, tekst Loi Taubira (od nazwiska  Pani Minister sprawiedliwości), zezwalającego na małżeństwa i adopcję dzieci przez pary homoseksualne. Francja stała się tym samym 14. państwem na świecie i 9. w Europie, które dopuściło małżeństwa homoseksualne, kończąc zarazem 9. miesięczna batalię legislacyjną, której towarzyszyły masowe manifestacje zwolenników i przeciwników owej zmiany. Przeciwnicy zapowiadają kontynuację protestów, a opozycyjna partia UMP zaskarżenie ustawy do Rady Konstytucyjnej.

Zob. również: przebieg procesu legislacyjnego.

Zgodnie z Komunikatem UMP podstawą skargi do Conseil constitutionnel mają zarzuty przede wszystkim dotyczące kwestii:

- pobieżności prac przygotowywaczych,

- konflikt ustawy i wiążących Francję traktatów międzynarodowych,

- definicja małżeństwa, jako zasada fundamentalna, nie może zostać zmieniona mocą ustawy zwykłej,

- poprzez uznanie możliwości adopcji dzieci przez pary homoseksualne pogwałcenie obowiązku poszanowania życia rodzinnego, godności i równości człowieka,

Wyjaśnienie stanowiska prawnego UMP.

17 kwietnia również Nowa Zelandia rozszerzyła prawo par homoseksualnych do związków partnerskich, dając im możliwość do zawierania pełnoprawnych małżeństw.

Tekst Marriage (Definition of Marriage) Amendment Bill.

Call for Papers: WTO Public Forum

Międzynarodowa Organizacja Handlu (WTO) zaprasza do składania propozycji prelekcji na swoje tegoroczne Forum Publiczne. Odbędzie się ono w siedzibie WTO w Genewie 1-3 października pod hasłem „Rozwój handlu poprzez innowację i e-gospodarkę”. 

Elektroniczna rejestracja uczestników jest już otwarta.

Chiny otrzymają 385 mln $ na dostosowanie do Protokołu montrealskiego

Komitet Wykonawczy Wielostronnego funduszu na rzecz implementacji Protokołu montrealskiego zdecydował 22 kwietnia o przyznaniu Chinom 385 mln US $ na całkowite wyeliminowanie z produkcji przemysłowej substancji zubażających warstwę ozonową. Chiny są obecnie największym producentem chlorofluorowęglowodorów ((HCFC). Są to ostatnie substancje przyczyniające się powiększania się dziury ozonowej, których produkcja i używanie jest dozwolona zgodnie z Protokołem montrealskim. Jednak począwszy od 2013 r. państwa mają obowiązek ich stopniowego eliminowania. Są to także gazy cieplarniane. 

Chiny zgodziły się całkowicie wyeliminować HCFC do 2030 r. W ciągu najbliższych czterech lat otrzymają 95 mln US $, natomiast wypłacanie kolejnych transz będzie zależało od oceny podjętych przez ten okres działań.

Uznanie niezależności Kosowa przez Serbię czy umowa o normalizacji stosunków?

Wczoraj (22 kwietnia), jako jedna z pierwszych, RT, a następnie kilka innych zagranicznych stron podało informację o zaakceptowaniu przez Serbię niezależnego statusu Kosowa, w zamian (podaję za RT) za szeroką autonomię dla kosowskich Serbów. Jest to efekt unijnych negocjacji (zobacz Raport) pomiędzy serbskim premierem Ivicą Daciciem i jego kosowskim odpowiednikiem Hasimem Thacim.

Jednak zdaniem serbskich komentatorów zawarcie umowy nie jest uznaniem niezależności Kosowa (znowu podaję za RT), część z nich wręcz nie uważa umowy za „diplomatic victory”, ale za zdradę interesów serbskich. Tym niemniej artykuł w RT ukazał się pod tytułem: Kosovo resolution? Serbia govt approves recognition Deal. Sama umowa z 19 kwietnia dotyczy jednak zasad normalizacji stosunków np. uznania autonomii kosowskiego wymiaru sprawiedliwości. W związku z tym na razie nie wiadomo, czy można uznać, że jest to uznanie niezależności całej prowincji czy tylko krok do tego, albo może jest to uznanie niezależności, ale pod „przykrywką normalizacji stosunków” aby nie drażnić serbskich nacjonalistów. Na pewno zaś dla Serbii otwierają się szerokie perspektywy członkostwa w Unii...

Dokumenty unijne w sprawie dostępne są tu.

Australia – Chiny: pragmatyczne podejście do wolnego handlu?

Ze względu na brak możliwości porozumienia w sprawie szeroko zakrojonej umowy o strefie wolnego handlu miedzy Chinami a Australia, australijski rząd federalny zadeklarował zawężenie rozmów wyłącznie do kwestii rolnictwa i żywności. 

Jedną ze spornych kwestii w szerszych negocjacjach był zdecydowany sprzeciw Australii wobec propozycji Chin, aby proces zatwierdzania inwestycji zagranicznych w Australii został wyłączony wobec inwestycji chińskich nieprzekraczających miliarda dolarów australijskich (ok. 1 miliarda USD). Australijskie prawo dotyczące zatwierdzania inwestycji zagranicznych (tzw. screening law) wykonywane przez Foreign Investment Review Board jest mechanizmem stosowanym także przez m.in. Kanadę czy Stany Zjednoczone.

Po dziewięciu latach negocjacji rząd Australii uznał, że szerokie porozumienie w sprawie powołania strefy wolnego handlu z Chinami jest poza zasięgiem obu krajów i podjął pragmatyczną decyzję skoncentrowania się na kwestii, w których takie porozumienie wydaje się możliwe: Australia jest dużym eksporterem żywności (głownie wołowiny) do Chin, jest także jednym z największych eksporterów żywności na świecie. Mniejszy regionalny rywal, Nowa Zelandia, podpisał umowę o strefie wolnego handlu z Chinami przed pięcioma laty, co spowodowało potrojenie eksportu żywności do Chin (producenci nowozelandzcy dominują na chińskim rynku mleka i przetworów mlecznych).  

FTA UE – USA: państwa członkowskie do bloków startowych

W związku z przygotowaniami do rozpoczęcia negocjacji Partnerstwa Transatlantyckiego dla Handlu i Inwestycji (TTIP), o których pisaliśmy tu oraz tu, pojawiają się oświadczenia rządów poszczególnych państw członkowskich dotyczące negocjacji.


Francja zapowiedziała, że nie poprze otwarcia negocjacji o ile treści audiowizualne (audiovisual content) nie zostaną wyłączone z negocjacji. Wielka Brytania (a także USA) chcą natomiast włączenia w zakres negocjacji usług finansowych.

IOSCO: Raport dotyczący technologicznych wyzwań związanych z nadzorem rynku

Rada Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) opublikowała Raport końcowy poświęcony technologicznym wyzwaniom efektywnego nadzoru rynku oraz narzędziom regulacyjnym. 

W dokumencie przedstawiono wyniki przeglądu obowiązujących obecnie reżimów nadzoru nad rynkiem wraz z identyfikacją najważniejszych trudności, pochodnych postępowi technologicznemu. Rekomendacje skierowane do organów zarządzających rynkami obejmują w szczególności kwestie – wzmocnienia potencjału nadzorczego w odniesieniu do różnych rynków oraz różnych instrumentów, a także – podniesienia efektywności wykorzystania danych gromadzonych przez organy nadzoru.

Prace IOSCO w przedmiotowym zakresie zostały podjęte na wniosek G20 w roku 2010. Odpowiednio w 2011 opublikowany został dokument Regulatory Issues Raised by the Impact of Technological Changes on Market Integrity and Efficiency, w roku ubiegłym Technological Challenges to Effective Market Surveillance: Issues and Regulatory Tools, a wydany dziś Raport ma być zwieńczeniem tych prac.

Notatka prasowa nt. Raportu dostępna jest tu.

USA: nowa propozycja rozwiązania w sprawie tuńczyków i delfinów

National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), agencja odpowiedzialna w USA za monitorowanie i proponowanie rozwiązań w zakresie ochrony środowiska morskiego, przedstawiła na początku kwietnia propozycję, która ma dostosować amerykański system etykietowania tuńczyków do orzeczenia Organu Apelacyjnego WTO w sprawie US-Tuna II (Mexico) z maja 2012 r.

Stany Zjednoczone zostały pozwane w 2008 r. przez Meksyk, który twierdził, że zasady przyznawania tuńczykom etykiety "bezpieczne dla delfinów" (Dolphin Safe) są niezgodne z art. I ust. 1 i art. III ust. 4 GATT, a także z art. 2.1, 2.2 i 2.4 Porozumienia TBT. Stany Zjednoczone wprowadziły bowiem bardziej restrykcyjne wymogi wobec tuńczyków poławianych na wschodnim tropikalnym Pacyfiku, głównie przez statki meksykańskie przy pomocy okrężnic (purse seine). Importerzy ubiegający się o etykietę Dolphin Safe musieli przedstawić zaświadczenie, że podczas połowu nie zginął żaden delfin, podczas gdy od łowiących na innych niż wschodni tropikalny Pacyfik akwenach nie było to wymagane, nawet wówczas, gdy używali tych samych metod połowu. Meksyk powoływał się także na znaczny spadek śmiertelności delfinów łowionych przy okazji połowów tuńczyków przez meksykańskie statki w ostatnich latach oraz na fakt, iż jego regulacje są dostosowane do międzynarodowych standardów w tym zakresie wyznaczanych przez Agreement on International Dolphin Conservation Program. 

Rewizja Wytycznych MFW dotyczących zarządzania rezerwami walutowymi

Rada Wykonawcza MFW zatwierdziła, opublikowaną w lutym b.r. przez Monetary and Capital Markets Department, Nowelizację Wytycznych dotyczących zarządzania rezerwami walutowymi. Wytyczne te stanowią punkt wyjścia dla prac MFW w zakresie pomocy technicznej i kontekst dla realizacji przez Fundusz funkcji nadzorczych.

Dokumentem bazowym dla prac nowelizacyjnych były Wytyczne przyjęte przez MFW i Bank Światowy w 2001 r. Strukturalne zmiany jakie zaszły w sferze finansów międzynarodowych w ciągu minionej dekady, w szczególności w zakresie akumulacji rezerw walutowych, wymusiły jednak ich głęboki przegląd.

Nowelizacja zasad koncentruje się na kwestiach takich jak transparentność zarządzania rezerwami walutowymi, aspekty instytucjonalne i organizacyjne (w tym unikanie konfliktów kompetencyjnych), czy zarządzanie ryzykiem.

22 kwietnia - Światowy Dzień Ziemi

Dzisiaj Światowy Dzień Ziemi. Jest to inicjatywa, która została podjęta w 1970 roku przez amerykańskiego senatora Gaylorda Nelsona, która został podchwycona także w innych państwach. Obecnie wydarzenia związane z Dniem Ziemi odbywają się w prawie wszystkich państwach świata. Koordynacją wydarzeń zajmuje się Earth Day Network - organizacja pozarządowa zrzeszająca nie tylko ludzi, ale także inne organizacje zajmujące się organizacją Dnia Ziemi w poszczególnych państwach.

W 2009 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęła rezolucję 63/278, w której ustanowiła 22 kwietnia Międzynarodowym Dniem Matki Ziemi.

W tym roku światowy Dzień Ziemi odbywa się  pod hasłem "twarze zmian klimatu".

Informacje o wydarzeniach związanych z Dniem Ziemi w Polsce można znaleźć tu.

Rekomendacja PE w sprawie R2P

Dnia 18 kwietnia Parlament Europejski przyjął Rekomendację dla Rady dotyczącą  doktryny Odpowiedzialności za Ochronę (Recommendation to the Council on Responsibility to Protect). W rekomendacji państwa odwołują się do udanego wykorzystania doktryny podczas niedawnego konfliktu w Libii oraz obecnego braku działań w kontekście walk toczących się w Syrii.

Ponieważ doktryna Odpowiedzialności za Ochronę (R2P) jest niczym więcej jak polityczną ideą (nie ma umocowania w przepisach prawa międzynarodowego),  ale jej stosowanie jest coraz bardziej niezbędne w kontekście ciężkich naruszeń prawa międzynarodowego (kiedy Rady Bezpieczeństwa nie reaguje), wydaje się więc istotne wskazanie, że rekomendacja dotyczy między innymi uczynienia z niej wiążącej normy prawa międzynarodowego.

Inne zalecenia dotyczą konieczności doprecyzowania zasady (zgodnie z brazylijską propozycją Odpowiedzialności podczas Ochrony - Responsibility while Protecting, RwP), w szczególności odniesienia się do zasad, reguł, parametrów stosowania siły zbrojnej  i wzmocnienia mechanizmu monitoringu. Dodatkowo pojawia się propozycja, aby zaproponować pięciu stałym członkom Rady Bezpieczeństwa przygotowanie kodeksu postępowania, który pomagałby zminimalizować prawo veta w kontekście zbrodni ludobójstwa, zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i czystki etnicznej.

Kilkakrotnie  przywołano w rekomendacji  MTK, jako organ:
-  połączony z doktryną Odpowiedzialności za Ochronę wspólną ideą walki z bezkarnością sprawców,

- wypełniający funkcje prewencyjne przed popełnianiem masowych zbrodni, 

- pomagający w rekonstrukcji społeczeństw po konflikcie i w procesie mediacji.

  

O ile można dyskutować z wieloma tezami rekomendacji, na pewno warto implementować doktrynę R2P po jej uszczegółowieniu, a także, co pojawiło się w rekomendacji w kontekście MTK, naciskać na państwa o jak najszybszą ratyfikację poprawki dotyczącej zbrodni agresji.

IOSCO: FMIs, detaliczne produkty strukturyzowane, benchmarki

W ciągu minionego tygodnia wysoką aktywnością wykazała się Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO).

Rozpoczęto dwie serie konsultacji.

Pierwsze dotyczą właśnie opublikowanego Raportu poświęconego regulacjom w obszarze detalicznych produktów strukturyzowanych. Raport zawiera propozycje instrumentarium regulacyjnego. Jak jednak wyraźnie zaznaczono w pierwszych słowach Raportu, żadne z sugerowanych rozwiązań nie nadaje się do jednoczesnego wdrożenia we wszystkich państwach członkowskich IOSCO - wybór poszczególnych modeli powinien być realizowany z uwzględnieniem specyfiki partykularnych systemów prawnych. 

Toolkit zawiera ogólne rekomendacje w obszarze:

- podejścia regulacyjnego do detalicznych produktów strukturyzowanych,

- podejścia regulacyjnego do konstrukcji i emisji produktów,

- podejścia regulacyjnego do obowiązków ujawniania informacji i marketingu produktów,

- podejścia regulacyjnego do dystrybucji produktów,

- podejścia regulacyjnego do zachowań po sprzedaży produktu.

Konsultacje trwają do 13 czerwca b.r.

Konwencja z Ramsar podpisała porozumienie o współpracy z Conservation International

Konwencja z Ramsar, reprezentowana przez Sekretarza Generalnego, podpisała 10 kwietnia porozumienie o współpracy (Memorandum of Cooperation) z organizacją środowiskową zajmującą się ochroną przyrody i bioróżnorodnosci - Conservation International. Porozumienie dotyczy współpracy przy projektach takich jak "Watershed Health Index" czy Global Wetland Observing System. Zakłada przede wszystkim wymianę informacji i wiedzy, współpracę przy przygotowywaniu analiz i ocen obszarów wodnych, propagowanie ochrony tych obszarów. Strony porozumienia będą także brały pod uwagę plany i dokumenty drugiej strony przy planowaniu swoich programów i działań.

Konwencja Haska o doręczeniach: orzeczenie z Kanady

Sąd stanu Ontario (Kanada) odmówił zastosowania krajowych przepisów o zastępczym doręczeniu / rezygnacji z doręczenia pozwu za granicą z świetle odmowy przez państwo trzecie doręczenia pozwu swojemu obywatelowi na podstawie Konwencji Haskiej o doręczaniu za granicą dokumentów sadowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych z 1965 r. (polska wersja: Dz. U. z 2000 r., nr 87, poz. 968) („Konwencja”).

Sprawa dotyczyła projektu wydobycia uranu w Mongolii prowadzonego przez joint venture spółki kanadyjskiej Khan Resources Inc. („Khan”) i rosyjskiej spółki Atomredmetzoloto JSC (kontrolowanej przez państwową spółkę energii atomowej). Inwestor kanadyjski zarzuca stronie rosyjskiej próbę pozbawienia go udziału w projekcie.

Khan próbował doręczyć pozew w Rosji na podstawie Konwencji (Kanada i Federacja Rosyjska („FR”) są stronami). FR odmówiła doręczenia na postawie Artykułu 13 Konwencji, uznając, że narusza to jej suwerenność i bezpieczeństwo. W odpowiedzi Khan zwrócił się do sądow kanadyjskich o dokonanie doręczenia zastępczego bądź pominięcie doręczenia pozwu zgodnie z przepisami krajowymi. Sąd odmówił, wskazując, że Khan nie wyczerpał do końca procedury konwencyjnej (usuwanie trudności w drodze dyplomatycznej, Artykuł 14). Nie spełnił on ponadto innych kryteriów ustalonych w dotychczasowym orzecznictwie w podobnych przypadkach, tj. nie wykazał, że interes wymiaru sprawiedliwości uzasadniałby dokonanie doręczenia zastępczego bądź rezygnację z doręczenia.

Sprawa Khan Resources Inc. v. Atomredmetzoloto JSC, 2013 ONCA 189 wskazuje na praktyczne trudności wszczęcia sporu sądowego z elementem zagranicznym, których można uniknąć w przypadku arbitrażu.

Wiosenne posiedzenie MFW-BŚ: governance na 20 i 24 głosy.

W ciągu wypełnionych po brzegi wydarzeniami towarzyszącymi wiosennemu posiedzeniu MFW i Banku Światowego (zobacz wcześniejsze posty: tu i tu) minionych dwóch dni, okazją do zacieśnienia współpracy międzynarodowej w zmaganiach z kryzysem gospodarczym mogły być szczyty G24 i G20. Sytuacja nie jest już jednak na tyle zła – o czy świadczą skuteczne zabiegi USA o rozpoczęcie oficjalnego Komunikatu G20 akcentami optymistycznymi (Les Echos, Echangesaigre doux et non dits au G20) – aby skłonić państwa do przyjęcia wspólnej perspektywy. Obok zabiegów czysto redakcyjnych, Stany Zjednoczone zdołały usunąć z Komunikatu ministrów finansów i prezesów banków centralnych państw G20 wzmiankę dotyczącą tempa oraz terminów zmniejszania relacji długu publicznego do PKB.

Rurelec v Boliwia: nagranie rozprawy dostępne

Na stronie Stałego Sądu Arbitrażowego w Hadze (Permanent Court of Arbitration, PCA) dostępne jest nagranie rozprawy w sprawie Guaracachi America, Inc. oraz Rurelec plc przeciwko Boliwii (nr sprawy PCA no. 2011-17), która odbyła się na początku kwietnia br.

Jest to traktatowy arbitraż inwestycyjny wszczęty na podstawie umów o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji zawartych między USA a Boliwią i Wielką Brytanią a Boliwią. Roszczenie dotyczy wywłaszczenia inwestycji w sektorze energetycznym. Postępowanie toczy się zgodnie z Regulaminem Arbitrażowym UNCITRAL.

USA: kalifornijski system handlu emisjami zaskarżony

Pacific Legal Foundation (kancelaria prawna działająca w interesie publicznym i broniąca wolności osobistej i gospodarczej), reprezentująca kilkanaście osób fizycznych, przedsiębiorców oraz NGO, zaskarżyła 16 kwietnia do sądu najwyższego Stanu Kalifornia w Sacramento decyzję o wprowadzeniu w Kalifornii systemu limitów i handlu pozwoleniami na emisję gazów cieplarnianych. PLF twierdzi, że system wprowadza nowy podatek, który zgodnie z konstytucją Kalifornii, może być ustanowiony jedynie większością 2/3 głosów w obu izbach stanowego parlamentu Kalifornii (treść pozwu można znaleźć tu).

Regulacje wprowadzające system zostały przyjęte w 2010 r., ale pierwsza aukcja pozwoleń na emisję odbyła się 14 listopada 2012 r. (więcej informacji tu oraz tu). Jest to pierwszy kompleksowy i obejmujący całą gospodarkę system handlu emisjami w Stanach Zjednoczonych. Jest on również drugi co do wielkości po systemie europejskim na świecie. Jego wprowadzenie spotkało się ze sprzeciwem i to nie tylko przedsiębiorców, ale także organizacji środowiskowych. Citizens Climate Lobby i Our Children’s Earth Foundation pozwały Kalifornię, zarzucając, że system jest nieszczelny i pozwala na emisję gazów cieplarnianych bez pozwolenia. Roszczenia te zostały odrzucone. Z kolei Kalifornijska Izba Handlowa zarzuciła władzom Kalifornii, że system jest niekonstytucyjny i złożyła w tej sprawie pozew w listopadzie 2012 r. Wyrok w tej sprawie jeszcze nie zapadł.

O problemach europejskiego systemu handlu emisjami pisaliśmy tu. Tego typu problemów ze zbyt niskimi cenami pozwoleń nie odnotowano w systemie kalifornijskim. Jak donosi w najnowszym wydaniu Economist, cena pozwolenia na emisję tony dwutlenku węgla jest w Kalifornii trzykrotnie wyższa od tej, którą osiągają na aukcjach pozwolenia europejskie.

Europejskie zmagania z uchylaniem się od opodatkowania i rajami podatkowymi. Konwencja Włochy-San Marino.

Nie słabnie zainteresowanie międzynarodową współpracą w zakresie walki z uchylaniem się od opodatkowania oraz rajami podatkowymi.

Utrzymująca się trudna sytuacja polityczna we Francji skłoniła to państwo do priorytetowego potraktowania kwestii uchylania się od opodatkowania (o wątku skandalu z byłym ministrem ds. budżetu Jérome Cahuzac wspominaliśmy w kontekście złagodzenia tajemnicy bankowej przez Luksemburg). Podczas unijnego szczytu ministrów finansów, Pierre Moscovici wezwał pozostałych uczestników spotkania do przeglądu „przestarzałych zasad tajemnicy bankowej” na wzór standardów negocjowanych aktualnie ze Stanami Zjednoczonymi. W ostatnim momencie do spotkania dołączył komisarz UE ds. podatków Algirdas Šemeta celem ułatwienia kompromisu – niewypracowanego od pięciu lat – w sprawie unijnych regulacji w obszarze tax evasion. W rezultacie Francja, Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy zadeklarowały pogłębienie współpracy w zakresie automatycznego przekazywania informacji bankowych (FT, Europe to step up tax evasion battle). Wyraz nagłemu zainteresowaniu politycznemu sprawą daje również niespodziewane oświadczenie przewodniczącego Rady Europejskiej Herman Van Rompuy ‘a o włączeniu jej do programu majowego posiedzenia Rady Europejskiej. Jak podkreślił, skala rocznych strat gospodarki unijnej z tytułu nieopłaconych podatków stanowi w przybliżeniu dwukrotność łącznej pomocy finansowej udzielonej dotąd Grecji, Irlandii, Portugalii, Hiszpanii i Cyprowi.

Jako pierwszy spoza 5. państw-inicjatorów ściślejsze współpracy wolę udziału we wspólnym „pilotowaniu” projektu wyraził minister Jacek Rostowski (FT, Frenchpush evasion to top of EU agenda). Poza Polską włączenie się do inicjatywy G5 "pilot project" zadeklarowały m.in. Holandia i Belgia. Od zmiany stanowiska przez Luksemburg, jedynie Austria nadal sprzeciwia się przyjęciu nowych zasad współpracy. Odpierając zarzuty tej ostatniej o utrzymywanie rajów podatkowych na Wyspach Normandzkich i w terytoriach zamorskich takich jak Kajmany, minister George Osborne przypomniał, że pod koniec ubiegłego roku rząd Jej Królewskiej Mości przyjął projekt ustawodawczy mający ukrócić takie praktyki (FT, Islands’ taxsecrets face disclosure).

Dla poprawy współpracy unijnej w obszarze podatkowym niezbędnym będzie jednak wypracowanie kompromisu między wszystkimi państwami członkowskimi, bowiem w tym zakresie każde dysponuje prawem veta.

Sprzeciw wobec planów UE zgłosił Prezydent Konfederacji Szwajcarskiej Ueli Maurer, oświadczając że państwo to nie powinno przystępować do systemu automatycznego transferu danych (Le Matin, La Suisse n'a aucune raison de changer de stratégie fiscale).

Z kolei rząd Włoch właśnie przedstawił w parlamencie projekt ustawy ratyfikującej Konwencję dwustronną z San Marino o unikaniu podwójnego opodatkowania z 2002 roku, elementem której będzie właśnie ograniczenie tajemnicy bankowej w kwestiach podatkowych (Il Sole 24 Ore, San Marino, segreto bancario addio. Firmata una convenzione con l'Italia). 

Zob.: tekst Konwencji oraz Protokołu dodatkowego.

Szerzej nt. pierwotnej Deklaracji G5 z 2012 r.: HM Treasury.

Doroczny Raport Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka

Przewodniczący Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka (IACHR), komisarz José de Jesús Orozco Henríquez zaprezentował Raport roczny IACHR za 2012. Najważniejsze działania podjęte przez Komisję w ubiegłym roku zostały przedstawione w części II dokumentu


Podstawowe informacje nt. prezentacji i samego wydarzenia dostępne są na stronie Organizacji Państw Amerykańskich.

U.S. Supreme Court: odpowiedzialność prawna spółek a eksterytorialne stosowanie Alien Tort Statute

W sprawie Kiobel et al. v. Royal Dutch Petroleum Co. et al. Sąd Najwyższy USA orzekł, że ani dyspozycje Ustawy o roszczeniach cudzoziemców z tytułu deliktu (Alien Tort Statute, ATS) ani okoliczności jej przyjęcia - w szczególności trzy przestępstwa prawa międzynarodowego z myślą o których ustawę uchwalono - nie uzasadniają podważenia domniemania braku eksterytorialności stosowania ATS. 

Powodowie zarzucili holenderskim, brytyjskim i nigeryjskim spółkom naftowym zachęcanie do i pomoc  w naruszających prawo międzynarodowe działaniach rządu Nigerii podjętych wobec protestujących przeciwko wydobyciu ropy w regionie Ogoni (nt. nigeryjskiego sektora naftowego zob. np. artykuły "GW" Shell dzieli i rządzi w Nigerii, czy Nigeria. Raport ONZ ujawnia skalę zanieczyszczenia delty Nigru).  

Amerykański Sąd Najwyższy w przeszłości uznawał już odpowiedzialność korporacyjną za czyny sprzeczne z prawem traktatów lub międzynarodowym prawem zwyczajowym, co skłoniło część obserwatorów do wniosku, że również w tym przypadku istniały podstawy do eksterytorialnego zastosowania ATS (zob. np. artykuł prof. J. Pausta, Kiobel, Corporate Liability, and the Extraterritorial Reach of the ATS). Orzeczenie może mieć istotny wpływ na odpowiedzialność spółek przed sądami federalnymi za delikty prawa międzynarodowego popełnione w państwach trzecich.