EBA formułuje standardy techniczne w obszarze wymogów kapitałowych

Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) opublikował serię standardów technicznych w obszarze funduszy własnych oraz korekty ryzyka kredytowego, które docelowo będą stanowić element jednolitych przepisów bankowych, Single Rule Book.

W obszarze funduszy własnych opublikowano:

- ostateczny projekt regulacyjnych standardów technicznych (Draft Regulatory Technical Standards (RTS) on Own Funds) dotyczących funduszy własnych, oraz

- ostateczny projekt implementujących standardów technicznych (Draft Implementing Technical Standards (ITS) on Disclosure for Own Funds) dotyczących obowiązków sprawozdawczych, mający na celu podniesienie transparentności funkcjonowania instytucji finansowych.

Draft Regulatory Technical Standards on the calculation of credit risk adjustments zawiera natomiast ogólne i szczegółowe metody kalkulacji funduszy własnych adekwatnie do danego ryzyka kredytowego

Powyższe RTS i ITS zostaną teraz przekazane Komisji Europejskiej celem ich wdrożenia na mocy Rozporządzenia.

Zob. informację prasową EBA.

Spór Japonii i Federacji Rosyjskiej o opłaty recyklingowe

Japonia jako kolejne państwo zdecydowała się na wszczęcie oficjalnego postępowania przed WTO przeciwko Federacji Rosyjskiej w sprawie stosowania opłat recyklingowych, którymi objęte są wszystkie pojazdy mechaniczne sprzedawane na terenie Federacji. W szczególności, Japonia zarzuca Federacji Rosyjskiej naruszenie postanowień Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT), Porozumienia w sprawie Barier Technicznych w Handlu (TBT Agreement) oraz Porozumieniem w sprawie środków dotyczących inwestycji i związanych z handlem (TRIMS Agreement). Jak już informowaliśmy o tym w poprzednich postach na podobny krok zdecydowała się wcześniej Unia Europejska oraz Stany Zjednoczone. Wszystkie trzy sprawy zostaną najprawdopodobniej rozpatrzone w jednym postępowaniu. Wniosek Japonii o przeprowadzenie konsultacji jest dostępny tu.

Monsanto ogłosiło wycofanie się z Europy

Monsanto, amerykańska korporacja zajmująca się nowoczesnym rolnictwem i biotechnologią, ogłosiła, że nie będzie się dłużej starała o pozwolenia na uprawę roślin modyfikowanych genetycznie. Ograniczy się jedynie do lobbowania na rzecz dopuszczania paszy modyfikowanej genetycznie, która budzi znacznie mniej kontrowersji w Unii Europejskiej oraz na sprzedaży swoich produktów z rolnictwa konwencjonalnego.

Zdanie na temat tej decyzji są podzielone. Podczas gdy Greenpeace nie kryje radości, niektórzy autorzy przestrzegają, że uczyni to rolnictwo europejskie coraz bardziej przestarzałym i nieefektywnym. 

Regulacyjne Standardy Techniczne do Dyrektywy o konglomeratach finansowych

Wspólny Komitet Europejskich Urzędów Nadzoru (ESAs) opublikował właśnie projekt Regulacyjnych standardów technicznych (RTS) w zakresie spójnego stosowania przepisów o metodach kalkulacji zawartych w Dyrektywie o konglomeratach finansowych (FICOD).

FINAL draft Regulatory Technical Standards przyjęto przy założeniach dotyczących w szczególności tworzenia wewnątrzgrupowych funduszy własnych, a także dostępności i transferowalności funduszy własnych.

Zob. także informację prasową dotyczącą publikacji.

Zakończył się spór pomiędzy UE i Chinami w sprawie paneli słonecznych

Unia Europejska ogłosiła wczoraj zakończenie negocjacji z Chinami w sprawie paneli słonecznych. Głośny spór dotyczył nałożenia przez Komisję Europejską w czerwcu ceł antydumpingowych na sprowadzane z Chin panele słoneczne. Zdaniem Komisji Europejskiej, stosowane przez chińskich producentów ceny, które przyczyniły się do upadku wielu producentów europejskich, mogły być tak niskie dzięki subsydiom rządowym.  Wczorajszy kompromis zakłada, ze chińscy producenci paneli słonecznych będą stosowali ceny powyżej pewnego minimalnego progu, uzgodnionego z Komisją Europejską. Cena ta będzie przez producentów stosowana dobrowolnie, natomiast ci, którzy się nie się do niej nie dostosują nadal będą objęci cłem antydumpingowym.

Jak donosi np. Bloomberg cena minimalna ma być określona na poziomie 56 eurocentów za watt, ale nie została jeszcze oficjalnie potwierdzona. Jest to jednak cena wciąż nie do zaakceptowania przez europejskich producentów paneli zrzeszonych w organizacji ProSun, która grozi pozwem do TSUE przeciwko Komisji Europejskiej.

ESMA zatwierdza kolejne MoUs z partnerami centralnymi z państw trzecich

ESMA przyjęła kolejne regulacje mające za zadanie poprawę współpracy między partnerami centralnymi (zobacz poprzedni post w tym zakresie). W mijającym tygodniu opublikowano siedem porozumień o współpracy między unijnymi regulatorami rynku papierów wartościowych a ich partnerami centralnymi w państwach trzecich kompetentnymi w zakresie nadzoru nad alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (zob. informacje nt. porozumień oraz ich pełną listę). 

Rada Nadzorców ESMA zatwierdziła MoUs z Bahamami, Japonią, Malezją, Meksykiem i Stanami Zjednoczonymi (w tym z Commodity Futures Trading Commission), to samym zwiększając do 31 liczbę zatwierdzonych memerodandów. W świetle postanowień Dyrektywy o zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFMD) zawarcie porozumień o współpracy stanowi warunek dopuszczenia zarządzających z państw trzecich do rynku unijnego lub do sprawowania takich funkcji na zasadzie delegacji kompetencji.

Treść zawieranych przez ESMA MoUs zgodna jest z przyjętymi przez IOSCO Principles on Cross-Border Supervisory Co-operation oraz Multilateral MoU Concerning Consultation and Co-operation and the Exchange of Information.

Unia Europejska zakończyła negocjacje w sprawie utworzenia strefu wolnego handlu z Armenią

Zaledwie kilka dni temu donosiliśmy o zakończeniu negocjacji z Gruzją, a tymczasem 24 lipca została parafowana analogiczna umowa z Armenią - w sprawie utworzenia strefy wolnego handlu. Podobnie jak w przypadku Gruzji jest to tzw. Deep and Comprehensive Free Trade Agreement, które również ma stanowić docelowo część umowy stowarzyszeniowej z Armenią. Jeszcze niedawno zakończenie negocjacji z Armenią planowane było na wrzesień.

Umowa ta jest jedną z trzech wynegocjowanych ostatnio z państwami należącymi do Partnerstwa Wschodniego. Poza wynegocjowaną kilka dni temu umową z Gruzją, w czerwcu parafowano także umowę o utworzeniu strefy wolnego handlu z Mołdawią. Takie przyspieszenie ma zapewne związek z planowanym na listopad szczytem partnerstwa wschodnie w Wilnie, gdzie umowy te miałyby zostać podpisane. 

Umowa z Armenią według szacunków powinna spowodować wzrost eksportu Armenii nawet o ponad 15% i ponad 8% wzrost importu. Armenia może ponadto zyskać na strefie wolnego handlu nawet 146 mln euro rocznie.  Wzrost ten spowoduje przede wszystkim zniesienie barier pozataryfowych w handlu, Armenia już obecnie korzysta bowiem z obniżonych ceł na podstawie zgeneralizowanego systemowi preferencji plus (dodatkowe preferencje w ramach instrumentu wspierania zrównoważonego rozwoju i good governance).

IOSCO: zasady benchmarków finansowych

IOSCO opublikowała Raport końcowy poświęcony Zasadom benchmarków finansowych, który ma stanowić ogólne ramy dla wszelkich benchmarków stosowanych na rynkach począwszy od stóp procentowych a skończywszy na złocie i ropie naftowej (Reuters).

Proponowane zasady obejmują:

zagadnienia governance, w szczególności celem przeciwdziałania konfliktom interesów,

jakość benchmarków,

jakość stosowanej metodologii,

mechanizmy odpowiedzialności.

Między innymi w związku z doświadczeniami ze skandalu manipulacją stawką LIBOR, nowe podejścia ma bazować przede wszystkim na danych transakcyjnych (a nie oczekiwaniach, jak ma to w przypadku londyńskiego indeksu), hierarchizując informacje stanowiące podstawę benchmarku.

Mimo że stosowanie zasad będzie zróżnicowane - przede wszystkim ze względu na specyfikę poszczególnych instrumentów - IOSCO wezwało państwa do złożenia sprawozdań ze stanu ich implementacji w ciągu 12 miesięcy, a sama dokona przeglądu w tym zakresie w ciągu kolejnego półrocza.

Chodorkovski i Lebedev przeciwko Rosji – oskarżenie zgodne z prawem, lecz postępowanie sądowe niewłaściwie prowadzone, a osadzenie w kolonii karnej nieuzasadnione

Wczoraj, 25 lipca Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał orzeczenie dotyczące skargi wniesionej przez władze Jukos – Michaiła Chodorkovskiego i Platona Lebedeva dotyczące tzw. Pierwszego procesu władz Jukos (zakończonego w 2005 roku). Jest to drugie orzeczenie wydane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w tej sprawie. 

Trybunał w swoim orzeczeniu, po przeanalizowaniu wszelkich okoliczności związanych z przedmiotowym postępowaniem stwierdził:

1. Naruszenie przez Sąd Federacji Rosyjskiej art. 5 par 3 i 4 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – przez zbyt długie stosowanie aresztu tymczasowego i zbyt opieszałą kontrolę zasadności aresztowania w grudniu 2004 r. 

2. Naruszenie art. 8 Konwencji przez umieszczenie Chodorkovskiego i Lebedeva w kolonii karnej usytuowanej na Syberii – tj. tysiące kilometrów od miejsca zamieszkania ich rodzin. 

3. Naruszenie art. 1 Protokołu 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka poprzez arbitralny sposób w jaki nakazano Chodorkovskiemu rekompensatę za zaległości podatkowe orzeczone przez Sąd Federacji Rosyjskiej. 

4. Naruszenie art. 3 Konwencji poprzez poniżające oskarżonego umieszczenie go w trakcie rozprawy w metalowej klatce. 

5. Naruszenie art. 6 par. 1 i 3 Konwencji przez naruszenie zasad poufności w kontaktach klient – adwokat, a także niewłaściwe przeprowadzanie postępowania dowodowego. 

Naruszenie art. 34 Konwencji przez utrudnianie adwokatom skazanych złożenia skargi do Trybunału. 

W pozostałym zakresie skarga została oddalona. Orzeczenie nie jest prawomocne. Więcej informacji tutaj.

IAIS: identyfikacja i zasady traktowania ubezpieczycieli o znaczeniu systemowym

IAIS opublikowała trzy dokumenty metodologię oceny, rekomendacje polityk w stosunku do ubezpieczycieli o znaczeniu systemowym w skali światowej (global systemically important financial institutions, G-SIFIs) oraz Ramy polityki makroostrożnościowej i nadzorczej.

Metodologia oceny ubezpieczycieli oparta została na rozwiązaniach wypracowanych uprzednio przez Komitet bazylejski ds. banków o znaczeniu systemowym w skali światowej (global systemically important banks, G-SIBs), aczkolwiek specyfika rynku ubezpieczeniowego wymusiła selekcję i zmianę wag przypisanych poszczególnym wskaźnikom. Na potrzeby kwalifikacji instytucji jako G-SIFIs przyjęto 5 ważonych kryteriów oceny: nietradycyjna działalność ubezpieczeniowa oraz działalność o charakterze nieubezpieczeniowym, wzajemne powiązania, zastępowalność, wielkość i aktywność w skali globalnej o wagach odpowiednio 45%, 40%, 5%, 5%, 5%. W owych 5 obszarach stosowanych jest 20 wskaźników.

Rekomendowane polityki, przygotowane w oparciu o sugestie sformułowane przez Radę Stabilności Finansowej (FSB), obejmują zagadnienia wzmocnionego nadzoru, skutecznego resolution regime i wyższej zdolności ponoszenia strat (HLA). Jak podkreśla Bloomberg w stosunku do ubezpieczycieli "zbyt wielkich żeby upaść" przede wszystkim podniesione zostaną wymogi kapitałowe.

Wreszcie w przyjętych Ramach makroostrożniościowych i nadzorczych (Macroprudential Policy and Surveillance, MPS) położono nacisk na kwestie ryzyka systemowego. IAIS zapowiedziało także dostosowanie Zasad podstawowych (Core Principles) do założeń MPS.

Pierwsze dwa dokumenty zostały formalnie uznane przez FSB, koordynującą światowe wysiłki na rzecz ograniczania zagrożeń pochodnych funkcjonowaniu G-SIFIs. Równocześnie FSB przedstawiła wstępna listę dziewięciu ubezpieczycieli G-SIFIs, sporządzoną według wskazanej powyżej metodologii, wraz z rekomendacjami dotyczącymi ich funkcjonowania.

Decyzję o wskazaniu podmiotów na rynku reasekuracji o charakterze G-SIFIs odłożono do 2014 roku.

UE oraz Gruzja zakończyły negocjacje w sprawie utworzenia strefy wolnego handlu

Unia Europejska (UE) oraz Gruzja zakończyły właśnie negocjacje w sprawie utworzenia strefy wolnego handlu (tzw. Deep and Comprehensive Free Trade Area, zwanej dalej DCFTA). Porozumienie to będzie stanowić część Umowy Stowarzyszeniowej, która jest ciągle negocjowana pomiędzy stronami, i ma na celu ułatwienie dostępu towarom gruzińskim do rynku unijnego.

Specjalny raport (tzw. Trade Sustainability Impact Assessment) przygotowany na zlecenie Komisji Europejskiej ocenia, że podpisanie DCFTA przyczyni się do wzrostu eksportu z Gruzji do UE o 12%. W przypadku z UE wzrost ten będzie wynosił ok. 7,5%.

Interesujące opracowanie dotyczące DCFTA można znaleźć tu.

Kadi - komentarz wierszem! prof. James'a Crawforda

Orzeczenie w sprawie Kadi, o którym niedawno pisaliśmy (tutaj) jest szeroko komentowane. Jednak najoryginalnieszy (przynajmniej co do formy) komentarz dostarczył prof. James Crawford, który reprezentował Kadiego przed trybunałem. W czasie jednego ze swoich wykładów w czasie letniego kursu Haskiej Akademii Prawa Międzynarodowego wygłosił wiersz swego autorstwa, który poniżej przytaczamy:

James Crawford

Kadi and Article 103

While wandering though the wadi

in the wastes of Saudi

I came across Mr Kadi

cracking rather hardly

I said you must feel blue

at what they've done to you

he said to me that's true

but I've got the CJEU

and lacking whose authority

the P5 sorority

are now a small minority
who've lost their old priority

and so went Mr Kadi

wandering down his wadi

it's all because of me

I killed article 103.

Dodajmy jeszcze, że w tym roku w Haskiej Akademii Prawa Międzynarodowego o sprawie Kadiego mówiła również Pani Prof. Anna Wyrozumska, która prowadziła kurs The Role of Domestic Judges in the Development of International Law. Wykład wzbudził ogromne zainteresowanie i został bardzo dobrze przyjęty.

MTS: zakończyła się faza ustna w sprawie Whaling in the Antarctic (Australia v. Japan)

MTS skończył wysłuchiwanie argumentów stron w sprawie Whaling in the Antarctic (Australia v. Japan) (o czym pisaliśmy tu). Strony podtrzymały w zasadzie swoje wcześniejsze stanowiska. Australia, popierana przez Nową Zelandię wnosi o uznanie, że Japonia łamie prawo międzynarodowe, w tym w szczególności Konwencję o uregulowaniu połowów wielorybów.  Wnosi także o uznanie, że program JARPA II  nie jest programem naukowym i w związku z tym Japonia powinna natychmiast zakończyć jego implementację. Japonia wnosi przede wszystkim o uznanie braku jurysdykcji MTS do rozstrzygania tego sporu, a w przypadku uznania jurysdykcji o odrzucenie wniosków Australii. Oczywiście Australia nie zgadza się z Japońskim zarzutem dotyczącym braku jurysdykcji.

Filmy z całej fazy ustnej procesu dostępne są tu. Po zakończeniu fazy ustnej MTS rozpoczął naradę. Nie podano jeszcze terminu ogłoszenia wyroku.  

Dwa szczyty ministerialne G20 w Moskwie

W ramach przygotowań do wrześniowego szczytu przywódców państw, w dniach 18-20 czerwca w Moskwie odbyły się szczyty G20 ministrów pracy i zatrudnia oraz ministrów finansów i prezesów banków centralnych.

Na pierwszym szczycie poświęconym zagadnieniom zatrudnienia ministrowie podkreślili, że wzmocnienie rynku pracy powinno stanowić najważniejszą oś działań na rzecz trwałego i zrównoważonego wzrostu. W przyjętym na zakończenie szczytu Komunikacie właśnie tworzenie nowych miejsc pracy i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu uznane zostały za polityczne priorytety.

Również Komunikat z posiedzenia poświęconego zagadnieniom finansowym otwiera zwrócenie uwagi na doniosłość problemu nadmiernego bezrobocia. Międzyresortowe porozumienie w tym zakresie potwierdzono zresztą we wspólnych Komunikacie ministrów zgromadzonych na obu szczytach. Celem przywrócenia wzrostu gospodarczego zapowiedziano przyjęcie St Petersburg Action Plan.

Według wielu agencji (zob. Reuters czy Le Figaro) przebieg ostatniego szczytu sugeruje przedłożenie kwestii wzrostu nad konsolidację fiskalną.

Ministrowie podkreślili również doniosłość przygotowanego przez OECD planu walki z uchylaniem się od opodatkowania (Deutsche Welle, The Guardian). Rdzeniem koncepcji ma być uniemożliwienie koncernom transnarodowym transferowania zysków do rajów podatkowych (Le Monde).

Zob. także apel OECD do uczestników szczytu o wzmożenie wysiłków na rzecz walki z uchylaniem się od opodatkowania oraz opublikowany przez tę organizację Action Plan on Base Erosion and Profit Shifting.

- 

FSOC zbada różnice amerykańskich i unijnych regulacji wyceny kredytowych instrumentów pochodnych

Między innymi w związku z porozumieniem UE-USA w sprawie zbliżania transgranicznych regulacji rynku derywatów (pisaliśmy o tym tutaj) Izba Reprezentantów stosunkiem głosów 353 do 24 poparła projekt H.R. 1341: Financial Competitive Act of 2013 (wyniki głosowania; tekst aktu).

W razie uchwalenia ustawy amerykański nadzorca rynku, Financial Stability Oversight Council (FSOC), zostanie zobowiązany do przeprowadzenia analizy wpływu na rynek amerykański różnych standardów obowiązujących w Stanach Zjednoczonych oraz innych jurysdykcjach w odniesieniu do implementacji wymogów kapitałowych dostosowania wyceny kredytowych instrumentów pochodnych.

Informacja nt. zaawansowania prac legislacyjnych dostępna jest tutaj.

Szerzej zob.: Jim Hamilton.

Birma przywrócona na unijną listę beneficjentów GSP

Jakiś czas temu informowaliśmy o zawieszeniu praw Bangladeszu do korzystania z amerykańskiego systemu preferencji handlowych. Prawie w tym samym czasie inny kraj z tego regionu – Birma – został przywrócony na unijną listę krajów korzystających z specjalnych preferencji handlowych. Decyzja weszła w życie 19 lipca 2013 r. i jest stosowana retroaktywnie (tzn. ze skutkiem od dnia 13 czerwca 2012 r.). Bazuje ona na wcześniejszej pozytywnej ocenie Międzynarodowej Organizacji Pracy, która stwierdziła w przypadku Birmy istotny postęp w zakresie przestrzegania podstawowych praw pracowniczych (jest to jeden z warunków przyznania danemu państwu rozwijającemu się unijnego statusu GSP). 

System GSP pozwala państwom rozwijającym się na bezcłowy eksport swoich towarów do Unii Europejskiej. Obecnie obowiązują trzy rozwiązania: standardowy system GSP dostępny dla większości krajów rozwijających się, tzw. GSP+ dający dodatkowe uprawnienia ale wymagający również spełnienia określonych warunków oraz „Everything But Arms” – również warunkowy i dostępny jedynie dla krajów najmniej rozwiniętych. To ostatnie rozwiązanie daje jednocześnie największe uprawnienia i to właśnie ono znalazło zastosowanie w przypadku Birmy. 

Ponad tysiąc osób chce wziąć udział w procesie Habre przed hybrydowym trybunałem

Po wyroku Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 20 lipca 2012 r. w sprawie Belgia v. Senegal (sprawa dotyczyła niewypełnienia przez Senegal obowiązku wydania lub osądzenia byłego dyktatora Czadu Hissene Habre), którą Senegal przegrał, Senegal 22 sierpnia 2012 r. zawarł porozumienie z Unią Afrykańską o utworzeniu specjalnego sądu dla osądzenia zbrodni Habre. Sąd ten ma charakter hybrydowy. Choć większość sędziów to Senegalczycy, to przewodniczący składu będzie pochodził spoza Senegalu. Trybunał ma jurysdykcję nad osobami ponoszącymi największą odpowiedzialność za zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i tortury.

genocide, crimes against humanity, war crimes, and torture - See more at: http://www.ijrcenter.org/2013/02/13/extraordinary-african-chambers-hybrid-court-to-try-former-chad-dictator-hissene-habre/#sthash.OryNfZhV.dpuf

genocide, crimes against humanity, war crimes, and torture - See more at: http://www.ijrcenter.org/2013/02/13/extraordinary-african-chambers-hybrid-court-to-try-former-chad-dictator-hissene-habre/#sthash.OryNfZhV.dpuf

W lutym 2013 Nadzwyczajne Afrykańskie Izby rozpoczęły działalność w Dakarze. Choć zbrodnie były popełnione w latach 1982-1990, ponad tysiąc ofiar reżimu Habre złożyło w poniedziałek formalny wniosek o wzięcie udziału w procesie byłego dyktatora (jako tzw. civil parties). To dowód na to, iż nawet spóźniona możliwość dochodzenia sprawiedliwości ma ogromne znaczenie dla ofiar.

Martwić jednak może praktyka powoływania "specjalnych", "nadzwyczajnych" sądów, co zawsze sugeruje, iż sądzenie zbrodni międzynarodowych nie należy do normalnej praktyki i tym samym nieliczni odpowiadają za zbrodnie międzynarodowe, a ci którzy są sądzeni to w istocie kozły ofiarne. Strategię przedstawiania siebie jako ofiary przyjął Habre, który podkreśla, że trybunał jest sponsorowany w dużej mierze przez obecny rząd Czadu, który odsunął go od władzy i ma charakter czysto polityczny. Obrońcy Habre poskarżyli się w tej sprawie do sądu ECOWAS (ciekawa więc będzie rozgrywka między dwoma afrykańskimi sądami).

Nie ulega wątpliwości, że sądzenie zbrodniarzy powinno należeć do normalnej praktyki zwykłych sądów i niepotrzebnie kwestie te muszą być przez lata negocjowane. Warto jednak w kontekście sprawy Habre podkreślić, że wyrok MTS z lipca 2012 r. rzeczywiście spowodował zmianę postępowania państwa, co nie jest przecież częstą praktyką. Jest więc szansa na tryumf sprawiedliwości, którego nie mogą przesłonić typowe zarzuty upolityczniające sprawę.

UNEP FI wzywa do ujawniania raportów dotyczących emisji z portofolio investorów

UNEP Finance Initiative, partnerstwo UNEP i największych przedsiębiorców sektora finansów ogłosiło informację (briefing) dla inwestorów, w której wzywa ich do mierzenia i publikowania danych dotyczących wielkości emisji gazów cieplarnianych dokonywanych przez przedsiębiorstwa, w które inwestują i które znajdują się w ich portfolio. Zdaniem UNEP FI jest  to z jednej strony sposób na ograniczenie ryzyka inwestycyjnego, z drugiej skuteczny mechanizm wpływania na przedsiębiorców.

W informacji UNEP FI zawarto między innymi dane dotyczące obowiązkowych systemów raportowania już dziś obowiązujących w różnych państwach oraz podatków czy systemów handlu pozwoleniami na emisje. Zawarto także analizy kilku przypadków. Dokument ma jednak charakter raczej polityczny niż instruktażowy.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Kadi II

18 lipca 2013 r. Trybunał Sprawiedliwości UE (wielka izba) wydał oczekiwany wyrok w sprawach połączonych C‑584/10 P, C‑593/10 P i C‑595/10 P Komisja, Rada i Zjednoczone Królestwo v Y.A. Kadi (tzw. Kadi II). Pomimo uznania zasadności części zarzutów podniesionych w odwołaniu, Trybunał utrzymał jednak stwierdzenie nieważności rozporządzenia Komisji  (WE) nr 1190/2008 z dnia 28 listopada 2008 r. zmieniającego po raz 101. rozporządzenie Rady (WE) nr 881/2002 wprowadzające niektóre szczególne środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i talibami (Dz.U. L 322, s. 25)  w zakresie, w jakim dotyczyło ono Y.A. Kadiego.

KE, Rada i Zjednoczone Królestwo wniosły odwołania od wyroku Sądu z 30 września 2010 r. w sprawie T‑85/09 Kadi v KE, w którym Sąd stwierdził nieważność rozporządzenia Komisji  (WE) nr 1190/2008.  Rozporządzenie to miało implementować wyrok TS w sprawie Kadi I (wyrok z 3 września 2008, sprawy połączone C‑402/05 P i C‑415/05 P; zob. też wyrok SPI z 21 września 2005, sprawa T-315/01). W efekcie jednak pozostawiało Kadiego na liście osób objętych środkami. W skardze do Sądu na nieważność  rozporządzenia, Kadi zarzucał, że jego uwagi i wyjaśnienia nie zostały wzięte pod uwagę, a Komisja wydając rozporządzenie oparła się przede wszystkim na informacjach Komitetu ds. Sankcji, nie umożliwiając mu dostępu do tych informacji i odniesienia się do nich. W tych okolicznościach Sąd uznał, że rozporządzenie nie zapewniało wystarczającej ochrony podstawowych praw Kadiego, w tym prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej, a także stanowiło nieproporcjonalne naruszenie jego prawa własności. Z tych powodów stwierdził jego nieważność.

World Trade Report 2013 już dostępny

18 lipca 2013 r. WTO opublikowała World Trade Report 2013. Dokument ten jest przygotowywany przez organizację co roku i zawiera zestawienie informacji na temat zachodzących trendów w handlu międzynarodowym oraz stosowanych polityk handlowych przez Członków WTO. 

Raport jest dostępny bezpłatnie tu, zaś jego streszczenie tu. 

USA przyłączają się do sporu z Rosją o opłaty recyklingowe

Jak pisaliśmy o tym jakiś czas temu, Unia Europejska (UE) zdecydowała się wszcząć oficjalne postępowanie przeciwko Federacji Rosyjskiej w sprawie stosowania opłat recyklingowych, którymi objęte są wszystkie pojazdy mechaniczne sprzedawane na terenie Federacji. Na podobny krok zdecydowały się właśnie Stany Zjednoczone, które planują przyłączyć się do skargi złożonej przez UE. Formalne złożenie wniosku przez Stany Zjednoczone o przeprowadzenie konsultacji z Federacją Rosyjską może nastąpić jeszcze w lipcu.

Komisja Europejska zaprasza do konsultacji w sprawie dostępu do sądu w sprawach środowiskowych

Komisja Europejska ogłosiła rozpoczęcie konsultacji w sprawie reformy systemu dostępu do sprawiedliwości w sprawach związanych z ochroną środowiska. Potrwają one do 23 września. Aby wziąć udział w konsultacjach należy wypełnić ankietę, która dostępna jest tu.

Dostęp do sprawiedliwości w sprawach środowiskowych gwarantuje Konwencja z Aarhus, której stronami są nie tylko państwa członkowskie, ale także Unia Europejska. Na poziomie UE Konwencję wdraża Rozporządzenie (WE) nr 1367/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie zastosowania postanowień Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty, które jednak było bardzo krytykowane za niewystarczającą implementację Konwencji właśnie w zakresie dostępu do sądu dla organizacji pozarządowych zajmujących się środowiskiem. Bardzo ograniczono w nim bowiem podmiotowo dostęp. Ponadto, złożenie skargi do sądu poprzedzone było wprowadzoną wyłącznie na potrzeby implementacji Konwencji z Aarhus wewnętrzną procedurą odwoławczą.

Eksperci ONZ zbadają ładunek Północnokoreańskiego statku

ONZ na prośbę Panamy wysyła specjalny komitet w celu kontroli Północnokoreańskiego statku Chong Chon Gang, podejrzewanego o złamanie embarga na przewóz broni do Korei Północnej. Zespół pięciu ekspertów w tym jeden reprezentujący Radę Bezpieczeństwa ONZ przybędzie do Panamy celem zbadania statku pod koniec lipca. Zatrzymany 16 lipca na wodach Kanału Panamskiego statek jest podejrzewany o nielegalny przewóz z Kuby do Korei Północnej samolotów bojowych, uzbrojenia rakietowego oraz części do ich naprawy. 

Więcej informacji tutaj

Norwegia bardzo aktywna w sferze międzynarodowego prawa morza

15 lipca Norwegia przystąpiła do Umowy z Cape Town w sprawie Implementacji Zapisów Protokołu z 1993r. w sprawie przyjęcia Międzynarodowej Konwencji ws Bezpieczeństwa Statków Rybackich z 1977r. (Konwencja z Torremolinos). Jest to druga po Konwencji z Hong Kongu ws. Recyclingu statków (pisaliśmy o tym tutaj) umowa, do której Norwegia przystępuje jako pierwsza, otwierając tym samym drogę do wejścia w życie istotnych dla prawa morza i bezpieczeństwa morskiego aktów prawa międzynarodowego. Umowa z Cape Town ma za zadanie przyśpieszyć ratyfikację Protokołu z 1993r., oraz wprowadzić do jego treści niezbędne poprawki. Umowa jest wystawiona do podpisów w siedzibie IMO i czeka na podpisy do 10 lutego 2014. Warunkiem wejścia w życie protokołu jest podpisanie umowy przez co najmniej 22 państwa, dysponujące flotą rybacką statków o długości 24m i więcej w liczbie co najmniej 3600. Norwegia dysponuje 242 jednostkami tego typu. Więcej informacji tutaj.

Krstić nie musi zeznawać w sprawie Karadžića

18 lipca 2013 r. MTKJ uznał Krstića za niewinnego  zarzutu obrazy sądu w postaci odmowy składania zeznań w procesie Karadžića. O sprawie pisaliśmy tutaj.
Sąd uznał, że biorąc pod uwagę obszerną dokumentację medyczną, można przyjąć, że Krstić (skazany za m.in. ludobójstwo w Srebrenicy) cierpi  na syndrom stresu pourazowego (Post Traumatic Stress Syndrome), a jego zdrowie pogorszyło się znacznie po wezwaniu do składania zeznań w procesie Karadzica.

W dzisiejszych przesłuchaniach w sprawie Karadžića Sąd ustalał, czy można Karadžićowi przypisać wydanie rozkazu ostrzelania Srebrenicy, biorąc pod uwagę jego uwagi na spotkaniach z dowódcami wojskowymi na kilka dni przed masakrą: czy był jedynie formalnym dowódcą, czy też efektywnie sprawował kontrolę nad siłami zbrojnymi. Świadkowie zasłaniali się niepamięcią lub niemożnością oceny przykładowo, czy strzały oddane w stronę rzeki miały na celu zabicie cywilów, czy jedynie sprawdzenie, czy po drugiej stronie znajdują się rebelianci.

Australia przyspieszy wprowadzenie systemu handlu emisjami

Premier Australii Kevin Rudd ogłosił przyspieszenie przejścia przez Australię od ustalonych cen za emisję CO2, która są raczej podatkiem do rynkowego mechanizmu handlu emisjami. Podatek od emisji został wprowadzony przez Australię w 2012. Początkowo przejście na system handlu emisjami planowane było na 30 czerwca 2015 r., jednak data została zmieniona na 30 czerwca 2014 r. System ten, co ciekawe, ma być kompatybilny z europejskim systemem handlu emisjami, a jednostki uprawnień wzajemnie uznawane.

Komentatorzy przypuszczają, że przyspieszenie ma związek ze zbliżającymi się wyborami w Australii. Opozycja zapowiada, że jeśli wygra wybory całkowicie zrezygnuje z podatków od emisji gazów cieplarnianych.

Plan awaryjny dla szwajcarsko-amerykańskiej współpracy podatkowej

W związku z ostatnio licznymi działaniami na rzecz walki z uchylaniem się od opodatkowania oraz z rajami podatkowymi - cele przyjęte w ramach G20 - w kwietniu informowaliśmy (tutaj) o przyjęciu przez Radę Federalną porozumienia FATCA, zgodnie z którą Szwajcaria będzie w przyszłości zobowiązana, bez wzajemności, do przekazywania określonych informacji bankowych na temat amerykańskich podatników, którzy nie zadeklarowali faktu posiadania zagranicznych rachunków bankowych, amerykańskim służbom skarbowym stosownie do regulacji przyjmowanych przez te ostatnie. 20 czerwca stosunkiem głosów 34:3 decyzję tę zatwierdziła Rada Stanów (pozostaje jeszcze głosowanie przez Radę Narodową, Le Temps; pozytywną rekomendację w tym zakresie wydała Komisja ds. ekonomii, zwracając uwagę, że FATCA wejdzie w życie niezależnie od decyzji parlamentarzystów, Le Matin). Istotną przesłanką do przyjęcia FATCA jest groźba opodatkowania szwajcarskich banków 30% podatkiem u źródła oraz utraty wynegocjowanych ustępstw (Romandie). 

Nie oznacza to jednak, że Szwajcaria całkowicie wyrzekła się dotychczasowej polityki tajemnicy bankowej.

Rosja i Ukraina blokują utworzenie stref ochrony w Antarktyce

Podczas posiedzenia Komisji do spraw Zachowania Żywych Zasobów Morskich Antarktyki, która odbyła się w ostatnich dniach Bremerhaven w Niemczech,  próbowano utworzyć dwie morskie strefy ochrony  w Antarktyce - jedną na morzu Rossa (zaproponowaną przez Nową Zelandię i USA) oraz we wschodniej Antarktyce (propozycja Australii, Francji i Unii Europejskiej). Nowe obszary chronione miałyby bardzo duży obszar, ok. 70% dotychczas chronionych obszarów na oceanach. Obszar ochrony na morzy Rossa miałby mieć aż 890 000 mil kwadratowych, a obszar w południowej Antarktyce 620,000. Propozycja ta została jednak zablokowana przez Rosję i Ukrainę. Argumentowały one, że zaszkodzi to żegludze oraz że strefy ochrony są zbyt duże. Zdaniem organizacji pozarządowych, które poprały projekt, konieczny jest powrót do dyskusji w tej sprawie. Można się zatem spodziewać, że temat utworzenia stref powróci podczas następnego posiedzenia Komisji w październiku.

Więcej o sprawie można przeczytać  między innymi: tu, tu i tu.

Jedynasty przegląd polityk handlowych UE

Od 16 do 18 lipca 2013 r. ma miejsce jedenasty przegląd polityk handlowych stosowanych przez Unię Europejską (UE). Przegląd taki jest przeprowadzany regularnie przez WTO i dotyczy wszystkich członków organizacji. Jego celem jest identyfikacja istniejących barier w handlu międzynarodowym oraz określenie zakresu przestrzegania zobowiązań WTO przez poszczególnych członków oraz jakości implementacji orzeczeń organów WTO odpowiedzialnych za rozstrzyganie sporów.

Podstawą oceny będą dwa raporty: jeden przygotowany przez UE (dostępny tu), drugi przez Sekretariat WTO (dostępny tu).

Anglia i Walia: prawo do ślubów cywilnych i kościelnych dla par homoseksualnych

15 lipca Izba Lordów większością 242 głosów (390-148) przyjęła w trzecim czytaniu Marriage (Same Sex Couples) Bill, na mocy którego pary homoseksualne nabędą prawo do zawierania małżeństw cywilnych lub kościelnych, rozszerzając tym samym obowiązujące od 2005 r. prawo zawierania związków partnerskich (od 2002 pary homoseksualne mają również prawo do adopcji, Myeurop). Za wyjątkiem kościoła anglikańskiego, organizacje religijne będą miały możliwość rozszerzenia zakresu podmiotowego prawa do przystąpienia do sakramentu małżeństwa na zasadzie opt in (BBC). Przyjęte zmiany obejmują także rozwiązania w zakresie systemu emerytalnego.

Ponieważ prace na tekstem zostały zainicjowane w Izbie Gmin, po 3 czytaniu w Izbie Lordów tekst z poprawkami Lordów (Lords Amendments) został przesłany do pierwszej Izby, która unikając przewlekłości tzw. procedury ping-pongowej 16 lipca zaakceptowała wersję ostateczną wraz z drobnymi poprawkami (zob.: Guide to Passage of a Bill).

Mimo że przyjęcie projektu nie miało być zagrożone, The Guardian podkreśla, że jedną z przyczyn miażdżącego zwycięstwa jego zwolenników w Izbie Lordów mogła być próba zablokowania przez Lorda Deara procesu legislacyjnego w drugim czytaniu; nawet jeżeli nie wszyscy "głosujący za" koniecznie popierali sam tekst, dla niektórych mógł to być wyraz sprzeciwu wobec aktu obstrukcji prac parlamentarnych.

Porozumienie UE-USA w sprawie zbliżania standardów w przedmiocie transgranicznej regulacji derywatów

Po wielomiesięcznych negocjacjach unijny Komisarz ds. Rynku Wewnętrznego i Usług Michel Barnier oraz Przewodniczący amerykańskiej Commodity Futures Trading Commission (CFTC) Gary Gensler ogłosili przełom w negocjacjach dotyczących pakietu regulacji w przedmiocie transgranicznego stosowania regulacji derywatów. Porozumienie stanowi realizację jednego z priorytetów G20, w ramach którego derywaty OTC uznano za jedną z praprzyczyn wybuchu kryzysu finansowego w 2007-2008 roku. 

W komunikacie Komisji (MEMO/13/682) podkreślono, że zważywszy na globalną doniosłość przedmiotowych regulacji, nie umniejszając zbieżności krajowych regulacji w wielu obszarach, równoczesne objęcie derywatów zakresem wymogów lokalnych właściwych dla obu stron transakcji mogłoby prowadzić do konfliktów regulacji, braku konsekwencji regulacyjnej, a w rezultacie do zmniejszonej pewności prawa. Odpowiednio CFTC i Komisja Europejska uznały, że tam gdzie jest to możliwe odnośne instytucje powinny zdać się na siebie wzajemnie.

Powołanie Forum politycznego wysokiego szczebla w sprawie zrównoważonego rozwoju

9 lipca Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję A/RES/67/290, w sprawie powołania Forum politycznego wysokiego szczebla w sprawie zrównoważonego rozwoju, które zastąpi Komisję ONZ ds. Zrównoważonego Rozwoju. Polityczna decyzja w tej sprawie została podjęta już w ubiegłym roku, podczas szczytu Rio+20, gdzie jednym z tematów było stworzenie ram instytucjonalnych w sprawach zrównoważonego rozwoju. W rezolucji stworzono jednak konkretne zasady działania forum. Co roku, w ramach forum, będzie się odbywało ośmiodniowe spotkanie, w tym trzydniowe spotkanie na szczeblu ministerialnym. Co cztery lata będą się natomiast odbywały szczyty, w których wezmą udział szefowie państw lub rządów. Będą one miały miejsce w ciągu dwóch pierwszych dni sesji Zgromadzenia Ogólnego. Wynikiem spotkań mają być przyjmowane podczas nich deklaracje. Zadaniem forum będzie polityczne przywództwo, weryfikacja politycznych zobowiązań dotyczących zrównoważonego rozwoju, wzmacnianie integracji trzech filarów zrównoważonego rozwoju oraz tworzenie agendy działań na jego rzecz. Pierwsze spotkanie Forum odbędzie się 23 września w Nowym Jorku.