Palestyna pozywa USA przed MTS

W związku z decyzją Stanów Zjednoczonych o uznaniu Jerozolimy za stolicę Izraela i przeniesieniu tam amerykańskiej ambasady (zob. nasze ostatnie posty  tutaj i tu), Palestyna wszczęła postępowanie przed MTSem. Strona powodowa zarzuca naruszenie Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych z 1961 r. Palestyna utrzymuje, że w świetle szczególnego statusu prawnomiędzynarodowego Jeruzalem, doszło do naruszenia obowiązku ustanowienia ambasady na terytorium państwa przyjmującego.

Podstawą jurysdykcji Trybunału ma być zaś art. 1 Protokołu dodatkowego.

Pozew Palestyny dostępny jest tutaj.

Sytuacja w Jemenie "najgorszym kryzysem humanitarnym świata"

O wojnie w Jemenie pisaliśmy już wcześniej na Blogu. Przypomnijmy, że konflikt rozpoczął się w 2015 r., kiedy to prezydent Jemenu Abdo Rabbu Mansour Hadi, został zmuszony do ustąpienia z urzędu przez rebeliantów pochodzących ze zbrojnej grupy Huti. W rebelię włączyła się Arabia Saudyjska, która stworzyła koalicję, wspieraną przez rządy amerykański i brytyjski. Koalicja chciała doprowadzić do przywrócenia na urząd prezydenta Hadiego, ale zaangażowanie państw trzecich spowodowało, że rebelia przerodziła się w trwający od 2015 r. konflikt zbrojny.

W zeszłym tygodniu w czasie spotkania Rady Bezpieczeństwa ONZ zastępca Sekretarza Generalnego do Spraw Humanitarnych przedstawił uaktualnioną informację na temat sytuacji w Jemenie, którą nazwał „najgorszym kryzysem humanitarnym świata”. W wyniku konfliktu zbrojnego została zniszczona infrastruktura państwa, miliony osób zostały przymusowo przesiedlone i pozbawione swoich domów, jak również doszło do wybuchu epidemii cholery, najgorszej jaką widział świat. Obecnie 75% Jemeńczyków potrzebuje pomocy lub ochrony humanitarnej. Jednocześnie, do Jemenu trafiła największa pomoc humanitarna w historii, ponieważ tylko w pierwszej połowie 2018 r. pomoc została udzielona 8 milionom Jemeńczyków. Niemniej jednak, pomocy humanitarnej zagraża pogłębiający się kryzys gospodarczy i spadek wartości rialu – waluty Jemenu, co wpływa na ceny jedzenia i ropy, jak również intensyfikacja walk. W tej sytuacji należy więc ustabilizować gospodarkę, zapewnić ochronę cywilów mimo trwającego konfliktu, jak i znaleźć rozwiązania praktycznych problemów, jak np. korytarzy powietrznych zapewniających pomoc medyczną dla cywilów. 

Zawiadomienie o sytuacji Wenezueli w MTK

Kilka tygodni temu informowaliśmy o inicjatywie Argentyny w kontekście sytuacji w Wenezueli (zobacz posta z 23.08). Wczoraj prokurator MTK Fatou Benosuda poinformowała, że otrzymała właśnie od 6 państw zawiadomienie w związku z popełnieniem w Wenezueli zbrodni przeciwko ludzkości od lutego 2014. Te sześć państw to  Kanada, Chile, Urugwaj, Argentyna, Paragwaj, Peru. Zawiadomienie, złożone zostało na podstawie art. 14 statutu ( znajduje się tu) i powołuje się między innymi na raporty międzynarodowych organizacji wskazujących na to, że w Wenezueli rzeczywiście popełniono zbrodnie. Wygląda na to, że tym razem mamy do czynienia z modelowym zawiadomieniem, kiedy państwa rzeczywiście przejawiają troskę o przyszłość Wenezueli i sytuację jej obywateli.

Praworządność w Polsce na arenie unijnej - podsumowanie obecnej sytuacji (cz. 2)

W naszym poprzednim poście analizowaliśmy postępowania, które toczą się obecnie w przedmiocie ochrony praworządności w Polsce na arenie unijnej. Teraz warto przyjrzeć się im bliżej i pokusić się o prognozę, w jaki sposób mogą się zakończyć. 

Trump i Duda w ZO ONZ - relacja USA - Polska w cieniu Afganistanu, czyli MTK straszy

Przemówienie Donalda Trumpa na sesji Zgromadzenia Ogólnego wzbudziło spore zainteresowanie, a nawet uśmiech na twarzy (film poniżej). Przypadło też do gustu polskim kręgom rządowym i części opinii publicznej w Polsce, gdyż Trump wymienił Polskę dwukrotnie jako pozytywny przykład walki o niezależność energetyczną (That is why we congratulate European states, such as Poland, for leading the construction of a Baltic pipeline so that nations are not dependent on Russia to meet their energy needs. Germany will become totally dependent on Russian energy if it does not immediately change course.) a także walki o własną niepodległość, bezpieczeństwo i suwerenność (In Poland, a great people are standing up for their independence, their security, and their sovereignty) (zob. tutaj). 

Śmiech ZO ONZ w rekacji na wystąpienie prezydenta Donalda Trumpa

Sympatia dla Polski ze strony prezydenta Trumpa nie dziwi, gdyż Polska okazuje się wiernym sojusznikiem, nawet gdy ma to oznaczać niszczenie instytucji, które Polska sama tworzyła, jak przykładowo Międzynarodowy Trybunał Karny. 

Zmarł prof. Krzysztof Swinarski

Z przykrością zawiadamiamy, że pod koniec zeszłego miesiąca zmarł prof. Krzysztof Swinarski.

Za zgodą redakcji i autora zamieszczamy poniżej notę biograficzną oraz wspomnienie, autorstwa prof. Michała Balcerzaka, które zostaną opublikowane w najnowszym numerze rocznika „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego”.

Propter Memoriam

Profesor Krzysztof Swinarski

(21.XII.1940 – 21.VIII.2018)

Trybunał Sprawiedliwości UE znów o prawach pasażerów linii lotniczych - wyrok w sprawie C-601/17 Harmsowie przeciwko Vueling Airines SA

Dziś post pisany z podróży - więc o podróży będzie. Ale o takiej, która nie doszła do skutku, czyli o niedawnym (bo wydanym 12 września br.) wyroku w sprawie C_601/17 Harmsowie przeciwko Vueling Airlines. 

Sprawa ekshumacji - Polska naruszyła art. 8 Konwencji

Przedwczoraj (20 września 2018 roku) Europejski Trybunał Praw Człowieka po zaledwie  17 miesiącach od złożenia dwóch skarg (30491/17 i 31083/17) wydał wyrok, w którym zdecydował o odpowiedzialności Polski za naruszenie art. 8 Konwencji, a więc prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, uznając że Polska jest odpowiedzialna za naruszenie Konwencji poprzez fakt, że w prawie polskim nie jest przewidziana możliwość złożenia zażalenia na postanowienie prokuratora o zarządzeniu ekshumacji. 

Guido Raimondi ponownie Prezesem ETPC

Aktualny Prezes Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Guido Raimondi został ponownie wybrany na Prezesa Trybunału. Jest sędzią od maja 2010 r., a Prezesem został w 2015 r. Prezes zakończy pełnienie swojej funkcji w maju 2019 r. wraz z zakończeniem mandatu sędziego. 

Czy Brexit to początek nowej dekolonizacji?

Diego García, największa z wysp archipelagu Czagos

źródło: https://www.ekologia.pl/srodowisko/ochrona-srodowiska/wyspy-czagos-najwiekszy-morski-rezerwat-swiata,12201.html

Koh-i-noor

źródło: https://www.samaa.tv/global/2016/04/indias-flipflop-on-koh-i-noor-diamond

W ostatnich miesiącach coraz częściej mówi się o wpływie Brexitu na stosunki międzynarodowe Wielkiej Brytanii z jej dawnymi koloniami. W czasie kwietniowego szczytu Wspólnoty Narodów (zob. tu) podnoszono, że relacje zarówno handlowe, jak polityczne, z pozostałymi 52 państwami tej organizacji zapewnią Londynowi nowe, wspaniałe perspektywy po rozstaniu z Unią Europejską. Wielu komentatorów uznaje jednak takie rozważania za czyste mrzonki, odwołujące się raczej do wspomnień o Imperium Brytyjskim, niż do realnej polityki. Faktycznie kraje Wspólnoty Narodów są odbiorcami jedynie 9% brytyjskiego eksportu, zaś państwa członkowskie UE aż 43 %. Ponadto, wydaje się, że wielu kwestiach państwa Wspólnoty Narodów mają odmienne, jeśli niesprzeczne z Wielką Brytanią interesy polityczne. Stosunki z Brukselą są często postrzegane jako ważniejsze niż te z Londynem. Warto także podkreślić, że wielu obszarach przeszłość kolonialna stwarza szereg problemów, o czym m.in. świadczy obecnie prowadzone postępowanie przed MTS o wydanie opinii doradczej (zob. tu) w sprawie międzynarodowego statusu wysp Czagos (obecnie terytorium brytyjskie), do których roszczenia zgłasza Mauritius. Inny problem relacji Wielkiej Brytanii z państwami Wspólnoty Narodów dotyczy kolonialnego wyzysku kulturowego, w tym grabieży najcenniejszych zabytków z krajów stanowiących dziś regionalne (Nigeria) lub globalne (Indie) potęgi. Rachunek za wzmocnione relacje z dawnymi koloniami może być zatem wysoki.

Praworządność w Polsce na arenie unijnej - podsumowanie obecnej sytuacji

Ochrona polskiej praworządności na poziomie unijnym jest w dalszym ciągu kwestią bardzo dynamiczną i złożoną. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom, w tym tygodniu nie doszło jednak do znacznych postępów w tym zakresie. Tym niemniej, warto podsumować obecne postępowania w polskich sprawach na arenie UE.

Europejska Sieć Rad Sądownictwa zawiesiła obecną polską Krajową Radę Sądownictwa w prawach członka

Przedwczoraj, 17 września br.,  Zgromadzenie Ogólne Europejskiej Sieci Rad Sadownictwa (European Network of Councils for the Judiciary, ENCJ) podjęło decyzję o zawieszeniu w prawach członka wybranej na podstawie zmienionych przez PiS przepisów polskiej Krajowej Rady Sądownictwa (nazywanej "nową KRS", "neo-KRS", a coraz częściej też "pseudo-KRS"). Decyzja zapadła miażdżącą większością głosów: 100 członków Zgromadzenia było za, 6 przeciw (tyloma głosami w Zgromadzeniu dysponowała polska KRS), 9 wstrzymało się od głosu.

W naszym kwietniowym poście wskazywaliśmy na możliwe konsekwencje pisowskiej "reformy" sądownictwa dla KRS i jej członkostwa w ENCJ (tam też wyjaśnialiśmy, czym jest ENCJ i czym się zajmuje). W kolejnych miesiącach ENCJ podjęła działania zmierzające do wyjaśnienia wątpliwości związanych z nowymi polskimi regulacjami. Delegacja Zarządu ENCJ przyjechała do Polski, aby spotkać się z przedstawicielami zarówno KRS, jak i "nowej KRS", wcześniej przesyłając listę pytań i problemów, które miały być poruszane w rozmowach. "Nowa KRS" przesłała po tej wizycie swoje stanowisko Zarządowi ENCJ, w którym odrzuca stawiane zarzuty, w tym główny: braku niezależności wobec pozostałych władz i związaną z tym niemożność wypełniania swojej podstawowej funkcji, tj. zapewniania niezależności wymiaru sprawiedliwości w Polsce.   

No-Deal Brexit a uznawanie i wykonywanie wyroków w sprawach cywilnych i handlowych

Z początkiem września informowaliśmy o kampanii informacjyjnej, którą Wielka Brytania zaczęła prowadzić na poczet ewentualnego "No-Deal Brexit", tj. nie osiągnięcia do czasu opuszczenia Unii Europejskiej w marcu 2019 r. porozumienia ws. nowych zasad współpracy. W połowie miesiąca opublikowana została druga pula wytycznych. Zakres tematyczny tym razem objął m.in.:

• finansowanie rozwoju regionalnego,
• Europejski Fundusz Socjalny,
• rządowe gwarancje dla projektów finansowych ze środków unijnych,
• uznawalność praw jazdy,
• oznakowanie i bezpieczeństwo produktów,
• ochrona danych osobowych i konsumentów,
• regulacje środowiskowe,
• energetyka.

Niezależnie od zakresu aktywności, wszystkich funkcjonujących po obu stronach La Manche powinien zainteresować dokument poświęcony uznawaniu i wykonywaniu wyroków w sprawach z zakresu prawa cywilnego (i rodzinnego), handlowego, upadłościowego i naprawczego. Obecnie prawo unijne łącznie z traktatami międzynarodowymi (w odniesieniu do współpracy z państwami spoza UE) reguluje:

• jurysdykcję właściwą do rozstrzygnięcia sporu,
• prawo właściwe w sporze,
• uznawanie i wykonywanie wyroków wydanych w innym państwie członkowskim,
• transgraniczne zagadnienia proceduralne (np. kwestia prowadzenia postępowania dowodowego na potrzeby postępowania sądowego prowadzonego w innym państwie).

Spotkanie G20 poświęcone handlowi i inwestycjom zagranicznym

W zeszły piątek (14 września 2018 r.) odbyło się w Buenos Aires kolejne spotkanie ministrów państw grupy G20, tym razem poświęcone zagadnieniom handlu międzynarodowego oraz inwestycjom zagranicznym. Spotkanie organizowała Argentyna, która od listopada 2017 r. sprawuje roczne przewodnictwo grupy (więcej szczegółów można znaleźć tu, oficjalna strona internetowa dotycząca przewodnictwa Argentyny jest natomiast dostępna tu). 

Transparentność arbitrażu inwetsycyjnego: internetowa wyszukiwarka arbitrów

Zarówno osoby zainteresowane międzynarodowym arbitrażem inwestycyjny jak i innych międzynarodowców badających zagadnienia proceduralne może zainteresować nowe internetowe narzędzie wybierania arbitrów.

ART (Arbitrator Research Tool) został uruchomiony przez portal GAR. W zamyśle twórców ma zwiększyć przejrzystość wyboru arbitrów. Baza zawiera obecnie około 240 profili potencjalnych kandydatów na arbitrów (co tydzień dodawane są kolejne osoby). Znajdziemy tam informacje o ich doświadczeniu (min. 3 postępowania), preferencjach proceduralnych, świadectwa od niedawnych współpracowników itd. ART jest również interaktwnie powiązany z innymi zasobam iinternetowymi w zakresie arbitrażu inwestycyjnego (m.in. orzeczenia) oraz usług prawniczych (Legal 500 itp).

Publikowanie ofert arbitrów jest darmowe, jednak dostęp do bazy dostępny jest tylko dla abonentów GAR.

Religijno-polityczny kompromis Stolicy Apostolskiej i Pekinu

Stolica Apostolska i Pekin mają z końcem miesiąca podpisać porozumienie kończące spór o zwierzchnictwo nad wiernymi Kościoła katolickiego w najludniejszym państwie świata (WSJ, China and Vatican to Sign Landmark Deal Over Bishops).

Najważniejszym postanowieniem traktatu ma być uznanie Stolicy Apostolskiej przez Chiny jako zwierchnika tamtejszych struktur kościelnych w zamian za cofnięcie ekskomuniki wobec siedmiu chińskich biskupów, mianowanych przez komunistyczne władze. Praktyczną konsekwencją kompromisu ma być współudział obu stolic w woborze tamtejszych biskupów (Papież uzyska prawo weta wobec komunistycznych nominatów). Innymi słowy, istotny wpływ na wybór wyższych dostojników kościelnych uzyska programowo ateistyczna władza.

Wielka Brytania zidentyfikowała podejrzanych w sprawie Skripalów

Wielka Brytania wskazała podejrzanych w sprawie usiłowania zabójstwa byłego rosyjskiego agenta Siergieja Skripala i jego córki w Salisbury w marcu tego roku. To dwóch agentów rosyjskiego wywiadu wojskowego (GRU), którzy spryskali drzwi domu Skripalów nowiczokiem i jeszcze tego samego dnia odlecieli do Rosji. 

Mężczyznom postawiono zarzuty działania wspólnie i w porozumieniu w celu zabicia Siergieja Skripala, usiłowania zabójstwa Siergieja i Julii Skripalów oraz Nicka Bailey’a (policjanta, który zatruł się nowiczokiem), użycia i posiadania nowiczoka, jak również umyślnego spowodowania ciężkiego uszczerbku u Julii Skripal i Nicka Bailey’a. Cały czas trwa natomiast śledztwo w sprawie zabójstwa Dawn Sturgess, która najprawdopodobniej znalazła butelkę perfum, porzuconą na obrzeżach Salisbury, w której Rosjanie przechowywali nowiczok.

Parlament Europejski wszczyna procedurę z art. 7 ust. 1 TUE przeciwko Węgrom

Parlament Europejski przyjął dziś rezolucję w w sprawie wniosku wzywającego Radę do stwierdzenia, zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej, istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Węgry wartości, na których opiera się Unia, jak poszanowanie demokracji, równości, rządów prawa i praw człowieka; uzasadniony wniosek do Rady stanowi załącznik do rezolucji (na razie dostępny jest tekst w wersji tymczasowej). Tym samym Węgry stały się drugim po Polsce państwem członkowskim UE, wobec którego procedura ta została zastosowana.

Administracja Trumpa zamyka placówkę Organizacji Wyzwolenia Palestyny w Waszyngtonie

Departament Stanu USA poinformował, że po uważnym przeglądzie sytuacji podjął decyzję o zamknięciu biura Organizacji Wyzwolenia Palestyny w Waszyngtonie (DoS, Press Release: Closure of the PLO Office in Washington). Zdaniem Departamentu brak bowiem postępów zmierzających do  podjęcia bezpośrednich i konstruktywnych negocjacji z Izraelem. Przeciwnie, OWP z góry potępiła amerykański plan pokojowy (jeszcze nie opublikowany) i odmówiła dalszej współpracy z administracją amerykańską celem rozwiązania konfliktu bliskowschodniego. Co więcej, Kongres powziął podejrzenia, że Palestyna podjęła działania mające doprowadzić do wszczęcia postępowania przeciwko Izraelowi przez Międzynarodowy Trybunał Karny. Decyzja została podjęta zgodnie z imperatywnymi przepisami.

Nowy trend regulacji napływających inwestycji zagranicznych dla ochrony bezpieczeństwa narodowego

Na forum PPM wielokrotnie wracaliśmy do perspektywy światowej "wojny handlowej" (zob. choćby tu, tu czy tu) i szerzej perspektywy załamania multilateralizmu handlowego. Niemniej ciekawym obszarem międzynarodowych napięć gospodarczych może się stać prawo międzynarodowe inwestycyjne. W kolejnych państwach podejmowane są prace legislacyjne celem ustanowienia mechanizmów i procedur kontroli inwestycji napływających dla ochrony bezpieczeństwa narodowego. Prace prowadzą są m.in. w Chinach, USA i Wlk. Brytanii. Nasilający się trend regulacyjny odzwierciedla pojawienie się nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego i dla pozycji państwa w gospodarce światowej. Zarazem przykłady blokowania transakcji z ostatnich miesięcy ukazują potencjał arbitralnego nadużywania nowych uprawnień.

Decyzja MTK w sprawie deportacji Rohindżów z Mjanmy

Międzynarodowy Trybunał Karny wydał właśnie decyzję, w której uznał, że posiada jurysdykcję i może przebadać "deportację" mniejszości muzułmańskiej Rohindża z Mjanmy do Bangladeszu. Wątpliwości, które miał trybunał związane były z faktem, że Mjanma nie jest stroną Statutu Rzymskiego a zbrodnie których dokonano przekraczały granice tego państwa. Ponadto trybunał zastanawiał się nad zakresem zbrodni deportacji i przymusowych przesiedleń.

Chiny kolonizują Afrykę - kolejne 60 miliardów dolarów płynie do Afryki

Prezydent Chin Xi Jinping zapowiedział właśnie na trwającej w Pekinie szóstej Konferencji Przedsiębiorców Chiny-Afryka w Pekińskim Narodowym Centrum Kongresowym przekazanie 60 miliardów dolarów na pomoc dla Afryki. Pieniądze obejmują 15 miliardów na pomoc, nieoprocentowane i nisko-oprocentowane pożyczki, 20 miliardów specjalnej linii kredytowej, 10 miliardów specjalnego funduszu na rozwój Chin i Afryki i 5 miliardów na specjalny fundusz importowy z Afryki. Chińskie przedsiębiorstwa mają zainwestować na kontynencie nie mniej niż 10 miliardów dolarów.

Na spotkaniu oprócz prezydentów Zambii czy Gabonu pojawił się także prezydent Sudanu Omar al-Bashir, którego dostarczenia do Hagi oczekuje Międzynarodowy Trybunał Karny, który wydał wobec niego dwa nakazy aresztowania.

Nowe NAFTA, czyli o co chodzi z porozumieniem handlowym pomiędzy USA i Meksykiem?

W tych niespokojnych dla handlu międzynarodowego czasach w ciągu ostatnich dwóch  tygodni pojawiły się kolejne interesująco i nieco zaskakująco brzmiące doniesienia. W ubiegłym tygodniu prezydent Trump obwieścił, że podpisał nowe porozumienie handlowe z Meksykiem. United States-Mexico Trade Agreement, jak sam je określił miałoby zastąpić (jak wynikało z wypowiedzi prezydenta USA) dotychczasową umowę trilateralną – NAFTA.  W rzeczywistości pogłoski o śmierci NAFTA są jednak przesadzone, chociaż pacjent od stanu idealnego jest daleki… 

Michelle Bachelet nową Wysoką Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka

SG ONZ Antonio Guterres powołał Michelle Bachelet na nową Wysoką Komisarz ONZ ds. praw człowieka. Zastąpiła ona na tym stanowisku Zeida Ra'ada Al Husseina z Jordanii, który w zeszłym roku ogłosił, że nie będzie ubiegał się o kolejną kadencję, gdyż jego zdaniem klimat wokół praw człowieka drastycznie się zmienił (zob. tutaj). Bachelet obejmuje więc niełatwą funkcję i będzie musiała zmierzyć się z wrogością wielu państw, w tym Stanów Zjednoczonych, które niedawno zdecydowały się opuścić Radę Praw Człowieka, o czym pisaliśmy tutaj.

Bachelet była dwukrotnie prezydentem Chile. W strukturach ONZ pełniła wysoką funkcję Dyrektora agencji UN-Women (United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women), która zajmuje się kwestią równości ze względu na płeć (zob. tutaj). Prawnikom międzynarodowym była znana jako aktywistka praw człowieka, a w 2016 r. wygłosiła wykład im. Grotiusa na dorocznym spotkaniu Amerykańskiego Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego (wykład można obejrzeć tutaj), w którym podkreślała m.in.,że to bieda jest jedną z głównych przyczyn konfliktów. Można się więc spodziewać, że Bachelet z szczególną troską zajmie się kwestią praw społecznych.

Koniec procesu Bosco Ntagandy- czekamy na wyrok

W ciągu ostatnich kilku dni Izba Procesowa VI MTK brała udział w ostatnich wysłuchaniach dotyczących zbrodni popełnionych przez Bosco Ntagandę (o procesie pisaliśmy między innymi tu). Strony prezentowały swoje ostatnie argumenty i przemówienia.  Teraz Izba przystąpiła do przygotowywania wyroku, który powinna przedstawić w rozsądnym terminie. 

Bosco Ntaganda, pełniący funkcję zastępcy szefa sztabu w Patriotycznych Siłach na rzecz Wyzwolenia Konga (Forces Patriotiques pour la Libération du Congo /Patriotic Force for the Liberation of Congo] (FPLC),

Niemcy podejmują próbę stworzenia nowego światowego systemu rozrachunków międzynarodowych

W kontekście amerykańskich sankcji wobec Iranu (nasze posty tu i tu oraz nt. powództwa do MTS) zwaracaliśmy uwagę na sankcje wtórne, tj. środki formalnie adresowane do podmiotów amerykańskich, skutkiem których jest jednak zastosowanie przymusu wobec podmiotów z państw trzecich. Wprawdzie Unia Europejska podjęła próbę neutralizacji amerykańskich działań przy pomocy tzw. blocking statute, jednak od początku było oczywistym, że jest to działanie o charakterze nade wszystko politycznym. Szczególnie wrażliwe na amerykańskie sankcje wtórne pozostają instytucje finansowe, dla których zarówno dostęp do amerykańskiego rynku jak i możliwość korzystania z amerykańskich infrastruktur rynkowych mają bez porównania większe znaczenie niż rozpoczęcie działalności w Iranie.

Znaczenie USA w płatnościach międzynarodowych po części stanowi konsekwencję narodowości kluczowych infrastruktur rozliczania transakcji. Na potrzeby transakcji bankowych o wysokiej wartości albo wymagających natychmiastowego rozrachunku (a nie rozrachunku netto na koniec dnia) denominowanych w amerykańskim dolarze, banki posługują się amerykańskim systemem rozrachunków brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) Fedwire. Wprawdzie również inni emitenci walut mają własne systemy RTGS (np. Target2 Europejskiego Banku Centralnego, czy SORBNET2 Narodowego Banku Polski), jednak ze względu na efekt sieciowy dominacja Fedwire w skali świata pozostaje faktem. Innymi słowy, w przypadku transakcji dolarowych administracja USA na pewnym etapie transakcji, nawet między dwoma państwami trzecimi, ma możliwość oddziaływania poprzez instytucje amerykańskie. Na tym jednak nie kończą się możliwości stosowania sankcji.

Koniec ze zmianą czasu w Unii Europejskiej? Rekordowe wyniki unijnych konsultacji publicznych

31 sierpnia Komisja Europejska ogłosiła wstępne wyniki  publicznych konsultacji w sprawie ustaleń dotyczących zmiany czasu w Unii Europejskiej. Okazało się, że w trwającej dość krótko ankiecie (bo od 4 lipca do 16 sierpnia) wzięła udział rekordowa liczba obywateli Unii - 4,6 mln, i to pochodzących ze wszystkich 28 (ciągle) państw członkowskich! Żadne dotąd przeprowadzone konsultacje na poziomie UE nie spotkały się z takim zainteresowaniem (spośród wcześniejszych najwięcej respondentów przyciągnęły konsultacje dotyczące ochrony ptaków i siedlisk - ponad 550 tys. oraz modernizacji wspólnej polityki rolnej - ponad 322 tys.). Jednoznaczny jest też rezultat: 84% głosujących opowiedziało się za zlikwidowaniem zmiany czasu.

Wielka Brytania przygotowuje się na "No-Deal Brexit"

Rząd Wielkiej Brytanii opublikował 25 (z planowanych ok. 80) wytycznych dla przedsiębiorców na wypadek fiaska negocjacji ws. nowego reżimu wspołpracy gospodarczej po opuszczeniu Unii Europejskiej w marcu przyszłego roku (Gov.UK, How to prepare if the UK leaves the EU with no deal). Pierwsza pula materiałów, podobnie jak całe negocjacje, obejmuje bardzo zróżnicowaną materię od rolnictwa, przez energetykę nuklearną, regulacje w zakresie leków i sprzętu medycznego po reżim handlowy oraz wspołpracę finansową i podatkową.

Obok spodziewanych zmian, przede wszystkim dodatkowych wymogów dla przesiębiorców skutkiem których będą dodatkowe koszty i spowolnienie obrotu gospodarczego między UE a Wielką Brytanią, Business Insider zwrócił uwagę na kilka "zaskoczeń" Brexitowych: