Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego: Kilka uwag na temat zmian do ustawy o IPN-ie

Na tle dyskusji o zmianach do ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, które po kryzysie międzynarodowym zostały częściowo wycofane, oraz po ostatnim wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w którym stwierdzono niekonstytucyjność niektórych z wprowadzonych zmian, polecamy Państwa lekturze dwugłos naszych redakcyjnych koleżanek, który niedawno ukazał się na łamach Polish Yearbook of International Law. 

Pierwszy artykuł - autorstwa Karoliny Wierczyńskiej - traktuje o samej ustawie, wskazując między innymi na błędy w zakresie przyjętej definicji zbrodni międzynarodowej oraz niezgodność określonych rozwiązań przyjętych w ustawie z zasadą nullum crimen sine lege certa (z artykułem w pełnej wersji można zapoznać się tu). Natomiast drugi artykuł - którego autorką jest Patrycja Grzebyk - wyjaśnia na czym polegają wątpliwości związane z wprowadzonymi zmianami, wskazując w tym kontekście między innymi na użycie sformułowań niezgodnych z prawem międzynarodowym (tekst jest dostępny tu). Oba artykuły oczywiście w języku angielskim.

Stanowisko UE ws. reformy UNCITRAL arbitrażu inwestycyjnego

W listopadzie 2018 r. informowaliśmy, że III Grupa Robocza UNCITRAL ds. reformy arbitrażu inwestycyjnego państwo-inwestor (ISDS) podjęła decyzję o przejściu do fazy 3 reformy arbitrażu inwestycyjnego, tj. podjęcia prac na wybranymi problamami. Sugerowaliśmy wówczas, że materialny zakres reformy został tym samym zdefiniowny. Uczestnicy debaty zostali zaproszeni do przedłożenia stanowisk dotyczących rekomendowanych reform oraz sugestii dotyczących dalszego procedowania.

W odpowiedzi na zaproszenie Unia Europejska przesłała do UNCITRAL dwa stanowiska (European Commission, The EU moves forward efforts at UN on multilateral reform of ISDS). Jedno dość intrugujące.

Prawnomiędzynarodowe aspekty rozruchów w Wenezueli

O Wenezueli, która ze sponsora rewolucji m.in. na bratniej Kubie stopniowo zmieniała się w, szargane krwawo tłumionymi zamieszkami, państwo na skraju bankructwa pialiśmy od 2014 r. (posty tu i tu). Pod koniec 2017 r. zadaliśmy pytanie, czy rozwój wypadków stanie się przedmiotem postępowania przed MTK. Pisaliśmy również o rozważanej przez administrację amerykańską interwencji humanitarnej. W ostatnich dniach konflikt trawiący to państwo uległ gwałtownemu zaostrzeniu, a przyszłość prezydenta Maduro zdaje się spoczywać w rękach wojska (i dalszego finansowania przez Rosję).

Obok intrygujących aspektów krajowych i ściśle politycznych, sytuacja jest nader interesująca z punktu widzenia prawa międzynarodowego.

Źródło: The National Interest, Is Venezuela on the Brink of Economic and Social Collapse?

Pierwsze efekty pogróżek Boltona i Trumpa - rezygnacja niemieckiego sędziego

Guardian donosi, że niemiecki sędzia Christoph Flügge (zobacz tutaj) zrezygnował ze stanowiska sędziego Międzynarodowego Mechanizmu Rezydualnego dla Trybunałów Karnych (który zastąpił Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii, oraz Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy) ze względu m.in. na polityczne naciski Stanów Zjednoczonych. 

Flügge twierdzi, że od czasu, gdy wstępne dochodzenie prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego objęło kwestię odpowiedzialności amerykańskich żołnierzy za zbrodnie wojenne w Afganistanie, sędziowie są zastraszani. 

To zaskakujące stwierdzenie, biorąc pod uwagę, że wstępne dochodzenie toczy się przed MTK, a Flügge orzekał w ramach wspomnianego Mechanizmu (na stronie widnieje już jako były sędzia, zobacz tutaj). 

Flügge w rozmowie dla Die Zeit nie sprecyzował, jakiego rodzaju były te groźby, ale zaczął spekulować na temat ewentualnego zakazu wjazdu do USA dla sędziów MTK a nawet wszczynaniu postępowań karnych przeciwko nim. Jak to się ma do jego działalności w MTKJ, a potem Mechanizmie - nie wiadomo. 

W każdym razie swoje odejście Flügge wpisał w walkę o niezależność sądownictwa, gdyż w innym razie wspominano by go jedynie jako tego sędziego, który kwestionował kwalifikację zbrodni w Srebrenicy jako ludobójstwa i został odsunięty od orzekania w sprawie Karadzicia. 

Syria przywrócona w prawach członka Ligi Państw Arabskich?

Syria, jedno z państw założycielskich Ligi Państw Arabskich, została zawieszona w prawach członkach Ligi w listopadzie 2011 r., po kilku miesiącach krwawego tłumienia przez prezydenta Assada antyrządowych demonstracji. 

Brexit opóźniony czy jednak twardy Brexit?

Czas upływa, a kształt Breitu jest w dalszym ciągu bardzo niepewny. Warunki wystąpienia i kształt przyszłych relacji, zawarte w omawianym już na naszych łamach Withdrawal Agreement, zostały 15 stycznia w sposób bardzo wyraźny odrzucone przez brytyjską Izbę Gmin. 

Norwegia wzywa do odwołania polskiego konsula – zaskakujący komentarz i stanowisko ministra Jacka Czaputowicza

Od kilku dni media donoszą (zob. m.in. tu, tu, tu) o wezwaniu polskiego MSZ do odwołania jednego z konsulów Polski w Norwegii – Sławomira Kowalskiego. Decyzja norweskiego MSZ jest podyktowana „niezgodną z rolą dyplomaty działalnością konsula w kilku sprawach konsularnych, w tym jego niewłaściwym zachowaniem wobec funkcjonariuszy publicznych". Norwegia wyznaczyła 3 tygodnie na opuszczenie jej terytorium przez konsula Kowalskiego. W doniesieniach medialnych spekuluje się, że w tle jest aktywna rola konsula Sławomira Kowalskiego w sprawach dotyczących ograniczania i pozbawiania władzy rodzicielskiej Polakom przebywającym w Norwegii. Za swoją aktywność na tym polu konsul Sławomir Kowalski został w 2016 r. odznaczony tytułem „Konsula roku”. MSZ wskazało, że taka nagroda jest „ukłonem wobec wszystkich, którzy walczą o polskie dzieci i godność polskiej rodziny za granicą".

Niepewna przyszłość unijnego systemu rozrachunków transakcji (i dalszej współpracy) z Iranem

We wrześniu 2018 r. informowaliśmy o szumnych acz dość enigmatycznych zapowiedziach UE, jakoby w związku z arbitralnym stosowaniem przez Stany Zjednoczone sankcji wtórnych m.in. wobec europejskich instytucji finansowych Unia miała powołać niezależny system rozrachunków płatności międzynarodowych. 

W kolejnych miesiącach pojawiały się sugestie, że mechanizm celowy (Special Purpose Vehicle, SPV) miałby zostać stworzony jedynie na potrzeby transakcji z Iranem, a zakres jego działania byłby ograniczony do mniej kontrowersyjnych transakcji handlowych.

Guest post: Opowiedz na komentarz do postu "Kilka słów na temat roszczeń finansowych Związku Polaków w Niemczech"

Jakiś czas temu zamieściliśmy na blogu post zatytułowany "Kilka słów na temat roszczeń finansowych Związku Polaków w Niemczech". W odpowiedzi na komentarz prof. W. Czaplińskiego jaki pojawił się pod postem, autor zdecydował się na przygotowanie odpowiedzi. W związku z tym, że odpowiedź ta jest rozbudowana zdecydowaliśmy się na jej publikację w formie posta. 

Redakcja PPM

***

W nawiązaniu do mojego wpisu na blogu pt. „Kilka słów na temat roszczeń finansowych Związku Polaków w Niemczech” (zamieszczonego w dniu 3 stycznia 2019 r.) pragnę ustosunkować się w określonym zakresie do komentarza Pana prof. W. Czaplińskiego, który przeczytałem z uwagą i dużym zainteresowaniem. 

W poście odniosłem się do stanowiska Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości RFN z dnia 13 października 2009 r. w zakresie nieważności rozporządzenia Rady Ministrów na Rzecz Obrony Rzeszy z dnia 27 lutego 1940 r. o organizacjach polskiej grupy narodowej w Rzeszy Niemieckiej. Stanowisko to zostało w mojej ocenie szeroko omówione w artykule śp. prof. J. Sandorskiego pt. "Polska mniejszość narodowa w Niemczech w świetle prawa międzynarodowego" (RPEiS, Zeszyt 2, 2010, s. 105-106). W powołanym wyżej artykule został zacytowany fragment pisma Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości, który pozwolę sobie przytoczyć: "artykuł 123 ustęp 1 ustawy zasadniczej stanowi, że prawo uchwalone przed posiedzeniem niemieckiego Bundestagu w dniu 7 września 1949 r. tylko wtedy obowiązuje, gdy nie jest sprzeczne z ustawą zasadniczą’’. ,,[...] Rozporządzenie w sprawie organizacji mniejszości polskiej w Rzeszy Niemieckiej jest sprzeczne z wolnością stowarzyszeń, jak również z ogólną zasadą równości, gwarantowanymi w artykułach 9 i 3 ustawy zasadniczej".

Oświadczenie państw członkowskich dotyczących wewnątrz-unijnych arbitraży inwestycyjnych na podstawie BITów i TKE

Rządy 22 państw członkowskich UE, w tym Polski, we wspólnym oświadczeniu dot. konsekwencji prawnych wyroku Achmea (nasz post tutaj) dla wewnątrz-unijnych arbitraży inwestycyjnych państwo-inwestor uznały pierwszeństwo prawa unijnego nad bilateralnymi traktatami inwestycyjnymi zawartymi między członkami Unii (DECLARATION OF THE REPRESENTATIVES OF THE GOVERNMENTS OF THE MEMBER STATES). 

Odpowiednio, po pierwsze, klauzule arbitrażowe inwestor-państwo zawarte w takich BITach określono mianem sprzecznych z prawem UE. To zaś ma uzasadniać "natychmiastową utratę mocy prawnej postanowień o rozszerzeniu ochrony inwestycyjnej aż do czasu nabrania mocy prawnej przez oświadczenia o wypowiedzeniu" BITów (tj. w okresie obowiązywania tzw. sunset clauses). Brak wiążącej zgody na udział w postępowaniu arbitrażowym powinien zaś skutkować brakiem jurysdykcji trybunałów powołanych na podstawie takich traktatów.

Sekretarz Generalny ogłosił priorytety na 2019 r. - czy w ich osiągnięciu pomogą mu nowy członkowie Rady Bezpieczeństwa?

Kilka dni temu SG ON Guterres ogłosił priorytety na 2019 r. Zaliczył do nich:

• dyplomację dla pokoju (ze szczególnym skupieniem się na Afryce - na ten region wskazuje też liczba przyjmowanych rezolucji przez RB)
• ambitne działania na rzecz klimatu (tak by się udało do 2050 r. osiągnąć zerową emisję netto)
• przyspieszenie w osiągnięciu Celów Zrównoważonego Rozwoju (których jest 17, zapowiedź szczytu na jesień 2019)
• lepsze zarządzanie (governance) nowymi technologiami (działania na rzecz digitalnej równości)
• wzmocnienie wartości ONZ na świecie (udowodnić ludziom, że NZ zależy i pamiętają o nich).

Pokłosie Achmea: KE pozywa Rumunię za wykonanie wyroku arbitrażowego Micula

W listopadzie 2014 r. pisaliśmy o presji wywieranej przez Komisję Europejską na Rumunię w związku z przegranym przez tą ostatnią sporem arbitrażowym ICSID w sprawie Micula. O ile trybunał arbitrażowy uznał, że uchylenie zachęt inwestycyjnych przyznanych przed akcesją do UE stanowiło naruszenie praw inwestorów na podstawie BITu Rumunia-Szwecja, o tyle Komisja utrzymywała, że obowiązek taki ciążył na Rumunii na mocy prawa unijnego. W rezultacie zapłata odszkodowania, którego istotą jest wyrównanie wartości utraconych korzyści, naruszyłoby unijne normy udzielania pomocy publicznej. 

Izba odwoławcza utrzymuje tymczasowy areszt dla Gbagbo i Blé Goudé

Izba odwoławcza MTK utrzymała dziś areszt tymczasowy dla Laurenta Gbagbo i Charlesa Blé Goudé , po tym jak dwa dni temu zostali oni uniewinnieni przez Izbę orzekającą trybunału, i zasądzono natychmiastowe ich zwolnienie pomimo opinii odrębnej przedstawionej przez sędzię Herrera Carbuccia oraz sprzeciwu Prokurator MTK. Pisaliśmy o tym szeroko 2 dni temu.

Sędziowie utrzymali areszt, czy też raczej zawiesili nakaz uwolnienia, ale jest to decyzja "chwilowa". W decyzji sędziowie zobowiązali prokurator, podsądnych i ofiary do dostarczenia pism w wyznaczonym niedługim terminie. Do decyzji opinię odrębną złożyło 2 sędziów - sędzia Hofmański oraz sędzia Morrison wskazując na bezwzględne prawo do wolności osoby uniewinnionej.

Dokumenty znajdują się tu.

Międzynarodowe Stowarzyszenie Swapów i Derywatów nowelizuje Wytyczne arbitrażowe

Międzynarodowe Stowarzyszenie Swapów i Derywatów opublikowało nowelizację, przyjętych w 2013 r., Wytycznych arbitrażowych (ISDA, Arbitration Guide). Znowelizowane wytyczne uwzględniają doświadczenia z ostatnich lat. Jest to w tym sensie znamienne, że sektor derywatów stanowi awangardę wśród instytucji finansowych w zakresie przełamywania generalnie sceptycznego podejścia do arbitrażu.

Kontrowersyjne uniewinnienie panów Gbagbo i Blé Goudé przez MTK

Wczoraj Międzynarodowy Trybunał Karny w składzie Cuno Tarfusser (który przewodniczył I Izbie), Geoffrey Henderson oraz sędzia Olga Herrera Carbuccia wydał decyzję uniewinniającą wobec byłego prezydenta Wybrzeża Kości Słoniowej Laurenta Gbagbo oraz byłego Ministra Sportu Charlesa Blé Goudé. Obu panów oskarżano o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości, między innymi zabójstw, zgwałceń, innych nieludzkich czynów o podobnym charakterze lub alternatywnie usiłowanie popełnienia zabójstw, prześladowań, które zdaniem Prokuratora celowo popełnili w ramach walk powyborczych (post-election violence) w Wybrzeżu Kości Słoniowej pomiędzy 16 grudnia 2010 a 12 kwietnia 2011. Pisaliśmy o tym tu oraz tu.

Nowelizacja szwedzkiej ustawy o arbitrażu

Z dniem 1 marca 2019 r. wejdzie w życie nowelizacja szwedzkiej ustawy arbitrażowej. W ten sposób zwieńczone zostają blisko pięcioletnie prace kodyfikacyjne zmierzające do uwzględnienia praktyki UNCITRAL w odniesieniu do ustawy uchwalonej w 1999 r. Doniosłość tych zmian istotnie wykracza poza Szwecję, dzięki niesłabnącej od czasów Zimnej Wojny popularności tego państwa jako siedziby arbitraży międzynarodowych. Reputację neutralnego ośrodka rozstrzygania sporów wschód-zachód Sztokholm zbudował w szczególności w postępowaniach z udziałem przedsiębiorców z Chin, Rosji i USA (GAR, The European, Middle Eastern and African Arbitration Review 2016. Sweden). Znowelizowana ustawa odnosi się przede wszystkim do arbitraży ad hoc (tj. nie na podstawie regulaminów instytucji arbitrażowych takich jak SCC czy ICC).

Do najważniejszych zmian należą (KAB, Sweden Adopts Revisions to Modernize its Arbitration Actq):

Specjalny Sprawozdawca ONZ o prawach człowieka w Korei Północnej

W ciągu ostatnich dwóch lat o Korei Północnej mówiło się głównie w kontekście gróźb użycia broni jądrowej (pisaliśmy o tym m.in. tu i tutaj), a jeśli świat chciał represjonować Koreę Północną, miało to bezpośredni związek właśnie z rozbrojeniem reżimu (zob. np. post o sankcjach ONZ). Sam Kim Dzong Un, przedstawiany dotąd przez media jako bezwzględny i brutalny przywódca najbardziej opresyjnego państwa świata, wydaje się, że stracił na swoim wizerunku tyrana, zarówno pokazując się publicznie i biorąc udział w międzynarodowych rozmowach pokojowych (żeby wymienić tylko szczyt Trump-Kim), jak i coraz częściej wpuszczając obcokrajowców do Korei Północnej (naszym Czytelnikom należy polecić dokument „Michael Palin in North Korea”, który z pewnością stanowi bezprecedensowy materiał, choć oczywiście ograniczony z uwagi na to, że Michaelowi Palinowi przez cały czas podróży po Korei Północnej towarzyszyli "opiekunowie", pilnujący tego gdzie jest i z kim rozmawia; do zobaczenia m.in. tutaj).

Innymi słowy, przez ostatnie lata światowe media, jak i przywódcy zdawali się zapomnieć o masowych naruszeniach praw człowieka w Korei Północnej, o klęsce głodu i katastroficznej sytuacji humanitarnej mieszkańców tego państwa. W tym kontekście szczególne znaczenie mogło mieć zeszłotygodniowe wystąpienie Tomása Quintana, Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w Korei Północnej, na konferencji prasowej w Seulu. 

Wykonywanie polskich ENA już nie automatyczne?

Tak jak informowaliśmy w poprzednich postach, orzeczenie w sprawie C-216/18 LM realnie wpływa na wykonywanie europejskiego nakazu aresztowania (ENA) względem obywateli polskich w innych państwach członkowskich. Mimo że w sprawie, która była kanwą dla wspomnianego orzeczenia TSUE irlandzki High Court ostatecznie wydał Artura C. właściwym organom polskim, stwierdzając, że istnieją ogólne zagrożenia dla polskiej praworządności, ale nie naruszą one gwarancji procesowych w konkretnej sprawie, kolejne sądy wstrzymują się z automatycznym wydawaniem obywateli polskich na podstawie ENA.

Prezes Grupy Banku Światowego podaje się do dymisji

Na 3 lata przed końcem drugiej kadencji do dymisji podał się Jim Yong Kim, Prezes Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju a zarazem Grupy Banku Światowego. Rezygnację z prowadzenia największego na świecie banku rozwojowego uzasadnił lepszymi możliwościami, jakie dla rozwiązywania najważniejszych problemów świata stwarza prywatny fundusz inwestycji infrastrukturalnych (którego nazwa nadal pozostaje tajemnicą).

Jim Yong Kim, Prezes MBOiR. Źródłó: NYT.

Pod pewnymi względami ruch ten jest logiczną kontynuacją rozczrowania Jim Yong Kima ograniczonymi efektami podjętych wysiłków na rzecz reformy sposobu funkcjonowania MBOiR. Od konferencji założycielskich Bretton Woods Bank w zasadzie ograniczał się do zbierania wkładów kapitałowych od państw wysoko rozwiniętych i przeznaczania ich na inwestycje infrastrukturalne, tam gdzie są one najbardziej potrzebne. Część komentatorów zgadza się tutaj z opinią Yong Kima odnośnie do ograniczonego potencjału finansowego MBOiR, wskazując na liczoną w bilionach dolarów lukę między łącznym finansowaniem wszystkich światowych instytucji rozwojowych a potrzebami instytucjonalnymi państw rozwijających się  (Bloomberg, Is It Time to Give Up on the World Bank?). Dodatkowo wskazuje się w tym kontekście, że specyficzna pozycja banku skłania do powściągliwości w kontrolowaniu sposobu wydatkowania środków czy kontestowaniu warunków finansowania.  

Trzy lata polityki zagranicznej rządu Prawa i Sprawiedliwości

Polecamy naszym czytelnikom raport "Trzy lata polityki zagranicznej rządu Prawa i Sprawiedliwości" który powstał w ramach prac Instytutu Bronisława Komorowskiego. Dość symboliczny tytuł nosi rozdział, który będzie szczególnie interesował naszych czytelników bo dotyczy "specyficznego" podejścia obecnie rządzącej ekipy do prawa międzynarodowego: Między nieporadnością a hipokryzją. PiS wobec prawa międzynarodowego (polecamy od strony 26).

Raport w całości znajduje się tu. 

Czekamy na Państwa komentarze.

Postępowania przed ETPC dot. sytuacji na Ukrainie wschodniej - plany Trybunału

Koniec roku skłonił ETPC do uporządkowania pewnych kategorii spraw. Dnia 17 grudnia przyjęty został plan dotyczący postępowania ze skargami skierowanymi przeciwko Rosji i/lub Ukrainie w związku z konfliktem we wschodniej Ukrainie. 

Przypomnijmy, że przed Trybunałem zawisłych jest obecnie ponad 4000 skarg dotyczących zarówno wydarzeń na Krymie, jak i we wschodniej Ukrainie. Do tej pory Trybunał uznał w 2016 r. za niedopuszczalne z powodu braku uprawdopodobnienia zaistniałych wydarzeń ok. 1700 skarg (począwszy od sprawy Lisnyy i inni p. Ukrainie i Rosji, skargi nr 5355/15 oraz 44913/15 i 50852/15). 

Oprócz wskazanych 4000 zawisłych spraw, w związku z sytuacją na Ukrainie na szczególną uwagę zasługują skargi krewnych ofiar zestrzelenia w lipcu 2014 r. samolotu Malaysian Airlines (skargi Ioppa p. Ukrainie i 3 inne - 73776/14 oraz Ayley i inni p. Rosji - nr 2714/16); sprawa Savchenko p. Rosji (50171/14) dotycząca ponad dwuletniego przetrzymywania pilotki ukraińskiej przez przez grupy separatystyczne oraz sprawa reżysera Olega Sentsova p. Rosji (48881/14).

Guest post: Szczyt klimatyczny - rezultat powyżej oczekiwań, ale poniżej potrzeb

W dniach 2-15 grudnia 2018 r., miał miejsce w Katowicach Szczyt klimatyczny ONZ. Termin Szczyt obejmuje łącznie: 24 Konferencję Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP24), 14 Spotkanie Stron Protokołu z Kioto (CMP14) i Konferencję Stron Porozumienia Paryskiego (CMA3).

Polska była gospodarzem Szczytu po raz trzeci (2008 r. – Poznań, 2013 r. – Warszawa). W Szczycie uczestniczyli przedstawiciele 196 rządów, UE oraz instytucji społeczeństwa obywatelskiego z wielu państw (NGOs, naukowcy i przedstawiciele instytucji biznesowych) 

Wymiernym, prawnym efektem Szczytu jest podpisany przez przedstawicieli państw dokument końcowy – Pakiet katowicki wdrażający Porozumienie paryskie (Preparations for the implementation of the Paris Agreement and the first session of the Conference of the Parties serving as the meeting of the Parties to the Paris Agreement). Pakiet katowicki został przyjęty w wyniku przedłużanych i obfitujących w spory negocjacji, jednak – co jest sukcesem – jego przyjęcie nastąpiło w formule consensusu. Oprócz Pakietu katowickiego w trakcie Szczytu przyjęto: 

• Deklarację na temat sprawiedliwej transformacji solidarnej i sprawiedliwej transformacji, szefów państw i rządów (Solidarity and Just Transition Silesia Declaration); 
• Partnerstwo na rzecz działań w kierunku rozwoju elektromobilności i zeroemisyjnego transportu, tzw. Katowickie partnerstwo dla elektromobilności (Driving Change Together Partnership). Stanowiące sukces polsko-brytyjskiej inicjatywy (Wspólny list polsko-brytyjski); 
• oraz Deklarację ministrów Lasy dla klimatu (The Ministerial Katowice Declaration on Forests for the Climate). 

Zbrodnie przeciwko ludzkości i ludobójstwo i bezradność świata wobec polityki Sudanu

Od mniej więcej trzech dekad mamy do czynienia ze zbrodniami popełnianymi w Sudanie, za które odpowiada jeden człowiek i jego ekipa a mianowicie Omar Al-Bashir, prezydent Sudanu. W ciągu tego czasu miała miejsce wojna w Darfurze, secesja Południowego Sudanu, arabska wiosna której idee ciągle są mocno odczuwalne w Sudanie. Ludzie mają już dość prezydenta i protestują przeciw kryzysowi gospodarczemu pogłębiającemu się od kilku lat z hasłami obalenia reżimu (zobacz info tvn24).  Nie wiadomo czy opozycja jest na tyle silna by się go pozbyć. Bieda jest jednak odczuwalna dla wszystkich i to może być najważniejsza siła napędowa zmian.

Promyk nadziei dla multilateralizmu gospodarczego: CPTPP wchodzi w życie

Mniej więcej od czasu objęcia prezydentury USA przez Donalda Trumpa przyszłość multilateralnej współpracy gospodarczej wydawała się coraz bardziej niepewna, o czym pisaliśmy choćby w kontekście szantażu renegocjacji NAFTA, zawieszenia negocjacji z Unią Europejską (TTIP), czy wreszcie wycofania się w styczniu 2017 r. przez Stany Zjednoczone z rozmów o powołaniu Partnerstwa Transpacyficznego (TPP). Jak wskazywaliśmy jeszcze w listopadzie 2017 r. część państw negocjujących TPP chciała szybkiego podpisania traktatu, inne oczekiwały dalszych rozmów, a wreszcie dla części nieobecność USA czyniła wątpliwym korzyści z udziału w takim mechanizmie integracji.

Ostatecznie 30 grudnia 2018 r. 583. stronicowy traktat w nowej wersji (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership - CPTPP, określany również mianem TPP-11) wszedł w życie wobec pierwszych 6 państw: Australii, Japonii, Kanady, Meksyku, Nowej Zelandii i Singapuru. 14 stycznia 2019. traktat wejdzie w życie wobec Wietnamu. W Brunei Darussalam, Chile, Malezji i Peru wymagane jest jeszcze dochowanie okresu 60. dni od momentu ratyfikacji.

Zakres TPP-11 obejmuje 13.2% światowej gospodarki, gdzie następuje 15% światowej wymiany handlowej. Łącznie jest to rynek wielkości 500 mln konsumentów. Przykładowo dla prężnej gospodarki Singapuru oznacza to, że 94% handlu w ramach CPTPP właśnie zostało uwolnione od ceł, w tym 99% handlu z Kanadą i 88% z Meksykiem z którymi dotąd państwo to nie miało żadnych preferencyjnych zasad handlowych (Ministry of Trade and Industry of Singapore, THE COMPREHENSIVE AND PROGRESSIVE AGREEMENT FOR TRANS-PACIFIC PARTNERSHIP ENTERS INTO FORCE IN DECEMBER).Nie dziwi zatem zaniepokojenie części przedsiębiorców amerykańskich perspektywą utraty pozycji na rzecz konkurencji choćby z Australii (Stait Times, Opportunities open up as CPTPP trade pact enters into force). 

Guest post: Kilka słów na temat roszczeń finansowych Związku Polaków w Niemczech

Dnia 9 grudnia 2018 r. w Hamburgu odbyły się uroczystości z okazji 96. rocznicy rejestracji Związku Polaków w Niemczech, w których udział wzięli przedstawiciele Sejmu RP oraz Konsulatu RP w Hamburgu. Podczas ceremonii poseł Małgorzata Wypych odczytała adresowany do Prezesa ZPwN list gratulacyjny podpisany przez poseł Annę Schmidt-Rodziewicz, pełniącą funkcję przewodniczącej Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Do zakresu działania Komisji, która została powołana w listopadzie 2015 r. jako jedna ze stałych komisji sejmowych, należą sprawy więzi z krajem Polaków i osób pochodzenia polskiego zamieszkałych za granicą.

Czy Francja wyda Ngaïssona do MTK?

Kilka dni temu informowaliśmy o tym, że we Francji schwytano Patrice Edouard Ngaïssona podejrzewanego o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości w Republice Środkowej Afryki (zobacz tu). Obecnie we Francji toczy się w tej sprawie postępowanie - podsądny nie zgadza się z decyzją o wydaniu go do Hagi. Wczoraj sąd potwierdził, że może zostać wydany, ale ciągle ma on prawo się odwołać (Zobacz informację na Reuters). 

Z PPM w 2019 rok

Drodzy Przyjaciele PPM,

dziękujemy że byliście z nami przez cały miniony rok! Był to okres bogaty w wydarzenia zarówno istotne dla dalszego rozwoju prawa międzynarodowego (m.in. szczyt klimatyczny w Katowicach, światowy pakt dla migracji kryzys multilateralizmu), prawa UE (Brexit, perspektywa Europy dwóch prędkości), jak i dla Polski na arenie międzynarodowej (w szczególności postępowania dotyczące poszanowania zasady rządów prawa). Zob. OUPblog, Top ten developments in international law in 2018. 

Te i inne wydarzenia umożliwiły nam opublikowanie 306 postów merytorycznych i 267 ogłoszeń (2 grudniu 2018 opoblikowailśmy nasz 2500. post!). To zaś było zachętą do 84'613wizyt na stronie głównej (przeszło 650 tyś. od początku bloga) i 14803 odwiedzin PPM Ogłoszenia (w sumie ponad 72 tyś.). Jednym słowem w ciągu niespełna 6 lat naszej działalności, byliśmy razem przeszło 720 tyś. razy:)

10 najbardziej poczytnych postów minionego roku to: