Apelacja w WTO w sprawie przepisów UE chroniących foki

Kanada i Norwegia złożyły 24 stycznia 2014 r. w WTO oficjalne zawiadomienie o wszczęciu procedury apelacyjnej w sprawie European Communities — Measures Prohibiting the Importation and Marketing of Seal Products. Obydwa państwa twierdzą między innymi, że panel WTO w nieprawidłowy sposób zastosowała art. 2.2 Porozumienia TBT poprzez uznanie, że unijna regulacja zakazująca handlu skórami z fok służy ochronie moralności publicznej, nie stanowi arbitralnej lub nieusprawiedliwonej dyskryminacji oraz że nie istnieją inne racjonalnie dostępne środki, które realizowałyby cele regulacji unijnej. 

Oba dokumenty są już dostępne w bazie danych WTO (pod numerem WT/DS400/8 oraz WT/DS401/9).

Spór pomiędzy Kanadą, Norwegią a Unią Europejską dotyczy zakazu handlu (w tym importu) skórami fok, wprowadzonego rozporządzeniem (WE) nr 1007/2009. Jedynym wyjątkiem przewidzianym przez unijne przepisy są skóry focze z połowów dokonanych przez Inuitow tradycyjnymi metodami. 25 listopada 2013 r. panel WTO uznała, że unijny zakaz narusza art. 2.1 Porozumienia TBT (zakaz dyskryminacji pomiędzy produktami pochodzenia krajowego a produktami importowanymi). Jednocześnie panel uznał, że zakaz nie narusza art. 2.2 Porozumienia (zakaz przyjmowania środków, które nie są niezbędne do realizacji celów regulacyjnych).

O sprawie informowaliśmy już tu.

Statystyki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka za 2013 r.

Prezes Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Dean Spielman ogłosił dziś na konferencji prasowej statystyki dotyczące działalności Trybunału w 2013 r. Wszystkie przedstawione dane wskazują na zapoczątkowany w ostatnich latach ogromny wzrost efektywności Trybunału w rozpatrywaniu skarg. Co najmniej kilka danych zasługuje na uwagę:

Raport z wykonania przez Polskę Europejskiej Karty Społecznej

Komitet Niezależnych Ekspertów (zwany także Europejskim Komitetem Praw Socjalnych) opublikował 29 stycznia 2014 r. konkluzje w zakresie oceny działań Polski podjętych celem wprowadzenia w życie postanowień Europejskiej Karty Społecznej. Zgodnie z praktycznymi modyfikacjami wprowadzonymi do systemu przedkładania sprawozdań, rozpatrywany raport dotyczył jednej grup praw: zdrowie i ochrona społeczna, w szczególności artykułów: 3, 11, 12, 13, 14, za lata 2008-2011.

Ocenie podlegało łącznie 13 praw gwarantowanych Kartą. Wykonanie 7 z nich zostało ocenione jako zgodne z Kartą, natomiast 6 jako z Kartą niezgodne. 

Prof. zw. dr hab. Janusz Symonides arbitrem w sprawie Arctic Sunrise

10 stycznia 2014r. Międzynarodowy Trybunał Prawa Morza wyznaczył arbitrów mających prowadzić postępowanie Królestwo Holandii vs. Rosja ws. Arctic Sunrise. Sprawa o której niejednokrotnie już informowaliśmy (m. in. tutaj) toczy się przy sprzeciwie Rosji (o czym tutaj) przed Trybunałem Prawa Morza w związku z zatrzymaniem przez administrację morską Rosji statku Arctic Sunrise który przewoził aktywistów Greenpeace. W skład panelu arbitrów wchodzą: Thomas Mensah (Gana), Prezes Trybunału Arbitrażowego, Henry Burmester (Australia), Alfred Soons (Holandia) Janusz Symonides (Polska) oraz Alberto Székely Sánchez (Meksyk). Profesor Janusz Symonides jest wybitnym przedstawicielem doktryny prawa międzynarodowego i specjalistą od prawa morza (m. in. członkiem komisji kodyfikacyjnej prawa morskiego). 

 

Trybunał jugosłowiański "sądem satanistycznym"?

Wtorkowe spotkanie po latach Ratko Mladicia z Radovanem Karadžiciem przed Trybunałem jugosłowiańskim można zasadniczo oceniać jako farsę. Obaj oskarżani są o popełnienie zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości oraz ludobójstwo. Panowie spotkali się, aby Mladić mógł zeznawać przed Trybunałem w sprawie Karadžicia (pisaliśmy o tym tu), jako świadek obrony. Spotkania nie można jednak uznać za udane, ze składania zeznań bowiem nic nie wyszło. Mladić przed złożeniem przysięgi odmówił składania zeznań przed sądem, którego nie uznaje. Skarżył się także na brak protezy zębowej. Kiedy mu została dostarczona z celi, mimo wszystko odmawiał odpowiedzi na zadawane pytania, powtarzając, że zeznania mogą zaszkodzić jego własnej sprawie, konsekwentnie nie odpowiadał na pytania zadawane mu przez Karadžicia. Wychodząc wykrzyczał, że nie będzie zeznawał przed satanistycznym sądem. Sędziowie słyszeli już wiele i także tym razem udało im się zachować powagę. Zeznania do obejrzenia na youtube.com tu: część I i część II.

Rada przyjęła Dyrektywę ws. kredytów hipotecznych

28 stycznia Rada przyjęła Dyrektywę w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniającą dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 (5318/14, Add 1 Rev 1, 25/13). Zgodnie z treścią komunikatu prasowego celem Dyrektywy jest stworzenie efektywnego a zarazem konkurencyjnego jednolitego rynku z pożytkiem dla konsumentów, wierzycieli i pośredników kredytowych, z jednej strony ustanawiając wysoki poziom ochrony, a z drugiej przeciwdziałając nieodpowiedzialnym praktykom pożyczkowym.

Dyrektywa w szczególności obejmuje:

• podniesienie wymogów informacyjnych ciążących na profesjonalnych uczestnikach obrotu, wydłużenie okresu do namysłu, a także ustanowienie europejskich standardów oceny zdolności kredytowej,
• zasady prowadzenia działalności kredytowej w przedmiotowym zakresie (business conduct rules),
• wprowadzenie powszechnego prawa do wcześniejszej spłaty zadłużenia,
• kryteria dopuszczenia do działalności pośredników kredytowych oraz zasady paszportowania takiej działalności,
• ogólne zasady umarzania niespłacalnych zobowiązań.

Szerzej:

• European Commission, Memo, Commissioner Barnier welcomes the European Parliament’s adoption of new rules on mortgages,
• European Commission, Memo, Creating a fair single market for mortgage credit – FAQ.

O’Keeffe p. Irlandii - odpowiedzialność państwa za system organizacji szkolnictwa w latach 70-tych niezapewniający ochrony przed wykorzystaniem seksualnym przez nauczyciela

W dzisiejszym wyroku w sprawie O’Keeffe p. Irlandii Wielka Izba ETPCz stosunkiem głosów 11 do 6 uznała, że Irlandia ponosi odpowiedzialność na gruncie art. 3 i 13 Konwencji za to, że istniejący w latach 70-tych w Irlandii system edukacyjny nie zapewnił skarżącej ochrony przed wykorzystaniem seksualnym, a także, że nie miała ona możliwości uzyskania stwierdzenia wskazanych braków systemu na poziomie krajowym.   

Dekryminalizacja homoseksualizmu na Cyprze Północnym

Do wczoraj, tj. 27 stycznia, Cypr Północny był ostatnim terytorium europejskim, na którym zachowania homoseksualne pomiędzy dorosłymi mężczyznami zagrożone były karą pozbawienia wolności. W wyniku presji organizacji międzynarodowych, a także pozarządowych przepisy wywodzące się jeszcze z czasów brytyjskiego kolonializmu, zostały z dniem wczorajszym uchylone.

Na rozstrzygnięcie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka czeka natomiast ciągle sprawa H.C. p. Turcji (skarga nr 6428/1) dotycząca właśnie kryminalizacji zachowań homoseksualnych. Skarżący zarzuca w niej naruszenie praw gwarantowanych w art. 8 Konwencji. Choć sam nie był nigdy poddany represjom z powodu swoich preferencji seksualnych twierdzi, że w świetle faktu, iż na terenie Cypru Północnego dochodziło do aresztowań mężczyzn homo- a także biseksualnych, żyje w ciągłym strachu przed ewentualną odpowiedzialnością karną.

Walka z terroryzmem - porwania dla okupu zagrożeniem dla pokoju

W poniedziałek 27 stycznia 2014 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła pierwszą w 2014 r. roku rezolucję. Dotyczy ona aktów terrorystycznych. Tematyka dziwi, biorąc pod uwagę ilość corocznie przyjmowanych przez RB oświadczeń prasowych i prezydialnych potępiających akty terroryzmu i corocznie przyjmowaną rezolucję w sprawie zwalczania terroryzmu (ostatnią uchwalono 17 grudnia 2012, S/RES/2129, każda z tego typu rezolucji odnosi się do słynnej rezolucji 1373 (2001) przyjętej po ataku na World Trade Center, która potwierdziła konieczność współpracy państw w walce z terroryzmem). 

Niemal w 69. rocznicę wyzwolenia obozu w Auschwitz ukazało się po polsku główne dzieło Rafała Lemkina o ludobójstwie

27 stycznia 2014 r. mija 69. rocznica wyzwolenia obozu w Auschwitz (Oświęcim), "fabryki śmierci" jak określił obóz Najwyższy Trybunał Narodowy, który sądził członków załogi obozu. Media relacjonują specjalne zebranie  Knesetu z tej okazji. Warto jednak tę okazję wykorzystać, aby przypomnieć, że zaledwie kilka dni temu ukazało się pierwsze polskie wydanie dzieła Rafała Lemkina Rządy Państw Osi w Okupowanej Europie, wydanego nakładem Wydawnictwa Naukowego Scholar. W dziele tym po raz pierwszy użyto słowa ludobójstwo tak często (niekiedy niestety jedynie) kojarzonego z obozem w Oświęcimiu. 

W grudniu 2013 r. polskie MSZ przyznało po raz pierwszy nagrodę im. Rafała Lemkina za działania na rzecz prewencji i osądzenia zbrodni ludobójstwa. Nagroda ta trafiła do pierwszego prezesa Międzynarodowego Trybunału Karnego Philippe'a Kirscha, który 18 lutego przyjedzie do Polski na debatę z okazji promocji polskiego wydania dzieła Lemkina.

Zakończenie Krajowej Konferencji w Jemenie w cieniu terroryzmu, ataków dronów, walk i porwań

25.01.2014 r. w Jemenie zakończyły się krajowe rozmowy nt. przyszłości kraju, w których uczestniczyli także przedstawiciele kobiet, młodzieży i społeczeństwa obywatelskiego (zob. informacje na ten temat tutaj). Specjalny doradca SG ONZ Jamal Benomar podkreśla, że były to jedyne tego rodzaju rozmowy w regionie i ich zakończenie jest historycznym momentem. Nie przesadzałabym jednak z entuzjazmem...

Krajowa konferencja rozpoczęła się w marcu 2013 (zob. oświadczenie prezydialne RB w tej sprawie), a RB wspierała cały proces (zob. oświadczenia prasowe z listopada 2013 r.). Oczywiście fakt, że rozmowy się zakończyły, nie oznacza, że okres przejścia do stanu państwa szanującego rządy prawa oraz podstawowe zasady demokracji się zakończył. Charakterystyczne jest, iż zakończenie obrad konferencji nastąpiło w dniu zabicia Ahmada Sharafeddin  (delegata Houthi i byłego dziekana wydziału prawa na Uniwersytecie Sana'a). Warto podkreślić, że na terenie Jemenu wciąż dochodzi do wielu aktów przemocy w szczególności na północy kraju, a do potrzebujących niejednokrotnie nie dopuszcza się pomocy choćby ze strony Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (zob. info tutaj).

Sytuacja w Jemenie jest często relacjonowana w mediach, czy w raportach NGOs, ale nie ze względu na przekształcenia systemowe okresu przejściowego czy toczące się walki pomiędzy lokalnymi grupami zbrojnymi, lecz ze względu na liczne ataki dronów na terenie Jemenu, w tym tak głośne jak ostrzelanie i zabicie weselników (zob. relacje tutaj czy tutaj) czy ataki terrorystyczne choćby przeciwko dyplomatom.

Właśnie ze względu na ataki terrorystyczne oraz liczne porwania cudzoziemców polskie MSZ odradza podróży do Jemenu. Zakończenie więc krajowej konferencji może i stanowi krok naprzód, ale z pewnością Jemen powinien pozostać na liście państw, których sytuacją Rada Bezpieczeństwa stale się zajmuje. Benomar ma zrelacjonować wyniki obrad konferencji Radzie jutro (wtorek 28.01.2014 r.).

O dyskryminacji mężczyzn: czy mężczyzna może być cywilem?

Lakhdar Brahimi oznajmił w niedzielę (26.01.2014 r.), że w wyniku bezpośrednich rozmów (Genewa II) pomiędzy syryjskim rządem a syryjską opozycją uzgodniono, że kobiety i dzieci będą mogły bezpiecznie opuścić miasto Homs (zobacz doniesienia tutaj czy tutaj). Los mężczyzn z Homs jest nadal przedmiotem negocjacji, tymczasem strona rządowa zażądała listy nazwisk tamtejszych mężczyzn.

Powyższy fakt dowodzi prawdy dość rzadko podkreślanej w mediach czy nawet w publikacjach naukowych, że to niekoniecznie kobiety i dzieci są szczególnie narażone w czasie konfliktów, czy że stanowią większość ofiar śmiertelnych (zob. np. tutaj oraz interesujący artykuł nt. przemocy seksualnej wobec mężczyzn w czasie konfliktów zbrojnych). Pokutuje przeświadczenie, że kobiety i dzieci nie angażują się w działania zbrojne i niemal zawsze przysługuje im status osoby cywilnej, a mężczyznę traktuje się jako kombatanta, czy jako potencjalnie chętnego do walki, co oznacza, że trzeba go wyeliminować.

Międzynarodowe prawo humanitarne zawiera szereg przepisów mówiących o szczególnej ochronie kobiet i dzieci, ale w kontekście ich szczególnych potrzeb, czy konieczności oddzielenia ich od mężczyzn, by nie narażać na ataki. W świetle MPH zarówno kobieta, jak i mężczyzna mogą mieć status osoby cywilnej; zarazem przedstawiciele obu płci mogą z ochrony przysługującej cywilom być wyłączeni, gdy zaangażują się w działania zbrojne.

Prawo prawem, ale stereotypy są silniejsze i w czasie konfliktów działają one na niekorzyść płci  męskiej.
 

Wokanda strasburska (20-25 stycznia)

Przygotowując się do ogłoszenia wyroku w sprawie O’Keeffe p. Irlandii (co nastąpi 28 stycznia) Trybunał strasburski opublikował w ubiegłym tygodniu łącznie 9 wyroków. Znalazły się wśród nich m.in. wyrok stwierdzający naruszenie art. 3 - Placì p. Włochom, dotyczący powołania do wojska pomimo złego stanu zdrowia psychicznego skarżącego i znacznego pogorszenia się tego stanu po odbyciu służby, wyrok stwierdzający naruszenia art. 8 w sprawie Zhou p. Włochom, w związku z przekazaniem dziecka skarżącej do rodziny zastępczej w sytuacji, gdy zdaniem władz nie była ona w stanie sprawować nad dzieckiem odpowiedniej opieki, wyrok w sprawie Gramaxo Rozeira p. Portugalii – stwierdzający naruszenie art. 6 Konwencji w związku z nierzetelnością postępowania przed portugalskim Trybunałem Konstytucyjnym oraz wyrok w sprawie Perihan i Mezopotamya Basın Yayın A.Ş. p. Turcji, w którym Trybunał dopatrzył się naruszenia przez władze tureckie gwarantowanej art. 10 Konwencji swobody wypowiedzi w sytuacji rozwiązania na podstawie sądowego nakazu wydawnictwa ze względu na ogólnikowe przesłanki "porządku publicznego".

W interesującym wyroku wydanym 23 stycznia w sprawie Montoya p. Francji Trybunał nie dopatrzył się natomiast naruszenia prawa do poszanowania mienia w związku z zakazem dyskryminacji w sytuacji, gdy skarżącemu odmówiono przyznania specjalnego świadczenia przyznawanego repatriowanym do Francji byłym członkom cywilnych nieregularnych oddziałów armii francuskiej w Algierii, z uwagi na fakt, iż był on z pochodzenia Europejczykiem, a świadczenia przysługiwały jedynie ochotnikom arabskim i berberyjskim. Orzeczenie takie zapadło, mimo faktu, iż francuski Trybunał Konstytucyjny uchylił w 2011 r. sporne przepisy. Trybunał strasburski uznał jednak, że decyzja sądu francuskiego nie ma wpływu na wyciągnięte przez niego wnioski w odniesieniu do sytuacji pana Montoya (par. 36).

Trybunał Sprawiedliwości oddalił skargę na interwencyjne uprawnienia ESMA

22 stycznia b.r. Trybunał Sprawiedliwości oddalił skargę Wielkiej Brytanii żądającej uchylenia artykułu 28 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2012 w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego (Wyrok w sprawie C-270/12, o której pisaliśmy w czerwcu ubiegłego roku tutaj). Mimo stanowiska Rzecznika Generalnego popierającego argumentację skarżących (zobacz nasz post), Trybunał orzekł, że wykonywanie kontestowanych nadzwyczajnych uprawnień interwencyjnych jest obwarowane szeregiem warunków i kryteriów, ograniczających dyskrecjonalną naturę takich kroków.

Czy spór o obywatelstwo Malty dotrze przed Trybunał Sprawiedliwości?

Według informacji EU Observer Komisja Europejska poszukuje obecnie możliwości prawnego zaskarżenia maltańskich zasad sprzedaży obywatelstwa, które wzbudziły powszechne oburzenie, mimo że jak podkreślaliśmy poprzednio (zobacz m.in. post tutaj) kwestia ta należy do kompetencji wyłącznych państw członkowskich. Prawnicy Komisji rzekomo koncentrują swoje analizy na zakresie obowiązku lojalnej współpracy na podstawie art. 4(3) TUE; punktem odniesienia mają być orzeczenia w sprawach Micheletti (C-369/90) oraz Rottman (C-138/08). Przywołane ma być także orzeczenie MTS w sprawie Nottebohm (ICJ Reports 1955, p. 4).

Na Maltę już napływają aplikacje zainteresowanych kupnem obywatelstwa.

Wznowienie negocjacji w sprawie towarów prośrodowiskowych

Podczas forum ekonomicznego w Davos, Unia Europejska oraz 15 państw, w tym Stany Zjednoczone i Chiny, wydały wspólne oświadczenie, w którym deklarują wznowienie negocjacji w sprawie liberalizacji handlu usługami i towarami prośrodowiskowymi (environmental goods) w ramach WTO. 

Liberalizacja handlu towarami i usługami prośrodowiskowymi była elementem mandatu negocjacyjnego z Doha. Podobnie jak w innych sprawach negocjacje utknęły jednak w martwym punkcie już na etapie dyskusji na temat definicji i zakresu pojęcia "towary prośrodowiskowe". Cześć państw domagała się bowiem uwzględnienia towarów rolnych wyprodukowanych w sposób przyjazny dla środowiska, podczas gdy inne stoją na stanowisku, że towary te to wyłącznie towary przemysłowe które służą do działań ochronnych lub sprzyjających ochronie środowiska. 

Odpowiedzialność za zbrodnie w Syrii a rozmowy pokojowe Genewa II

W Genewie trwają rozmowy pokojowe w sprawie Syrii. Wbrew wcześniejszym niepokojącym zapowiedziom syryjskiej opozycji uzgodniono poufne spotkanie strony rządowej i opozycyjnej w jednym pokoju. Właśnie dzisiaj (sobota, 25.01.2014) oczekuje się, że obie strony wynegocjują zawieszenie broni (zobacz ciekawe zestawienie głównych "graczy" w genewskich rozmowach pokojowych przygotowane przez The Guardian).

Jeśli podstawą rozmów jest genewski komunikat tzw. Action Group z czerwca 2013 r., to jednym z punktów rozmów powinna być kwestia odpowiedzialności winnych naruszeń praw człowieka (póki co nieobecna w oficjalnych komentarzach głównych negocjatorów). W ostatnim czasie ukazały się doniesienia (w tym fotografie) o skali i rodzaju tortur stosowanych w syryjskich wiezieniach (zobacz również tutaj). Reżim Asada utrzymywał natomiast, że te nie są prawdziwe. W grudniu 2013 r. i styczniu 2014 r. Wysoka Komisarz ds. Praw Człowieka Navi Pillay ponownie apelowała, aby sprawa zbrodni w Syrii była rozpatrywana przez Międzynarodowy Trybunał Karny. Tuż przed rozpoczęciem rozmów Genewa II, grupa ekspertów NZ ds. praw człowieka przypomniała o konieczności zmierzenia się z kwestią odpowiedzialności za zbrodnie, nie wspomniała jednak o opcji sądzenia tych zbrodni przez MTK.

Ponowne aresztowanie i dalsze zarzuty wobec "Wielebnego 500"

Na wniosek prokuratury w Salerno pod zarzutem prania pieniędzy ponownie aresztowany został Wielebny 500, czyli były skarbnik Administracji Majątku stolicy Apostolskiej (APSA) Nunzi Scarano (o którym wspominaliśmy choćby tutaj). Nakaz aresztowania wystawiono także wobec ks. Luigi Noli, który zgodnie ze sformułowaniem sądu "dzielił [ze Scarano] absolutną intymność życia" (Corriere della Sera, Riciclaggio, nuovo arresto per mons. Scarano A giugno stava per diventare arcivescovo). Zarzuty dotyczą systematycznego prania pieniędzy podejrzanego pochodzenia na rzecz rodziny armatorów D'Amico za pośrednictwem prywatnych rachunków Wielebnego 500 w rzymskim Unicredit oraz Instytucie Dzieł Religijnych (IOR) oraz rachunku jego kochanka (Corriere della Sera, Scandalo Ior, monsignor Scarano riciclava con la complicità dell'amant); prywatne rachunki księdza zostały zablokowane w lipcu ubiegłego roku. Według prokuratury milionowe kwoty miały zostać wyprane na kontach IOR za pośrednictwem spółek offshore pod przykrywką datków na Kościół (FT, Former Vatican accountant charged with money laundering)

Prokuratura prowadząca sprawę wyraziła zadowolenie z pełnej współpracy ze strony Watykanu.

Nowe ramy polityki klimatycznej UE

Wczoraj (22 stycznia) Komisja Europejska przedstawiła ramy polityki UE do 2030 w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych, rynku energetycznego oraz nowego systemu handlu pozwoleniami na emisję. Pakiet składa się z kilku elementów. Najszerzej komentowaną jego częścią są zaproponowane przez Komisję Europejską cele: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 40% do roku 2013 r. (w stosunku do roku bazowego 1990) oraz pozyskiwanie 27 % energii ze źródeł odnawialnych. Poza tymi celami Komisja przedstawiła również projekt Decyzji w sprawie ustanowienia mechanizmu stabilizacji rynku handlu uprawnieniami do emisji. Pakiet uzupełnia propozycja dotycząca efektywności energetycznej oraz konkurencyjnej, bezpiecznej i osiągalnej energii, jednak w tym zakresie Komisja nie przedstawiła konkretów.

Wewnątrzunijny spór o ryby w WTO – cdn...

Jak informowaliśmy o tym w jednym z poprzednich postów, Dania działając w imieniu Wysp Owczych (swojego terytorium zależnego) w listopadzie 2013 r. wszczęła oficjalne postępowanie przeciwko Unii Europejskiej (UE) w sprawie sankcji handlowych nałożonych na Wyspy (w związku z naruszeniem przez nie limitów połowów śledzi i makreli). Sankcje te obejmują między innymi zakaz importu do UE określonych kategorii ryb oraz produktów pochodnych. 

Jako że sporu nie udało się rozwiązać w drodze konsultacji, Dania zdecydowała się na złożenie wniosku o powołanie panelu WTO, który w sposób wiążący rozstrzygnąłby o legalności stosowanych przez UE sankcji. Dania zarzuca UE między innymi naruszenie: 

• zasady najwyższego uprzywilejowania poprzez traktowanie produktów z Wysp Owczych w sposób gorszy niż podobne produkty pochodzące od innych Członków WTO (naruszenie Art. I:1 GATT 1994), 
• zakazu stosowania ograniczeń ilościowych poprzez wprowadzenie przez UE sankcji handlowych na produkty pochodzące z Wysp Owczych (Art. XI:1 GATT 1994).

Na ostatnim posiedzeniu Organu WTO d/s Rozstrzygania Sporów (DSB), które miało miejsce 22 stycznia, nie doszło jednak do powołania panelu. UE zdecydowała się skorzystać z opcji przewidzianej przez procedury WTO i zawetowała odpowiednią uchwałę. Wniosek Danii będzie teraz rozpatrywany na następnym posiedzeniu DSB (o ile strony nie dojdą wcześniej do porozumienia co jednak wydaje się mało prawdopodobne), które zaplanowane jest na 26 lutego. Tym razem nie będzie jednak możliwości zgłoszenia weta.

Wyrok w sprawie Daimler AG v. Barbara Bauman et al

14 stycznia b.r. Sąd Najwyższy USA wydał wyrok w obszernie opisywanym przez nas sporze Daimler AG v. Barbara Bauman et al (zobacz post tutaj). Zgodnie z przytoczonymi ocenami zachowań sędziów SN oraz zgodnie z domniemaniem braku eksterytorialności stosowania Ustawy o roszczeniach cudzoziemców z tytułu deliktu (Alien Tort Statute, ATS) w myśl rozstrzygnięcia w sprawie Kiobel (o której pisaliśmy tu), Sąd stwierdził, że pozwana spółka nie miała dostatecznie bliskich relacji ze stanem Kalifornia, aby móc względem niej zastosować tzw. kalifornijski long-arm statute (Code of Civil Procedure, section 410.10). 

Mimo że przeciwko możliwości sprawowania jurysdykcji w sprawie opowiedziała się również, poprzednio cytowana, sędzia Sotomayor, uzasadnienie decyzji przez Sąd zostało przez nią ostro skrytykowane. Nawiązując do sprawy Kiobel, Sotomayor uznała, że jurysdykcja argentyńska wydaje się właściwsza w sprawie między zagranicznym powodem i zagranicznym pozwanym dotyczącej postępowania w państwie trzecim (IntLaw Grrls, In transnational human rights suit, Supreme Court shortens long arm of states).

Rewelacje The Washington Post nt. więzień CIA w Polsce

The Washington Post w dzisiejszym wydaniu donosi, że CIA zapłaciła polskiemu wywiadowi 15 mln dolarów za udostępnienie obiektu w Starych Kiejkutach (zob. A. Goldman The hidden history of the CIA’s prison in Poland). Wg dziennikarzy TWP, od grudnia 2002 r.do września 2003 r. było tam przetrzymywanych (i torturowanych) kilku szczególnie ważnych dla CIA więźniów powiązanych z kierownictwem Al-Kaidy, m.in. Khalid Sheik Mohammed. Z obawy przed dekonspiracją, CIA przeniosła się następnie do Rumunii, potem do Maroka, wreszcie na Litwę. W 2006 r. wszyscy więźniowie z tych ośrodków mieli trafić do bazy Guantanamo.

Dwóch z domniemanych więźniów bazy w Starych Kiejkutach, Saudyjczycy Al Nashiri i Abu Zubajda złożyło do Europejskiego Trybynału Praw Człowieka skargę przeciwko Polsce, zarzucając naruszenie, m.in. art. 3 EKPC (skargi 28761/11 i 7511/13, komunikat prasowy ECHR 357 (2013),  zob. nasz post)

 

Kiedy proces prezydenta Kenii?

Dnia 5 lutego 2014 miał rozpocząć się przed MTK proces przeciwko prezydentowi Kenii Uhuru Kenyatcie (o Kenyatcie pisaliśmy już  wielokrotnie, zobacz: tu), tymczasem wobec  stanowiska Prokurator MTK dotyczącego odroczenia sprawy, ze względu na stan dowodów, 5 lutego odbędzie się jedynie konferencja o stanie sprawy odnosząca się do stanowiska Prokurator i uczestników postępowania.

"Wrogie" rozmowy o pokoju w Syrii rozpoczęte

Po środowej (22.01) wymianie oświadczeń w piątek (24.01.2014) mają rozpocząć się właściwe rozmowy pokojowe w sprawie Syrii, tzw. Genewa II. Nazwa konferencji pokojowej nawiązuje do rozmów genewskich z czerwca 2012 r. tzw. Action Group for Syria (tzw. Genewa I), w skład której wchodził SG ONZ oraz Sekretarz Ligii Państw Arabskich, a także przedstawiciel UE ds. polityki zagranicznej i reprezentanci Rosji, USA, Chin, Wielkiej Brytanii, Francji, Turcji oraz Iraku, Kuwejtu, Kataru - państw przewodniczących różnym organom LPA . Grupa ta wydała wówczas komunikat, w którym przedstawiła swoją propozycję planu mającego doprowadzić Syrię do pokoju (zobacz tekst tutaj).

Mimo że konflikt w Syrii ma charakter wewnętrzny, to konieczne było włączenie innych państw (w sumie w rozmowach uczestniczą członkowie 40 państw, nie licząc Syrii). Konflikt syryjski destabilizuje bowiem cały region Bliskiego Wschodu ze względu na ogromne masy uchodźców uchodzących m.in. do Jordanii, Libanu, Turcji, Egiptu (zob. oświadczenie prezydialne RB z października 2013 r.), wzrost napięcia na linii Syria-Izrael (zob. rezolucję RB 2131 z grudnia 2013 r. potępiającą ataki na siły UNDOF; wymianę ognia na linii Syria-Turcja, zob. relacje prasowe tutaj) i zaangażowanie największych mocarstw w jego rozwiązanie choćby na forum Rady Bezpieczeństwa (przypomnijmy, że wojna w Syrii była przedmiotem kilku rezolucji RB, m.in. 2118 z września 2013 r., przy czym kilka projektów rezolucji zostało zawetowanych przez Rosję i Chiny).

ETS: Komisja Europejska nie może zastępować Trybunału

Interesujące orzeczenie wydał w ubiegłym tygodniu (14 stycznia 2014 r.) unijny Trybunał Sprawiedliwości. W sprawie C‑292/11 P Komisja przeciwko Portugalii Trybunał podtrzymał wyrok Sądu z 2011 r. (sprawa T-33/09 Portugalia przeciwko Komisji) i potwierdził, że Komisja Europejska, w zakresie przysługujących jej kompetencji do egzekwowania nałożonej na państwo członkowskie kary pieniężnej, nie może oceniać zgodności z prawem UE przepisów krajowych, które nie były wcześniej zbadane przez Trybunał.

Cała historia zaczęła się w 2004 r., kiedy TS wyrokiem z 10 października stwierdził, że Portugalia, utrzymując w dziedzinie zamówień publicznych przepisy uzależniające uzyskanie odszkodowania przez osobę, która poniosła szkodę w wyniku naruszenia prawa Unii, od udowodnienia winy lub umyślnego działania, naruszyła swoje zobowiązania unijne, nie zapewniając właściwej transpozycji dyrektywy Rady 89/665/EWG w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (sprawa C-275/03 Komisja przeciwko Portugalii). Portugalia nie zastosowała się do tego wyroku i nie uchyliła zakwestionowanych przepisów w terminie wyznaczonym przez Komisję. Wobec tego KE w 2006 r. wniosła nową skargę, w której zażądała zasądzenia okresowej kary pieniężnej. 10 stycznia 2008 r. Trybunał orzekł, że Portugalia nie zastosowała się do jego wyroku z 2004 r. i nałożył na nią karę pieniężną w wysokości 19 392 EUR za każdy dzień opóźnienia w podjęciu środków niezbędnych dla wykonania się do pierwszego wyroku od dnia wydania drugiego wyroku. Zapewne przewidując rozstrzygnięcie TS, aby zminimalizować straty, władze portugalskie przyjęły 31 grudnia 2007 r.ustawę (nr 67/2007) uchylającą sporne przepisy krajowe i ustanawiającą nowe zasady w tym zakresie. Ustawa weszła w życie 30 stycznia 2008 r. Jednak Komisja uznała ją za to niewystarczającą dla prawidłowego i całkowitego wykonania wyroku z 2004 r. Aby uniknąć przedłużania sporu, Portugalia przyjęła więc ustawę nr 31/2008 zmieniająca ustawę nr 67/2007, która weszła w życie 18 lipca 2008 r. pomimo iż uważała, że ustawa nr 67/2007 zawierała wszelkie środki zapewniające pełne wykonanie wyroku z 2004 r. 

Konsultacje publiczne w UE w sprawie TTIP

Komisja Europejska ogłosiła wczoraj zamiar przeprowadzenia konsultacji publicznych w sprawie proponowanych zapisów dotyczących ochrony inwestycji, które maja stanowić część porozumienia o utworzeniu strefy wolnego handlu pomiędzy Unią Europejską (UE) a Stanami Zjednoczonymi (tzw. Transatlantic Trade and Investment Partnership, o samych negocjacjach pisaliśmy między innymi tu i tu). Proponowany przez UE tekst rozdziału o ochronie inwestycji zostanie opublikowany na stronie Komisji w marcu, zaś opinie będą przyjmowane przez kolejne trzy miesiące.

Inicjatywa Komisji Europejskiej jest najprawdopodobniej wynikiem rosnącego oporu ze strony wielu organizacji pozarządowych oraz części środowiska akademickiego wobec rozszerzania uprawnień inwestorów jak i krytycznych głosów zarzucających brak przejrzystości w dotychczasowych negocjacjach. 

Human Rights Watch Światowy Raport 2014

Organizacja Human Rights Watch właśnie opublikowała swój raport roczny dotyczący przestrzegania praw człowieka na świecie w roku 2013. Raport ważny, gdyż jak zawsze - ze względu na profil organizacji - bardzo rzetelny, jeśli chodzi o omówienie kwestii prawnych.

Wśród omawianych państw nie ma Polski, co należy interpretować jako pozytywną ocenę przestrzegania praw człowieka w Polsce. Niestety lista państw, w których sytuacja nie jest dobra, jest długa. 

W raporcie (zobacz również ciekawy wstęp Kennetha Rotha - szefa organizacji) skupiono się na tematyce zwalczania handlu narkotykami (warto przypomnieć, że właśnie ten problem skłonił Trynidad i Tobago do zainicjowania prac nad statutem stałego Międzynarodowego Trybunału Karnego w latach 90-tych XX wieku, jednak w trakcie prac na statutem uznano, iż kwestia handlu narkotykami nie stanowi aż tak poważnej zbrodni, by była ona objęta jurysdykcją Trybunału). Zwrócono również uwagę na kwestię ochrony prywatności w kontekście rewelacji ujawnionych przez Snowdena (zob. nasze posty) dotyczących skali inwigilacji dokonywanej przez służby wywiadowcze Stanów Zjednoczonych.

Ponadto słusznie eksperci HRW zauważają problem wykorzystywania demokracji do usprawiedliwiania łamania praw mniejszości, jak to miało miejsce w Egipcie oraz na milczenie Rady Bezpieczeństwa, jeśli chodzi o straty wśród ludności cywilnej. Na początku stycznia 2014 r. Narody Zjednoczone (OHCHR, Biuro NZ ds. praw człowieka) ogłosiły, że zaprzestają liczenia ofiar cywilnych, m.in. ze względu na trudności ze zbieraniem danych, a zatem oficjalnie licznik zatrzymał się na 100 tysiącach ofiar. Niestety zaprzestanie liczenia ofiar, nie oznacza, że ich nie przybywa. Stąd też ostrzeżenia słane ze strony Navi Pillay (Komisarza ds. Praw Człowieka) w stronę grup zbrojnych przypominające, iż masowe egzekucje na cywilach stanowią zbrodnie wojenne.

W raporcie przypomniano również o nowych instrumentach mających wzmocnić ochronę praw człowieka, a mianowicie o Konwencji dotyczącej pracowników domowych (Konwencja 189), która weszła w życie we wrześniu 2013 r. oraz konwencji Minamata, która ma chronić ludzkie zdrowie przed negatywnymi skutkami kontaktu z rtęcią i wprowadzająca odpowiednie standardy wobec pracowników kopalni (także złota), którzy często chorowali i umierali ze względu na kontakt z tym pierwiastkiem (o konwencji pisaliśmy również tutaj).

Polska jeszcze nie podpisała konwencji z Minamata (jej strona są obecnie Stany Zjednoczone, a 94 państwa są sygnatariuszami), ani nie ratyfikowała konwencji 189, mimo że sugestie jej ratyfikacji płyną choćby ze strony Komisji Europejskiej.

UE oburzona handlem maltańskim obywatelstwem

Nie milkną echa opisywanej przez nas (tutaj) decyzji Malty o przyjęcia kryterium finansowego jako jedynego warunku nabycia obywatelstwa Malty, a w rezultacie obywatelstwa UE. Mimo że zasady przyznawania obywatelstwa należą do kompetencji wyłącznych państw członkowskich, sprawa wzbudziła oburzenie również na szczeblu unijnym. 

15 stycznia, Komisarz ds. sprawiedliwości Viviane Reding podczas debaty plenarnej w PE stwierdziła, że zachowanie Malty stanowi pogwałcenie „podstawowej zasady prawa międzynarodowego” przyznawania obywatelstwa wyłącznie osobom mającym faktyczne związki z danym państwem oraz że w rezultacie mogło dojść do naruszenia zasady lojalnej współpracy w myśl art. 4(3) TUE (Speech: Citizenship must not be up for sale European Commission, SPEECH/14/18).

Wytyczne AML/CFT Komitetu Bazylejskiego

BCBS opublikowało wytyczne w zakresie sposobu włączenia aspektów zarządzania ryzykiem w odniesieniu do prania brudnych pieniędzy i finansowania terroryzmu do ogólnych ram zarządzania ryzykiem. 

Wytyczne są spójne z opublikowanymi przez FATF w 2012 roku International Standards on Combating Money Laundering and the Financing of Terrorism and Proliferation i mają stanowić uzupełnienie tamtego dokumentu. Dokument BCBS zawiera odwołania do stosownych fragmentów tekstu FATF.

Sprzeciw PE wobec koncepcji Mechanizmu finansowania Unii Bankowej

W grudniu informowaliśmy (tutaj) o porozumieniu wypracowanym przez ministrów zasiadających w ECOFIN, które miało doprowadzić do finalizacji prac nad II filarem Unii Bankowej, Jednolitym mechanizmem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (SRM). Istotnym elementem kompromisu, który umożliwił przezwyciężenie niemieckich obaw dotyczących wysokości niemieckich składek, było pozostawienie szczegółów decyzji w sprawie Mechanizmu finansowania Single Resolution Fund do uregulowania mocą późniejszego porozumienia międzyrządowego.

16 stycznia na spotkaniu szefów partii reprezentowanych w Parlamencie Europejskim przyjęto komunikat w którym zgromadzeni kategorycznie sprzeciwiają się trzeciemu już, w relatywnie krótkim okresie, porozumieniu międzyrządowemu (po wykorzystaniu tej metody do stworzenia Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji oraz na potrzeby Paktu fiskalnego). Przyjęcie takiej metody miałoby być równoznaczne z obejściem unijnych procedur legislacyjnych (FT, European Parliament challenges plan for €55bn bank rescue fund). Szczegółowe zarzuty europosłów mają zostać przedstawione w liście do Przewodniczącego Komisji Europejskiej (EU Observer, MEPs issue threat over bank resolution plan).

Mimo że PE formalnie nie jest w stanie sprzeciwić się porozumieniu międzyrządowemu, to jego zgoda będzie niezbędna do ukończenia budowy samej Unii Bankowej.

Stolica Apostolska przed Komitetem Praw Dziecka ONZ

W związku ze złożeniem we wrześniu 2011 roku przez Watykan, jako stronę Konwencji o Prawach Dziecka, drugiego periodycznego sprawozdania z implementacji (tekst sprawozdania CRC/C/VAT/2 dostępny jest po angielsku, francusku i hiszpańsku) Komitet Praw Dziecka ONZ sformułował listę pytań dotyczących dokumentu (CRC/C/VAT/Q/2). W grudniu 2013 Stolica Apostolska - tak podpisany został dokument - dołączyła do swojego sprawozdania żądane Addendum (CRC/C/VAT/Q/2/Add.1). Wreszcie 16 stycznia b.r. w Pałacu WIlsona w Genewie odbyło się przesłuchanie z udziałem Silvano Tomasi, który w imieniu Stolicy Apostolskiej wygłosił specjalne oświadczenie oraz razem z Charlesem J. Sciclun'ą odpowiedział na dodatkowe pytania członków Komitetu.

Swobodny przepływ osób w Parlamencie Europejskim i na wokandzie Trybunału Sprawiedliwości UE

W czwartek, 16 stycznia br., po emocjonującej (szczególnie w wykonaniu polskich europosłów) środowej debacie, Parlament Europejski przyjął Rezolucję w sprawie respektowania podstawowego prawa do swobodnego przepływu w UE, w której przeciwstawia się opiniom niektórych europejskich polityków wzywających do ograniczenia praw związanych ze swobodą przemieszczania się obywateli UE.

Oczywiście, chodzi przede wszystkim o brytyjskiego premiera, Davida Camerona, który ostatnio czynił to najczęściej i najgłośniej (nie został jednak, mimo wcześniejszych zapowiedzi, wymieniony imiennie w rezolucji). Podobne głosy, zwłaszcza wobec zniesienia od 1 stycznia 2014 r. restrykcji dotyczących pracowników z Bułgarii i Rumunii, co jakiś czas słychać z różnych stron europejskiej sceny politycznej. Kwestie te powracają też regularnie jako temat kampanii wyborczych niektórych partii politycznych - obecnie w perspektywie zbliżających się wyborów do PE.

Wyroki ETPCz dotyczące immunitetu państwa i zakresu zastosowania środków tymczasowych

W wyroku z 14 stycznia br. w sprawie Jones i inni p. Wlk. Brytanii (skargi nr 34356/06 oraz 40528/06) Europejski Trybunał Praw Człowieka po raz kolejny podtrzymał swoją dotychczasową linię orzeczniczą stwierdzając, iż odmowa rozpatrzenia przez sądy krajowe powództwa cywilnego, w związku z zarzutem tortur, skierowanego przeciwko innemu państwu lub jego funkcjonariuszom, z uwagi na fakt, iż oparta jest na immunitecie jurysdykcyjnym państwa, nie stanowi naruszenia prawa do sądu w rozumieniu art. 6 EKPCz.

Trybunał przypomniał rozważania zawarte m.in. w wyroku Al-Adsani p. Wlk Brytanii i podsumował, iż przyznanie państwu immunitetu w postępowaniu cywilnym odzwierciedlało powszechnie uznawaną zasadę prawa międzynarodowego i dlatego też nie stanowiło nieuzasadnionego ograniczenia w dostępie do sądu. Trybunał zaznaczył jednak, że państwa nie mogą pozostawać obojętne na rozwój prawa międzynarodowego, dlatego też muszą stale mieć na uwadze ewentualne zmiany w zakresie immunitetu państwa.
Wyrok Trybunału jest szeroko komentowany, zwłaszcza w zakresie utrzymania immunitetu funkcjonariuszy państwowych podejrzanych o dokonanie tortur. Komentatorzy podkreślają, iż w tym aspekcie wyrok ETPCz nie uwzględnia współczesnych trendów, m.in. różnych form immunitetu.
Polecamy lekturę:
http://www.ejiltalk.org/jones-v-uk-the-re-integration-of-state-and-official-immunity/
http://www.ejiltalk.org/european-court-of-human-rights-upholds-state-immunity-in-case-involving-allegations-of-torture-jones-v-united-kingdom/
http://www.ejiltalk.org/jones-v-uk-a-disappointing-end/

http://ukhumanrightsblog.com/2014/01/18/state-immunity-upheld-against-human-rights-challenges-in-strasbourg/

W mijającym tygodniu warto też zwrócić uwagę na orzeczenie w sprawie F.G. p. Szwecji (skarga nr43611/11) z uwagi na sposób zastosowania w sprawie interim measures. Skarga dotyczyła zarzutu naruszenia art. 2 i 3 Konwencji w związku z groźbą wydalenia skarżącego do Iraku. W trakcie postępowania strasburskiego Trybunał przychylił się do wniosku skarżącego i zobowiązał Szwecję do niewydalania go z kraju.

Co ciekawe, mimo iż Trybunał nie dopatrzył się ostatecznie w sprawie naruszenia ani art. 2 ani art. 3 Konwencji, zobowiązał Szwecję do niewydalania skarżącego do czasu uprawomocnienia się wyroku bądź do czasu wydania przez Trybunał innej decyzji w tym względzie.

Sprawa F.G. p. Szwecji jest kolejną, w której jak się wydaje Trybunał pochopnie zastosował środki tymczasowe. Pozostaje czekać na decyzję ETPCz …

Marynarze z Enrica Lexie przed Sądem Najwyższym

Niespełna miesiąc dzieli nas od drugiej rocznicy wydarzeń, w efekcie których na proces w Indiach oczekuje  dwóch włoskich marynarzy, Massimiliano Latorre i Salvatore Girone (zobacz nasze posty dotyczące spraw). W związku z opóźniającym się momentem wskazania podstawy aktu oskarżenia, rząd włoski postanowił wystąpić ze środkiem nadzwyczajnym do Sądu Najwyższego w Kerali, domagając się od tego ostatniego potwierdzenia, że zgodnie z sentencją ubiegłorocznych wyroków tego sądu, mocą których tamtejszy wymiar sprawiedliwości został zobligowany do kontynuowania postępowania w sprawie mimo próby wycofania aktu oskarżenia przez rodziny i wypłaty odszkodowań, wykluczone zostało stosowanie przepisów antyterrorystycznych Suppression of Unlawful Acts. Jest to o tyle istotne, że w razie sądzenia czynów marynarzy na podstawie SUA Act, zdaniem Włoch nie stosującego się wobec członków sił zbrojnych obcego państwa, ciężar dowodu spoczywający na oskarżonych zostałby rozszerzony, a prokurator musiałby wystąpić o karę śmierci (Corriere della Sera, Marò, l’Italia presenta ricorso alla Corte suprema dell’India). O wykluczeniu tej ostatniej ewentualności stronę włoską początkowo zapewniał rząd Indii.

MoU między EBC a Radą UE w sprawie Jednolitego mechanizmu nadzoru

EBC opublikowało Memorandum of Understanding między Bankiem a Radą UE dotyczące współpracy w sprawach proceduralnych związanych z funkcjonowaniem Jednolitego mechanizmu nadzoru (SSM). MoU, podpisane w grudniu ubiegłego roku, obejmuje kwestie odpowiedzialności i obowiązków sprawozdawczych EBC wobec Rady oraz Eurogrupy w świetle Rozporządzenia Rady UE 1024/2013 powierzającego EBC szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi.

Pierwsza postępowanie WTO przeciwko Chinom o ustalenie prawidłowości implementacji

Stany Zjednoczone złożyły w ostatni poniedziałek pierwszy w historii wniosek przeciwko Chinom o ustalenie prawidłowości implementacji (tzw. compliance proceeding) jednego z raportów Appellate Body. Obecne postępowanie wynika ze sporu jakie dwa państwa toczyły ze sobą od 2010 r. i który dotyczył ceł antydumpingowych oraz środków wyrównawczych nałożonych przez Chiny na pewne rodzaje amerykańskiej stali (tzw. grain oriented flat-rolled electrical steel lub w skrócie GOES). Stany Zjednoczone oceniły straty swojego przemysłu z tytułu nałożenia ceł antydumpingowych oraz wprowadzenia środków wyrównawczych na poziomie 250 mln USD rocznie. Appellate Body w swoim raporcie z 2012 r. stwierdził, że cła oraz środki wyrównawcze stosowane przez Chiny naruszają postanowienia Porozumienia w sprawie Środków Antydumpingowych oraz Porozumienia w sprawie Subsydiów i Środków Wyrównawczych.

Nowa wyszukiwarka orzeczeń trybunałów ad hoc

Na stronie Mechanizmu Rezydualnego (unmict.org) pojawiła się wyszukiwarka orzeczeń trybunałów ad hoc (rwandyjskiego i jugosłowiańskiego) http://unmict.org/cld.html. To pierwsze tego typu narzędzie, które porządkuje wydane decyzje w sposób pozwalający na ich łatwe wyszukanie przy użyciu haseł przedmiotowych, podhaseł, nazwisk i dat.

Przykładowo przy wyszukiwaniu za pomocą hasła ludobójstwo otrzymujemy wyniki odnoszące się do spraw, w których podnoszono kwestię ludobójstwa i wyjaśnienie w jakim kontekście go użyto (np. czy kwestia dotyczyła ludobójstwa jako zarzutu, czy elementów ludobójstwa, czy ludobójczego planu, itd.). Dla ułatwienia wyszukiwania sprawy są prezentowane w całości lub tylko fragmentarycznie odnosząc się jedynie do interesującego nas fragmentu, w tym wypadku ludobójstwa. Proszę polecać tę wyszukiwarkę studentom' znacznie ułatwia ona pracę nad tekstem dotyczącym działalności trybunałów karnych czy zbrodni międzynarodowych.