Niedawno minął rok od agresji Rosji w Ukrainie. Własnie zakończyła się kolejna wizyta prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego Karima Khana w Ukrainie i stanowi ona doskonałą okazję do podsumowania międzynarodowych i krajowych inicjatyw toczących się w związku z ewentualnym ukaraniem osób winnych popełnienia zbrodni w Ukrainie i potępienia Rosji.
Kilka dni temu 7 partnerów JIT czyli Wspólnego Zespołu Śledczego przy Eurojust (od rozpoczęcia agresji utworzenie JIT wspierały władze litewskie, polskie i ukraińskie, potem dołączyło do niego Biuro Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego, a następnie Estonia, Łotwa i Słowacja i Rumunia) podpisało ze Stanami Zjednoczonymi Memorandum of understanding, którego celem jest jest ułatwienie ściślejszej koordynacji między dochodzeniami i postępowaniami karnymi prowadzonymi przez wszystkie zainteresowane organy krajowe. MoU umożliwia praktyczne ustalenia dotyczące współpracy, wymiany informacji oraz udziału władz Stanów Zjednoczonych w spotkaniach koordynacyjnych organizowanych przy wsparciu Eurojustu.
JIT ma wzmacniać przesłanie, że wszystkie organy krajowe podejmą wszelkie możliwe środki w celu zabezpieczenia dowodów dotyczących domniemanych najpoważniejszych zbrodni międzynarodowych popełnionych na Ukrainie i postawienia winnych przed wymiarem sprawiedliwości (o MoU zobacz tu).
Postępowania krajowe toczą się w Polsce, Niemczech, w Państwach bałtyckich itd., wiele państw zaangażowało się także w zbieranie dowodów popełnionych zbrodni. W Stanach Zjednoczonych i między innymi w czerwcu 2022 r. Prokurator Generalny Garland ogłosił powołanie Zespołu ds. Odpowiedzialności za Zbrodnie Wojenne w celu wzmocnienia bieżących prac Departamentu Sprawiedliwości w celu pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które popełniły zbrodnie wojenne i inne zbrodnie na Ukrainie. Zespół ten skupia m.in. czołowych ekspertów departamentu w zakresie śledztw dotyczących zbrodni wojennych i łamania praw człowieka. Współpracę z JIT z władzami Stanów Zjednoczonych ułatwi prokurator łącznikowy Stanów Zjednoczonych przy Eurojust.
Aby wesprzeć JIT i inne dochodzenia w sprawie najpoważniejszych przestępstw o wadze międzynarodowej, Eurojust utworzył podstawową bazę danych o przestępstwach międzynarodowych - Core International Crimes Database (CICED), która pozwala na bezpieczną transmisję i przechowywanie informacji (o CICED zobacz tu )
Tymczasem podjęto także wiele inicjatyw dotyczących zbierania dowodów, warto wymienić Project Sunflowers, w który zaangażowało się, oprócz partnerów zagranicznych, polskie środowisko AIDP (https://projectsunflowers.org/).
Inicjatywy w calu utworzenia specjalnego trybunału do osądzenia zbrodni agresji popełnionej w Ukrainie podjęły zarówno Rada Europy (jej Zgromadzenia Parlamentarne, zob. rez. 2482 z 26.01.2023 bezpośrednio nawołuje do utworzenia trybunału do osądzenia zbrodni, tu), jak i Unia Europejska (Parlament Europejski przyjął 19.01.2023 podobną w tonie rezolucję, zobacz tu). Zgromadzenie Ogólne ONZ między innymi nakazuje nie uznawać terytoriów ukraińskich, które chce zawłaszczyć Rosja w trybie nielegalnych referendów i nawołuje aby Rosja zapłaciła odszkodowania za wywołane straty wojenne (o inicjatywach w ramach ONZ szeroko tu).
Wracając do Khana - jego kolejna wizyta w Ukrainie, związana między innymi ze spotkaniem z prokuratorem generalnym Ukrainy Andrijem Kostinem i umową o powstaniu biura krajowego MTK w Ukrainie, co pozwoli na zwiększenie obecności przedstawicieli MTK w napadniętym kraju.
Nie cała społeczność międzynarodowa przemawia jednym głosem, ale głos za potępieniem Rosji i międzynarodowym wymiarem sprawiedliwości dla zbrodniarzy jest bardzo silny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz