piątek, 30 września 2022

Ogłoszenia 30.09.2022 r.

1. Call for papers: 4th Annual Postgraduate Conference in International Law and Human Rights (Liverpool, marzec 2023 r.)
W dniach 27-28 marca 2023 r. w Liverpoolu odbędzie się 4th Annual Postgraduate Conference in International Law and Human Rights pt. “Distortion, Distillation, Disorder: International law and critique twenty years after the invasion of Iraq.”
Wystąpienia mogą dotyczyć m.in. następujących zagadnień:
· The relationship between imperialism, racism, patriarchy, and international law
· Jus ad bellum and jus in bello
· The relationship between international and domestic law
· International Criminal Law
· International organisations, alliances, and regional organisations
· Privatisation of warfare
· Occupation, reconstruction, and statebuilding
Zgłoszenia (abstrakt do 250 słów) należy przesyłać do 18 listopada br.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

wtorek, 27 września 2022

23 państwa wspierają Ukrainę w postępowaniu przed ETPC Ukraina v. Rosji (X)

ETPC poinformował, że do postępowania w sprawie Ukraina p. Rosji (X) (skarga nr 11055/22) jako strona trzecia przystąpiły 23 państwa i jedna organizacja pozarządowa. Przedmiotem skargi są zarzuty masowych i poważnych naruszeń praw człowieka dokonanych przez władze rosyjskie w trakcie trwania działań zbrojnych na terytorium Ukrainy od 24 lutego 2022 r. Wśród interweniujących rządów znalazły się: Austria, Belgia, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Irlandia, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja i Włochy. W dalszej kolejności do postępowania planują przystąpić także Islandia i Wlk. Brytania. Organizacją pozarządową, która uczestniczy w postępowaniu jest Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights.

Pomimo faktu, iż Federacja Rosyjska przestała być stroną Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z dniem 16 września 2022 r., Trybunał zgodnie z art. 58 Konwencji zachowuje kompetencję do rozstrzygnięcia skierowanych przeciwko niej spraw, o ile zarzucane działania bądź zaniechania miały miejsce przed tą datą (uchwała Trybunału wyjaśniająca skutki zakończenia członkostwa FR w Radzie Europy). 

piątek, 23 września 2022

Ogłoszenia 23.09.2022 r.

1. Poznańskie Centrum Praw Człowieka INP PAN zaprasza na gościnny wykład Profesor Magdaleny Kmak (Åbo Akademi University) pt. "Human Rights and Resistance in Mobile Law”, który odbędzie się w dniu 5 października br. o godz. 11:00 w formie hybrydowej.


czwartek, 22 września 2022

Prof. Krystyna Kowalik-Bańczyk prezeską jednej z izb Sądu Unii Europejskiej

Z ogromną przyjemnością informujemy, że 19 września dr hab. Krystyna Kowalik-Bańczyk, prof. PAN została wybrana na prezesa izby Sądu Unii Europejskiej, na kadencję trwającą od 19 września do 31 sierpnia 2025 r.   Profesor Kowalik -Bańczyk jest sędzią Sądu Unii Europejskiej od 2016 r.  

      
 

Bardzo serdecznie gratulujemy!

Wyrok Najwyższej Izby w Nadzwyczajnych Izbach w Sądach Kambodży w sprawie Khieu Samphan (Case 002/02)

 Dziś zapadł ostateczny wyrok w sprawie wytoczonej ponad 16 lat temu a dotyczącej zbrodni popełnionych w czasie reżimu Czerwonych Khmerów w Kambodży w latach 1975-1979. O wyroku w pierwszej instancji pisaliśmy  tu. Wtedy Khieu Samphan został skazany na dożywocie, udowodniono mu popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości i ludobójstwa popełnionego na grupie Wietnamczyków i Czamów oraz poważne naruszenia Konwencji Genewskich.

Dziś poznaliśmy wyrok izby odwoławczej. Kilka z zarzutów oddalono, większość jednak utrzymano w mocy (dotyczy to zarówno popełnienia zbrodni ludobójstwa, jak i zbrodni przeciwko ludzkości i poważnych naruszeń) i potwierdzono nałożoną na zbrodniarza  karę dożywocia (którą odsiaduje łącznie z karą dożywocia nałożoną w sprawie 002/01).

Sędziwy oprawca (ma 91 lat) zapewne resztę życia spędzi w więzieniu.

Skrót wyroku znajduje się tu.


środa, 21 września 2022

Obowiązek noszenia masek w trakcie pandemii Covid - 19 zgodny z EKPC

Pandemia powoli odchodzi w przeszłość, ale skargi związane z ograniczeniami nałożonymi w trakcie jej trwania będą jeszcze z pewnością długo przedmiotem rozstrzygnięć ETPC. Decyzją w sprawie Makovetskyy p. Ukrainie Trybunał oddalił zarzuty skarżącego dotyczące naruszenia art. 6 i 7 Konwencji wskutek nałożenia na niego grzywny w związku z popełnieniem wykroczenia polegającego na niepodporządkowaniu się obowiązkowi noszenia maski ochronnej w sklepie. Niestety rozstrzygnięcie Trybunału pozbawione jest szerszych odniesień do wyjątkowości sytuacji i potrzeby wprowadzania określonych rozwiązań i ograniczeń, choć skarżący wyraźnie kwestionował konieczność obowiązku noszenia masek. ETPC skoncentrował się na rozpatrzeniu skargi w świetle formalnych wymogów art. 6 i orzekł, że skarżący miał możliwość, z której zresztą skorzystał, poddania decyzji Policji weryfikacji sądu. Brak było też, zdaniem Trybunału, jakichkolwiek przesłanek świadczących, by orzeczenie sądu - utrzymujące karę w mocy, było arbitralne bądź oczywiście nieuzasadnione. Odnosząc się do zarzutów skarżącego, iż naruszony został art. 7 Konwencji (zakaz karania bez podstawy prawnej) Trybunał ocenił, że wykroczenie, którego dopuścił się skarżący zagrożone było jedynie karą (umiarkowanej) grzywny, która nie podlegała przekształceniu w karę pozbawienia wolności w przypadku braku uiszczenia. W związku z tym w sprawie nie znajdzie zastosowania art. 6 Konwencji w aspekcie karnym, a w konsekwencji także art. 7 Konwencji. Ta część skargi została więc uznana za niedopuszczalną "ratione materiae".  

Guest post: Polska interweniuje przed MTS w sprawie Ukraina v. Rosji

 

Polska interweniuje przed MTS w sprawie Ukraina v. Rosji

 Jak już informowaliśmy, dnia 26 lutego 2022 r. Ukraina złożyła do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości skargę przeciwko Rosji w sprawie wynikłego między tymi państwami sporu na tle Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa (dalej: „Konwencja”).

Art. 63 Statutu MTS. stanowi, że „W razie wysunięcia sprawy interpretacji jakiejś konwencji, w której stronami są inne państwa niż będące w sporze, Pisarz Trybunału zawiadomi je o tym natychmiast. Każde państwo, które otrzymało takie zawiadomienie, ma prawo interwencji w procesie i jeżeli z tego prawa skorzysta, to interpretacja zawarta w wyroku będzie dlań w równej mierze wiążąca”. Dnia 30 marca 2022 r. Trybunał zwrócił uwagę stron Konwencji (innych niż Rosja i Ukraina) na możliwość zgłoszenia w sprawie interwencji. Dotychczas Łotwa, Litwa, Nowa Zelandia, Zjednoczone Królestwo, Niemcy, Stany Zjednoczone, Szwecja, Rumunia, Francja, Włochy zgłosiły w sprawie interwencję. Dnia 15 września 2022 r. interwencję zgłosiła Polska.

Polska interwencja oparta jest na dotychczasowym orzecznictwie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, w szczególności opinii doradczej z dnia 28 maja 1951 r. w sprawie zastrzeżeń do Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa oraz z wyroku z dnia 26 lutego 2007 r. w sprawie zastosowania Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa (Bośnia i Hercegowina v. Serbii).

Stanowisko polskie skonstruowane zostało zgodnie z zasadami określonymi w art. 82 ust. 2 Regulaminu MTS. Najpierw przedstawia uwagi ogólne w których zrekapitulowany został dotychczasowy przebieg postępowania i omówiona została podstawa prawna interwencji. Następnie wskazana została podstawa na jakiej Polska stała się stroną Konwencji. Kolejna część zawiera uwagi ogólne na temat zasad wykładni prawa międzynarodowego zastosowanych w dalszej części interwencji (art. 31 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów) oraz omówienie przedmiotu i celu Konwencji (ochrona prawa do istnienia określonych grup ludności jako takich oraz afirmacja fundamentalnych wartości moralnych). Polska przypomina, że zakaz ludobójstwa ma charakter ius cogens, a Konwencja rodzi zobowiązania erga omnes.

Polska przedstawia swoje stanowisko odnośnie do interpretacji: (a) art. IX Konwencji w którym zawarta jest klauzula sądowa oraz (b) art. 1 (w zw. z art. II) Konwencji z którego wynika zobowiązanie państw do zapobiegania i karania ludobójstwa.

W odniesieniu do art. IX, Polska wskazuje, że dotyczy on również sporów, w których wnosi się o stwierdzenie, że Konwencja nie została naruszona. Jeśli więc jedno państwo zarzuca drugiemu ludobójstwo (tak jak Rosja Ukrainie), to drugie może zwrócić się do MTS o stwierdzenie bezpodstawności tego zarzutu pod względem faktycznym i prawnym. MTS ma jurysdykcję w przedmiocie tego czy w danej sytuacji dochodzi do ludobójstwa. Wynika to ze zwykłego znaczenia użytego w art. IX zwrotu „Spory dotyczące wykładni, stosowania lub wykonania Konwencji, jak również spory, dotyczące odpowiedzialności państwa za ludobójstwo” odczytywanego w kontekście w jakim został użyty. Nie bez znaczenia jest także cel i przedmiot Konwencji jakim jest ochrona podstawowych wartości społeczności międzynarodowej. Polska dodaje, że państwo – ofiara bezpodstawnych, stanowiących nadużycie prawa, oskarżeń o ludobójstwo musi mieć dostęp do sądu międzynarodowego. Rola MTS jako zasadniczego organu sądowego ONZ odpowiedzialnego za pokojowe rozstrzyganie sporów międzynarodowych w oparciu o prawo, uległaby bezzasadnemu umniejszeniu jeśli nie miałby on jurysdykcji w takich sprawach.

W odniesieniu do art. I (w zw. z art. II) Polska podkreśla, że jednostronne i bezpodstawne oskarżenia o ludobójstwo stanowią nadużycie prawa. Polska przypomina, że  obowiązek zapobiegania i karania ludobójstwa – w tym miejscu przywołana jest rola Rafała Lemkina – to zobowiązanie, które powinno być wykonywane z należytą starannością. Nie ma mowy o takiej staranności jeśli działania podejmowane w rzekomym celu zapobiegania i karania ludobójstwa pozbawione są dostatecznej podstawy faktycznej. Jakiekolwiek działania podejmowane celu zapobiegania i karania ludobójstwa muszą być zgodne z prawem międzynarodowym. Wynikający z Konwencji obowiązek karania ludobójstwa z pewnością nie dotyczy państw bo zgodnie z prawem międzynarodowym nie podlegają one odpowiedzialności karnej.

Interwencja zostanie doręczona stronom postępowania, które będą się mogły do niej odnieść.

 

dr Przemysław Domagała (UKSW)

sobota, 17 września 2022

Rosja nie jest już stroną EKPCz

 Wczoraj upłynęło 6 miesięcy odkąd Rosja (na skutek inwazji w Ukrainie) nie jest już członkiem Rady Europy i od wczoraj także Rosja przestaje być stroną Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak podaje Rada Europy, ponad 17 tysięcy skarg rosyjskich  jest nadal rozpatrywanych przez Trybunał, Rosja ma także obowiązek wdrożyć wydane już wyroki (jest ich ponad 2 tysiące i czuwa nad tym Komitet Ministrów RE). 

Choć Rosja nigdy nie była pionierem jeśli chodzi o ochronę praw człowieka i wdrażanie wyroków trybunału nie można się jednak oprzeć refleksji, że to smutny dzień dla zwykłych rosyjskich obywateli, których działania władz dotykają najbardziej.

Więcej o tej kwestii i tle polityki rosyjskiej: tu.

Dane dotyczące Rosji w Radzie Europy: tu, zobacz także tu.



piątek, 16 września 2022

Ogłoszenia 16.09.2022 r.

1. Call for papers: Cambridge International Law Journal
Redakcja Cambridge International Law Journal zaprasza do przesyłania zgłoszeń do kolejnego numeru czasopisma (vol. 12(1)), który ukaże się w czerwcu 2023 r. Wydanie to będzie zawierało specjalny dział poświęcony tematyce „Global Security Challenges and International Law”.
Zgłoszenia należy przesyłać do 30 października br.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

piątek, 9 września 2022

Ogłoszenia 9.09.2022 r.

Call for papers: The Aesthetics of International Law (Wiedeń, maj 2023 r.)
W dniach 12-13 maja br. w Wiedniu odbędzie się konferencja pt. "The Aesthetics of International Law".
Wystąpienia mogą dotyczyć, m.in. następujących zagadnień:
• Visual representations in international legal discourse: What kinds of imagery imbue the dominant narratives of international law? What do they reveal and obscure? Which actors 2/2 shape that imagery? What interests and agendas do they pursue? How do visual representations shape our perceptions of international law? And how can different representations foster alternative understandings of legal processes and institutions?
• Material artifacts and physical spaces: How do the layout, architecture, and décor of international institutions inform the legal practices that take place within their walls? What are the aesthetic codes of international law professionals, and how do they affect the (self- )perception of their activities? What role does the representation of physical objects play in the construction of international legal arguments?
• Literary aesthetics and persuasion techniques: Do international legal actors have literary sensibilities? What stylistic choices and strategies do they deploy in writing legal texts (e.g., judgments, resolutions, etc.)? What do individual choices indicate in a field that is often very formalistic and uniform? How does a particular writing style become embedded in the culture of an international institution? To what extent does the literary quality of an international legal text affect its persuasiveness or acceptance by its audience?
• Cartographies and spatial metaphors: What do the maps of international law look like? How do spatial representations of the world affect the work international lawyers do? How do cartographies shape international legal discourse and the construction of geographical, historical, economic, and political boundaries? What happens to our perceptions of international law when we replace old maps with new ones?
Zgłoszenia (abstrakt do 300 słów wraz z CV o objętości do 2 stron) należy przesyłać do 31 października.
Organizatorzy mogą pokryć koszty podróży w ograniczonym zakresie.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

piątek, 2 września 2022

Ogłoszenia 2.09.2022 r.

Call for papers: International Trade and Business Law Review
Redakcja International Trade and Business Law Review zaprasza do przesyłania zgłoszeń do kolejnego numeru czasopisma (vol. XXIV).
Teksty nadsyłane do tego numeru powinny koncentrować się wokół następującej problematyki:
• Trade, investment, and contractual debates arising out of local, national, regional, supranational, institutional, formal, and informal arrangements
• Legal and policy issues in global market, food security, finance, technology, the value chain, and various regulatory techniques of labour and capital
• Environmental, social, human rights/humanitarian dimensions of political and economic measures, including but not limited to monetary, tax, intellectual property, development, and immigration laws and policies
• Legal, political, and ethical implications of ideas linked to global trade and business, including but not limited to, bailout, free trade, protectionism, responsible business, and corporate liability
Zgłoszenia należy przesyłać do 30 listopada br.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.