środa, 30 marca 2022

Spotkanie z delegatem Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w dniu 8 kwietnia 2022 (Warszawa) - Walczmy z dezinformacją!

 

W ostatnim czasie jest masa dezinformacji nt. działalności czerwonego krzyża, co niestety skutkuje podważeniem pozycji tej organizacji, a nawet porównaniem znaku czerwonego krzyża do swastyki i nawoływaniem, by absolutnie nie wspierać żadnego z komponentów Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Niektórzy wyrażają szczere pretensje, dlaczego prezes Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w ogóle spotyka się z MSZ Rosji (o wizycie możesz przeczytać tutaj) i ściska z nim rękę, robi zdjęcia itp. Dlatego MKCK było zmuszone do wydania specjalnego oświadczenia (zobacz tutaj).

Wielu krytyków MKCK jednak nie rozumie, że dla MKCK najważniejszy jest dostęp do ofiar. Jego przedstawiciele będą rozmawiać z każdym zbrodniarzem, jeśli to daje szansę na dotarcie do ofiar; jeśli jest jakakolwiek szansa na wpłynięcie na przestrzeganie zasad MPH, nie bez powodu MKCK określa się mianem strażnikiem międzynarodowego prawa humanitarnego. 

Ten dostęp do ofiar jest tak ważny, że pracowników MKCK nie można np. przesłuchiwać przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym, aby tym samym dać pewność państwom, że MKCK nie opowie o zbrodniach, które zobaczy, więc można mu zaufać, że będzie dyskretny. 

MKCK nie może  działać wbrew woli państw, nie można na MKCK przerzucać odpowiedzialności np. za brak ustaleń co do korytarzy humanitarnych. Nie można też oczekiwać, że to MKCK będzie zbierał ciała zabitych itp., czyli wypełniał obowiązki nałożone na państwa.

Skoro działalność MKCK budzi obecnie tak duże kontrowersje (choć nie powinna), warto przyjść na spotkanie z przedstawicielem tej organizacji, by zrozumieć zasady działalności tej organizacji.

NOHA (Network on Humanitarian Action) na Uniwersytecie Warszawskim zaprasza na spotkanie z delegatem Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża  Stephanem Kolanowskim. Spotkanie w języku angielskim odbędzie się 8 kwietnia w godz. 14.30 - 17.30  w Auditorium Maximum w sali A. W pierwszej  części gość opowie o  działalności MKCK , a następnie - o wykorzystaniu najnowszych technologii w działalności humanitarnej.


wtorek, 29 marca 2022

Guest Post: Sankcje rosyjskie wobec przedsiębiorców zagranicznych - pierwsze orzeczenia sądów Federacji Rosyjskiej (sprawy Entertainment One UK Limited oraz McDonald’s)

Stanowcza reakcja Stanów Zjednoczonych, Unii Europejskiej oraz innych państw na zbrojną agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę pociągnęła za sobą odpowiedź strony rosyjskiej. W następstwie nałożonych przez świat zachodni sankcji politycznych i gospodarczych, Prezydent Putin wydał w dniu 28 lutego 2022 roku dekret nr 79 w sprawie stosowania specjalnych środków gospodarczych w związku z nieprzyjaznymi działaniami Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz obcych państw i organizacji międzynarodowych, które do nich przystąpiły (tekst w języku rosyjskim dostępny tu). Brak aprobaty dla działań zbrojnych zainicjował wycofywanie się z rynku rosyjskiego wielu znanych przedsiębiorstw międzynarodowych. Zbiegło się to z podawanymi przez stronę rosyjską informacjami o możliwej nacjonalizacji majątku działających na terytorium Rosji przedsiębiorców zagranicznych.

Sytuacja wywołana wprowadzonym przez państwo rosyjskiej reżimem sankcji, znalazła już odzwierciedlenie w pierwszym orzeczeniu sądowym. W dniu 3 marca 2022 roku Sąd Arbitrażowy obwodu kirowskiego oddalił powództwo Entertainment One UK Limited przeciwko rosyjskiemu przedsiębiorcy o zapłatę odszkodowania z tytułu naruszenia praw własności intelektualnej (tekst orzeczenia w języku rosyjskim dostępny tu). Podstawę roszczenia stanowiły prawa wyłączne do znaków towarowych postaci rysunków z filmu animowanego „Świnka Pepa”. Żądanie obejmowało zapłatę odszkodowania w kwocie 40.000,00 rubli (co stanowiło w dacie wniesienia pozwu równowartość kwoty 400 funtów brytyjskich). 

niedziela, 27 marca 2022

Książka dr. Mateusza Piątkowskiego "Wojna powietrzna a międzynarodowe prawo humanitarne"

Uwadze naszych Czytelników polecamy książkę dr. Mateusza Piątkowskiego z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego pt. "Wojna powietrzna a międzynarodowe prawo humanitarne", którą można przeczytać w open access. 



piątek, 25 marca 2022

Ogłoszenia 25.03.2022 r.

1. Call for papers: 'The Natural' in International Law (Amsterdam, wrzesień 2022 r.)
W dniach 8-9 września br. w Amsterdamie odbędą się warsztaty pt. "'The Natural' in International Law".
Wystąpienia mogą dotyczyć m.in. następujących zagadnień:
• What is ‘the natural’ in international law?
• Where does ‘the natural’ in international law come from?
• Who decides what is ‘natural’ in international law?
• How are human – nature relationships ‘naturalized’ by international law?
• How do assumptions about what is ‘natural’ translate into international law responses to climate change and the ecological ‘crisis’?
• How do perceptions of what is ‘natural’ in international law relate to what is ‘just’?
• What if we did not ‘naturally’ distinguish between the disciplines of public and private international law? 
• How do questions of what is and is not ‘natural’ influence how international law disciplines financial products?
• How do naturalizations of social order operate in international law?
• When have assumptions about ‘natural’ social order informed international lawmaking?
Zgłoszenia (abstrakt do 300 słów i notka biograficzna 200-300 słów) należy przesyłać do 6 maja br.
W ograniczonym zakresie Organizatorzy są w stanie pokryć koszty podróży i zakwaterowania.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

2. Call for papers: Webinar "Lights and Shadows in the Ongwen Case at the International Criminal Court: Inter- and Multi-disciplinary Approaches" (październik 2022 r.)
W dniach 13-14 października odbędzie się webinarium "Lights and Shadows in the Ongwen Case at the International Criminal Court: Inter- and Multi-disciplinary Approaches".
Wystąpienia mogą dotyczyć m.in. następujących zagadnień:
• Victim participation in the Ongwen case
• Cultural defences in the Ongwen case
• Proving harm in the Ongwen case involving persons who are both perpetrators and victims of crimes • Right to a fair trial in the Ongwen case
• Sentencing criteria in the Ongwen case
• Reparations for victims of the crimes committed by Ongwen
• Advantages/disadvantages or strengths/weaknesses of the ICC vis-à-vis local transitional justice mechanisms to deal with cases such as the Ongwen case
• Third world approaches to international criminal law as for the Ongwen case
• The Ongwen case and the legitimacy crisis of the ICC
• The discursive production of legitimacy by the ICC in the Ongwen case
• Producing and assessing evidence on beliefs and spirituality in the Ongwen case
• Lessons learnt from the ICC in the Ongwen case compared to hybrid and national criminal courts when tackling culture and spirituality
• The Ongwen case and legal pluralism
• Ongwen and the LRA on the spotlight: International media, stardom, and celebrities.
Zgłoszenia (abstrakt do 600 słów wraz z krótkim CV) należy przesyłać do 2 maja.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

3. Call for papers: Online Workshop for Scholars Working on the Arms Trade and the Law
Między wrześniem 2022 r. a lutym 2023 r. odbędzie się seria warsztatów online poświęconych tematyce handlu bronią.
Referaty mogą dotyczyć w szczególności następującej problematyki:
• The international regulation of arms trade, including formal rules, soft law arrangements, and transnational tort litigation
• Domestic arms export control regimes
• The human rights obligations and corporate social responsibility of defense and cyber companies
• The human rights obligations of arms exporting states
• Legal consciousness among actors in the arms trade
• Law and the environmental impact of the arms trade
• Regulating international trade in spyware
Zgłoszenia należy przesyłać do 30 kwietnia br.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

wtorek, 22 marca 2022

Zaproszenie: Szkoła letnia poświęcona obliczeniowym metodom badawczym w naukach prawnych

 

Trwa nabór do szkoły letniej poświęconej obliczeniowym metodom badawczym w naukach prawnych SICSS-AMU/Law, która odbędzie się zdalnie w dniach 20 czerwca – 1 lipca 2022 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

SICSS-AMU/Law to dwutygodniowa szkoła letnia, której głównym celem jest zapoznanie uczestników z metodami obliczeniowymi wykorzystywanymi w obszarze nauk prawnych oraz innych nauk społecznych. Projekt skierowany jest do międzynarodowej społeczności młodych badaczy – studentów ostatnich lat studiów, doktorantów oraz osób do siedmiu lat po uzyskaniu stopnia naukowego doktora. Uczestnicy będą mieli okazję poznać podstawy programowania w języku R i w oparciu o nowe umiejętności poznać jak w praktyce wygląda stosowanie metod obliczeniowych. Program przewiduje m.in.:

  • wprowadzenie do nauk obliczeniowych, zastosowanie statystyki w prawie;
  • przetwarzanie języka naturalnego na przykładzie tekstów prawnych;
  • analizę predykcyjną (np. w odniesieniu do „przewidywania” orzeczeń sądów);
  • podstawy projektowania badań ankietowych;
  • wykorzystywanie danych z mediów społecznościowych.

Program obejmuje zarówno zajęcia teoretyczne (wykłady z zaproszonymi gośćmi, dedykowany BootCamp w celu zdobycia podstawowych umiejętności programowania), jak i praktyczne (ćwiczenia w grupach; realizacja projektu grupowego). Będzie to także okazja do networkingu z osobami, które mają doświadczenie w prowadzeniu tego rodzaju badań oraz dyskusji na temat perspektyw rozwoju zawodowego w sektorze akademickim oraz biznesowym (career talks). W drugim tygodniu szkoły uczestnicy będą realizowali projekty grupowe przy wykorzystaniu poznanych metod. Przez cały ten okres będą mogli korzystać ze wsparcia naszego zespołu programistów.

To pierwsze tego rodzaju wydarzenie w Polsce, odbywające się równolegle ze szkołami
letnimi SICSS w 32 innych miejscach na świecie. Szkoła organizowana jest przez Wydział Prawa i Administracji oraz Wydział Matematyki i Informatyki UAM.

Uczestnictwo w wydarzeniu jest bezpłatne, a wszystkie materiały
dydaktyczne zostaną opublikowane w otwartym dostępie. Językiem wykładowym jest język angielski. Zgłoszenia można przesyłać do 1 maja 2022 r. za pośrednictwem poniższego
formularza.

Dodatkowe informacje znajdziecie o wydarzeniu można znaleźć na profilu na Facebooku, LinkedIn oraz oficjalnej stronie SICSS.

Od Redakcji PPM: posty metodologiczne można łatwo znaleźć przez etykietę: "metody badawcze w naukach prawnych". Można także wpisać się na osobną listę mailingową dostępną pod adresem: https://forms.gle/xohUseaGmopu9uRB9

Stanowisko Konferencji Ambasadorów w sprawie Deklaracji wersalskiej Rady Europejskiej UE z 11 marca 2022 r.

Warszawa, dnia 18 marca 2022 r.

„Ukraina należy do naszej europejskiej rodziny”

W sprawie Deklaracji wersalskiej Rady Europejskiej UE z 11 marca 2022 r.

 

     1. W stanowisku z 8 marca br. (w przededniu rozpoczęcia nieformalnego spotkania Rady Europejskiej) Konferencja Ambasadorów RP postulowała, aby – wobec agresji Rosji na Ukrainę, popełnianych przez rosyjskiego najeźdźcę zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości  - Unia dala jasny i zdecydowany sygnał co do „europejskiej perspektywy” Ukrainy. Uznano, że formuły zawarte w preambule układu stowarzyszeniowego (który wszedł w życie w 2017 r.)  nie są adekwatne do obecnej sytuacji. Odpowiadając natomiast na notyfikowany UE wniosek Ukrainy o członkostwo w Unii, należałoby – realizując postulat Parlamentu Europejskiego – przyznać Ukrainie status państwa kandydującego. Zarazem, decyzji takiej powinno towarzyszyć uzgodnienie międzynarodowego projektu (koordynowanego przez UE) - „kompleksowego, konkretnego i efektywnego planu włączenia Ukrainy do Unii Europejskiej”. Taki wieloletni plan powinien obejmować cztery zasadnicze etapy: obecnie udzielenie Ukrainie wszechstronnej pomocy w odparciu agresora, następnie pomocy w odbudowie państwa, restrukturyzacji gospodarczej i ustrojowej państwa w przygotowaniu do podjęcia negocjacji akcesyjnych, w końcu - wsparcia w toku ich prowadzenia, aż do uzyskania członkostwa w UE.

 

     2. Opublikowana 11 marca br. Deklaracja wersalska Rady Europejskiej (szefów państw lub rządów państw członkowskich UE) bez wątpienia ustanawia podwaliny dla stworzenia takiego „kompleksowego, konkretnego i efektywnego” planu dla Ukrainy (w połączeniu z równie kompleksowym planem politycznej i gospodarczej izolacji agresora przez społeczność międzynarodową) (zob. opublikowana również 11 marca br. berlińska deklaracja Grupy G7).

Jest to bez wątpienia bardzo mocna strona tej Deklaracji. Z drugiej jednak strony Deklaracja (zob. jej punkt 4) w sprawie „europejskich aspiracji” Ukrainy odwołuje się jedynie do formuł zawartych w preambule układu stowarzyszeniowego, z pewnością nie odpowiadającym ani obecnym oczekiwaniom Ukrainy, ani obecnej dramatycznej sytuacji. Rada Europejska wskazuje natomiast, że zgodnie z procedurą art. 49 TUE Komisja Europejska poproszona została o sporządzenie opinii w sprawie wniosku Ukrainy, a po jej przedłożeniu zostaną podjęte kolejne decyzje.

 

poniedziałek, 21 marca 2022

I edycja konkursu: Nagroda Naukowa Grupy Polskiej Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego

 




Warszawa, dnia 20 marca 2022 r.

 

 

Nagroda Naukowa
Grupy Polskiej Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego

(ILA Grupa Polska)

 

Zarząd Grupy Polskiej ILA ogłasza pierwszą edycję corocznego konkursu, w którym przyznawana będzie Nagroda Naukowa GP ILA za wyróżniające osiągnięcie naukowe opublikowane w formie książki mającej szczególną wartość poznawczą i cechującą się oryginalnością treści.

Do Konkursu zgłaszane mogą być książki jednoautorskie lub wieloautorskie.

Nagroda jest przyznawana w dwóch kategoriach:

- debiut naukowy (pierwsza książka autora),

- kolejna praca naukowa.

Do konkursu mogą zostać zgłoszone prace opublikowane w języku polskim lub angielskim, wydane w 2021 r. (podstawą stwierdzenia daty wydania jest informacja Wydawcy na książce).

Zgłoszenie do Konkursu wraz z 3 egzemplarzami książki i 2 niezależnymi recenzjami należy przesłać do 30 kwietnia 2022 r. Ogłoszenie wyników konkursu i uroczystość wręczenia nagród odbędzie się do 30 listopada 2022 r. na spotkaniu naukowym Grupy Polskiej Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego.


Regulamin konkursu:

piątek, 18 marca 2022

Ogłoszenia 18.03.2022 r.

1. Call for submissions: Jus Cogens: The International Law Blog
Blog Jus Cogens zaprasza do przesyłania zgłoszeń do nowej serii tematycznej pt. "International Law and Water."
Teksty mogą dotyczyć takich zagadnień jak:
  • The human right to water
  • Sustainable development goals and water
  • Law of the Sea
  • The weaponization of water by armed groups and State actors
Zgłoszenia powinny być nie dłuższe niż 1500 słów. Termin ich nadsyłania upływa 9 kwietnia.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Europejski Trybunał Praw Człowieka zawiesza tymczasowo rozpatrywanie wszystkich spraw przeciwko Rosji w związku z jej wykluczeniem z RE

W tym samym dniu, w którym Rosja została wykluczona z Rady Europy z efektem natychmiastowym, czyli 16 marca, ETPC podjął decyzję o zawieszeniu rozpatrywania wszystkich skarg zawisłych przeciwko temu państwu do czasu zbadania prawnych konsekwencji tej decyzji na pracę Trybunału (komunikat Trybunału tu). Jest to niezwykle istotna decyzja, zważywszy, że według stanu na 31.12.2021 (ostatnie dostępne dane) przeciwko Rosji zawisłych było 17 tys. skarg, czyli 1/4 wszystkich skarg aktualnie rozpatrywanych przez Trybunał. Zresztą statystyki te w ostatnich dwóch tygodniach na pewno się jeszcze zmieniły na niekorzyść Rosji.  

środa, 16 marca 2022

Z dniem 16 marca 2022 r. Rosja została oficjalnie wykluczona z Rady Europy

Dziś, po 26 latach członkostwa, Federacja Rosyjska została wykluczona z Rady Europy w związku z agresją na Ukrainę. Decyzja Komitetu Ministrów zapadła jednomyślnie (informacja RE dostępna tu). Decyzja podjęta została w ramach procedury wszczętej 25 lutego br. na podstawie art. 8 Statutu Rady Europy (na blogu pisaliśmy tu). Ma ona skutek natychmiastowy, co oznacza, że złożona wczoraj przez Ministra SZ Rosji notyfikacja o wystąpieniu z RE, która miała wywżeć skutek wraz z końcem roku budżetowego, nie będzie miała skutków prawnych.


Zarządzenie MTS w sprawie środków tymczasowych w sprawie Ukraina przeciwko Federacji Rosyjskiej dot. zastosowania Konwencji w sprawie ludobójstwa

Dziś  Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, główny organ sądowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, rozstrzygający spory pomiędzy państwami, wydał zarządzenie dotyczące wniosku Ukrainy o zastosowanie środków tymczasowych w sprawie dotyczącej zarzutów ludobójstwa na podstawie Konwencji w sprawie  zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa. 

Ukraina wszczęła postępowanie przeciwko Federacji Rosyjskiej przed Trybunałem i zwróciła się do niego o wskazanie środków tymczasowych we wniosku z 26 lutego 2022, w którym wskazywała, że Federacja Rosyjska fałszywie twierdziła, że na terenie obwodów ługańskiego i donieckiego Ukrainy miały miejsce akty ludobójstwa i te oskarżenia wykorzystano jako pretekst „specjalnej operacji wojskowej” przeciwko Ukrainie.

Ukraina stanowczo zaprzeczyła, że takie ludobójstwo miało miejsce, stwierdzając, że to podważa rosyjską legitymację do wrogich działań przeciwko Ukrainie "celem zapobiegania i karania wszelkiego rzekomego ludobójstwa”. 

We wniosku Ukraina sama oskarżyła Federację Rosyjską o „planowanie aktów ludobójstwa” w  Ukrainie i stwierdziła, że Rosja „celowo zabija i wyrządza poważne szkody członkom narodowości ukraińskiej" 

Jak można było się domyślić MTS stwierdził, prima facie, swoją jurysdykcję w sporze oraz nakazał:

Guest post: Wyrok ETPC w sprawie Grzęda przeciwko Polsce

15 marca b.r. Wielka Izba ETPC wydała kolejny, niezwykle istotny z punkty widzenia funkcjonowania polskiego sądownictwa i jego „reformy” wyrok w sprawie Grzęda przeciwko Polsce (skarga nr 43572/18, zobacz tu).  Wyrok stwierdzający naruszenie art. 6 § 1 EKPC zapadł niemal jednomyślnie, większością 16 głosów do 1.

Tytułem krótkiego przypomnienia tła skargi (zapewne doskonale znanego Czytelnikom bloga) wystarczy wspomnieć, że skarżący jest obecnie sędzią NSA, który w 2016 r. został wybrany do Krajowej Rady Sądownictwa na 4-letnią kadencję. Wskutek uchwalenia przez Sejm w grudniu 2017 r. ustawy, która wygasiła kadencję wszystkich sędziowskich członków KRS oraz w związku z wyborem przez Sejm nowych 15 członków KRS w maju 2018, skarżący został pozbawiony mandatu przed upływem kadencji.

Głównym zarzutem wniesionej do ETPC skargi było arbitralne przerwanie mandatu członka KRS oraz brak dostępu do sądu z uwagi na to, że skarżący nie miał możliwości zaskarżenia tego środka na drodze sądowej.

wtorek, 15 marca 2022

Rosja niestety opuszcza Radę Europy i zapowiada wypowiedzenie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

Federacja Rosyjska nie czekała na podjęcie przez Komitet Ministrów dalszych kroków w zakresie jej członkostwa w RE w konsekwencji agresji na Ukrainę. Przypomnijmy, że 25 lutego br. Rosja została zawieszona w prawach do reprezentacji w Komitecie Ministrów RE i Zgromadzeniu Parlamentarnym RE. Dnia 15 marca br. MSZ Siergiej Ławrow złożył do Sekretarz Generalnej RE Mariji Pejčinović Burić oficjalną notyfikację na podstawie art. 7 Statutu Rady Europy o zamiarze wystąpienia FR z RE oraz wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Notyfikacja ta wywże skutek z końcem roku budżetowego.

Równocześnie Komitet Ministrów oraz Zgromadzenie Parlamentarne podjęły decyzję o wszczęciu procedury wydalenia Rosji z Rady Europy zgodnie z art. 8 Statutu. Artykuł ten stanowi, iż "każdy członek Rady Europy, który poważnie naruszył postanowienia artykułu 3, może zostać zawieszony w swym prawie reprezentacji i wezwany przez Komitet Ministrów do wystąpienia zgodnie z artykułem 7. W przypadku niezastosowania się członka do takiego wezwania Komitet może postanowić, że przestał on być członkiem Rady poczynając od daty określonej przez Komitet". 

W ramach wszczętej procedury Zgromadzenie Parlamentarne uznało dziś jednogłośnie, że Rosja nie powinna być dłużej członkiem RE. Na jutro zaplanowane zostało specjalne posiedzenie Komitetu Ministrów RE, które podejmie dalsze decyzje w sprawie (informacja Rady Europy dostępna tu). 

Praktyka stosowania obu tych artykułów jest śladowa (uwzględniając notyfikację o wystąpieniu z grudnia 1969 r. i ponowne przystąpienie w 1974 r. do organizacji Grecji), trzeba więc poczekać na to jak Komitet Ministrów zareaguje na "ruch wyprzedzający" ze strony Rosji.

Warto też odnotować, że zapowiedź wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka nie skutkuje natychmiastowym zaprzestaniem jej stosowania w stosunku do Rosji. Zgodnie z art. 58 ust. 1 EKPC zachowany musi zostać sześciomiesięczny termin wypowiedzenia, a do momentu nabrania przez wypowiedzenie skuteczności Rosja zobowiązana jest do poszanowania zobowiązań wynikających z Konwencji. Nadal więc można składać skargi przeciwko Rosji, a ETPC nadal może prowadzić przeciwko Rosji postępowania. Zasadniczy problem z wykonaniem orzeczeń pojawi się natomiast w momencie, gdy Rosja nie będzie już członkiem Rady Europy ani stroną Konwencji. I tu pojawia się pytanie, co stanie się ostatecznie ze wszystkimi zawisłymi skargami indywidualnymi oraz państwowymi? Kontynuowanie postępowań i wydawanie orzeczeń będzie nadal możliwe, natomiast działania te będą miały już jedynie wydźwięk polityczny.  

Niezależnie od wszelkich "przepychanek" formalnych, których jesteśmy dziś świadkami, związanych z działaniami podejmowanymi przez i w stosunku do Rosji w związku z jej członkostwem w RE, dzień 25 marca 2022 r. jest czarnym dniem w historii poszanowania i promowania praw człowieka. W niedługim czasie osoby podlegające jurysdykcji rosyjskiej zostaną pozbawione niemalże wszelkiej ochrony prawnej.  

piątek, 11 marca 2022

Ogłoszenia 11.03.2022 r.

1. Call for papers: IN/EX-clusiveness through the lens of International Business and Human Rights (sierpień lub wrzesień 2022 r, Utrecht)
W związku z konferencją ESIL, która odbędzie się w Utrechcie, 30 sierpnia lub 1 września br. International Business and Human Rights Interest Group organizuje warsztaty pt. "IN/EX-clusiveness through the lens of International Business and Human Rights".
Wystąpienia mogą odpowiadać na następujące pytania:
- To what extent corporations have an international legal personality?
- Do soft law instruments in international business and human rights (IBHR) impact on the in/exclusiveness of international law?
- Does the due diligence obligation reflect the inclusiveness and/or exclusiveness of international law?
- What are the emerging trends in terms of sustainability and IBHR?
- How do the in/ex-clusiveness approaches in the interpretation of IBHR’s instruments impact on the protection of human rights?
- Are the available international dispute settlement mechanisms appropriate/suitable to deal with IBHR disputes? Are the proposed alternatives suitable to address the remaining challenges in this area?
Zgłoszenia (abstrakt do 300 słów i CV) należy przesyłać do 15 kwietnia.
Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Pilne środki tymczasowe nałożone przez ETPC na Rosję w celu umożliwienia funkcjonowania Nowej Gazety i innych niezależnych mediów rosyjskich

ETPC nie ustaje w wysiłkach minimalizowania skutków agresji Rosji na Ukrainę dla poszanowania praw i wolności jednostek, choć są to wysiłki póki co daremne. 

10 marca nałożył na FR pilne (użył takiego sformułowania) środki tymczasowe w celu zapewnienia dalszego funkcjonowania Nowej Gazety i innych niezależnych mediów rosyjskich. Zareagował w ten sposób na wniosek i skargę złożoną przez Dimitriego Muratova, redaktora naczelnego Nowej Gazety, któremu Federalna Służba Nadzoru Komunikacji, Technologii Informacyjnych i Środków Masowych (Roskomnadzor) nakazała usunięcie ze stron internetowych określonych artykułów opublikowanych między 24 lutego a 1 marca 2022 w sprawie konfliktu na Ukrainie. Skarga Muratova dotyczyła ponadto jeszcze kilku innych nadawców i portali internetowych, które zostały zablokowane w Rosji, a ich  działalność została przerwana. Muratov zwrócił się do ETPC o zobowiązanie władz rosyjskich do nieingerowania w zgodną z prawem działalność rosyjskich środków masowego przekazu relacjonujących konflikt zbrojny na terytorium Ukrainy, w szczególności do powstrzymania się od blokowania informacji i materiałów, zawierające opinie odbiegające od oficjalnego punktu widzenia władz rosyjskich oraz do powstrzymania się władz od całkowitego zablokowania i zakończenia działalności rosyjskich środków masowego przekazu. We wniosku redaktor wskazywał na nieuchronne ryzyko nieodwracalnej szkody dla wolności wypowiedzi oraz wyciszenie niezależnych mediów w Rosji. Muratov i inni redaktorzy zwrócili też uwagę Trybunału na nowowprowadzone przepisy karne, kryminalizuje w szczególności rozpowszechnianie "świadomie nieprawdy o działaniach rosyjskich sił zbrojnych" i wprowadzające kary pozbawienia wolności oraz kary finansowe. W konsekwencji wprowadzenia tych przepisów Nowaja Gazeta przestała relacjonować działania wojskowe w Ukrainie i usunęła opublikowane już materiały w tej sprawie.

W związku z powyższym zawiadomieniem Trybunał zobowiązał władze rosyjskie do powstrzymania się od podejmowania działań blokujących i uniemożliwiających działalność Nowej Gazety i od innych działań, które w tych okolicznościach mogą prowadzić do naruszenia jej praw gwarantowanych art.10 Konwencji.

Niestety, raczej nikt nie liczy na to, że Rosja się do decyzji zastosuje. Niewątpliwie jednak brak realizacji środków tymczasowych będzie musiał znaleźć odzwierciedlenie w orzeczeniu Trybunału.  

Tego samego dnia Trybunał opublikował też nowe zasady zajmowania się skargami skierowanymi przeciwko Rosji. Najistotniejsza zmiana dotyczy tego, że w sytuacji, gdy skarżący nie ma możliwości komunikowania się w sposób elektroniczny z Trybunałem zawieszony zostaje bieg terminów w skardze, a orzeczenia gotowe do publikacji nie będą umieszczane na stronach internetowych Trybunału. Tą zmianą Trybunał wychodzi oczywiście naprzeciw wszystkim poszkodowanym w wojnie w Ukrainie.  

czwartek, 10 marca 2022

Wirtualne seminarium 'The European Response to the War in Ukraine: A Legal Analysis' na King's College London (środa, 10 marca, godz. 18:30 czasu warszawskiego)

Koleżanki i koledzy z King's College w Londynie zapraszają wszystkich zainteresowanych na wirtualne seminarium, w języku angielskim, poświęcone roli i perspektywie prawa europejskiego w drodze ku zaprzestaniu działań wojennych w Ukrainie. 

W dyskusji wezmą udział: 

Prof. Kanstantsin Dzetsiarou (Uniwerystet w Liverpoolu)

Prof. Elaine Fahey (Uniwersytet Londyński)

Dr Luigi Lonardo (Uniwersytet w Cork)

Prof. Roman Petrov (Uniwersytet Kyiv-Mohyla)

Prof. Takis Tridimas (King's College, Londyn)

Dyskusję poprowadzi Dr Oana Stefan (King's College, Londyn, obecnie odwiedzająca Sciences Po Paris)

 

Zainteresowani proszeni są rejestrację na stronie: https://www.kcl.ac.uk/events/the-european-response-to-the-war-in-ukraine-a-legal-analysis

środa, 9 marca 2022

Stanowisko Konferencji Ambasadorów nt. "szybkiej ścieżki" włączenia Ukrainy do UE

 Przekazujemy Stanowisko Konferencji Ambasadorów nt. "szybkiej ścieżki" włączenia Ukrainy do UE

 

Warszawa, dnia 8 marca 2022 r.

 

Ukraina należy do Europy! Wezwanie do stworzenia kompleksowego, konkretnego

i efektywnego planu włączenia Ukrainy do Unii Europejskiej

 

     1. Brutalna agresja Rosji na Ukrainę w dramatycznym świetle postawiła sprawę włączenia Ukrainy do Unii Europejskiej. Różne były koleje zbliżania Ukrainy do Unii w ostatnich trzydziestu latach. Obecnie relacje oparte są na nowoczesnym układzie stowarzyszeniowym, którego część handlowa działa od 2014 r., a całość formalnie weszła w życie w 2017 r.  W preambule tego układu odnotowano wprawdzie „wagę, jaką Ukraina przywiązuje do swej europejskiej tożsamości”, potwierdzono że „UE przyjmuje do wiadomości europejskie aspiracje Ukrainy i wita jej wybór na rzecz Europy”, a za cel uznano stopniowe zbliżenie „oparte na bliskich i uprzywilejowanych powiązaniach”. W obecnej sytuacji, gdy zbrodniczej agresji Rosji Ukraina przeciwstawia twardą obronę wartości i zasad, działając de facto w interesie i w imieniu całego demokratycznego świata, ten poziom zaangażowania Unii Europejskiej staje się jednak anachroniczny i niewystarczający.

     2. Przynależność Ukrainy do Europy i perspektywa jej włączenia do Unii Europejskiej staje się po rosyjskiej agresji kwestią wagi fundamentalnej. Decyzją o historycznym znaczeniu było podpisanie przez Prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego wniosku o członkostwo w Unii (notyfikowanego 1 marca br.). Państwa członkowskie (Rada UE) powinny niezwłocznie podjąć działania: zlecić Komisji Europejskiej pilne sporządzenie opinii w sprawie wniosku Ukrainy, a następnie potwierdzić gotowość do przyjęcia Ukrainy, gdy tylko spełnione zostaną niezbędne przesłanki, oraz nadać jej status kandydata do członkostwa. Byłby to bardzo istotny sygnał, niemniej, aby nabrał on znaczenia politycznego i praktycznego, które sprostałoby obecnej sytuacji, wymaga on sprecyzowania.

     3. Sprecyzowanie takie musi odbywać się w ramach prawnych określonych w art. 49 TUE, który określa procedurę przyjęcia nowego państwa do Unii Europejskiej. Na odrębne formułowanie „szybkiej ścieżki” dla Ukrainy nie ma czasu. Wymagałoby to bowiem rewizji TUE, czyli zawarcia nowego traktatu rewizyjnego. Niemniej obecna procedura, określona w art. 49 TUE, pozostawia spore pole do podjęcia konkretnych działań.

     4. Przede wszystkim należy przypomnieć, że przyjęcie nowego państwa do Unii leży w ręku wszystkich 27 państw członkowskich – one bowiem formalnie negocjują i zawierają traktat akcesyjny oraz decydują (w Radzie UE) o kolejnych etapach akcesu. W procesie akcesyjnym istotną rolę odgrywają również instytucje unijne, zwłaszcza Komisja Europejska i Parlament Europejski. Należy również mieć na uwadze, że zakończenie rokowań akcesyjnych i przyjęcie nowego państwa jest zawsze ukoronowaniem złożonego procesu dostosowań do wymogów unijnego rynku wewnętrznego oraz każdej z ponad dwudziestu unijnych polityk sektorowych i horyzontalnych. Część tej drogi Ukraina już ma za sobą dzięki realizacji zobowiązań zawartych w swoim układzie o stowarzyszeniu z UE, znaczna jednak część pozostaje do pokonania. Jak zatem mógłby zostać skonstruowany ambitny, a zarazem realistyczny projekt dla Ukrainy?

     5. Nadanie Ukrainie statusu kandydata do członkostwa byłoby bardzo ważnym pociągnięciem, zwykle bowiem poprzedzone jest kilkuletnim etapem przygotowawczym. O nadaniu takiego statusu decydują państwa członkowskie (Rada Europejska – w składzie szefów państw lub rządów, na najwyższym szczeblu politycznym). Decyzja taka musi być poprzedzona opinią wstępną Komisji Europejskiej. Determinacja polityczna państw członkowskich UE i przewodniczącej Komisji (vide obrady Parlamentu Europejskiego w dniu 1 marca br.) wobec agresji Rosji,  dają nadzieję, że nadanie Ukrainie statusu państwa kandydującego może nastąpić szybko. Jest to jednak dalece niewystarczające. Decyzji takiej musi towarzyszyć „kompleksowy, konkretny i efektywny planu włączenia Ukrainy do Unii Europejskiej”. Może on zostać ustanowiony w oparciu o istniejące instrumenty układu stowarzyszeniowego, Europejskiej Polityki Sąsiedztwa oraz Partnerstwa Wschodniego, a – jeśli trzeba – porozumienia Unii z państwami trzecimi i finansowymi instytucjami międzynarodowymi. Zasadnicze jego elementy powinny obejmować:

1)     Towarzyszącą decyzji w sprawie nadania Ukrainie statusu kandydata do członkostwa deklarację polityczną Rady Europejskiej (najwyższych przedstawicieli państw członkowskich), co najmniej na miarę tzw. deklaracji kopenhaskiej z 1993 r., w której nakreślono perspektywę uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej „nowych demokracji”, w tym Polski;

2)     Konkretne programy wsparcia dla Ukrainy w następujących etapach:

Po pierwsze: w obecnej sytuacji trwającej inwazji Rosji – program wsparcia Ukrainy w działaniach na rzecz odparcia agresji, łącznie z udzieleniem pomocy w postaci uzbrojenia;

Po drugie: po odparciu agresji Rosji – program kompleksowej pomocy w odbudowie zniszczeń wojennych i w przywróceniu państwa do  normalnego funkcjonowania;

Po trzecie: paralelnie do drugiego etapu, powinien rozpocząć działanie (z rosnącym natężeniem) program wspierający restrukturyzacją działania państwa i gospodarki ukraińskiej, nakierowany na przygotowanie do rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych;

Po czwarte: finalizacją musi być przejście do etapu negocjacji akcesyjnych, prowadzących do uzyskania przez Ukrainę członkostwa w Unii Europejskiej.

     7.  Przesłanką powodzenia zwłaszcza pierwszych trzech etapów planu jest zapewnienie współpracy i synchronizacji ze Stanami Zjednoczonymi, Zjednoczonym Królestwem, z finansowymi instytucjami międzynarodowymi oraz gotowymi do zaangażowania innymi państwami trzecimi.  Tak więc pierwsze trzy etapy działania „kompleksowego, konkretnego i efektywnego planu” pomocy Ukrainie wymagają stworzenia wielkiego, międzynarodowego projektu, który powinna i jest w stanie koordynować Unia Europejska. Unia Europejska powinna więc zainicjować niezwłoczne zwołanie na najwyższym szczeblu konferencji międzynarodowej w sprawie sformułowania takiego planu. W naszej zbiorowej pamięci pozostaje podobny projekt, który demokratyczny Zachód stworzył w 1989 r. na rzecz demokracji, rodzących się w Europie Środkowej. Powtórzmy to, kreatywnie korzystając z dobrych praktyk, powstałych w G-24, ówczesnej platformie koordynacyjnej Zachodu!    

Finalnym aktem takiego planu musi się stać członkostwo Ukrainy w Unii Europejskiej.

Niech żyje wolna i demokratyczna Ukraina!

Podpis: Konferencja Ambasadorów RP

 

Konferencja Ambasadorów RP to stowarzyszenie byłych przedstawicieli RP, której celem jest analiza polityki zagranicznej, wskazywanie pojawiających się zagrożeń dla Polski i sporządzanie rekomendacji. Chcemy dotrzeć do szerokiej opinii publicznej. Łączy nas wspólna praca i doświadczenie w kształtowaniu pozycji Polski jako nowoczesnego państwa Europy, znaczącego członka Wspólnoty Transatlantyckiej. Jesteśmy przekonani, że polityka zagraniczna powinna reprezentować interesy Polski, a nie partii rządzącej.