środa, 2 marca 2022

Agresja Rosji na Ukrainę: Wszczęcie śledztwa w sprawie rosyjskiej agresji przez polską prokuraturę

Wczoraj w wielu serwisach medialnych podano informację, że Prokurator Generalny zlecił wszczęcie śledztwa w sprawie rosyjskiej agresji. Dlaczego jest to ważne i słuszne.

1. Po pierwsze, art. 117 KK przewiduje przestępstwo w postaci "wszczęcia wojny napastniczej" - podobne przestępstwa przewidują kodeksy karne Ukrainy, Białorusi i Rosji - a skoro to przestępstwo jest wymierzone w pokój światowy, to każde państwo powinno być zainteresowane w jego osądzeniu, a Polska ma do tego odpowiednie instrumenty (przepisy prawne)

2. Śledztwo ma dotyczyć także zbrodni wojennych przewidzianych w polskim KK choćby w art. 122 i 123, obowiązek ich ścigania wynika choćby z art. 1 konwencji genewskich i protokołu dodatkowego, gdzie państwa zobowiązały się przestrzegać i dopilnować przestrzegania MPH, dlatego też wprowadzają uniwersalną jurysdykcję, taką jak i my mamy w polskim KK.

3. Nie chodzi o to, że polskie organy są przekonane, że osądzą Putina - to muszą zrobić sami Rosjanie albo sąd międzynarodowy - ale przecież zbrodnie są popełniane przez wiele osób, i nawet jeśli powstanie sąd międzynarodowy czy hybrydowy to zajmie się najwyżej postawionymi sprawcami, ale trzeba osądzić także zwykłych wykonawców. W tym mogą pomóc sądy krajowe.

4. Aby kogokolwiek osądzić, trzeba zebrać dowody; nie za miesiące i lata, kiedy konflikt zbrojny się skończy, ale teraz. Działania ukraińskich organów są utrudnione, stąd prośby, nie tylko do Polski w zakresie zabezpieczania dowodów; nie da się tego dobrze zrobić, bez formalnych kroków.  

Przez polską granicę przechodzą setki tysięcy uciekinierów wojennych, potencjalnych świadków zbrodni,  bez wszczęcia formalnego śledztwa nie ma możliwości zaangażowania organów państwowych (prokuratury) do zbierania dowodów w odpowiednim rygorze - odpowiednim, czyli takim, który np. będzie można wykorzystać w postępowaniach w innych państwach, przed innymi trybunałami w tym przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym. Podobnie było w czasie II wojny światowej, gdy od przyjeżdżających do Anglii/Szkocji, polskie władze zbierały zeznania, by móc identyfikować sprawców zbrodni, identyfikować rodzaje zbrodni.

5. Natychmiast po II wojnie światowej udało się stworzenie trybunału norymberskiego i zasad współpracy karnej m.in. dlatego, że wskazywano, iż takie państwa jak polskie mają specjalne ustawodawstwo dotyczące zbrodni międzynarodowych i chcą sądzić zbrodniarzy. Prowadzenie śledztw przez poszczególne państwa jest formą nacisku na społeczność międzynarodową i wysyłanie jasnego sygnału, że zbrodniarze nie znajdą bezpiecznej przystani. To też jasny sygnał mający charakter prewencji ogólnej.



Brak komentarzy: