Sprawa Gambia v. Myanma przed MTS

W listopadzie 2019 roku Gambia zainicjowała postępowanie przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości przeciwko Mjanmie (wniosek Gambii). Chodzi o zbrodnie popełnione przeciwko Rohindżom, o czym na blogu pisaliśmy wielokrotnie (ostatnio tu w kontekście postępowania toczącego się przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym).

Gambia zarzuca Mjanmie naruszenie Konwencji dotyczącej karania i zapobiegania zbrodni ludobójstwa, przy czym warto zaznaczyć, że oba państwa są stronami tej konwencji i nie składały zastrzeżeń dotyczących ewentualnej jurysdykcji. Obecnie w MTS toczą się wysłuchania wstępne. 

We wniosku Gambia opiera się na obserwacjach organizacji prawnoczłowieczych wskazujących na zbrodnie popełnione w Mjanmie i ich ludobójczy charakter, wymienia także środki, jakie sama podjęła by  przypomnieć Mjanmie o jej międzynarodowych zobowiązaniach. Co ciekawe, Gambia nie jest państwem, które graniczy z Mjanmą, jej wniosek należy traktować jako złożony w imieniu całej społeczności międzynarodowej. 

Gambia uważa, że Mjanma poprzez działanie swoich organów, przedstawicieli państwa i inne osoby będące pod kontrolą państwa jest odpowiedzialna za naruszenia artykułów I, III, IV, V oraz VI Konwencji dotyczącej ludobójstwa a jej czyny polegały/ją między innymi na: popełnieniu ludobójstwa, spisku w celu popełnienia ludobójstwa, podżeganiu do ludobójstwa, ale też nieukaraniu ludobójstwa czy niezapobieganiu ludobójstwu (par. 111 wniosku).

Gambia wnioskuje także o zastosowanie środków tymczasowych wskazując, że Mjanma powinna zapobiec wszelkim aktom ludobójstwa, powinna zapewnić, że żadna grupa, nad którą ma kontrolę, nie popełnia ludobójstwa, nie stosuje pozasądowych zabójstw, palenia domów, pozbawiania jedzenia czy innych środkowy niezbędnych do życia (etc.), oraz, że nie niszczy dowodów mogących odnosić się do naruszeń wymienionych we wniosku. 

Mjanma odpowiadając na zarzuty, między innymi ustami profesora Williama Schabasa, sądzi, że po pierwsze,  w Mjanmie nie doszło do ludobójstwa; że postępowania przeciwko żołnierzom, którzy naruszyli prawo prowadzą sądy wojskowe (a Gambia jest niecierpliwa skoro nie może poczekać do finału tych postępowań); że MTS nie ma w sprawie jurysdykcji, ponieważ nie ma sporu pomiędzy Mjanmą a Gambią (z  tego powodu, że ta ostatnia występuje nie tylko w swoim imieniu).  Argumenty Mjanmy po 1 dniu posiedzeń znajdują się tu. Zaś kontrargumenty Gambii tu.

Decyzja MTS w sprawie zastosowania środków tymczasowych zostanie ogłoszona niebawem (zobacz informację  tu), o czym powiadomimy na blogu.