Źródło: http://www.elorejiverde.com/toda-la-tierra-es-una-sola-alma/3877-llega-a-un-tribunal-internacional-el-emblematico-caso-lhaka-honhat
W ogłoszonym
w czwartek (2 kwietnia 2020 r.) wyroku w sprawie Wspólnoty Rdzenne
Stowarzyszenie Lhaka Honhat (Nasza Ziemia) przeciwko Argentynie,
Inter-Amerykański Trybunał Praw Człowieka (Trybunał) orzekł, iż Argentyna
naruszyła szereg praw ludów tubylczych, chronionych na mocy Amerykańskiej Konwencji Praw Człowieka (AKPCz).
Naruszenia te odnosiły się do prawa do własności wspólnotowej, tożsamości kulturowej,
zdrowego środowiska, odpowiedniej żywności oraz prawa do wody. Trybunał nakazał
podjęcie szczególnych środków zaradczych w celu przywrócenia tych praw, w tym
działań na rzecz zapewnienia dostępu do wody i żywności, odbudowy zasobów
leśnych oraz odbudowy kultury tubylczej.
Wyrok ten
odnosi się do roszczeń o uznanie własności ziemi wysuwanych od 1984 r. przez
ludność rdzenną należącą do ludów Wichí (Mataco), Iyjwaja (Chorote), Komlek
(Toba), Niwackle (Chulupí) i Tapy'y (Tapiete) w argentyńskiej prowincji Salta,
na granicy z Paragwajem i Boliwią (zob. mapa poniżej). Przedmiotowe terytorium,
od wieków zamieszkane przez te ludy, z czasem zaczęło być zasiedlane przez
ludność napływową, który rozpoczęła proces jego zagospodarowywania, w
szczególności poprzez grodzenie pastwisk oraz wycinkę lasów. Ponadto, bez
bezpłatnych, wcześniejszych i świadomych konsultacji z rdzennymi mieszkańcowi
zbudowano tam międzynarodowy most. W skardze złożonej w 1998 r. do
Inter-Amerykańskiej Komisji Praw Człowieka wskazano, że władze Argentyny
naruszyły szereg zobowiązań na gruncie AKPCz., polegających na braku
poszanowania oraz ochrony własności wspólnotowej, oraz niewprowadzeniu
niezbędnych środków zapewniających skuteczne korzystanie z takiej
własności, w tym tolerowania bezprawnych działań na terytorium należącym do
ludów tubylczych. Podkreślano, że stawianie ogrodzeń przez osoby niebędące
tubylcami naruszyło integralność tradycyjnego terytorium i tradycyjny sposób
życia społeczeństwa zbieracko-łowieckiego.
W
czwartkowym wyroku Trybunał orzekł, że Argentyna naruszyła prawo do własności
wspólnotowej, nie zapewniając jej bezpieczeństwa prawnego i dopuszczając
obecność na tym terytorium "kreolskich", nie-rdzennych mieszkańców.
Wskazano, że Argentyna nie posiada odpowiednich przepisów, które gwarantowałyby
w wystarczającym stopniu wspólnotom tubylczym korzystanie z prawa własności.
Ponadto, Trybunał orzekł, że nie zastosowano odpowiednich mechanizmów
konsultacji ze społecznościami tubylczymi w związku z budową międzynarodowego
mostu na ich terytorium. Trybunał zawyrokował również, że władze argentyńskie,
nie reagując na bezprawne działania na terytorium ludności rdzennej, naruszyły
jej prawa do tożsamości kulturowej, zdrowego środowiska, odpowiedniej żywności
i wody. W tym kontekście uznano, że nielegalny wyrąb, jak również inne
działania prowadzone na przedmiotowym terytorium przez ludność kreolską, w
szczególności stawianie ogrodzeń dla zwierząt hodowlanych, mają wpływ na zasoby
środowiska naturalnego, wpływając na tradycyjny sposób żywienia rdzennych
społeczności i ich dostęp do wody. Trybunał nakazał Argentynie przyjąć różne
środki naprawcze m.in.: przeprowadzenie odpowiednich konsultacji,
rozgraniczenie terenów przysługujących ludności rdzennej, stworzenie
odpowiedniego programu ds. ochrony przyrody i zasobów wodnych, a także
ustanowienie funduszu na rzecz rozwoju społecznego oraz udzielania informacji w
mediach w językach tubylczych.
Omawiany
wyrok ma charakter przełomowy, gdyż po raz pierwszy w spornej sprawie Trybunał
przeanalizował prawa do zdrowego środowiska naturalnego, odpowiedniej żywności,
wody oraz tożsamości kulturowej w sposób niezależny od art. 26 AKPCz.
(stopniowy rozwój). Trybunał uznał za właściwe zbadanie tych czterech praw pod
kątem ich wzajemnej zależności oraz zgodnie z ich specyfiką w odniesieniu do
ludności tubylczej. Wskazano, że nielegalny wyrąb, a także działalność
gospodarcza prowadzona na tym terytorium przez ludność kreolską, w
szczególności hodowla bydła i instalacja ogrodzeń, mają wpływ na zasoby
środowiskowe, wpływając na tradycyjny sposób żywienia społeczności tubylczych i
ich dostęp do wody. Zmieniło to tradycyjny styl życia, szkodząc tożsamości
kulturowej rdzennych mieszkańców przedmiotowego regionu. Państwo było świadome
szkodliwych działań i nie podjęło skutecznych środków, aby je powstrzymać. W
związku z tym państwo naruszyło art. 26 AKPCz. w związku z art. 1 ust. 1 tego
traktatu (zakaz dyskryminacji).
Oficjalne
streszczenie wyroku tu (jęz. hiszp.).
Pełna treść
wyroku tu (jęz. hiszp.).
Źródło: https://www.cels.org.ar/web/wp-content/uploads/2016/10/El-caso-Lhaka-Honhat.pdf
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz