piątek, 21 maja 2021

Stanowisko Biura RPO w sprawie ETPCz Grzęda p. Polsce

19 maja stanowisko ws. Grzęda p. Polsce (skarga nr 43527) przedstawiło Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Przebieg postępowania przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka śledzimy od lipca 2019 r. (również tu tu). Przedmiotem sporu wszczętego przez S.NSA Jana Grzędę jest przedwczesne wygaszenie jego mandatu członka Krajowej Rady Sądownictwa. Sędzia utrzymuje, że sposób przeprowadzenia reform KRSu naruszył jego prawo dostępu do sądu oraz do skutecznego środka odwoławczego. 

Biuro RPO przed ETPCz reprezentowali z-ca Rzecznika dr hab. Maciej Taborowski, dyr. Mirosław Wróblewski oraz dr Paweł Filipek. 

Na wstępie wskazali na obowiązek ochrony członków KRSu przed arbitralnym usunięciem z urzędu. W sytuacji w której do takiego zdarzenia doszło, na ciążący na państwie-stronie ETPCz obowiązek uznania prawa zainteresowanego do oceny legalności przedterminowego pozbawienia funkcji ex lege, zgodnie ze standardem Eskelinen. 

Następnie odnotowano wadliwość prawną funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego w aktualnym reżimie, nie dającym rękojmi kontroli konstytucyjności prawa. W tym kontekście przywołano niedawny wyrok ws. Xero Flor p. Polsce, w którym Trybunał stwierdził że włączenie neo-sędziów do składu orzekającego TK stanowiło pogwałcenie art. 6 EKPCz (nasz post).

Na koniec wskazano na konsekwencje zmian przyjętych w stosunku do KRSu w 2018 r. Aktualna stan Rady został oceniony jako bezprawny m.in. przez polski SN i NSA oraz Rzecznik Generalny i sam Trybunał Sprawiedliwości UE.

W konsekwencji, zdaniem Rzecznika:

1) prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości wymaga niezależności i obiektywizmu Rady;

2) przedterminowe skrócenie mandatów członków KRSu stanowiło naruszenie zasady niezawisłości sędziowskiej i środków jej ochrony;

3) aktualny reżim funkcjonowania KRS jest sprzeczny z Konstytucją i instytucjonalizuje stan permanentnego bezprawia.

Zob. również informacja na stronie RPO

Grzęda p. Polsce jest jedną z 27 spraw zawisłych przed ETPCz dotyczących zmian w polskim systemie sądownictwa.

Brak komentarzy: