18 czerwca b.r. prezydent USA Donald Trump wezwał Pentagon i Departament Obrony do niezwłocznego podjęcia prac celem powołania nowego, 6. rodzaju sił zbrojnych. Do wojsk lądowych, powietrznych, marynarki, korpusu piechoty morskiej i straży wybrzeża mają dołączyć siły kosmiczne, których celem istnienia ma być zapewnienie "nie tylko amerykańskiej obecności, ale dominacji w przestrzeni kosmicznej" (CBS, Trump directs Pentagon to create military Space Force). Nowy rodzaj sił zbrojnych ma mieć charakter "autonomiczny a zarazem równorzędny" względem pozostałych.
Pomysł taki powracał wprawdzie od wielu lat, dotąd m.in. Pentagon sprzeciwiał się jednak organizacyjnemu wyodrębnieniu kolejnej służby. Militarne aspekty eksploracji kosmosu pozostawały w kompetencji lotnictwa (U.S. Air Force Space Command).
Trzeba też zauważyć, że mimo satelity newralgicznego znaczenia komunikacji satelitarnej dla współczesnych technologii wojskowych, państwa powstrzymywały się dotąd zarówno od umieszczania w przestrzeni kosmicznej broni, jak i od rozwijania systemów uzbrojenia do niszczenia instalacji kosmicznych innych państw. Z incydentalnych wypowiedzi prezydenta może natomiast wynikać, że Stany Zjednoczone zerwą z ową praktyką.
Trzeba też zauważyć, że mimo satelity newralgicznego znaczenia komunikacji satelitarnej dla współczesnych technologii wojskowych, państwa powstrzymywały się dotąd zarówno od umieszczania w przestrzeni kosmicznej broni, jak i od rozwijania systemów uzbrojenia do niszczenia instalacji kosmicznych innych państw. Z incydentalnych wypowiedzi prezydenta może natomiast wynikać, że Stany Zjednoczone zerwą z ową praktyką.
Kontekst normatywny ewentualnej militaryzacji przestrzeni kosmicznej stanowi powołanie przez ZO ONZ w 1959 r. Komitetu Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej Narodów Zjednoczonych (Rezolucja 1472 (XIV)). Komitet jest forum współpracy międzynarodowej, badań i analiz prawnych w odnośnym zakresie. Pokłosiem jego prac było przyjęcie m.in. sześciu traktatów zakazujących przede wszystkim umieszczania broni masowego rażenia w przestrzeni kosmicznej oraz umieszczania wszelkiej broni na Księżycu i innych ciałach niebieskich.
Odpowiednio, część państw utrzymuje, że w prawie traktatowym brak normy zakazującej stosowania innych rodzajów broni. W 1985 r. skłoniło to Konferencję Rozbrojeniową ONZ do powołania komitetu ad hoc celem analizy problematyki przeciwdziałania kosmicznemu wyścigowi zbrojeń (PAROS). Ostatecznie jednak, w zw. z konsekwentnym sprzeciwem Stanów Zjednoczonych, próby przyjęcia traktatu multilateralnego zarzucono. Ostatni projekt traktatu zakazującego PAROS w 2008 r. przedłożyły Rosja i Chiny (NTI, PROPOSED PREVENTION OF AN ARMS RACE IN SPACE (PAROS) TREATY).
Mimo to społeczność międzynarodowa dotąd nie ustaje w wysiłkach mających zapobiec temu zjawisku, w tym poprzez jednostronne deklaracje powstrzymania się od militaryzacji kosmosu, czy Rezolucję ZO ONZ 70/27 z 2015 r. o nie inicjowaniu umieszczania broni w przestrzeni kosmicznej. Wreszcie doroczne wezwania Zgromadzenia Ogólnego do pokojowego wykorzystanie przestrzeni kosmicznej skłaniają niektórych do wysuwania tezy, że zakres przedmiotowy zakazu militaryzacji uległ rozszerzeniu w drodze zwyczajowej (UCS, International Legal Agreements Relevant to Space Weapons).
Mimo to społeczność międzynarodowa dotąd nie ustaje w wysiłkach mających zapobiec temu zjawisku, w tym poprzez jednostronne deklaracje powstrzymania się od militaryzacji kosmosu, czy Rezolucję ZO ONZ 70/27 z 2015 r. o nie inicjowaniu umieszczania broni w przestrzeni kosmicznej. Wreszcie doroczne wezwania Zgromadzenia Ogólnego do pokojowego wykorzystanie przestrzeni kosmicznej skłaniają niektórych do wysuwania tezy, że zakres przedmiotowy zakazu militaryzacji uległ rozszerzeniu w drodze zwyczajowej (UCS, International Legal Agreements Relevant to Space Weapons).
Gdyby zatem realizacja zapowiedzi amerykańskiego prezydenta miała wiązać się z rozwojem kosmicznych systemów uzbrojenia, mogłoby to stanowić bardzo niebezpieczny precedens, szczególnie jeżeli bodźcem do tej decyzji miały być ambicje Chin i Rosji rozwijania własnych programów kosmicznych.
***
Przy okazji oświadczenia ws. powołania służb kosmicznych prezydent Trump popisał również kolejną dyrektywę polityki kosmicznej, wzywająca do opracowania nowych protokołów i procedur w akresie zarządzania i monitorowania stale wzrastającej liczby satelitów i kosmicznych śmieci. Równocześnie zadeklarowano cel wysłania na księżyc - w pokojowych celach badawczych - najpierw robotów (w przyszłym roku) a następnie ludzi (w ciągu 10 lat, TIME, President Trump Calls on Pentagon to Create New Military Branch: A 'Space Force').
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz