W pierwszym od kilku tygodni publicznym wystąpieniu Edward Snowden za pośrednictwem WikiLeaks, Amnesty International i Human Rights Watch poinformował, że będzie się ubiegać o tymczasowy azyl w Rosji, jednak docelowo ma zamiar przedostać się do jednego z państw Ameryki Łacińskiej (pisaliśmy już o kontrowersjach związanych z zawróceniem samolotu Prezydenta Boliwii, a także o napięciach w relacjach handlowych Ekwadoru i USA). Rosja kolejny raz podkreśliła, że udzieli Snowdenowi schronienia, o ile ten zaprzestanie upubliczniać dalsze informacje wywiadowcze.
W opublikowanym przez WikiLeaks oświadczeniu Snowden stwierdził, że funkcjonowanie programu PRISM narusza w szczególności Poprawki 4 i 5 do Konstytucji USA (zasada nietykalności oraz zasady procesu karnego) oraz art. 12 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (prawo do prywatności). Uzasadniając swoje działania, były analityk NSA powołał się na II Zasadę norymberską, zgodnie z którą międzynarodowe obowiązki jednostki mają pierwszeństwo przed obowiązkiem posłuszeństwa wobec własnego państwa.
Podczas gdy sam Snowden powołuje się na zasadę non-refoulement, ambasador USA w Moskwie poinformował, że rząd Stanów Zjednoczonych nie przyznał mu statusu whistleblower. Zgodnie ze skierowanym do władz Wenezueli wnioskiem o tymczasowe aresztowanie i ekstradycję Snowden został oskarżony o bezprawne ujawnienie informacji newralgicznych z punktu widzenia interesów narodowych (18 USC § 793 - Gathering, transmitting or losing defense information), za co grozi kara m.in. pozbawienia wolności do lat 10, a także o ujawnienie tajnych informacji (18 U.S.C. § 798 : US Code - Section 798: Disclosure of classified information) i kradzież mienia publicznego (18 USC § 641 - Public money, property or records). Nakaz aresztowania 14 czerwca wydał sędzia John F. Anderson.
Rozpatrując amerykański wniosek o tymczasowe aresztowanie irlandzki High Court 6 lipca uznał, że we wniosku nie wskazano w zadowalający sposób miejsca popełnienia czynu (wątpliwości sędziego wzbudził także czas popełnienia zarzucanych Snowdenowi czynów) i wniosek odrzucił (The Attorney General -v- Snowden [2013] IEHC 308). Jak jednak podkreślił Minister Sprawiedliwości, nic nie stoi na przeszkodzie ponownego złożenia uzupełnionego wniosku (BBC).
Międzynarodowy wydźwięk sprawy wzmacniają nadają informacje o współpracy niemieckiej BND z amerykańskimi służbami (EU Observer), po ujawnieniu których stonowane zostały głosy krytyczne z tego państwa. Niedawno na jaw wyszły także informacje dotyczące brytyjskiego programu podsłuchu kabli położonych na dnie Atlantyku - Tempora, operacji prowadzonych przez szwedzki wywiad (EU Observer), czy prowadzonej przez francuską Direction générale de la sécurité extérieure inwigilację komputerów osobistych i telefonów (Le Monde, 20 Minutes).
Zob. także:
- wcześniejsze oświadczenie Snowdena z 1 lipca,
- oświadczenie Juliana Assange, przypominającego nazwiska innych whistleblowers aktywnych w ostatnich latach.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz