sobota, 31 maja 2014

Węgierskie reformy w systemie sądownictwa pod lupą ETPCz

W wyroku w sprawie Baka p. Węgrom Trybunał wyraźnie opowiedział się po stronie skarżącego, byłego Prezesa Sądu Najwyższego Węgier, i stwierdził naruszenia art. 6 (prawo do sądu) oraz art. 10 (swoboda wypowiedzi) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. 

Pan Baka, były sędzia z ramienia Węgier w Europejskim Trybunale Praw Człowieka, w trakcie piastowania funkcji Prezesa SN wyraźnie wypowiadał się krytyczne w sprawie reform sądownictwa wprowadzanych na Węgrzech w latach 2010-2011. W wyniku zmian konstytucyjnych – motywowanych zdaniem skarżącego m.in. jego krytyką w stosunku do władz, Sąd Najwyższy przemianowany został na organ sądowniczy o nazwie Kuria, a w konsekwencji skarżący pozbawiony został pełnionej funkcji trzy lata przed upływem kadencji, na którą został wybrany. W systemie sądownictwa wprowadzono też inne zmiany ograniczające niezależność sędziów.
Warto zauważyć, że Trybunał rozpatrując skargę wziął pod uwagę nie tylko sytuację samego skarżącego, ale też całokształt sytuacji na Węgrzech i bardzo krytyczne oceny działań władz węgierskich sformułowane przez Komisarza Praw Człowieka RE, Zgromadzenie Parlamentarne RE oraz Parlament Europejski. Natomiast wzorca kontroli w zakresie podniesionych przez skarżącego zarzutów Trybunał poszukiwał nie tylko w Konwencji Europejskiej, ale także w innych instrumentach prawa międzynarodowego, mających za cel m.in. gwarancje niezależności sędziów w sprawowaniu przez nich urzędu. 

Trybunał ocenił skargę w świetle art. 6 i 10 Konwencji. W postępowaniu władz węgierskich jednogłośnie dopatrzył się naruszenia art. 6 Konwencji biorąc pod uwagę okoliczność, że skutkiem wprowadzenia rzeczonych zmian dotyczących statusu sędziego w drodze zmiany konstytucji było pozbawienie skarżącego prawa do sądu.

Brak komentarzy: