ETPCz rozszerza ochronę praw jednopłciowych - Taddeucci i McCall p. Włochom

ETPCz wydał właśnie kolejny wyrok, w którym zakwestionował brak ochrony prawnej dla par jednopłciowych we Włoszech. Sprawa Taddeucci i McCall p. Włochom dotyczyła braku wydania zezwolenia na pobyt we Włoszech ze względów rodzinnych nieposiadającemu obywatelstwa włoskiego partnerowi homoseksualnemu pana Taddeucci, panu McCall - obywatelowi Nowej Zelandii . Sądy włoskie, opierając się na przepisach prawa, zgodnie z którymi członkami rodziny, mogącymi uzyskać zezwolenie na pobyt są jedynie małżonek, dzieci i zależni krewni, uznają konsekwentnie, że status członka rodziny nie należy się partnerom - zarówno hetero, jak i homoseksualnym. Odwołania skarżących były oddalane z powołaniem na margines oceny przysługujący w tego typu sprawach państwom.

Przedmiotem skargi do Trybunału był zarzut dyskryminacji na tle orientacji seksualnej w zakresie, w jakim Włochy nie przewidują jakiejkolwiek formy uznania i ochrony par jednopłciowych i w konsekwencji uniemożliwiają uzyskanie zezwolenia na pobyt partnerowi homoseksualnemu nieposiadającemu obywatelstwa włoskiego.
Rozpatrując skargę Trybunał przypomniał, że ochrona z art. 14 Konwencji odnosi się nie tylko do sytuacji różnego traktowania osób znajdujących się w identycznej sytuacji, ale też dotyczy konieczności różnego traktowania osób w różnej sytuacji.

Warto podkreślić, że Trybunał dostrzegł, iż w zakresie niemożności uzyskania zezwolenia na pobyt dla partnera - osoby nie pozostającej w związku małżeńskim z obywatelem włoskim, ustawodawca włoski identycznie potraktował pary homoseksualne i heteroseksualne. W obu tych przypadkach uzyskanie takiego zezwolenia z powodów "rodzinnych" jest niedopuszczalne. Trybunał dostrzegł jednakże, że  sytuacja par homoseksualnych nie może być porównywalna z sytuacją par heteroseksualnych, ponieważ w świetle prawa włoskiego nie mogą one uzyskać prawnego uznania związku poprzez zawarcie małżeństwa. Równocześnie restrykcyjne rozumienie pojęcia rodziny wyklucza uzyskanie zezwolenia na pobyt z powodów rodzinnych. Na tle takiego stanu faktycznego Trybunał uznał, że brak odmiennego traktowania par homoseksualnych od par heteroseksualnych nie miał rozsądnego uzasadnienia. Nastąpiło więc naruszenie art. 14 w zw. z art. 8 Konwencji.

Wyrok należy odczytywać w kontekście wcześniejszego orzecznictwa ETPCz, szczególnie w sprawie Oliari i inni p. Włochom, gdzie Trybunał uznał za dyskryminujące działania władz, które odmówiły parze homoseksualnej zgody na zawarcie związku małżeńskiego, nie oferując jednocześnie żadnej innej możliwości uzyskania ochrony prawnej. I właśnie ten brak jakiejkolwiek innej formy ochrony prawnej - ochrony, która, zdaniem Trybunału, stanowi istotny interes dla skarżących, ponieważ dzięki uznaniu związku  w świetle prawa mogliby oni uregulować kwestie dotyczące spadkobrania, ubezpieczenia, czy inne żywotne dla nich sprawy, stanowi zdaniem ETPCz naruszenie gwarancji konwencyjnych. Wyrok jest bardzo istotny, bo po raz kolejny Trybunał przypomina jak ważną rolę pełni obowiązek zapewnienia przez państwo bezpieczeństwa prawnego osobom pozostającym w ich jurysdykcji. Na marginesie trzeba dodać, że obaj skarżący nie doczekawszy się uregulowania swojego statusu we Włoszech wyjechali do Holandii, gdzie zawarli związek małżeński.