źródło: © Andrew Dunn (2005 r.); http://www.andrewdunnphoto.com;
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elgin_Marbles_east_pediment.jpg
Amal Alamuddin Clooney oraz minister kultury i sportu Grecji Konstantinos Tasoulas podczas wizyty w Partenonie
Źródło: http://wiadomosci.onet.pl/prasa/rzezby-z-partenonu-zostaja-w-londynie/d98ztv
W ostatnich tygodniach najsłynniejszy, międzynarodowy spór prawny dotyczący dóbr kultury - sprawa rzeźb z ateńskiego Partenonu - wydaje się ulegać stopniowemu wygaszaniu. W 23 czerwca ETPCz. oddalił skargę ateńskiego stowarzyszenia Syllogos Ton Athinaion przeciwko Wielkiej Brytanii (48259/15). Skarżący argumentowali, że Wielka Brytania odmawiając zwrotu dzieł sztuki z Akropolu oraz odrzucając w 2015 r. propozycję udziału w mediacji w sprawie ich statusu, organizowanej pod auspicjami UNESCO, naruszyła szereg postanowień EKPCz., w szczególności przepisów art. 8, 9, 10 i 13 EKPCz. oraz art. 1 Protokołu nr 1 do tej konwencji. Ponadto, pod koniec maja 2016 r. grecki rząd wycofał się z działań prawnych przeciwko Wielkiej Brytanii oraz Muzeum Brytyjskiemu zmierzających do odzyskania starożytnych dzieł sztuki, o czym poinformował w ciągu 48 godzin po tym, jak jego prawnicy: celebrytka Amal Clooney i jej współpracownicy z londyńskiej kancelarii prawnej Doughty Street Chambers dostarczyli 150-stronicowy raport, w którym przyznali, że szanse sukcesu w brytyjskim sądzie oceniają na 15 proc. Z większym optymizmem sugerowali natomiast wniesienie sprawy do MTS.
W tym roku obchodzona jest 200. rocznica przejęcia przez Wielką Brytanię słynnych marmurów Lorda Elgina. 7 czerwca 1816 r. to szczególnie ważna data, gdyż to wtedy w parlamencie brytyjskim odbyła się głośna debata, w wyniku której rząd Jego Królewskiej Mości zgodził się na zakup starożytnych zabytków od zrujnowano Elgina (który z kolei wykupił je od administracji otomańskiej w Atenach). Grecja, niemal od chwili odzyskania niepodległości w 1830 r., dąży do odzyskania zabytków. Obecne stanowisko władz greckich, które odstąpiły od roszczeń prawnych na rzecz zabiegów "politycznych i dyplomatycznych", potwierdza historyczny, emocjonalny, narodowy oraz ludzki związek pomiędzy dziedzictwem kulturowym a terytorium, ludnością i lokalną polityką. Wskazuje również na nieskuteczność prób rozwiązywania podobnych sporów na drodze sądowej (zarówno przed sądami krajowymi, jak i organami o charakterze międzynarodowym).
W tym kontekście szczególnie interesująca wydaje się argumentacja przedstawiona w skardze Syllogos Ton Athinaion. Stowarzyszenie to (organizacja pozarządowa) istniejące od 1895 r., działa na rzecz zachowania i ochrony zabytków, dzieł sztuki, etc., związanych z historią Aten. Przedstawiciele stowarzyszenia twierdzili, że postępowanie Wielkiej Brytanii naruszyło jego prawa, prawa jego członków oraz ich przodków chronione na podstawie EKPCz. Argumenty te dotyczyły naruszenia prawa do życia prywatnego, ochrony tożsamości kulturowej, wolności myśli i sumienia, ochrony własności prywatnej oraz zapewnienia skutecznego środka odwoławczego. ETPCz. oddalając skargę, wskazał, że ze względu na brak kompetencji ratione temporis Trybunału nie może ona podlegać jego kognicji. Ponadto, podkreślił, że żaden z przepisów przywoływanych przez skarżących, jak i dotychczasowe orzecznictwo ETPCz., nie dają podstaw do uznania, iż przedmiotowe stowarzyszenie jest uprawnione do żądania zwrotu zabytków do Grecji lub angażowania obcego państwa w międzynarodową mediację na rzecz ich zwrotu. Innymi słowy, spory tego typu powinny być rozstrzygane przez zainteresowane państwa.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz