piątek, 27 stycznia 2017

Wyrok Sądu Konstytucyjnego Rosji w sprawie Jukos cd

W uzupełnieniu naszego ostatniego posta o wyroku Sądu Konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej dotyczącego wykonania przez władze rosyjskie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Jukosu (patrz tu) informujemy, że na stronie Trybunału Konstytucyjnego dostępne jest już nieoficjalne tłumaczenie wyroku na język angielski (tu).

Wyrok opiera się na dwóch podstawowych przesłankach. Po pierwsze, Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że Konstytucja FR ma nadrzędną moc prawną w systemie prawa rosyjskiego, a wyrok ETPCz nie podważa tego pierwszeństwa. Po drugie, Konstytucja ustanawia obowiązek płacenie podatków przez każdego obywatela. 

Dlatego też, jeżeli orzeczenie sądu międzynarodowego stanowiące interpretację umowy międzynarodowej w sposób niezgodny z prawem dotyka podstaw konstytucyjnych, Rosja ma prawo uchylić się od wykonania takiego orzeczenia. 

TK podsumował, że w swoim wyroku ETPC uznał, że w przypadku spółki Jukos doszło do naruszenia prawa własności w wyniku retroaktywnego zastosowania przepisów w celu wyegzekwowania grzywien i kwot odszkodowań od spółki. Trybunał Konstytucyjny zauważył z kolei, że uwzględniając pozycję, jaką spółka odgrywała w gospodarce krajowej, jej działalność jako "złośliwego pozbawionego skrupułów podatnika", miała destrukcyjny wpływ na system prawa. Spółka wykorzystywała wypracowane schematy oszustw podatkowych, a po jej likwidacji pozostało 227 miliardów rubli niezapłaconych długów. Co więcej, zdaniem rosyjskiego TK, Trybunał strasburski nie zaprzeczył w swoim wyroku tym okolicznościom. Dlatego też w tym kontekście wypłata bezprecedensowo wysokiej sumy pieniędzy - tytułem odszkodowania strasburskiego - z budżetu państwa na rzecz akcjonariuszy spółki, podczas gdy budżet nie wyegzekwował ogromnych należności podatkowych koniecznych dla realizowania zobowiązań publicznych w stosunku do obywateli rosyjskich, pozostawałaby w sprzeczności z konstytucyjnymi zasadami równości i sprawiedliwości.

Zdaniem TK, uchylanie się spółki od opodatkowania na tak bezprecedensową skalę stwarzało bezpośrednie zagrożenie dla zasady rządów prawa w demokratycznym państwie socjalnym, w którym władze zobowiązane są do podejmowania jak najskuteczniejszych działań przeciwko podmiotom bez skrupułów unikających płacenia podatków. 

W konkluzji rosyjski TK uznał, że nie jest możliwe zgodnie z Konstytucją Federacji Rosyjskiej wykonanie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 31 lipca 2014 w sprawie OAO Neftyanaya Kompaniya Jukos przeciwko Rosji.

Równocześnie jednak Trybunał zauważył, że Federacja Rosyjska, działając w dobrej wierze, może dokonać pewnych płatności na rzecz byłych akcjonariuszy spółki, którzy cierpieli z powodu bezprawnych działań jej menadżerów, ale zaznaczył, że źródłem finansowania owych wypłat powinien być nowoujawniony majątek spółki. 

Tyle wyrok. Pozostaje mieć nadzieję, że najczarniejsze scenariusze zakładające powolny rozpad Rady Europy - w wyniku niewykonywania wyroków Trybunału, jednak się nie ziszczą. Na pewno przed nami długotrwała procedura nadzoru Komitetu Ministrów nad wykonaniem rzeczonego orzeczenia, można bowiem przypuszczać, iż sugestia wypłaty odszkodowań z majątku spółki może być przez władze rosyjskie podchwycona do realizacji. 

Brak komentarzy: