wtorek, 22 kwietnia 2014

Rosja rozważa skargę do WTO na amerykańskie sankcje

Minister Rozwoju Gospodarczego Federacji Rosyjskiej, Aleksiej Uliukajew w zeszłym tygodniu poinformował członków Dumy, iż rząd rosyjski rozważa wszczęcie oficjalnego postępowania przeciwko Stanom Zjednoczonym w sprawie amerykańskich sankcji gospodarczych nałożonych na Rosję w konsekwencji kryzysu krymskiego. Warto dodać, że Rosja już wcześniej krytykowała na forum WTO amerykańskie sankcje (m. in. na posiedzeniu Rady ds Handlu Towarami w dniu 9 kwietnia 2014 r.), szczególnie w części dotyczącej zamrożenia aktywów Banku Rossija oraz wprowadzenia zakazu zawierania transakcji z tym bankiem przez obywateli amerykańskich (w tym osób prawnych które mają siedzibę w USA).

Na obecnym etapie ciężko określić jakie, zdaniem Rosji, przepisy prawa WTO zostały naruszone. Najprawdopodobniej chodzi o zobowiązania Stanów Zjednoczonych wynikające z Układu Ogólne w sprawie Handlu Usługami oraz Układu Ogólnego w sprawie Ceł i Handlu (GATT 1994). Ciężko również stwierdzić czy oświadczenia Moskwy mają bardziej wymiar polityczny (na użytek zarówno wewnętrzny jak i zewnętrzny jako forma ostrzeżenia przed kolejnymi sankcjami), czy też kraj ten rzeczywiście planuje wszczęcie oficjalnego postępowania. Pierwszy wariant wydaje się być jednak bardziej prawdopodobny. Prawo WTO przewiduje możliwość wprowadzenia restrykcji handlowych, o ile są one niezbędne dla zapewnienie bezpieczeństwa narodowego (przede wszystkim Art. XXI GATT 1994), pozostawiając (przynajmniej na poziomie użytych sformułowań) swoim Członkom znaczny margines swobody w ocenie zarówno konieczności jak i istnienia zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego. Stwierdzenie naruszenia byłoby więc niezmiernie trudne.

Warto dodać, że Art. XXI GATT 1994 nie był jeszcze przedmiotem rozstrzygnięcia Appellate Body. Jedyna skarga, która dotyczyła jego naruszenia została wniesiona przez Wspólnoty Europejskie w 1996 przeciwko Stanom Zjednoczonym i dotyczyła Helms-Burton Act, który nakładał sankcje na podmioty prowadzące interesy z Kubą. Postępowanie jednak zawieszono w 1997 r. i nigdy go później nie wznowiono. W ramach poprzednio funkcjonującego systemu Art. XXI był kilkakrotnie przywoływany (m.in. w kontekście sankcji gospodarczych nałożonych przez państwa zachodnie na Argentynę, europejskich sankcji na Jugosławię oraz amerykańskich sankcji na Nikaraguę), ale żadna z tych spraw nie zakończyła się wydaniem orzeczenia. 

O sprawie będziemy informować na bieżąco.

Brak komentarzy: