wtorek, 3 marca 2015

Wyrok MTK w sprawie naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonym – sprawa Lubangi

Dziś Międzynarodowy Trybunał Karny wydał wyrok dotyczący naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonym przez zbrodnicze działania, skazanego uprzednio przez Trybunał, Thomasa Lubangi Dyilo. 

Przypomnijmy, 14 marca 2012 roku Thomas Lubanga Dyilo został uznany winnym przez Izbę Orzekającą popełnienia zbrodni wojennych podczas konfliktu w Demokratycznej Republice Konga na przełomie 2002 i 2003 roku. 10 lipca 2012 roku Lubanga został skazany na karę 14 lat pozbawienia wolności, od kary tej odliczony będzie czas, który Lubanga spędził w areszcie. Izba Apelacyjna potwierdziła zarówno wyrok jak i sentencję 1 grudnia 2014 roku.

Lubanga, który znajduje się w areszcie od 2006 roku, może go w lipcu 2015 roku opuścić. Wtedy bowiem Trybunał, po odsiedzeniu przez Lubangę 2/3 kary, zdecyduje, czy kara powinna być zredukowana.

W sierpniu 2012 roku Izba Orzekająca zdecydowała także o wydaniu decyzji dotyczącej naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonym (na podstawie art. 75 Statutu Rzymskiego Trybunał określa zasady dotyczące naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonym włącznie z przywróceniem stanu poprzedniego, odszkodowaniem, zadośćuczynieniem). To do tej decyzji odnosi się dzisiejszy wyrok Izby Apelacyjnej.

Decyzja Izby Orzekającej ustalająca zasady i procedury mające zastosowanie przy naprawieniu szkody tu została mocno skrytykowana przez Izbę Apelacyjną, która wykazała szereg błędnych założeń w decyzji Izby Orzekającej, część z nich poprawiła, dzisiejszy wyrok można znaleźć tu .

Przede wszystkim:

- wbrew decyzji Izby Orzekającej, która uznawała, że Lubanga nie ma pieniędzy, które mogłyby posłużyć dla zadośćuczynienia ofiarom (par. 269 decyzji Izby Orzekającej i nast.) – Izba Apelacyjna wskazała, że Lubanga jest odpowiedzialny materialnie i ma zacząć spłacać Fundusz Powierniczy (przez który przekazuje się świadczenia odszkodowawcze) jak tylko zacznie zarabiać,
- Izba Apelacyjna uznała, że nie będzie w tej sprawie odszkodowań dla ofiar przemocy seksualnej, gdyż Lubanga nie został za takie zbrodnie skazany (par. 198 i nast. wyroku), 
- Izba Apelacyjna zgodziła się z Izbą Orzekającą, że odszkodowania grupowe są wystarczające aby zadośćuczynić szkodom (par. 151-153 wyroku), 
- Izba Apelacyjna uznała, że orzeczenie o naprawieniu szkody może jedynie być wydane wobec skazanego (par. 70 i 76 wyroku Izby Apelacyjnej),

Orzeczenie Izby potwierdza fundamentalną zasadę prawa karnego - dotyczącą indywidualnej odpowiedzialności osoby za czyny, które zostały jej udowodnione. Tę zasadę decyzja Izby Orzekającej wydawała się w swoim postanowieniu pomijać przenosząc odpowiedzialność za naprawienie szkód na Fundusz Powierniczy. 

Do wyroku dołączono aneksy dotyczące zasad naprawiania szkody i dotyczące sprawy Lubangi, szczegóły: tu. Izba nakazała też Funduszowi Powierniczemu przygotowanie planu wdrożenia naprawienia szkód i przedstawienie go w ciągu pół roku od dzisiejszego wyroku nowo ukonstytuowanej Izbie Orzekającej. 

Czworo sędziów orzekających w dzisiejszej sprawie ustępuje ze stanowiska sędziego w przyszłym tygodniu: sędziowie Kourula, Trendafilova, Song, oraz Ušacka. W przypadku tej ostatniej – będzie niewątpliwie brakować wnikliwych opinii odrębnych. 

Brak komentarzy: