Prokurator MTK zajmie się zbrodniami popełnionymi wobec Rohindżów

W zeszłym tygodniu - 14.11.19 Izba Przygotowawcza MTK upoważniła Prokurator Fatou Bensoudę do wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie domniemanych zbrodni popełnionych w ramach jurysdykcji Trybunału w Bangladeszu i Mjanmie. Bangladesz jest stroną Statutu, natomiast Mjanma nie - ale już w zeszłym roku Trybunał wydał decyzję, w której uznał, że posiada jurysdykcję i może przebadać "deportację" mniejszości muzułmańskiej Rohindża z Mjanmy do Bangladeszu, pomimo że Mjanma nie jest stroną Statutu Rzymskiego. Stało się tak, ponieważ zbrodnie, których dokonano (deportacje, wysiedlenia) przekraczały granice tego państwa, miały swój początek w Mjanmie, a rezultat następował już na terenie Bangladeszu.

 Pisaliśmy o tym tu.

Nabywanie statusu posła do Parlamentu Europejskiego a prawo państw członkowskich – opinia rzecznika generalnego w sprawie katalońskiego separatysty

Równolegle z kontrowersjami dotyczącymi sposobu złożenia ślubowania przez marszałka seniora – Antoniego Macierewicza, podczas 1. posiedzenia Sejmu IX kadencji (część komentatorów zarzuca nieważność ślubowania, w związku z brakiem wypowiedzenia słowa „ślubuję” w odpowiednim momencie), Rzecznik Generalny TSUE – Maciej Szpunar wydał opinię w sprawie dotyczącej m.in. konsekwencji braku złożenia ślubowania przez posła-elekta do Parlamentu Europejskiego wybranego z Hiszpanii, z regionu Katalonia (C-502/19 Oriel Janqueres Vies).   

Guest post: Europejski Trybunał Praw Człowieka – Federacja Rosyjska. Cz. 1: Wolność zgromadzeń

Relacje między Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPCz) a Federacją Rosyjską, zwykle przedstawiane w kontekście sprawy spółki Jukos oraz niewykonywania tego orzeczenia, mogą sprawiać wrażenie negowania przez państwo rosyjskie i jego sądy dorobku orzeczniczego ETPCz. Niewiele miejsca w literaturze poświęca się zagadnieniu wpływu tego orzecznictwa na system prawny Federacji Rosyjskiej. Niniejszy post otwiera cykl tekstów będących próbą udzielenia odpowiedzi na pytanie jakie znaczenie posiada obecnie dla państwa rosyjskiego orzecznictwo ETPCz. Cykl podzielony na cztery części stanowi przegląd wybranych orzeczeń bądź wydarzeń z ostatniego półrocza. Obejmuje trzy posty informacyjno-sprawozdawcze oraz podsumowanie analizujące obecną sytuację. 

*** 

Przywrócenie 25 czerwca 2019 r. członkostwa rosyjskiej delegacji w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, poprzedziło wydanie przez rosyjski Sąd Konstytucyjny interesującego orzeczenia. W postanowieniu z 18 czerwca 2019r. Sąd Konstytucyjny z jednej strony dokonał liberalnej wykładni rosyjskiego prawa o zgromadzeniach, z drugiej zaś w uzasadnieniu wyroku odwołując się do orzecznictwa strasburskiego, podjął próbę nawiązania „dialogu” z ETPCz (tekst orzeczenia w języku rosyjskim dostępny tu).

USA proponują Meksykowi pomoc w walce z kartelami narkotykowymi

Kiedy 5 listopada w ataku w Meksyku zginęło 9 amerykańskich obywateli, ostrzelanych przez jeden z karteli narkotykowych, prezydent Trump napisał na Twitterze, że rząd USA jest gotowy pomóc Meksykowi „toczyć wojnę z kartelami narkotykowymi”. Dodał także, że „Jeśli Meksyk potrzebuje lub poprosi o pomoc w pozbyciu się tych potworów, USA są gotowe, chętne i są w stanie zaangażować się i wykonać tę pracę szybko i efektywnie. (…) Czasami potrzebujesz armii, aby pokonać armię!”. Biały Dom nie potwierdził do tej pory, że propozycja prezydenta Trumpa dotyczyła możliwości wysłania do Meksyku amerykańskich żołnierzy.

USA wypowiadają Porozumienie Paryskie

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami jeszcze z 2017 (o których pisaliśmy tu), 4 listopada Stany Zjednoczone formalnie wypowiedziały Porozumienie Paryskie. Odbyło się to w pierwszym możliwym terminie, czyli po trzech latach od wejścia z życie Porozumienia. Stany Zjednoczone przestaną być stroną Porozumienia za rok, czyli w listopadzie 2020 r, już po zbliżających się wyborach prezydenckich. Do tego czasu teoretycznie możliwe jest jeszcze cofnięcie notyfikacji.

Konferencja: The crisis of multilateral international order: causes, dynamics and consequences

 

European Society of International Law – SGH Warsaw School of Economics – Kozminski University – Institute of Law Studies Polisch Academy of Sciences 

Joint Conference, Warsaw, 22-23 November 2019

The Crisis of Multilateral International Order: Causes, Dynamics and Consequences

Registration: https://multicrisis.konfeo.com

Programme

Friday (22 November 2019)

9.00-9.20 Opening of the Conference

ESIL President, Prof. Photini Pazartzis (National and Kapodistrian University of Athens)

9.20-10.10 Keynote address: Prof. Mary Footer (University of Nottingham, UK), The Multilateral International Order - Reports of its Death are Greatly Exaggerated + discussion

10.10-10.20 Break

10.20-11.50 Panel 1: Multilateralism in Crisis – General Approaches

Chair: Andrzej Jakubowski (PAS Institute of Law Studies, PL)

Oleksandr Vodiannikov (OSCE, UKR), Crisis of trust in contemporary multilateralism: International order in times of perplexity

Maria Varaki (King’s College, UK), Revisiting the 'crisis' of international law

Sean Butler (University College Cork, IRL), Believing is seeing: Normative consensus and the crisis of institutional multilateralism

11.50-12.15 Coffee break

12.15-13.45 Panel 2: Crisis of International Institutions

Chair: Paolo D. Farah (West Virginia University, USA)

Frederick Cowell (University of London, UK), A state beyond shame: Reputation cost mechanisms in international institutions and the crisis of multilateralism                         

Piotr Uhma (Pedagogical University of Krakow, PL), The OSCE as a multilateral organization – how relevant today?

Richard Burchill (TRENDS Research & Advisory, UAE), When a crisis creates opportunities: The Belt and Road Initiative as an emerging multilateral project

13.45 – 14.45 Lunch

14.45-16.15 Panel 3: International Courts and Tribunals

Chair: Michał Kowalski (Jagiellonian University, PL)

Christopher Lentz (UN International Residual Mechanism for Criminal Tribunals, NL), State withdrawals of jurisdiction from an international adjudicative body                                  

Vassilis Pergantis (Aristotle University of Thessaloniki, GR), The advent and fall of trust as a cornerstone of judicial review in multilateral cooperation regimes: A cautionary tale

Gregor Maucec (iCourts, DK), The resilience of onternational courts in the age of authoritarian pushback

16.15-16.40 Coffee break

16.40-18.10 Panel 4: Use of Force/IHL/Collective Security/Non-proliferation

Chair: Patrycja Grzebyk (University of Warsaw, PL)

Karolina Wierczyńska (PAS Institute of Law Studies, PL), ICC in crisis: From extraterritorial jurisdiction to the threat to sovereignty of states

Rafael Zelesco Barretto (Escola de Guerra Naval, BR), The crisis of multilateralism in the law on international use of force

Richard Kilpatrick (College of Charleston, USA), The fragmentation of trade sanctions targeting Iran

20.00-23.00: Conference dinner (by invitation only)

Saturday (23 November 2019)

09.30-11.00 Panel 5: International Human Rights/ICC

Chair: Veronika Bilkova (Institute of International Relations, CZ)

Andrea Carcano (University of Modena, IT), Assessing the promise of international criminal justice in a multipolar world. Time to lower expectations and/or to revisit assumptions?

Szymon Zaręba (PAS Institute of Law Studies, PL), Council of Europe and Russia: Emerging from a crisis or heading towards a new one?

Cristiano d’Orsi (University of Johannesburg, RSA), The legal protection of the people ‘on the move’ in Africa: An exception to the crisis of multilateralism?

11.00-11.25 Coffee break

11.25-12.15 Keynote address: Prof. Malgosia Fitzmaurice (Queen Mary University of London, UK), The Crisis of Multilateralism, Treaties and International Environmental Law Regime? + discussion

12.15-13.15 Lunch break

13.15-15.00 Panel 6: International Economic Law I

Chair: Łukasz Gruszczyński (Kozminski University, PL)

Jessica Lawrence (Central European University, HU), We have never been ‘multilateral’: The rhetoric of universal values in international trade law

Csongor Nagy (University of Szeged, HU), The national security exception and the world trade order’s legal crisis: Would judicialization provide an answer?

Magdalena Słok-Wódkowska (University of Warsaw, PL), How rules-based trade regime can adjust to digital transformation – regionalism, multilateralism or plurilateralism?

Paolo D. Farah (West Virginia University, USA), The Belt and Road Initiative and the Multilateral Trading System

15.00-15.25 Coffee break

15.25-17.00 Panel 7: International Economic Law II

Chair: Marcin Menkes (Warsaw School of Economics, PL)

Ewa Żelazny (University of Leicester, UK), The EU’s reform of the investor-state dispute resolution system: A bilateral way towards multilateralism?

Richard Ouellet (Université Laval, CA), From the multilateral law-making process to the regional contract-treaty processes: From free trade agreements to managed trade agreements

Stella Langner (University of Düsseldorf, DE), Multilateralism in international tax law: A novel tool to prevent tax avoidance?

17.00-17.20 Concluding remarks

Reforma UNCITRAL arbitrażu inwestycyjnego: centrum doradcze, kodeks etyki i finansowanie przez podmioty trzecie

Za nami 38. posiedzenie III Grupy Roboczej UNCITRAL ws. reformy arbitrażu inwestycyjnego. Z ogólnej debaty na temat koncepcji reformy zaczynają się wyłaniać pierwsze zagadnienia szczegółowe oraz szkice reform.

Pracom Grupy Roboczej dotychczas przyglądaliśmy się: w lipcu 2017, grudniu 2017, listopadzie 2018 i kwietniu 2019.

Zakres i plan prac

Zgodnie z programem przedmiotem obrad był przede sposób przeprowadzenia reformy (Document A/CN.9/WG.III/WP.166). Czy ma się to odbywać:

1. w drodze instytucjonalnej tj. przez powołanie multilateralnego centrum doradczego wzorowanego na Advisory Centre on WTO Law (ACWL), mechanizmu odwoławczego-rewizyjnego, czy wreszcie permanentnego międzynarodowego sądu inwestycyjnego;
2. poprzez rewizję mechanizmu wyłaniania arbitrów i przyjęcie kodeks etyki arbitrażowej;
3. w drodze wzmocnienia kontroli państw-stron nad reżimem traktatowym (m.in. w drodze deklaracji interpretacyjnych) oraz wpływu państw na kształtowanie linii interpretacyjnej;
4. przez zapobieganie i łagodzenie sporów m.in. dzięki wzmocnieniu roli mediacji, stworzeniu instytucji ombudsmana inwestycyjnego, wzmocnieniu wymogów wyczerpania krajowych środków zaskarżenia, oddalaniu powództw oczywiście bezzasadnych, możliwości konsolidacji postępowań i szerszemu umożliwieniu wnoszenia powództw wzajemnych;
5. podniesienie efektywności procedur i lepsze zarządzanie kosztami postępowania.

Rewizja Regulaminu MTS

21 października b.r. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości zrewidował swój Regulamin.

Wprowadzone zmiany w szczególności objęły:

• sposób powoływania i odwoływania Sekretarza Trybunału (art. 22, 23, 29),
• potwierdzenie kompetencji Trybunału do uchylenia lub modyfikacji środków tymczasowych z własnej inicjatywy (art. 76),
• nową redakcję dotychczasowego art. 79, którego rozbicie na trzy jednostki redakcyjne (art, 79, 79 bis, 79 tier) ma ukrócić wątpliwości odnośnie do kompetencji Trybunału w odniesieniu do zagadnień wstępnych podejmowanych z własnej inicjatywy lub na wniosek stron.

Ostatniej rewizji Regulaminu dokonano w 2005 r., a łącznie - z aktualnymi - dokument nowelizowano pięciokrotnie.

Poprawki nabrały mocy prawnej z dniem ogłoszenia.

Bosco Ntaganda skazany na 30 lat pozbawienia wolności

W lipcu b.r. Międzynarodowy Trybunał Karny uznał, że Bosco Ntaganda jest winny popełnienia zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości w Ituri, Republice Demokratycznej Konga w latach 2002-2003 (pisaliśmy o tym między innymi tu ) i potwierdził jego winę w odniesieniu do wszystkich stawianych mu zarzutów (18). 

Dziś Trybunał zdecydował o wymiarze kary, która wynosi od 8 do 30 lat za kolejne popełnione zbrodnie, w sumie więc Ntaganda ma odsiedzieć 30 lat, przy czym odjęty zostanie okres, który już spędził w areszcie (6 lat). 

Więcej na stronie Trybunału, zaś wyrok znajduje się tu.

Grabowska (lub TVP Info) vs Safjan - jak to jest z tymi sędziami narodowymi w sądach międzynarodowych

Media donoszą, że w związku z odczytaniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE przez prof. Marka Safjana, na polskiego sędziego wylała się fala krytyki. W TVP Info puszczono nagranie z Panią Profesor Genowefą Grabowską, na którym Pani Profesor mówi: "Wszędzie w przepisach obowiązuje zasada, że sędzia narodowy nie uczestniczy w rozpoznawaniu sprawy, która płynie z jego kraju.". Głos z offu dopowiada: "Tak stanowi prawo międzynarodowe". Ponieważ nagranie robi furorę w internecie, prof. Grabowska jest internacjonalistką (choć obecnie częściej w mediach jest przedstawiana jako konstytucjonalistka), a to jest blog internacjonalistów, warto pewne rzeczy sprostować.