środa, 15 stycznia 2020

Europa wszczyna procedurę rozstrzygania sporów na podstawie Irańskiego porozumienia nuklearnego

Francja, Niemcy i Wielka Brytania poinformowały o wszczęciu procedury rozstrzygania sporów na podstawie porozumienia nuklearnego z Iranem (JCPOA). Jest to pierwsza próba wypracowania - zapowiadanej m.in. przez Przewodniczącego Rady Europejskiej Charles Michela (Euronews, Middle East crisis: EU's delicate balancing act between Washington and Tehran) - europejskiej strategii reakcji na eskalację napięć między Iranem a USA. 

O mechanizmie rozstrzygania sporów wspominaliśmy przy okazji jednostronnego wycofania się z JCPOA przez Stany Zjednoczone w sposób sprzeczny z jego postanowieniami (posty tu i tu), skutkiem czego było wszczęcie przez Iran postępowania przed MTSem (nasz post).


Zwieńczeniem procedury spornej może być przywrócenie europejskich sankcji na Iran. Z początkiem stycznia Stany Zjednoczone już rozszerzyły zakres sankcji inteligentnych i sektorowych wobec tego państwa (Bloomberg, U.S. to Impose Sanctions on Iran’s Metal Exports and Leaders). Na razie europejscy politycy złożyli jednak szereg deklaracji o woli utrzymania współpracy, mimo zapowiedzi Teheranu odrzucenia Planu a tym samym naruszenia odnośnej Rezolucji RB ONZ 2231 (2015) (FT, France, UK and Germany trigger Iran nuclear deal’s dispute mechanism). 

Bezpośrednim powodem ostatniego zaognienia kryzysu był szturm amerykańskiej ambasady w Bagdadzie, a następnie zabójstwo gen. Soleimaniego przez amerykańskie lotnictwo i irański atak rakietowy na bazy sił zbrojnych USA.

Utrzymania europejsko-irańskiego kanału komunikacji nie ułatwi natomiast zapowiedź tamtejszego ministerstwa sprawiedliwości, że brytyjski ambasador Rob Macaire zostanie uznany za persona non grata w związku z rzekomym udziałem w antyrządowych manifestacjach (FT, Iran’s judiciary threatens to expel UK ambassador). Ambasador zdementował swój udział w protestach, które wybuchły - kilka dni po masowych prorządowych manifestacjach przeciwko Stanom Zjednoczonym - w związku z uznaniem przez irański rząd swojej odpowiedzialności za omyłkowe zestrzelenie ukraińskiego samolotu pasażerskiego (CNN, Iranian protesters take to streets after Tehran admits Ukrainian plane was unintentionally shot down).

W ciągu 15 dni powinno się teraz odbyć posiedzenie państw-stron JCPOA.

Brak komentarzy: